حملات ناکام به محمدرضا پهلوی
0

اشاره

روز 15 بهمن 1327 محمدرضا پهلوي در مقابل دانشكده حقوق، هدف گلوله قرار گرفت. ضارب كه منابع حكومت شاه او را عضو حزب توده معرفي كردند در پي اين حادثه با شليك گلوله محافظان شاه كشته شد. در پي اين حادثه در تهران حكومت نظامي اعلام شد و تعداد زيادي مظنون بازداشت شدند. در پی این حادثه، حزب توده در ايران غيرقانوني اعلام شد و بازداشت اعضاي آن آغاز گرديد.

 روز 21 فروردین 1344 نیز شاه بار دیگر مورد سوء قصد قرار گرفت. این ترور ناموفق که در مقابل كاخ مرمر صورت گرفت نیز ناموفق بود و در پی آن، عامل ترور، رضا شمس‌آبادي به شهادت رسيد و دو استوار گارد شاهنشاهي نيز به قتل رسيدند.

«پرونده» حاضر، گزارش‌گونه‌ای از این دو حادثه و تبعات آن است.


ترور شاه در 15 بهمن 1327

ترور شاه در 15 بهمن 1327

روز 15 بهمن 1327 محمدرضا پهلوی در مقابل دانشکده حقوق، هدف گلوله قرار گرفت. دلایل ترور شاه را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد: تغییر قانون اساسی و افزایش اختیارات قانونی شاه شاه در روز 27 تیر1327 سفری شش هفته‌ای به اروپا داشت که دو هفته از این مدت را در انگلستان سپری کرد. مهم‌ترین انگیزۀ شاه از مسافرت لندن، جلب موافقت مقامات انگلیسی با افزایش «اختیارات قانونی» او بود که تلاش می‌کرد با تجدید...

ادامه مطلب

پیام ترور شاه در کاخ مرمر

پیام ترور شاه در کاخ مرمر

باهمه کوشش‌ هائى که پس از قتل حسنعلی منصور براى حفاظت از امنیت مقامات مملکت به عمل آمده بود، روز 21 فروردین 1344 (دهم آوریل 1965) سرباز وظیفه رضا شمس‌ آبادى 24 ساله که مأمور نگهبان و یکى از افراد گارد سلطنتى درکاخ مرمر بود، محمدرضا شاه را هنگامى که از اتومبیل در مقابل سرسراى کاخ پیاده شد، به رگبار مسلسل بست. در جریان این حادثه شاه با شتاب خود را به داخل ساختمان رسانید،ولى دو تن از درجه داران اسکورت او...

ادامه مطلب

نگاهی به پیامدهای ترور شاه در کاخ مرمر

نگاهی به پیامدهای ترور شاه در کاخ مرمر

: با گذشت بیش از پنج دهه از ماجرای ترور شاه در کاخ مرمر، هنوز در باره ماهیت این ماجرا سئوال های اساسی بین پژوهشگران تاریخ معاصر مطرح است. از جمله اینکه انگیزه رضا شمس آبادی برای این اقدام انقلابی چه بود؟ آیا او به تنهایی چنین تصمیمی را گرفت و اجراء کرد یا افرادی در تحریک و سازمان دهی اقدام او نقش داشتند؟ ساواک با متهم کردن جریان های کمونیستی مائوئیستی در عمل ماجرا را به انحراف برد زیرا پرویز...

ادامه مطلب

روایت دکتر فاطمی از پیش زمینه‌ها و نتایج ترور شاه

روایت دکتر فاطمی از پیش زمینه‌ها و نتایج ترور شاه

درآمد : در پانزدهم بهمن‌ماه 1327 ناصر فخرآرایی طبق یک برنامه‌ریزی از پیش طراحی شده فرصتی پیدا کرد تا در پوشش خبرنگار نشریه "پرچم اسلام" به شاه که در حال بازدید از دانشکده حقوق دانشگاه تهران بود، نزدیک شود و با شلیک پنج یا شش گلوله شاه را ترور کند. اما از پنج تیری که فخرآرایی شلیک کرد فقط دو تیر به شاه اصابت کرد. که آن هم صرفاً مختصری بالای لبش و کتفش  را مجروح ساخت. چند لحظه بعد، ضارب در همان...

ادامه مطلب

نقش مرموز انگلیسی ها در ماجرای ترور شاه

نقش مرموز انگلیسی ها در ماجرای ترور شاه

  در بهمن ماه 1327، در پی حادثه ترور نافرجام محمد رضا شاه، حزب توده غیرقانونی اعلام گردید مرحله جدیدی از فعالیت آن ‌آغاز شد. این دوره، که تا 28 مرداد 1332 و تجدید حاکمیت دربار امتداد یافت، از بغرنج‌ترین و پرحادثه‌‌ترین فصل‌های تاریخ معاصر ایران است. در این دوران، حزب توده، بطور «غیر قانونی» و با بهره‌گیری از سازمان‌های جنبی علنی خود، به حیات سیاسی خویش ادامه می‌دهد و در حوادث...

ادامه مطلب

گزارش تفصیلی ساواک از ماجرای ترور شاه در کاخ مرمر-1

گزارش تفصیلی ساواک از ماجرای ترور شاه در کاخ مرمر-1

در اسناد پیش رو ده برگ گزارش ساواک در باره نتیجه تحقیقات راجع به  ترور شاه در کاخ مرمر در 21 فروردین 1344 توسط رضا شمس آبادی ارائه شده است. این گزارش از لحاظ تاریخی به این جهت ارزش دارد که منعکس کننده تلاش مذبوحانه ساواک برای ارتباط دادن  شهید رضا شمس آبادی به جریان چپ مائویستی است که اساسا هیچ نقشی در این ماجرا نداشتند و صرفا بصورت اتفاقی از طریق احمد کامرانی دوست نزدیک شمس آبادی در جریان قرار...

ادامه مطلب

گزارش خبرنگار کیهان از ترور شاه

گزارش خبرنگار کیهان از ترور شاه

توضیح: روز 21 فروردین 1344 محمدرضا پهلوی هنگام ورود به کاخ مرمر توسط سربازی به نام رضا شمس‌آبادی مورد سوءقصد قرار گرفت. در این حادثه دو محافظ شاه کشته شدند ولی شاه جان سالم به در برد. اسناد زیر گزارش‌های ساواک از اظهارات خبرنگار روزنامه کیهان است: شرح اسناد: گزارش اطلاعات داخلی شماره 25020/833 تاریخ گزارش: 30/1/44 موضوع: آقای حسین صحت مخبر قضائی روزنامه کیهان نامبرده پیرامون سوءقصد اخیر نسبت به...

ادامه مطلب

حکم بازداشت متهمان ترور شاه

حکم بازداشت متهمان ترور شاه

بتاریخ 16/11/327 شماره 10 ــ 10/11/27 محرمانه مستقیم 10818 ‌ــــ 16/11/27 دفتر اندیکاتور اداره کارآگاهی خیلی خیلی فوری است 6546 ـــ 16/11/27 دفتر کل شهربانی ریاست اداره شهربانی کل قدغن فرمایید سریعاً اشخاص مشروحه زیرین را طبق ماده 5 حکومت نظامی توقیف و نتیجه را اعلام فرمایند. 1ـ سید ابوالقاسم کاشانی و دامادش 2ـ دکتر کیانوری 3ـ مرتضی لنکرانی 4ـ احمد لنکرانی 5ـ سید محمدباقر حجازی 6ـ تقی روستا 7ـ دکتر یزدی 8ـ دکتر...

ادامه مطلب

خشنودی جبهه ملی از سلامت شاه پس از حادثه ترور

خشنودی جبهه ملی از سلامت شاه پس از حادثه ترور

سند زیر نشان دهنده واکنش اعضای جبهه ملی نسبت به حادثه ترور شاه در کاخ مرمر است.

ادامه مطلب

دادگاه متهمان ترور شاه از دید یک سازمان بین‌المللی

دادگاه متهمان ترور شاه از دید یک سازمان بین‌المللی

یکی از اسناد ساواک به جنبه‌ های خلاف قانون در روند محاکمه متهمان حادثه ترور شاه در فروردین ۱۳۴۴ دارد. سند مربوطه را با هم می‌خوانیم.

ادامه مطلب

اریک رولو: پرونده متهمان ترور شاه، محکمه پسند نیست

اریک رولو: پرونده متهمان ترور شاه، محکمه پسند نیست

«اریک رولو» سردبیر روزنامه لوموند چاپ فرانسه که در سال 1344 در جلسه محاکمه متهمان ترور شاه حضور داشته، در مصاحبه‌ای با وابسته مطبوعاتی سفارت ایران در فرانسه تأکید کرده که هیچ سند و مدرک محکمه‌پسندی دائر بر مشارکت متهمان در عملیات ترور شاه وجود ندارد. مصاحبه وی را به نقل از اسناد ساواک می‌‌خوانیم:

ادامه مطلب

ترور شاه صحنه‌سازی بود

ترور شاه صحنه‌سازی بود

ترور شاه که در فروردین 1344 در کاخ مرمر به وقوع پیوست، از نظر خبرنگارقضائی روزنامه کیهان، یک صحنه‌سازی فریبنده بود. سند زیر گویای این حقیقت است.

ادامه مطلب