قطعنامه 598
اشاره
قطعنامه ۵۹۸ هشتمین قطعنامه‌ای بود که شورای امنیت سازمان ملل از ابتدای تجاوز علنی رژیم بعثی عراق به جمهوری اسلامی ایران، صادر کرده بود. شورای مزبور در طول هشت سال دفاع مقدس، آزمون ناموفقی را پشت سر گذاشته و به اعتقاد اغلب کارشناسان مسائل سیاسی و حقوقی جهان، عامل اصلی تداوم جنگ عراق علیه ایران، مواضع غیرمسؤولانه شورای امنیت بوده است. همه قطعنامه‌های قبلی این شورا به علت جهت‌گیری ناعادلانه آنها از سوی ایران رد شده بود، اما در ابتدای صدور قطعنامه ۵۹۸ به علت نکات مثبتی که در آن گنجانده شده بود، از سوی جمهوری اسلامی اعلام شد که ایران جای بحث و مذاکره در این قطعنامه می‌بیند و لذا در آن زمان آن را نه رد کرد و نه قبول؛ ولی سرانجام در تاریخ ۲۷ تیر ۱۳۶۷ این قطعنامه مورد قبول جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.
«گذرستان» حاضر قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت و سرنوشت آن را مورد بررسی قرار داده است.
روز 29 تیر 1366 قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد در رابطه با جنگ تحمیلی عراق علیه ایران انتشار یافت. این هفتمین قطعنامه‌ای بود که از سوی این شورا در این رابطه منتشر می‌شد. قطعنامه 598 که 10 ماده داشت، باوجود بعضی ضعفها، عادلانه‌تر از 6 قطعنامه قبلی در قبال جنگ تحمیلی بود. از جمله این که در بند ششم بر ضرورت تحقیق راجع به شناسایی آغازگر جنگ ودر بند هفتم بر لزوم تأمین هزینه بازسازی پس از خاتمه جنگ و در...
مبانی کلامی - سیاسی اندیشه ولایت فقیه اولین دستاورد فرهنگی دفاع مقدس، «توسعه اندیشه ولایت فقیه در جهان» و تاثیر آن در هدایت جنگ و مدیریت درگیری با کفر است، اصل اندیشه ولایت فقیه را می توان از مدخل مباحث فقهی مورد گفت وگو قرار داد و به دنبال ارزیابی ادله نقلی برای اثبات ولایت فقیه بود، آن هم در چارچوبه ای که در پیش فرض های مسایل فقهی، فرض بلکه تعریف شده است. ضرورت «حکومت» و «جهت گیری» آن اصولا اصل...
تنها بعد از گذشت چند روز از پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی ایران در 27 تیرماه 1367، رهبر منافقین فرمانی را مبنی بر آماده باش کلیه نیروها و قطع تمام مسافرتها و ترورها صادر کرد و این پیام از جانب وی برای تمامی نیروها قرائت شد: «طلسم جنگ در حال شکستن است...رژیم شل شده ... باید ضربه کاری را بزنیم». در بررسی عواملی که زمینه لازم برای حمله منافقان به ایران از نقطه نظر...
29 تیر سالروز صدور پیام حضرت امام (ره) به مناسبت پذیرش قطعنامه 598 سازمان ملل از سوی ایران است. اکنون 19 سال از پذیرش قطعنامه می‌گذرد. ایشان دراین پیام به جوانان سفارش کردند که قدر و قیمت لحظات شیرین زندگی خود را بدانند و خودشان را برای یک مبارزه علمی و عملی بزرگ تا رسیدن به اهداف عالی انقلاب اسلامی آماده کنند. متن کامل این پیام که در آن به سالگرد کشتار خونین مکه هم پرداخته شده به این شرح است. بسم اللّه...
این نوشتار به بررسی تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر عراق پرداخته و بر این اساس به ارزیابی تاثیر در دو سطح می کند؛ سطح اول به جنبش ها و گروه های موجود در دو کشور اختصاص دارد. در سطح دوم نیز روابط در دولت ایران و عراق بررسی می شود. پیروزی انقلاب اسلامی در آخرین دهه های قرن بیستم خط بطلانی بر اندیشه سکولاریسم بود. پیام رهایی بخش این انقلاب به سرعت به گوش جهانیان رسید و بیشترین تاثیر را بر کشورهای...
فعالیتهای دیپلماتیک ایران در صحنه کارزار سیاسی جهان، در چند سال اخیر به اتکای توانمندی رزمندگان اسلام موفقیتهای ارزندهای را برای جمهوری اسلامی به ارمغان آورده است.بازتاب این دستآوردها که تبلور سیاسی پیروزی در نبرد علیه استکبار جهانی و نتیجه هوشیاری و آگاهی نمایندگان ایران در مجامع بین المللی می‌باشد،بیش از هرجا در سازمان ملل متحد قابل رؤیت است. دکتر«رجائی خراسانی»یکی از...
رد قطعنامه های شورای امنیت توسط جمهوری اسلامی ایران به دلیل یکطرفه بودن اکثر مفاد این قطعنامه ها، ناتوانی شورای امنیت سازمان ملل را در حل مشکل جنگ ایران و عراق بیش از پیش به نمایش گذاشت. این مساله موجب شد تا شورای امنیت در مواجهه با آخرین موضع ایران در قبال قطعنامه 588 به این نتیجه برسد که تا زمان ملحوظ نمودن برخی نظرات ایران، از صدور هرگونه قطعنامه دیگری خودداری ورزد.رد قطعنامه های شورای امنیت توسط...
رادیو صدای عراق در تاریخ 30 مهر 1380 اعلام کرد: در جنگ با ایران از پودر سیاه زخم استفاده می کرد و در طول 8 سال جنگ هر هفته اقدام به تولید 3 هزار لیتر ماده مادر در تولید پودر سیاه زخم می کرد.- ساعت 5 بامداد 3 آبان ماه 1362، هواپیماهای دشمن روستای باینجان از توابع بانه را بمباران شیمیایی کردند.- ساعت 17 روز 16 آبان ماه سال 62 ، 4 فروند هواپیمای منطقه ای بین رودخانه شیلر و ارتفاعات لری را هدف حملات شیمیایی قرار دادند.-...
ایران و عراق هر دو عضو جنبش عدم تعهد بودند و توقع آن می‌رفت که با وقوع جنگ بین این دو کشور، سازمان عدم تعهد مهمترین نقش را برای ترک عادلانه مخاصمه ایفا کند و مساعی جمیله خود را برای رفع تجاوز به‌کار ببرد؛ اما سایه سلطه امریکا بر جهان، این سازمان را هم در برگرفته بود و اجازه تصمیم‌گیری و میانجیگری موثر را به آن نمی‌داد. هرچند تشکیل «کمیته حسن نیت» در جنبش عدم تعهد تمایل باطنی اعضای آن را برای...
سازمان ملل متحد اساسا محصول پایان‌یافتن جنگ دوم جهانی است و فلسفه ایجاد آن پیشگیری از وقوع هرگونه جنگ و نزاع در عرصه بین‌المللی و منطقه‌ای می‌باشد. بااین‌همه، در جنگ میان عراق و ایران، دبیرکل، مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل متحد با‌وجود‌آنکه آشکارا شاهد تجاوز عراق به مرزهای ایران بودند، زبان آنها بنابه‌ملاحظاتی بسته بود! حتی در فجیع‌ترین صحنه‌های جنگ عراق علیه ایران که با استفاده از...
از ساعت 30/6 صبح روز دوشنبه 29 مرداد 1367 (بیستم اوت 1988) به درخواست «خاویر پرز دکوئه‌یار» دبیرکل وقت سازمان ملل متحد در تمام طول مرزهای دو کشور عراق و جمهوری اسلامی ایران مقررات آتش‌بس به اجرا گذارده شد. 1 دستور برقراری آتش‌بس میان دو کشور قبلاً و در پی پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل توسط جمهوری اسلامی ایران از سوی «دکوئه‌یار» صادر شده بود. وی به موجب نخستین بند این قطعنامه، آتش‌بس را اعلام و...
سازمان ملل متحد در جنگ عراق علیه ایران، به زعم خویش در جهت انجام وظیفه اصلى خویش، یعنى محفوظ داشتن نسل هاى آینده از خطر و بلاى جنگ، حفظ صلح و امنیت بین المللى و جلوگیرى از تهدیدات علیه صلح، به اتخاذ و اجراى تصمیمات متعدد مبادرت ورزید.1با نگاهى به مجموعه فعالیت هاى سازمان ملل، که در این رابطه به عمل آورده، به وضوح آشکار است که شوراى امنیت، دبیر کل2 و مجمع عمومى تلاش هاى زیادى مبذول داشتند.3 اگرچه تلاش...
از زمان فروپاشی عثمانی و شکل‌گیری دولت عراق در غرب ایران، سیاست‌های متخذه از سوی دولتمردان آن کشور همواره به عنوان منبع تهدید علیه امنیت ملی ایران به شمار آمده و این کشور به ندرت روابطی دوستانه با ایران داشته است.اختلافات ارضی و مرزی به همراه مسائل مذهبی همچون تبعیض علیه شیعیان در عراق و مسائل قومی و نژادی همانند مناقشه عرب و عجم، حضور اکراد در دو سوی مرزهای ایران و عراق به همراه خوی توسعه‌طلبی...
از برهه های حساس تاریخ انقلاب، مقطع پذیرش قطعنامه از سوی امام خمینی است که ایشان آن را برای خود از زهر، کشنده تر خواندند. برخی محققین، با کنار هم قرار دادن شواهد، معتقدند این مطلب، خلاف نظر اصلی امام و در اصل یک تحمیل به امام خمینی بوده است. خاطره زیر را که سرکار خانم زهرا مصطفوی (فرزند حضرت امام) نقل کرده اند را می توان از همان شواهد قلمداد کرد: «یک روز وارد ایوان [منزل امام] شدم، برای اولین بار دیدم...
بی تردید خاطرات پنهان و آشکاری در زوایای پررمز و راز جنگ هشت ساله ایران و عراق که غالبا «جنگ تحمیلی» یا «دفاع مقدس» خوانده می‌شود و چگونگی ادامه جنگ و پذیرش قطعنامه 598 نهفته است که نیازمند بررسی و واکاوی جدی است. بیست و هفتم تیرماه 1367 در یک اقدام نفس‌گیر و ناگهانی جمهوری اسلامی‌ایران قطعنامه 598 سازمان ملل متحد را پذیرفت تا حسن نیت خود را در هشت سال دفاع مقدس ثابت نماید و دشمن متجاوز را در چارچوب...
امام خمینی (ره) حتی دو هفته قبل از پذیرش قطعنامه نیزهرگونه تردید در ادامه جنگ را خیانت به اسلام رسول الله (ص) تعبیر کردند و قاطعانه خواستار ادامه مقاومت بودند. ایشان در پیام 13 تیر 1367می فرمایند: «باید نگذاریم که تلاش فرزندان انقلابی مان در جبهه ها از بین برود. برای برپائی احکام اسلام عزیز دست اتحاد به یکدیگر داده، محکم و استوار تا پیروزی اسلام حرکت کنیم. مسئولین نظام باید تمامی همّ خود را در خدمت جنگ...
درباره جنگ ایران و عراق مجموعا 18 قطعنامه در شورای امنیت به تصویب رسید که 11 مورد آن در زمان جنگ و 7 مورد آن پس از جنگ به تصویب رسید؛ که به طور خلاصه عبارتند از:1- قطعنامه شماره 479 در 6 مهر ماه 1359 مصادف با 28 سپتامبر 1980 یعنی 7 روز پس از آغاز جنگ تحت عنوان «وضعیت مابین ایران و عراق» به اتفاق آرا به تصویب رسید. این قطعنامه بدون به آغازگر جنگ و بدون خواستن از عراق به بازگشتن به مرزهای بین¬المللی از دو...
قطعنامه 598 که در 29 تیر سال 1366 در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شده بود، سرانجام پس از یک سال به فرمان امام خمینی(س) در 27 تیر سال 1367 از سوی جمهوری اسلامی رسما پذیرفته شد.امام راحل(س) با تغییر شیوه دفاع، دشمنان را خلع سلاح و تلاش چند ساله ملت شهید پرور را به ثمر رساندند و با توجه به شرایط ایجاد شده در فضای سیاسی منطقه و معادلات جهانی، این شرایط مطلوبی برای ملت ایران بود. البته در مورد شرایط پیش آمده برای...
جنگ ایران و عراق موضوع مهمی در اسناد دیپلماتیک بریتانیا است. ما در این بخش از گزارش در باره اسناد به تازگی علنی شده، به این مساله می‌پردازیم. اسناد موضوع بررسی را آرشیو ملی بریتانیا در اواخر دسامبر ۲۰۱۰ از حالت سری خارج کرد. آنها مربوط به سی سال پیش یعنی سال ۱۹۸۰ می‌شوند. در بخش نخست گزارش در مورد این اسناد، توضیحاتی در مورد آنها داده شد و شیوه‌ی پژوهش آنها تشریح گردید.تنش میان ایران و عراقاز ابتدای...
دکتر عباس ملکى : صدام اعتراف کرد که ایران به آنچه خواست، رسیددکتر عباس ملکى، سال ها معاون آموزشى و پژوهشى وزارت امور خارجه و رئیس دفتر مطالعات سیاسى و بین المللى این وزارتخانه بوده و سپس مدیریت دفتر مطالعات دریاى خزر در تهران را عهده‌دار شد. وى همچنین مسئول ثبت مذاکرات ایران و عراق پس از پذیرش قطعنامه 598 بوده است. در رابطه با مذاکرات صلح با عراق پس از قطعنامه ۵۹۸ با ایشان مصاحبه‌ای انجام دادیم که...
شورای امنیت از 31 شهریور 1359 که عراق به ایران تجاوز نمود تا پایان سال 1369 مجموعا 14 قطعنامه و 15 بیانیه صادر نمود[1] که قطعنامه 598 به عنوان هشتمین قطعنامه از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ که ذیلا به بیان نکاتی درباره آن, از جمله بیان ویژگی ها وجوه تفاوت آن با قطعنامه های پیشین, موضع دوکشور درگیر در قبال صدور قطعنامه و اقدامات بین المللی در قبال موضع گیری ایران و نهایتا پذیرش و دلائل پذیرش آن از سوی ایران...
