نگاه دیگران
شیخ حسین لنکرانی (م 1368) از چهره های شگفت سیاسی ایران معاصر است که عمری طولانی کرد و تقریبا در تمام عمر دراز خود موجودی سیاسی ماند. خاندان وی که از خاندان های عالم ایران دوره قاجار، در اصل از منطقه قفقاز و سپس مهاجر به تهران هستند، مانند بسیاری از خاندان های روحانی دیگر، در جریان رشد نحله های فکری در اواخر دوره رضا خان و پس از آن، دچار سرگشتگی شده، و بیشتر برادرها به حزب توده پیوستند. طی سالهای اخیر...
درآمد در بین رجال معاصر ایران در عصر اخیر، پیشوای فقید انقلاب اسلامی امام خمینی ـ قدّس سرّه ـ از این بخت بلند برخوردار بود که شخصیتهای بزرگ (و بعضاً پر داعیة) سیاسی و اجتماعی و دینی زمان وی، او را قبول داشتند و حتی در نجات ایران از یوغ استعمار و رژیم ستم شاهی، چشم امید به وی دوخته بودند. داستانهایی که از حُسنِ نظرِ رجال دینی و سیاسیِ دوران پهلوی نظیر مرحومان حاج آقا حسین بروجردی(1)، آقا...
آن‌گونه که پیداست اولین بارقه‌های شهرت فراحوزوی برای امام خمینی پس از نوشتن کشف اسرار شکل گرفته است. نخستین کنش جدی امام خمینی(ره) در فضای سیاسی ایران به نوشتن کتابی با نام کشف اسرار بازمی‌گردد که در آن علاوه بر پاسخ دادن به شبهاتی درباره تشیع و روحانیت آن، انتقادی را نیز به رضا شاه و دوران حکومت او وارد آورده بودند. امام خمینی کشف اسرار را در حدود 44 سالگی در پاسخ به رساله...
روز 16 خرداد 1357 ارتشبد نعمت الله نصیری از ریاست ساواک برکنار و به سمت سفیر رژیم شاه در پاکستان منصوب شد. این برکناری و آن انتصاب بخشی از جابجائی‌ها و عزل و نصب های هدفمندی است که در سال 1357 از سوی رژیم شاه با هدف مهار انقلاب و فرونشاندن اعتراضات مردمی صورت گرفت. در میان چهره‌هایی که در حکومت پهلوی دوم، مولد نارضایی مردم بودند نصیری یک شاخص محسوب می شد. او در راس ساواک مسئول بسیاری از جنایات علیه...
نبردهای مقابله به مثل ایران در خلیج‌فارس، برهه‌ای حساس و جالب از تاریخ جنگ‌های ایران و آمریکاست که در آن، نفت‌کش آمریکایی بریجتون و یک هلیکوپتر نیروی دریایی این‌کشور مورد هدف قرار گرفتند. نادرمهدوی یکی از شهدای جنگ ایران با آمریکاست که چندسال پیش به‌عنوان شهید شاخص سال معرفی شد و شباهت‌هایی با حاج‌قاسم سلیمانی، دیگر شهید مبارزه با آمریکا دارد. مهدوی، فرمانده نیروهای...
بعد از اعدام برخی از سران رژیم پهلوی از جمله نعمت الله نصیری(رئیس ساواک)، رضا ناجی(فرماندار نظامی اصفهان) خسروداد(فرمانده هوانیروز)، مهدی رحیمی(فرماندار نظامی تهران) در نیمه شب 25 بهمن 1357، جنازه های این افراد به سردخانه پزشکی قانونی کشور منتقل شد. اعدام این افراد در اولین روزهای پس از پیروزی انقلاب با هدف خنثی کردن هرگونه احتمال کودتای نظامی در پشت بام مدرسه رفاه انجام شد، به خصوص آنکه ارتشبد...
نعمت الله نصیری در مرداد ماه سال 1289 در روستای سنگسر از توابع شهرستان سمنان متولد شد. پدرش محمد (عمید الممالک) و مادرش زرین تاج خانم نام داشت. پدرش در روستاهای سمنان «چارواداری» می کرد. نعمت الله و برادرش عنایت الله از فقر و استیصال، برای اشتغال، سمنان را ترک کردند و به تهران آمدند. نصیری در سال 1303در تهران، خانه شاگرد یک یهودی به نام سلیمان خان شد و در نزد ارباب یهودی خود، مقداری سواد...
تاریخ معاصر ایران، نقاط عطف و حساس چندی را پشت سر نهاده است که قیام پانزده‌خرداد 1342، یکی از مهم‌ترین آنهاست. به اعتقاد بیشتر محققان تاریخ معاصر ایران، انقلاب‌اسلامی 1357 که خود از مهم‌ترین و حساس‌ترین این نقاط عطف است، برآیند این تحولات عمده بوده است. درواقع، انقلاب اسلامی، تبلور جنبش...
پس از ترور حسنعلی منصور نخست‌وزیر ایران(1) در اول بهمن 1343، به دست محمد بخارایی، از اعضاء شاخه اجرایی هیئت مؤتلفه اسلامی که از تصمیم منصور برای اعطای امتیازات جدید به شرکت‌های خارجی خشمگین بودند، کشته شد، هویدا کفیل نخست‌وزیر شد و پس از مدت کوتاهی شاه بی‌درنگ نخست‌وزیر‌ی را به امیرعباس هویدا از بستگان منصور و معاون دبیر کل حزب ایران نوین واگذار کرد. در دور اول انتخاب هویدا،...
سازمان برنامه و بودجه از قدیمی‌ترین نهادهای حکومتی است که در مقطع خاصی از تاریخ ایران به وسیله آمریکایی‌ها تاسیس شد. این سازمان نقش دوگانه‌ای ایفا کرده است. از یک سو به عنوان یک سد در برابر تمایلات سوسیالیستی عمل کرده و نوعی برنامه‌ریزی مستقل از دولت را هدایت می‌کرد و از طرف دیگر مانع خرج کردن بی‌حساب و کتاب دولت می‌شد. به همین دلیل است که روسای این سازمان هرگز مورد علاقه...
سوژه‌های تاریخ شفاهی از دل رویدادهایی استخراج می‌شوند که در متن زندگی مردم هستند. به همین دلیل تاریخ را مجموعه‌ای از حوادث فرهنگی، طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می‌دانند که در گذشته و زمان و مکان مشخص و در ارتباط با زندگی انسان‌ها رخ داده است. به رغم این موقعیت، بسیاری از حوادث در زمان وقوع، چندان مورد توجه مورخان و مستندنگاران نیستند و برخوردی عادی با آنها صورت می‌گیرد اما با...
عدالتخانه مورد تقاضای مشروطه‌خواهان که شاه و گدا در برابر آن مساوی باشند، تنها در محاکم قضایی تجلی نمی‌یافت. تجلی این تساوی در شوون مختلف اجتماع قابل ردیابی بود. آموزش رایگان، بهداشت عمومی، حق انتخاب کردن و انتخاب شدن از جمله این شوون بود. هویت شخصی افراد اما به عنوان بدیهی‌ترین حق نیز از بسیاری از افراد اجتماع سلب شده بود. طبقات پایین اجتماع بی نام و نشان‌هایی بودند که نه چون اعیان و اشراف...
در دورة اقبال فعالیت سیاسی بقایی تشدید شد. آیت الله کاشانی نیز در میان رجل سیاسی آن دوره او را خیرالموجودین میپنداشت. او به چند تن از تجار و کسبه بازار توصیه کرد برای پیشرفت کار بقایی، که فعالیت مستقل سیاسی را آغاز کرده و از پیوستن به احزاب ملیون و مردم خودداری کرده است، از بین خود وجوهی جمع آوری نمایند و در صورت لزوم در اختیار او قرار دهند. آیتالله کاشانی به دوستان خود توصیه کرد در پشتیبانی از...
جوان منافق در وصیت نامه‌اش نوشته بود به گونه‌ای آیت الله احسانبخش را می‌کشم که چیزی از آن باقی نماند و گزارش خودم را به سردارم موسی خیابانی در آن دنیا خواهم داد. آیت الله صادق احسانبخش یکی از شخصیتهای تاثیرگذار انقلاب اسلامی در استان گیلان است که روز پنج شنبه ۲۶ فروردین سال ۱۳۶۱ شمسی بعد از اقامه نماز ظهر و عصر در مسجد کاسه فروشان ترور شد. در همین راستا حاج شهرام همتی محافظ اصلی آیت...
حضور میدانی آیتالله خامنه‌ای در جبهه جنگ تأثیر سرنوشت‌سازی در آینده جنگ برجای گذاشت، به طوری که ایشان از همان ابتدا با بسیج عمومی مردم و راه‌اندازی ستاد جنگ‌های نامنظم ضربات جبران‌ناپذیری بر پیکر دشمن بعثی وارد کردند. مقابله وی با ترفندهای بنی‌صدر در شورای عالی دفاع، پشتیبانی لجستیکی و رفع مشکلات جنگ همچنین تقویت روحیه زمندگان از دیگر اقدامات مهم آیتالله خامنه‌ای بود که...
برخلاف برخی از تصورات که آغاز مبارزات امام خمینی را دهه 1340 می‌دانند، فعالیت‌های اعتراضی ایشان از دهه 1320 آغاز گردید؛ هرچند شکل مبارزات امام در این دهه متفاوت از مبارزاتش در دهه 1340 و بعد از آن بود مخالفت با حکومت محمدرضا پهلوی، از همان زمان تأسیس پهلوی دوم در قالب افراد و گروه‌های مختلف سیاسی آغاز شد، اما بدون شک در میان این افراد و گروه‌ها، مبارزات سیاسی امام خمینی از عمق و قدرت تأثیربخشی...
پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) یکی از بارزترین رخدادهای قرن بیستم به شمار می رود. انقلابی که در ابعاد گوناگون، منشاء پیامدهای بنیانی و شگرفی در سطح جهان گردید و علاوه بر آن که به انسان ها کرامت، به مسلمانان شوکت و به مؤ منان عزّت و عظمت بخشید، در ایران بر منافع بیگانگان خط بطلان کشید. بی گمان، ویژگی ضد استعماری این انقلاب عظیم، راه هرگونه سوء استفاده بیگانگان از منافع ملی را سدّ...
غلامرضا سازگار، از شاعران پیشکسوت آیینی کشور، با به جلسات شعرخوانی شاعران کشور در محضر رهبر معظم انقلاب، این جلسات را سنت مبارک در ماه مبارک رمضان خواند و گفت: در این جلسات شاعران در حوزه‌های مختلف شعری حضور دارند که البته قسمت قابل توجهی از آنها شاعران آیینی هستند. ایشان همیشه در این جلسات، با وجود اینکه این جلسات تنها برای شاعران آیینی کشور نیست، همه را دعوت به سرودن در این حوزه...
رییس دفتر مقام معظم رهبری با به تکریم خانواده شهدا از سوی معظم له، به بیان خاطره‌ای جالب از یک مادر شهید در حضور ایشان پرداخت. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی گلپایگانی رییس دفتر مقام معظم رهبری، عصر امروز در همایش پاسداشت مادران شهدا که با نام «مادران چشم براه» در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد، طی سخنانی گفت: یادواره مادران شهدا بسیار ابتکار جالبی است؛ مادرانی که...
حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق‌نوری رئیس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری طی گفت‌وگویی خاطرات جالبی از رسیدگی‌های این دفتر به دستور رهبر معظم انقلاب به تظلم‌ها و شکایات مردمی روایت کرده است که بخشی از آن در ذیل می‌آید. بخش بعدی خاطرات که از کتاب تداوم آفتاب برگرفته شده است، متعاقباً منتشر خواهد شد. هنوز دفتر بازرسی تشکیل نشده بود که روزی نامه‌ای توسط دوستی فرستادند. در این نامه خطاب...
