آبله کوبی
اشاره
واکسن و واکسیناسیون در ایران پیشینهای دور و دراز دارد و سابقهاش به حدود یک قرن پیش بازمیگردد. در تمام این سالها همه ما با واکسنهای ساخت ایران در مقابل بیماریهای سل، هپاتیتB، فلج اطفال، دیفتری، سیاه سرفه، کزاز، سل، سرخک، سرخجه، اوریون و ....واکسینه شدیم.
در مجله «گذرستان» حاضر سابقه واکسیناسیون در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
آبله کوبی و مبارزه با بیماری واگیر آبله از زمان فتحلی علی شاه وارد ایران گردید. اما در زمان ناصرالدین شان و توسط امیر کبیر بود که آبله کوبی وارد حوزه فعالیت دولت گردید. در این زمینه و برای بالا بردن سطح آگاهی مردم، یک رساله آموزشی ـ طبی ترجمه و انتشار یافت. قوانینی به تصویب رسید و در هر شهر، پزشکان و محل هایی برای آبله کوبی معیین شدند. یک دلیل راجع به فراگیر بودن این بیماری آن که بسیاری از...
در سال 1264 قمری، نخستین برنامهی دولت ایران برای واکسن زدن به فرمان امیرکبیر آغاز شد. در آن برنامه، کودکان و نوجوانانی ایرانی را آبلهکوبی میکردند. اما چند روز پس از آغاز آبلهکوبی به امیر کبیر خبردادند که مردم از روی ناآگاهی نمیخواهند واکسن بزنند.. بهویژه که چند تن از فالگیرها و دعانویسها در شهر شایعه کرده بودند که واکسن زدن باعث راه یافتن جن به خون انسان میشود هنگامی که...
یکی از بیماری هایی که در کمترین زمان علاوه بر بروز ناراحتی های پوستی موجب نابینایی و عفونت می شد آبله بود که در بیشتر موارد به مرگ بیمار نیز منجر می شد. پولاک، که شناخت کاملی نسبت به این بیماری داشته، آن را مهم ترین عامل کاهش جمعیت ایران دانسته است(پولاک، 1361: 465). مهم ترین عامل در جلوگیری از شیوع آن واکسیناسیون بود، که در زمان فتحعلی شاه آندریو جاکس، جراح و مترجم نماینده سیاسی انگلیس سرهارفورد جونز،...
دارالفنون، پیشینه آموزش نوین ایران حافظی دارالفنون را از چند منظر قابل تکریم و احترام خواند و گفت: دارالفنون پیشینه آموزش نوین ایران است و به دنبال راه اندازی آن، وزارتخانه های آموزش و پرورش، آموزش عالی، بهداشت و دانشگاهها بوجود آمده است و این نخستین دلیل برای تکریم آن است. دبیر شورای سیاست گزاری دارالفنون افزود: ناصرالدین شاه در نخستین ابلاغ، علی قلی میرزا اعتضادالسلطنه را به عنوان وزیر علوم و...
شانزده سال پس از آنکه ادوارد جنر، پزشک انگلیسی روش پیشگیری از ابتلا به آبله را یافت، آبله کوبی در ایران توسط دکتر جان مک کورمیک، پزشک مخصوص عباس میرزای نایب السلطنه در تبریز آغاز شد. در واقع نخستین آبله کوبی در ایران توسط این پزشک انگلیسی بر روی فرزندان ولیعهد انجام شد و سپس به دستور عباس میرزا حدود 80 هزار نفر در آذربایجان با انجام این عمل از ابتلا به آبله نجات یافتند. بعدها در طی سال های 1332 تا 1338 ه...
سال 1270هـ/ 1854م، آغاز یک دوره پیشرفت بیماری وبا در شهرهای مختلفی چون اصفهان، شیراز و... بود که، تا سال 1284هـ، همچنان جان بسیاری از مردم قحطی زده را میگرفت. پیشرفت این بیماری، که کم کم حصبه نیز به آن افزوده میشد، در سراسر ایران بهخصوص در مناطق جنوبی کشور نیز مشهود بود و این یعنی تهدید جدی برای سلامت منطقه خلیجفارس. این بار سفیر بریتانیا در تهران با توجه به عمق فاجعه، حکومت مرکزی را مجبور...
سال ۱۲۶۴ قمری نخستین برنامه دولت ایران برای واکسن زدن به فرمان امیرکبیر آغاز شد. در آن برنامه کودکان و نوجوانان ایرانی را آبله کوبی می کردند؛ اما چند روز پس از آغاز آبله کوبی به امیرکبیر خبر دادند که مردم نمی خواهند واکسن بزنند؛ چون چند تن از فالگیرها و دعانویس ها در شهر شایعه کرده بودند که واکسن زدن باعث راه یافتن جن به خون انسان می شود. هنگامی که خبر رسید پنج نفر به علت ابتلا به بیماری آبله جان...
زمانی که از آبله و آبلهکوبی در ایران سخن میرود، نام میرزا تقیخان فراهانی(امیرکبیر) صدراعظم ناصرالدینشاهقاجار بیتردید به ذهن پژوهشگران میآید؛ سیاستمداری که به روایت تاریخ، آنگاه که مردم سرزمینش در برابر تلقیح آبله ایستادند، گریست. جدا از اینکه رخداد یادشده تا چه اندازه درستی تاریخی داشتهباشد اما بیان چندباره آن، خود، وجود مخالفتهایی برای رواج آن را نشان...
ادوارد جنر پزشک انگلیسی، واکسیناسیون در برابر بیماری آبله را بنیان گذاشت؛ بیماری که در ایران نیز از دوره قاجار شیوع پیدا کرد اما اجرای آبلهکوبی از همان آغاز با تَمَرد و سرکشی مردم انجام میگرفت و با وجود همه فشارها و اجبارهای حکومتی، نظارت بر انجام آن و تعیین جریمههایی برای متخلفان، باز هم بسیاری از کوبیدن آبله شانه خالی میکردند. آبله از دیرهنگام بشر را آزار داده و باعث مرگ و کوری...
از مرحله وحشتزدگی در مقابل شیوع «کوویدـ۱۹» با رعایت پروتکلهای بهداشتی و ماسک زدن به مرحله درمان و تزریق واکسن رسیدیم. این روزها بحث نوع واکسن داغ است. همیشه در طول تاریخ اصل تزریق واکسن مخالفان و موافقانی داشته است و ربطی به امروز ندارد. به عقیده بعضی از کارشناسان، وقایع تاریخی اغلب در حال تکرارند و مردم ایران، بهویژه پایتخت، در روزگار شیوع آبله هم برای واکسیناسیون...
در تاریخ ایران و سایر کشورهای جهان در دورانهای گوناگون بارها همه گیریهای وحشتناکی بروز کرده و هزاران انسان را به کام مرگ فرستاده است. گاهی گستردگی و تأثیر بیماریهای واگیر دار در ایران به حدی بوده که موجب دگرگونیهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی شده است. طی سالیان سال بروز این بیماریهای پیشبینی و پیشگیری نشده واگیردار در خاطره تاریخ اجتماعی ایران تداعیکننده شرایطی هستند که...