آیت‌الله بروجردی
0

اشاره

 آیت‌الله‌سید حسین طباطبائی بروجردی از مراجع برجسته شیعه بود که 17 سال زعیم حوزه علمیه قم و 15 سال مرجعیت عام شیعیان جهان را برعهده داشت. وی از شاگردان آخوند خراسانی بود که بعد از بازگشت از نجف در بروجرد ساکن شد. چند سال پس از درگذشت آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی به دعوت مراجع وقت، به قم آمد و ریاست حوزه علمیه قم را بر عهده گرفت. پس از درگذشت آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت‌الله بروجردی تا زمان رحلت خود(فروردین 1340) مهم‌ترین مرجع شیعیان بود. در دوران آیت‌الله بروجردی حوزه علمیه قم گسترش و تعداد طلاب افزایش زیادی یافت. ایشان به تقریب مذاهب اسلامی اهمیت می‌داد و در این راستا نماینده‌ای برای عضویت در دارالتقریب به مصر فرستاد. فتوای معروف محمود شلتوت برای به رسمیت شناخته شدن فقه شیعه نزد اهل سنت نتیجه فعالیت‌های آیت‌الله بروجردی بود. اعزام مبلغ به مناطق مختلف ایران و خارج کشور، ایجاد مراکز بزرگ علمی و مذهبی، ساخت مساجد و مدارس در ایران و کشورهای مختلف، درخواست برای گنجاندن درس تعلیمات دینی در دوره ابتدایی مدارس ایران و... از مهم‌ترین اقدامات دینی، سیاسی و اجتماعی آیت‌الله بروجردی محسوب می‌شود.

«گذرستان» حاضر، به بررسی شخصیت علمی و جایگاه برجسته آیت‌الله‌سید حسین طباطبائی بروجردی پرداخته است.


آیت الله بروجردی و تمامیت ارضی ایران

آیت الله بروجردی و تمامیت ارضی ایران

نقش مذهب در تحولات سیاسی و رابطه دین و سیاست از بحث های رایج سال های اخیر در جامعه ماست. گذشته از بحث های نظری و کلامی و فلسفی که در این زمینه صورت می گیرد، واقعیت های تاریخی نیز در این زمینه گویای برخی مسائلند که باید در نظر گرفت. از جمله وقایعی که نقش مذهب را در جامعه نشان می دهد ماجرای اشغال آذربایجان توسط شوروی در گرماگرم جنگ جهانی دوم است. قوام السلطنه نخست وزیر وقت پس از برخوردهای دیپلماتیک...

ادامه مطلب

آیت الله بروجردی و ساخت مسجد هامبورگ

آیت الله بروجردی و ساخت مسجد هامبورگ

در عصر مرجعیت آیت الله العظمى بروجردى قدس سره شریف قرار شد تا در شهر هامبورگ آلمان، مسجد و مرکزى براى نشر تعالیم اسلام ساخته شود. لذا شخصى را براى تهیه زمین به هامبورگ فرستاد. آن شخص رفت و زمینى تهیه و خریدارى کرد و به محضر آقاى بروجردى بازگشت، بعضى به آقاى بروجردى خبر داده بودند که زمین خریدارى شده در جاى مطلوب و مرغوب نیست آقا نیز به نماینده خود گفتند: شنیده‌ام، زمین خریدارى شده در موقعیت مناسبى...

ادامه مطلب

آیت‌الله بروجردی و حفظ حوزه ؛ در خاطرات آیت‌الله صادقی تهرانی

آیت‌الله بروجردی و حفظ حوزه ؛ در خاطرات آیت‌الله صادقی تهرانی

 سید محمد حسین طباطبایی بروجردی معروف به آیت‌الله العظمی‌بروجردی شاگردان بسیاری برای گرداندن محافل علمی‌اسلامی‌نیم قرن پس از خود تربیت نمود و در دوران زعامت وی مسائل مهمی‌در داخل و خارج از حوزه علمیه قم اتفاق افتاد که در سرنوشت بعدی حوزه تاثیرات فراوانی به وجود آورد. در ادامه خاطرات مرحوم آیت‌الله دکتر شیخ محمد صادقی تهرانی از شاگردان ایشان را از دوران 13 ساله مدیریت آیت‌الله بروجردی در...

ادامه مطلب

آیت‌الله بروجردی و وحدت مسلمانان

آیت‌الله بروجردی و وحدت مسلمانان

پس از اشغال فلسطین توسط انگلیس و صهیونیستها در سالهای بعد از جنگ جهانی اول و دوم و شکست اعراب از اسرائیل خطر تسلط اسرائیل بر کشورهای اسلامی به شدت زیاد شد. لذا اندیشه وحدت بین مذاهب به عنوان چاره کار یکی از دغدغه‌های علمای اسلام شد. دانشگاه جامع الازهر مصر، به دلیل قدمت تاریخی و عوامل محیطی و ظهور عالمانی چون سیدجمال‌الدین اسدآبادی و شیخ محمد عبده و شاگردان آنان که همگی منادی وحدت بین مسلمانان...

ادامه مطلب

بررسی مواضع آیتالله بروجردی در قبال بعضی از تحولات سیاسی معاصر

بررسی مواضع آیتالله بروجردی در قبال بعضی از تحولات سیاسی معاصر

 مگر میتوان مرجعیت تامۀ شیعیان را بر عهده داشت و نیابت پرصلابت امام غایب(عج) را به دوش کشید، امّا در قبال رنجها و مرارتهای شیعیان و تحقیرشدگیها و زخمچشیدگیهای آنها بیاعتنا بود؟! پذیرش و مشروع دانستن حکومت جبارانۀ پادشاهان جور از هر کسی انتظار رود، از سوی مرجع عالیقدر و پرنفوذ و اعتباری چون مرحوم آیتالله العظمی بروجردی(ره) انتظار نمیرفت و همین مسئله بود که ایشان را هدف انتقادها و گلایههای بسیار...

ادامه مطلب

بزرگ‌ترین جایزه‌ای که آیت‌الله بروجردی داد

بزرگ‌ترین جایزه‌ای که آیت‌الله بروجردی داد

آیت‌الله بروجردی وقتی کتاب «شرح زندگانی استاد کل وحید بهبهانی» را خواند، جایزه‌ای را برای حجت‌الاسلام دوانی ۲۷ ساله در نظر گرفت که در طول دوران مرجعیت آن بزرگوار بی‌سابقه بوده است.آیت‌الله بروجردی  مرجع شیعیان جهان اسطوره‌ای یگانه بود که سال‌ها در اوج ساده‌زیستی گام‌های مؤثر و فراوانی در ترویج و تبیین دین مبین اسلام برداشت و آثار و برکات به جا مانده از این فقیه بزرگ گنجینه‌ای ناب برای...

ادامه مطلب

پای صحبت‌های رئیس مؤسسه آیت الله بروجردی

پای صحبت‌های رئیس مؤسسه آیت الله بروجردی

  سید محمد رضا احمدی بروجردی  نوه پسری آیت الله بروجردی و فرزند سید احمد کوچک ترین فرزند آیت الله بروجردی) است. در محضر آیات عظام فاضل لنکرانی، جوادی آملی، وحید خراسانی، تبریزی و محقق داماد بهره برده و اکنون ریاست مؤسسه آیت الله بروجردی را بر عهده دارد.    آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی که از سادات طباطبایی بود در آخرین روزهای ماه صفر 1292 قمری در بروجرد دیده به جهان گشود. در هفت سالگی...

ادامه مطلب

تاثیر استاد بر شاگرد (رابطه آیت الله بروجردی با آیت الله درچه ای)

تاثیر استاد بر شاگرد (رابطه آیت الله بروجردی با آیت الله درچه ای)

 1 - برای شناخت چهره های تأثیرگذار و خلاق در عرصه فرهنگ و اندیشه، نخست می بایست به سراغ کسانی رفت که روی آنها تأثیر گذاشته اند. پس از آن و در مرحله بعد باید از دیگر خاستگاه های فکری آنها که بسیاری از آنها به شرایط خاص سیاسی و فرهنگی ایشان باز می‌گردد پرداخت. در مورد نخست، استادان در رتبه اول قرار دارند. بسیاری از افراد متفکر، ایده‌های اولیه اندیشه های خویش را از استادان خود گرفته‌اند. این می تواند...

ادامه مطلب

تاریخچه بیت آیت الله العظمی بروجردی

تاریخچه بیت آیت الله العظمی بروجردی

(1)بیت آیت الله العظمی بروجردی(ره) با ده ها سال سابقه به عنوان یکی از کانون های توجه شیعه، هزاران خاطره تلخ و شیرین را در حافظه تاریخی خود ثبت کرده است.این بیت تاریخی با زیبایی خیره کننده اش یکی از آثار با ارزش معماری و مجموعه ای بی نظیر از ظرائف و ریزه کاری هاست. ستون ها، درب ها و پنجره ها، گچبری های ظریف و هنرمندانه اش، نشان از تلاش و همت فرزندان این سرزمین هنر پرور دارد.معمار و کارگرانش، خشت های...

ادامه مطلب

تفاوت خط مشی امام خمینی با آیت الله العظمی بروجردی

تفاوت خط مشی امام خمینی با آیت الله العظمی بروجردی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران به نقل از تابش کوثر به مناسبت سی و چهارمین بهار انقلاب اسلامی ایران خدمت حضرت آیت الله گرامی رسیدیم و از ایشان پیرامون انقلاب اسلامی و آشنایی نسل های بعدی انقلاب با این حرکت عظیم پرسیدیم که درپاسخ گفتند : گفتن این خاطره ها گرچه مکرر است و معمولا من از کارهای تکراری خیلی خوشم نمی آید ولی لازم است برای اینکه نسل های پیاپی که می آیند، مطلع باشند که برای این...

ادامه مطلب

تفاوت مشی آیت الله بروجردی و نواب صفوی

تفاوت مشی آیت الله بروجردی و نواب صفوی

یکی از موارد بحث بر انگیز پرونده فداییان اسلام، موضوع رابطه این جمعیت با علما و مراجع و به خصوص آیت الله العظمی بروجردی است. به نظر می رسد ریشه اختلاف نظر به تفاوت مشی سیاسی شهید نواب صفوی و آیت الله بروجردی با توجه به شرایط سیاسی آن زمان باز می گردد.اولین تفاوت: اولین تحرکات فداییان اسلام (قصد مقابله با برگزاری تشییع جنازه رضاشاه) از سوی حضرت آیت الله العظمی بروجردی به عنوان اخلال در نظم حوزه تلقی...

ادامه مطلب

حکایت تسلیت در گذشت آیت الله بروجردی به آیت الله حکیم توسط محمدرضا پهلوی

حکایت تسلیت در گذشت آیت الله بروجردی به آیت الله حکیم توسط محمدرضا پهلوی

بر اساس اسنادی که از سیستم های اطلاعاتی و جاسوسی رژیم سابق باقی مانده است این مساله به خوبی نشان داده شده است که بنا بر این بوده است که زمینه بر جانشینی هر کسی به غیر از امام (ره ) و حتی المقدور در خارج کشور مهیا شود . که البته هیچگاه این گونه نشد. حتی در پیام تسلیتی که محمد رضا پهلوی به مناسبت رحلت آیت الله بروجردی در رادیو خواند خطاب پیام تسلیت وی آیت الله حکیم در عراق بود و نه روحانیت و حوزه های علمیه...

ادامه مطلب

حمایت آیت‌الله بروجردی از آیت الله کاشانی

حمایت آیت‌الله بروجردی از آیت الله کاشانی

 آیت‌الله بروجردی در نوع عملکرد سیاسی خود با آیت‌الله کاشانی اختلاف داشت، ولیکن هرگز این اختلاف را بروز نمی‌داد. آیت‌الله خاتم یزدی در خاطراتش به این مساله دارد: هنگامی که آقای کاشانی، ریاست مجلس را برعهده داشت، برای ملاقات با بعضی از بزرگان هم وارد این شهر شدند و‌به دیدار مرحوم آقای بروجردی رفتند. معروف است که در این ملاقات سخنانی بین این دو رد و بدل می‌شود؛ اما مرحوم بروجردی به جهت...

ادامه مطلب

خدمات آیت الله العظمی بروجردی

خدمات آیت الله العظمی بروجردی

ماه صفر سال 1292 قمری بود، در شهر بروجرد کودکی دیده به جهان گشود، که او را «حسین» نام نهادند. از همان ایام کودکی مورد مهر و علاقه سرشار پدرش بود و در سایه توجه خاص پدر رشد نمود. در سن هفت سالگی به مکتب خانه رفت و به تحصیل علوم مقدماتی پرداخت. معلم مکتب خانه، آن کودک پاک سرشت را که دارای اصالت خانوادگی و نجابت ذاتی بود، به خوبی می‏شناخت و بدین خاطر در تعلیم او، بیش از حد معمول تلاش می‏کرد. نخستین سرمشقی که...

ادامه مطلب

خسروشاهی: آیت‌الله بروجردی از فعالیت‌های نواب صفوی راضی نبود

خسروشاهی: آیت‌الله بروجردی از فعالیت‌های نواب صفوی راضی نبود

حجت‌الاسلام والمسلمین هادی خسروشاهی درباره ادعای برخی افراد مبنی بر مردودیت جمعیت فدائیان اسلام نزد آیت‌الله بروجردی گفت: برخی چنین سخنانی را جعل کردند و این تعبیرات، تعبیرات یک مرجع نیست. حجت‌الاسلام سید هادی خسروشاهی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره ادعای صادق طباطبایی در کتاب خاطراتش مبنی بر مردودیت «جمعیت فدائیان اسلام» نزد آیت‌الله بروجردی اظهار داشت: آقای طباطبایی به علت اینکه فرزند...

ادامه مطلب

رحلت آیت‌الله بروجردی و مرجعیت امام خمینی در شهرری

رحلت آیت‌الله بروجردی و مرجعیت امام خمینی در شهرری

پس از رحلت آیت الله بروجردی نخستین سوالی که در ذهن عامه‌ی مردم پدید آمد، مسئله‌ی مرجعیت بود و اینکه از این پس چه کسی زعامت شیعیان را برعهده خواهد داشت. در میان شیعه مرسوم است که پس از درگذشت مرجع تقلید، به بلند مرتبه‌ترین مجتهد پس از او اعلام تسلیت گفته می‌شود. رژیم پهلوی که فکر می‌کرد می‌توان با یک حرکت از پیش طراحی شده برای همیشه مرجعیت را از ایران خارج کرد،...  چند روز قبل از اعلام فوت آیت الله...

ادامه مطلب

روایت حجت الاسلام قرائتی از اجازهٔ شاه سعودی برای ملاقات با آیت‌الله بروجردی

روایت حجت الاسلام قرائتی از اجازهٔ شاه سعودی برای ملاقات با آیت‌الله بروجردی

حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی در اولین هفته از دوره جدید سلسله جلسات «درس‌هایی از قرآن» که شب پنج‌شنبه از سوی صدا و سیما پخش می‌گردد به مناسبت ولادت حضرت فاطمه معصومه (س) درباره «توجه و عنایت اسلام و پیشوایان دینی به دختر»، «خدمت به زائران، شرکت در پاداش آنان»، «ماجرای آزادی حضرت امام و سخنرانی در فیضیه»، «سخن امام کاظم (ع) درباره حضرت معصومه (س)» و... سخن گفته است. به گزارش برنا، آنچه در ادامه...

ادامه مطلب

زعیم بزرگ

زعیم بزرگ

در روزهاى پایانى صفر 1292 ق . خانه حجة الاسلام حاج سید على بن سید احمد طباطبایى با تولد نوزادى که ((حسین )) نام گرفت (347). غرق درذکر و سپاس پروردگار شد.سید حسین اندک اندک بالید، جامع المقدمات ، سیوطى ، منطق و گلستان سعدى را در مکتب آموخت و سپس در مدرسه نوربخش به تکمیل اندوخته ها و تهذیب نفس پرداخت . نحو، صرف ، بدیع ، عروض ، منطق ، فقه و اصول بخشى از دستاورد سالهاى مدرسه نور بخش شمرده مى شد .. سالهایى که سید حسین...

ادامه مطلب

زندگی نامه آیت الله العظمی سید حسین بروجردی

زندگی نامه آیت الله العظمی سید حسین بروجردی

در آخرین روزهای ماه صفر سال ۱۲۹۲هـ. ق، در خانه ای از خاندان طباطبایی، در شهر تاریخی بروجرد، کودکی چشم به جهان گشود که او را حسین نامیدند. او از همان ایام کودکی، مورد مهر و علاقه سرشار پدرش، سید علی قرار گرفت و در سایه توجهات او تعلیم، تربیت و رشد یافت.پدر بزرگوار ایشان، مرحوم حجت الاسلام و المسلمین حاج سید علی طباطبایی، عالمی جلیل القدر، موصوف به علم و تقوا، مرجع حوائج مردم، ساعی در اعلای کلمه دین و...

ادامه مطلب

گاهشمار زندگی آیت‌‏اللَّه العظمی بروجردی

گاهشمار زندگی آیت‌‏اللَّه العظمی بروجردی

مطلب زیر گاه شمار و تقویم زندگی آیت‌‏اللَّه العظمی سیدحسین طباطبایی بروجردی است که به مناسبت سالگرد رحلت ایشان (10 فروردین 1340) از «پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت‌‏اللَّه العظمی بروجردی» نقل می شود : 1- تولد : حضرت آیت ‌‏اللَّه العظمی سیدحسین طباطبایی بروجردی در سال(1292 ) [1254 ش] هجری قمری در بروجرد به دنیا آمد.2- نام پدر : حجت الاسلام و المسلمین حاج سید علی طباطبایی، که در سال 1252هجری قمری متولد، و در...

ادامه مطلب

گزارش تنها دیدار آیت‌الله خوئی با آیت‌الله بروجردی در قم

گزارش تنها دیدار آیت‌الله خوئی با آیت‌الله بروجردی در قم

گزارش تنها دیدار آیت‌الله خوئی با آیت‌الله بروجردی منتشر شد. این گزارش در ویژه‌نامه‌ای در ماهنامه "مهرنامه" با عنوان «نقش مکتب آیت‌الله خوئی در حوزه علمیه قم» آمده است. فرید مدرسی که این ویژه‌نامه را تدوین و تالیف کرده، این دیدار را از زبان فرزند آیت‌الله خوئی نقل کرده که در سال ۱۳۲۸ شمسی رخ‌ داده است: «ناگهان در فضای قم خبری می‌پیچد: یکی از اساتید مطرح حوزه علمیه نجف به ایران می‌آید. خبر را به...

ادامه مطلب

آیت‌الله بروجردی الگویی روشن برای سبک زندگی اسلامی است

آیت‌الله بروجردی الگویی روشن برای سبک زندگی اسلامی است

گفت‌وگو با تدوینگر «فخر دوران» به مناسبت سالروز رحلت آیت‌الله العظمی بروجردی(ره):«فخر دوران» نام اثر ارزشمند مرجع عالی‌قدر آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی است که به قلم رسای معظم‌له و اهتمام حجت‌الاسلام والمسلمین محسن اکبری گردآوری و منتشر شده است. به گفته حجت‌الاسلام والمسلمین اکبری، خاطرات زندگی آن استاد بزرگ شیعه می‌تواند الگویی روشن را برای سبک زندگی اسلامی تبیین کند و همین امر، نیاز ما...

ادامه مطلب

 مروری بر زندگینامه آیت الله العظمی بروجردی (ره)

مروری بر زندگینامه آیت الله العظمی بروجردی (ره)

: آنچه در پی می آید زندگی نامۀ مختصر شده حضرت ایت الله العظمی بروجردی (ره) است که به مناسبت پنجاهمین سالگرد ارتحال ایشان از پایگاه اطلاع رسانی معظم له نقل می شود.ولادتدر آخرین روزهای ماه صفر سال 1292هـ. ق، در خانه ای از خاندان طباطبایی، در شهر تاریخی بروجرد، کودکی چشم به جهان گشود که او را حسین نامیدند. او از همان ایام کودکی، مورد مهر و علاقه سرشار پدرش، سید علی قرار گرفت و در سایه توجهات او تعلیم،...

ادامه مطلب

 مزایا و خدمات مرحوم آیت الله بروجردی

مزایا و خدمات مرحوم آیت الله بروجردی

هرچند خود عنوان سخن را می رساند که موضوع سخن، فقط گوشه ای از زندگی و قسمتی از اقدامات فقید معظم است، ولی چون ممکن است برای بعضی افراد این تصور پیدا شود که عنوان بالا بهانه ای است برای توصیف کامل از زندگی و روحیات و صفات شخصی و اخلاقی معظم له، و یا بهانه ای است برای تشریح و بررسی اقداماتی که ایشان در دورۀ زعامت خودشان فرموده اند، لهذا باید صریحاً بگویم که چنین منظور وسیعی در کار نیست، بلکه آنچه منظور...

ادامه مطلب

ناگفته‌هایی از روابط امام با آیت‌الله بروجردی

ناگفته‌هایی از روابط امام با آیت‌الله بروجردی

پیرامون ارتباط آیت‌الله العظمی بروجردی و حضرت امام خمینی مطالب زیادی در کتب و نشریات مختلف منتشر شده است، با این حال مطالب و ناگفته‌های بسیاری در سینه شاگردان و نزدیکان این دو زعیم بزرگ حوزه نهفته است. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران، از آیت‌الله سیدجواد علوی بروجردی، نوه آیت‌الله العظمی بروجردی و استاد درس خارج حوزه، مطالب و خاطرات ارزشمند و بعضا ناگفته‌ای از ارتباط و تعاملات...

ادامه مطلب

نامه گلایه آمیز آخوند خراسانی به پدر آیت الله بروجردی برای رعایت حال وی

نامه گلایه آمیز آخوند خراسانی به پدر آیت الله بروجردی برای رعایت حال وی

آخوند خراسانی در نامه‌ای به پدر آیت الله بروجردی ، با نشان دادن  شناخت خود از شاگردش، از پدر می خواهد تا به فرزند توجه کرده و مانع از افسردگی وی شود.این که استادی به فکر شاگردش باشد و نامه ای به پدر شاگرد بنویسد که مراقبت بیشتری از فرزندش کرده و از او حمایت کند، درس جالبی است که آخوند خراسانی نوشته است. آخوند خراسانی در کنار همه مزایای علمی و اخلاقی و سیاسی، در این اقدام تربیتی نشان می دهد که یک...

ادامه مطلب

نقش آیت‌الله بروجردی در تجدید حیات فکری روحانیت شیعه

نقش آیت‌الله بروجردی در تجدید حیات فکری روحانیت شیعه

آیت‌الله العظمی سید حسین بروجردی، مسیر حرکت مرجع سلف خود، شیخ عبدالکریم حائری را ادامه داد و در این زمینه حتی با سرعت بیشتر و گسترده‌تر عمل کرد. تاکیدات مکرر این مرجع خردمند، بر عدم ورود طلاب و روحانیون در عرصه‌های سیاسی نباید مورخان و تحلیلگران تاریخ معاصر ایران را از اهمیت نقش سیاسی ایشان غافل سازد، زیرا در همین زمان بود که حوزه علمیه قم، شکل نهائی سیستم و قدرت مستقل اقتصادی و فرهنگی عظیم خود...

ادامه مطلب

نقش آیت‌الله‌العظمی بروجردی در ختم غائله فرقه دموکرات آذربایجان

نقش آیت‌الله‌العظمی بروجردی در ختم غائله فرقه دموکرات آذربایجان

تاثیر تحولات سیاسی ــ اجتماعی روسیه و آسیای میانه بر جریانها و تحولات ایران قابل انکار نیست و به‌ویژه نقش جنبشهای سوسیال‌دموکرات حوزه قفقاز در مددرسانی به مشروطه‌خواهان ایرانی قابل توجه بود. اما به‌محض‌اینکه بولشویکها به پیروزی رسیدند و پس از چندصباحی به توسعه نفوذ امپریالیستی خود با ذائقه‌ای جدید پرداختند، از همکاران، دوستان و طرفداران سوسیالیست خود در کشورهای مختلف برای پیشبرد مقاصد خود...

ادامه مطلب