مقالات
اخیراً به همت انتشارات اطلاعات، کتابی حاوی گفتگو با دکتر باستانی پاریزی منتشر شده است. در این کتاب که مصاحبه ای چندین جلسه ای با باستانی است، دکتر کریم فیضی خواسته است تا برخی ناگفته های تاریخ معاصر را از زبان دکتر باستانی بشنود. در این میان طولانی باستانی به حضور در محضر امام خمینی در ماه های آغازین انقلاب اسلامی، به همراه جمعی از اساتید دانشگاه خواندنی است:س - یکی دیگر از چیزهایی که به...
کمیته عالی عرب در امور فلسطین، برای آگاه‌سازی جهان اسلام از عمق فجایعی که در فلسطین در حال انجام بود، به ارسال تصاویر و نشریاتی درباره اوضاع فلسطین پرداخت. کاردار ایران در قاهره، در نامه‌ای به وزارت امور خارجه در این‌باره چنین گزارش داده است:از اداره انتشارات و مطبوعات کمیته عالی عرب فلسطین در قاهره مقداری عکس و نشریه‌های تبلیغاتی به ضمیمه نامه‌ای به این سفارت رسیده است که در آن تقاضا کرده‌اند...
به مناسبت 25 اردیبهشت سالروز اشغال فلسطین توسط صهیونیستها ، مقاله حاضر به بررسی تعامل رژیم پهلوی با رژیم اشغالگر صهیونیستی پرداخته است: همزمان با گسترش فعالیت و نفوذ صهیونیسم جهانی، تشکیلات و سازمان‌های متعدد صهیونیستی در ایران نیز پایه‌گذاری شد. بعضی از این سازمان‌ها پیش از تأسیس اسرائیل، موجودیت پیدا کرده بودند و بسیاری از آنها گرایش‌های صهیونی نیز داشتند و در مسیر ایجاد دولت...
روز اول خرداد ۱۳۵۸ سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفت روابط سرد تهران واشنگتن معلول حمایت طولانی آمریکا از رژیم گذشته ایران است . تاریخ تحولات سیاسی ـ اجتماعی ایران بیانگر این مطلب است که سلطه خارجی به عنوان یکی از عوامل بازدارنده توسعه سیاسی کشور محسوب می‌گردد. این امر طی دو قرن اخیر شتاب و گسترش بیشتری یافته است. مداخلات روسیه، انگلستان، فرانسه، ایالات متحده امریکا و اتحاد جماهیر شوروی، به عنوان...
هواپیمای حامل شاه دستور داشت که به منظور انجام تشریفات گمرکی در فورت "لادردیل" فرود آید. فرح بعدها گفت: «بدیهی است که ما می‌بایست در یک فرودگاه ناشناس فرود بیاییم» هیچ کس در این فرودگاه در انتظارشان نبود، جز یک بازرس کشاورزی که می‌خواست بداند آیا آنها گیاهی با خود نیاورده و قصد ریختن زباله‌هایشان را ندارند. شاه به خنده افتاد. ناچار شدند یک ساعت منتظر بمانند تا مأموران مربوطه از شهر برسند. فرح به...
از بنیادهای مهم اقتصادی، فرهنگی وابسته به دربار پهلوی، بیناد پهلوی بود، پس از آن که رضاشاه پهلوی ناچار به استفعا شد و از ایران تبعید گردید، موج اعتراض و نارضایتی علیه روش‌های غاصبانه وی و فریادخواهی برای باز پس گرفتن اموال و املاکی که در زمان او تصاحب شده بود، پدیدار شد و به مجلس و مطبوعات کشید. محمدرضا پهلوی در نخستین اقدامات خود برای جلوگیری از اوج گرفتن اعتراضات، و احتمالا به توصیه محمدعلی...
روز 8 آبان سالروز شهادت دانش آموز بسیجی محمدحسین فهمیده است . روزی که در تاریخ تحولات پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان « روز بسیج دانش آموزی » به ثبت رسیده و ماندگار شده است .محمدحسین فهمیده فرزند محمد تقی دریکی از روزهای اردیبهشت 1346 در شهر قم و در خانواده ای مذهبی چشم به جهان گشود. دوران کودکی را همراه سایر فرزندان خانواده و درکنار برادرش داوود که وی نیز سه سال بعد از شهادت محمد حسین به فیض شهادت...
خشونت،کشتار و برافروختن آتش جنگ از اجزای لاینفک صهیونیسم در مسیر آرمان مورد نظر است . تئودور هرتصل در خاطرات خصوصی و محرمانه‌ی خود به این اصل تأکید کرده که فشار نظامی عنصری لازم در استراتژی صهیونیسم است. اگر چه او در جلسات عمومی و سخنرانی‌هایش با پنهان‌کاری تمام سعی در مخفی نگه‌داشتن این اندیشه داشت اما خاطرات او که سال‌ها پس از مرگش در سال 1904 م. منتشر شد، اسرار بزرگی را آشکار ساخت. این...
در نیمه دوم قرن نوزدهم دگرگونی هایسریع در مناسبات بین المللی، ظهور قدرت های جدید از جمله آلمان، ایتالیا، آمریکا و ژاپن، رشد فزاینده تلاش برای یافتن بازار فروش، صدور سرمایه، استفاده از مواد خام و نیروی کار ارزان به سرعت معادلات جهانی را دستخوش تغییرات و تحولات فروانی نمود. قدرت های بزرگ به دو گروه عمده طرفداران وضع موجود و مخالفان آن تقسیم شدند و طی رقابتی خصمانه و آشکار در دوره مشهور به صلح مسلح به...
اولین همه‌پرسی در ایران پس از انقلاب اسلامی بسیاری از ناظران مسائل ایران را مبهوت و افکار عمومی جهان را تحت‌تاثیر قرار داد زیرا تا پیش از آن این‌گونه القا می‌شد که شکل حکومت آینده ایران براساس اجبارهای دینی و قدرت متمرکز روحانیون رهبری‌کننده انقلاب تعیین خواهد شد و اگرچه مردم انقلاب اسلامی را به راه انداخته‌اند، اسلام به‌عنوان یک ایدئولوژی دینی سهمی برای مشارکت سیاسی مردم قائل نخواهد...
در گزارش 9 ژانویه 1920، کالدول وزیر مختار آمریکا در تهران به وزارت خارجه کشورش چنین می‌نویسد: «سفارت آمریکا در ایران مفتخر است به استحضار برساند در فصل گذشته که در 31 دسامبر 1919 به پایان رسید، اوضاع سیاسی ایران بسیار جالب و پرحادثه بود. انتخابات مجلس، با افت و خیز در استان‌های دوردست دنبال می‌شود. چنانچه مردم اتفاقاً خودی نشان دهند و نمایندگانی وطن‌پرست و صادق انتخاب کنند، دولت با صدور فرمانی از...
خارج از حلقه کوچک اطرافیان رضاپهلوی ، در نقاط مختلف جهان فعالیت‌هایی زیر عنوان سلطنت‌طلبی و نجات ایران انجام می‌شد، که اکثر اوقات رضا حتی در جریان آن فعالیت‌ها نبود. اما به هر حال هر جا سخن از براندازی جمهوری اسلامی وبازگشت سلطنت بود مشروعیت آن به وی باز می‌گشت. بودجه این فعالیت‌ها نیز عموماً از جانب سازمان «سیا»، اشرف، و یا کشورهای عربی تأمین می‌گردید، که از میان کشورهای عربی در حقیقت عراق و...
آیت الله ری شهری که در زمان عملیات مرصاد مسئولیت وزارت اطلاعات را بر عهده داشتند در مورد حمله منافقین و عملکرد این وزارت خانه در مرصاد می گویند:در ماه‌های آخر جنگ تحمیلی، به خصوص پس از تصرف مهران سازمان منافقین به تحلیلی رسیده بود که بی شک پرداخته ذهن رجوی بود و باز به زعم وی در آن زمان تنها تحلیل مشخص از شرایط مشخص بود! تحلیل بدین قرار بود:1- اگر ایران قطعنامه 598 را بپذیرد، آینده سیاسی...
روز 29 مهر 1333 قرارداد کنسرسیوم در مجلس شورای ملی به تصویب رسید . تشکیل کنسرسیوم بین‌المللی برای فروش نفت ایران در روز ۲۲ فروردین 1333 ، رسماً اعلام شد و22 نفر از نمایندگان 8 کمپانی نفتی امریکایی، انگلیسی، هلندی وفرانسوی وارد تهران شدند. قرارداد کنسرسیوم پیمانی بود که پس از پیروزی کودتای 28 مرداد 1332 و ساقط شدن حکومت مصدق و احیاء روابط گذشته دولتهای غربی با ایران، زمینه سلطه شرکتهای نفتی غرب بر منابع...
در رژیم شاه طیف نسبتاً وسیعی از نخبگان شامل اعضای خاندان سلطنت، بلندپایگان دربار، نخست وزیران، وزیران، نمایندگان مجلس، رده‌های بالای افسران ارتش، قضات بلندپایه، معاونان وزراء، دیپلماتهای ارشد و سایر مقامات عالی‌رتبه مواضع رسمی قدرت را در اختیار داشتند که در اینجا با حلقه دورنی قدرت شاه اشنا می‌شوید. حلقه قدرت شاه مجموعه‌ای از افراد و شخصیت‌ها را در بر می‌گرفت که به دلیل نزدیکی شخصی به...
یکی از کسانی که در دربار محمدرضا پهلوی و در خصوصی‌ترین جنبه‌های زندگی او دخالت داشت یک ارتشی به نام تیمسار عبدالکریم ایادی بود. وی که یک پزشک متوسط نیز بود با هدف معالجه امراض روانی محمدرضا و برادرش علیرضا پهلوی پایش به دربار باز شده بود. بهتر است ادامه ماجرا را از زبان ارتشبد حسین فردوست بشنویم:«علیرضا دچار مرض روحی شدید بود و احتیاج به پزشکی داشت که به طور مدام با او در تماس باشد تا ناراحتی‌هایش...
یکی از روزها، علیرضا، برادرش، با دوست دخترش به نام شاه‌پری‌ـ ز ، که دختر بسیار زیبا و خوش‌اندامی بود، به دیدار آمد. آن روزها علیرضا دانشجوی رشته موسیقی در دانشگاه پرینستون بود و با آنچه پدر برایش به جای گذاشته بود روزگار خوشی را می‌گذراند. وی شخصیتی محکم‌تر از رضا دارد و چون برادر کوچک‌تر بود و مثل رضا مورد توجه نبود، و به قول معروف، و البته در قیاس، کتک خورده بود طبیعی است که به اندازه برادر...
اطرافیان رضاشاه ، یعنی کسانی که سهم بسزایی از به تخت نشاندن او داشتند و در جهت تحکیم پایه های قدرت ، اورا یاری دادند ، مجموعه ای از افراد و شخصیت ها را در بر می گرفت که به دلیل نزدیکی شخصی به شاه ، عهده دار مشاغل اساسی از نهاد های حساس دولت بودند . تعدادی از این افراد به شرح زیر می باشند : عبد الحسین تیمور تاش : پس از درخشش رضا خان در فضای سیاسی سالهای پس از کودتای 1299 تیمور تاش از هواداران دو آتشه سردار...
به دنبال تصمیم شاه جهت برگزاری جشنهای 2500 ساله ، هیئتی در دربار تشکیل شد تا مقدمات لازم را برای این منظور فراهم آورد. ابتدا شجاع الدین شفا، که خود از پیشنهاددهندگان اولیه برگزاری جشنهای 2500 ساله بود، به عنوان دبیر کل این هیئت تعیین شد. پس از حدود دو سال که هم برنامه ها و هم مراکز فرعی این تشکیلات جدید گسترش قابل توجهی یافته بود، سناتور جواد بوشهری به ریاست آن برگزیده شد و این سمت را تا سال 1347 حفظ کرد....
آرشیو ملی بریتانیا در اواخر دسامبر ۲۰۱۰ سندهای دیپلماتیک مربوط به سی سال پیش یعنی سال ۱۹۸۰ را از حالت سری خارج کرد. در بخش نخست گزارش در مورد این سندها توضیحاتی در مورد آنها داده شد، شیوه پژوهش آنها تشریح گردید و نیز مروری صورت گرفت بر تحولات بین‌المللی در دوره‌ای که این سندها معطوف به آن هستند. بخش دوم گزارش مربوط به بازتاب برخی از وقایع سیاسی داخلی در این اسناد بود. اینک درمی‌نگریم که در این...
