قیام
تحلیل گفتار امام خمینی در آغاز نهضت نشان میدهد که او به کنه واقعیتهایی که در بطن جامعه ایران، از طریق ابزار حکومت پهلوی، در حال انجام بود، آگاهی و اشراف داشت. صحنه رویین مبارزات آغاز دهه ۱۳۴۰ نشان از آن دارد که امام نهضت را با اعتراض علیه لوایح و برنامههایی چون لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی، اصلاحات ارضی و انقلاب سفید آغاز کرد. اما تحلیل و بررسی گفتار امام در این دوران نشان میدهد که همه این...
«کالدول» وزیر مختار آمریکا در تهران در دوره رضاشاه، دو هفته پس از کودتای رضاخان، در 20 اسفند 1299 (21 مارس 1921) طی گزارشی به وزارت خارجه کشورش راجع به یکی از اعلامیههای سیدضیاء الدین طباطبایی رئیسالوزرا نوشت: «مفتخرم به ضمیمه این گزارش ترجمه اعلامیهای را که رئیسالوزرای جدید، سیدضیاءالدین به تاریخ 26 فوریه 1921 منتشر کرده است، برای شما ارسال کنم. چند روز پیش وی متصدی امور...
تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی، با مخالفت و مقاومت پی گیر و قاطع امام خمینی (ره) و دیگر مراجع رو به رو و سر انجام از سوی هیات وزیران رسما ملغی گردید.سپس شاه تصور کرد که اگر خود مجری چنین اصلاحاتی شود با مخالفت جدی مواجه نشده و اقداماتش با موفقیت همراه خواهد بود.آن چه شاه را واداشت تا مسؤولیت این کار را بر عهده گیرد، تعهدی بود که در قبال تعویض و بر کناری علی امینی به امریکا سپرده بود.در واقع...
در ابتدای دهه 1960 میلادی ضرورت یک تجدید نظر اساسی در سیاستهای امریکا در برخورد با کشورهای تحت سلطه به شدت احساس میشد. زیرا حکومتهای دست نشانده امریکا با خطر انقلابهای مردمی مواجه بودند. جان فیتزجرالد کندی، کاندیدای حزب دمکرات برای ریاست جمهوری، نظرات ویژهای را مطرح کرد. این نظرات پس از انتخاب او به ریاست جمهوری، اساس سیاستهای امریکا قرار گرفت. هدف سیاستهای جدید، در کشورهای تحت سلطه،...
دردی ماه سال 1341 شاه کنگره ای تحت عنوان آزادمردان و آزادزنان در استادیوم آزادی راه انداخت و انقلاب شاه و مردم را در شش ماده اعلام کرد و گفت این را به همهپرسی گذاشتهام که مردم نظرشان را بدهند. قصد شاه این بود که رفراندوم را مشروع و مقبول کند و در رفراندوم بعدی با تقلب میگفت 90 درصد رأی دادند که کشور باید اینطور شود و اسلام باید حذف شود و بعد هم هر شیطنتی را که میخواست انجام...
: وضعیت معیشتی مردم ایران و فضای اقتصادی و اجتماعی این کشور در دوران پیش و پسا انقلاب اسلامی موضوعی است که در تمام چهل سال گذشته مورد توجه پژوهشگران غربی قرار گرفته است. نزدیک شدن سالروز انقلاب اسلامی ایران که نقطه عطفی در تاریخ این مرز و بوم است، ما را بر آن داشت تا در سلسله گزارشهایی به بررسی اجمالی وضعیت جامعه ایرانی و نحوه زندگی و معیشتی مردم این کشور در دوران پیش از انقلاب بپردازیم،...
زندگینامه سردار شهید حاج قاسم سلیمانی با عنوان «شهید سلیمانی» از سوی انتشارات مدرسه منتشر و روانه بازار نشر شد. این کتاب به قلم مجید ملامحمدی در قالب کتابهای چلچراغ برای هدف آشنایی بیشتر نسل جوان و نوجوان از زندگی سردار نوشته شده است. کتاب زندگینامه داستانی سردار شهید سلیمانی را از تولد تا شهادت برای مخاطبان روایت می کند. به گفته مجید ملامحمدی نویسنده کتاب :« اغلب خاطرات و زندگی...
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: شهید سلیمانی باشکوه زیست، باشکوه رفت و باشکوه ماند، شکوه و عزت همیشه همراه انسانهایی همچون شهید سلیمانی است، زندگی و مرگ این افراد همیشه باعزت همراه است. شهید سلیمانی باشکوه زیست، باشکوه رفت و باشکوه خواهد ماند مراسم رونمایی از پوستر جشنوارههای بینالمللی ذوالفقار(استان خوزستان) و ملی تئاتر سردار آسمانی(کرمان) و رونمایی از سردیس سپهبد شهید حاج قاسم...
محمدرضا پهلوی در کتاب خود به نام «پاسخ به تاریخ» انقلاب سفید خود را گونهای باز تعریف میکند که گویی ایران را به سوی توسعه میکشاند، اما منتقدان انقلاب سفید، اقدامهای شاه را در حوزه انقلاب سفید نوعی چپگرایی عوامانه میدانند. مسعود رضایی منتقد کتاب نوشته شده شاه در این بخش از نوشته خود پس از بررسی موضوع نفت به مساله انقلاب سفیدی که محمدرضا پهلوی آن را نوشته میپردازد.این منتقد...
حزب پانایرانیست به رهبری پزشکپور در دوران نخستوزیری مصدق، عملکرد شفاف و قابل دفاعی نداشت. به ویژه تشکل تحت هدایت پزشکپور از سوی دیگر تشکلهای پانایرانیست متهم بود برای از میان برداشتن رقبای خود از جاسوسی و همکاری با دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی وفادار به دربار دریغ نمیکند. در آن دوران بخش زیادی از نیرو و وقت پانایرانیستهای رقیب مصروف تضعیف و تخریب موقعیت یکدیگر...
حکومت محمدرضا پهلوی پس از تجربه 12 ساله شبه دموکراسی حد فاصل سالهای 1320 تا 32، وارد فاز جدیدی شد که مشخصه بارز آن سرازیر شدن ثروتهای نفتی بود که شاه اینک باتجربهتر را سرمست قدرت کرد. قدرتی که یک سوی آن ناشی از ثروتی بادآورده ای بود که عمده آن در مسیر تقویت قوای نظامی قرا گرفت و سوی دیگر آن ناشی از حمایت بی قید و شرط آمریکا از وی بود. شاه قدرت یافته، اینک فرصت بیشتری برای آزمون و خطاهای متعدد...
ـ انقلاب سفید، ره آورد کاخ سفید رژیم شاه تصور میکرد پس از کودتای امریکایی 28 مرداد 1332 و اقدامات شدیدی پلیسی، میتواند بر مشکلات اجتماعی فائق آید، اما با گذشت 8 سال از کودتا و اعمال سیاستهای غربی در ایران، هنوز نابسامانی اقتصادی و نارضایتی عمومی در ههمه عرصهها مشاهده میشد. چنان که جعفر شریفامامی، نخستوزیر وقت، در سال 1339 در مجلس سنا اعلام کرد: «روزی که دولت تشکیل شد ما نگرانی...
روزنامه اطلاعات؛ 1 مرداد 1331 تحصن و ابراز احساسات شدید مردم تبریز به منظور کنارهگیری احمد قوام از نخست وزیری؛ 30 تیر 1331
: به مناسبت هفدهم فروردین سالروز قیام شیخ محمد خیابانی مقاله فصلنامه مطالعات تاریخی شماره 44 در اینجا بازنشر می گردد تا باردیگر موضوع این قیام و نقش خیابانی در تشکیل یک جنبش ضد استبدادی و ضد استعماری در ایران بررسی شود همواره حرکتها و جنبش های تاریخی مبتنی بر اندیشه هایی بوده است. استخراج عناصر تشکیل دهندۀ ذهنیت یک قیام، زمینه را برای درک و تحلیل درست آن فراهم میکند. منظر...
انقلاب سفید در راستاى دکترین جان اف کندى با عنوان اتحاد براى پیشرفت انجام شد که بر اساس آن بر شعارهایى نظیر اصلاحات ، دموکراسى ، آزادى ، حقوق بشر و کرامت انسان تاکید مى شد . کندى در عرصه سیاست خاجى و در مورد حکومت هاى متحد و وابسته به آمریکا بر ضرورت اعمال اصلاحات مسالمت آمیز از بالا به منظور متوقف کردن انقلاب خشونت بار از پایین پافشارى مى نمود . به اعتقاد وى این اصلاحات باید به وسیله دولتمردان...
در سال 1960 دموکراتها در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به پیروزی رسیدند و در ژانویه 1961 جان.اف.کندی موفق شد به کاخ سفید راه پیدا کند. از این زمان تغییراتی در سیاست خارجی آمریکا پدیدار شد. دولت کندی معتقد بود به دلایل سیاسی تنها راه حفظ دولتهای طرفدار غرب یعنی سرمایهداری در جهانسوم، اجرای یک برنامه اصلاحات است که در آن...
در چهارمین نشست از سلسله نشستهای پنجاهمین آغاز نهضت امام خمینی که در محل کتابخانه ملی برگزار شد، جواد منصوری در سخنانی با موضوع «بررسی علل مخالفت روحانیون با انقلاب سفید»، با به اهمیت موضوع انقلاب سفید در پیروزی انقلاب اسلامی اظهار داشت: شعارهای انقلاب سفید ظاهری زیبا داشتند، اما در بررسی شعارها باید به عملکرد گذشته شعار دهنده و اهداف او از بیان این شعار هم توجه کرد که در مورد...
دکتر علی امینی از سرشناسترین چهرههای تاریخ سلطنت پهلوی است که نام او به ویژه با دوران پر هیاهوی یک سال و دو ماه صدارتش و آغاز رفورمهای آمریکایی در ساختار اقتصادی و فرهنگی ایران در دهه 1340 گره خورده است . امینی در دیماه 1334 به دلیل اعتمادی که آمریکا به او داشت به عنوان سفیر ایران عازم واشنگتن شد و تا پایان اسفند 1336 این سمت را عهدهدار بود . در طول این مدت شاه به وی بدبین شده بود و او را کاندید...
حجتالاسلام سیدحمیدروحانی؛ رییس بنیاد تاریخ پژوهشی ایران معاصر است. او را بیشتر با کتاب نهضت امام خمینی میشناسند. سه جلد از این دوره در بازار کتاب هست و خودش میگوید تا چند وقت دیگر جلد چهارم آن هم منتشر میشود. دکتر روحانی اصلاحات ارضی را تقسیم زمینهای بایری میداند که نقشه آمریکاییها و صهیونیستها برای نابودکردن کشاورزی ایران و وابستگی هرچه بیشتر به قدرتهای غرب...