احمد شاملو
امضای شاه و علم در پای برگه جدایی استان چهاردهم از ایران

امضای شاه و علم در پای برگه جدایی استان چهاردهم از ایران

تصمیم قطعی بین وزیران خارجه آمریکا و انگلستان گرفته شد و مقرر گردید وظیفه پر کردن خلاء ناشی از خروج انگلستان در انتهای دهه 1960م- 1339ش را برای تأمین منافع دولت‌های آمریکا و بریتانیا در وهله نخست به دولت دست‌ نشانده ایران در قالب دکترین نیکسون واگذار کنند.

ادامه مطلب

نخستین اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری

نخستین اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری

نخستین اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری (1361–1369) در روز 20 مردادماه 1362 برگزار شد. انتخابات این مجلس به موجب قانون اساسی در 19 آذر 1361 برگزار شد و آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، رئیس‌جمهور وقت با بیش از 2 میلیون و 800 هزار رأی نفر اول شد. در این مجلس علی مشکینی با 45 رأی از 64 رأی به ریاست مجلس خبرگان انتخاب شد. اعضای شورای نگهبان قانون اساسی نیز در این اجلاسیه حاضر بودند.

ادامه مطلب

کودتایی برای زنده‌ماندن روح قرارداد ۱۹۱۹

کودتایی برای زنده‌ماندن روح قرارداد ۱۹۱۹

در اسفند ۱۲۹۹، کودتایی با حمایت انگلستان در ایران به وقوع پیوست که به دنبال آن سیدضیاءالدین طباطبایی به ریاست دولت رسید. اطلاعیهٔ مشهور سید ضیاء در هشتم اسفند، که در ظاهر پر از شعارهای عدالت‌خواهانه و پوپولیستی بود، از لغو قرارداد ۱۹۱۹ میان ایران و انگلستان خبر می‌داد. اما آنچه پشت پرده می‌گذشت، چیزی کاملاً متفاوت بود. اسناد باقی‌مانده نشان می‌دهد که لغو این قرارداد، بیشتر از اینکه اقدامی...

ادامه مطلب

پیشینه زنگزور در عصر رضاشاه

پیشینه زنگزور در عصر رضاشاه

تبادل مرزی ۱۳۱۰ شمسی میان ایران و ترکیه و پیامدهای استراتژیک آن

حسن بهشتی پور - در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۱۰ شمسی (۲۳ ژانویه ۱۹۳۲ میلادی)، با تصمیم نابخردانة رضا شاه به بهانة حل اختلاف‌های موجود بین ایران و  ترکیه «پیمان تعیین حدود مرزی» به امضا رسید و در جریان آن منطقه مهم و استراتژیک قره‌سو از خاک ایران به ترکیه واگذار شد. این تبادل مرزی که در ظاهر گامی در جهت تثبیت مرزها و بهبود روابط دو کشور بود، در واقع به نفع ترکیه و به زیان منافع بلندمدت ایران تمام...

ادامه مطلب

روایت مداخله شوروی و انگلیس در تولد پهلوی

روایت مداخله شوروی و انگلیس در تولد پهلوی

تهران، در واپسین روزهای سلطنت قاجار، فقط پایتخت یک کشور بحران‌زده نبود. دو امپراتوری بزرگ، بریتانیا و شوروی، در این شهر برای تصاحب آینده ایران صف‌آرایی کرده بودند. سفارت‌هایشان پرجنب‌وجوش بود. هر دیدار دیپلماتیک، معنایی فراتر از ادب معمول داشت و پشت هر لبخند، رقابتی بی‌صدا در جریان بود. دودمان قاجار در حال فروپاشی بود. اما قدرت‌های جهانی، سقوط آن را فقط یک تغییر داخلی نمی‌دانستند. هرکدام...

ادامه مطلب

دشواری‌های مبارزات آیت‌الله میلانی

دشواری‌های مبارزات آیت‌الله میلانی

به بهانه پنجاهمین سالگرد آیت‌الله میلانی

پنجاه سال قبل، آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی ۱۷ مرداد ۱۳۵۴  در مشهد رخت آخرت برتن کرد. شاید کمتر کسی تصویری از حضور ایشان مانند یک مبارز جسور و نترس دارد که پا به پای دیگر مبارزان انقلاب اسلامی در مقابل فرهنگ طاغوت ایستادگی کرد و در این مسیر از سوی بیت خود نیز در امان نبود.

ادامه مطلب

تلاش انگلیس برای حمایت آمریکا از پلیس جنوب

تلاش انگلیس برای حمایت آمریکا از پلیس جنوب

مقاومت ایرانیان به روایت اسناد وزارت خارجه آمریکا

در مارس ۱۹۱۷، وثوق‌الدوله، رییس‌الوزرا، تفنگداران جنوب ایران را یک نیروی نظامی «ملی» خواند و آن را به رسمیت شناخت؛ ولی کابینه‌های بعدی تفنگداران جنوب را به رسمیت نشناختند و آن را یک نیروی خارجی و تهدیدی برای استقلال و تمامیت ایران به حساب آوردند. میروشنیکف درباره نظر مردم ایران می‌نویسد:«نگرش مردم جنوب ایران نسبت به انگلیسی‌ها و تفنگداران جنوب ایران به‌خوبی از اقدامات ضدّ انگلیسی...

ادامه مطلب

وفاقی که بنی‌صدر نمی‌خواست

وفاقی که بنی‌صدر نمی‌خواست

مروری بر ماجرای نوار شهید حسن آیت به مناسبت سالگرد ایام شهادت وی

سیدمجتبی مومنی- حسن آیت یکی از اعضای موثر حزب جمهوری اسلامی و دبیر سرویس سیاسی روزنامه بود. پیشینه درگیری بنی‌صدر با او به قبل از ایام انتخابات و در هنگام تهیه لیست کاندیداها برای حضور در ائتلاف بزرگ بود. در آن ایام، قرار بود که دفتر هماهنگی با رئیس جمهوری هم در ائتلاف بزرگ حاضر باشند، قرار بود در آن ائتلاف برخی از اعضای تیم بنی‌صدر هم باشند که به علت حضور آیت این ائتلاف صورت نگرفت.   ماجرای...

ادامه مطلب

اشغال خزنده؛ ‌روایتی از تاریخچه تشکیل پلیس جنوب

اشغال خزنده؛ ‌روایتی از تاریخچه تشکیل پلیس جنوب

در آغاز قرن بیستم، بریتانیا با وعدة برقراری امنیت در جنوب ایران (فارس و بوشهر)، طرحی گسترده برای استقرار نیروی نظامی تحت فرمان افسران خود را کلید زد؛ طرحی که در ظاهر «پاسخ به ناامنی‌ها» بود، اما در واقع، گامی هدفمند برای گسترش نفوذ استعماری و موازنه با حضور روس‌ها در شمال کشور به شمار می‌رفت. اسناد آرشیوی و مکاتبات رسمی نشان می‌دهد چگونه دولت انگلیس، با استفاده از خلأ امنیتی، گام‌به‌گام...

ادامه مطلب

ادغام جمهوریت و اسلامیت در متن نهایی قانون اساسی

ادغام جمهوریت و اسلامیت در متن نهایی قانون اساسی

مروری بر جریان مجلس خبرگان قانون اساسی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، نظام جمهوری اسلامی ایران همچون تمامی نظام‌های تازه تأسیس، نیازمند تدوین یک قانون اساسی جدید بود. در نظام‌های مبتنی‌بر مردم‌سالاری، به‌طورکلی، دو شیوۀ تدوین قانون اساسی وجود دارد: یا تدوین توسط مجلس مؤسسان صورت می‌گیرد (مانند تدوین قانون اساسی ایران پس از انقلاب مشروطه) و یا امر تدوین قانون اساسی با روش همه‌پرسی مؤسس جمع‌بندی می‌‌شود. در شیوهٔ همه‌پرسی...

ادامه مطلب

از «مرد سال» مجله تایمز تا زندانی احمدآباد

از «مرد سال» مجله تایمز تا زندانی احمدآباد

مصدق و بهای اعتماد به غرب

یکی از نمونه‌های مستند تاریخی برای عریان ساختن ماهیت دموکراسی غربی، مطالعه رفتار دولت‌های غربی از جمله آمریکا و انگلیس با محمد مصدق و دولتش طی تحولات سال‌های ۱۳۲۲ تا ۱۳۳۲ است؛ دهه‌ای که مصدق با آراء مردم وارد مجلس شد، با آراء نمایندگان مردم به نخست‌وزیری رسید، در ملی شدن نفت ایفای نقش کرد، سپس با فشار انگلیس به دربار پهلوی اختیاراتش محدود شد و نهایتا با کودتای مشترک آمریکا و انگلیس، دولتش ساقط...

ادامه مطلب

عکسی از حاشیه تنفیذ شهید رجایی در جماران

عکسی از حاشیه تنفیذ شهید رجایی در جماران

این عکس در جماران و در حاشیه مراسم تنفیذ است؛ هاشمی رفسنجانی رئیس وقت مجلس شورای اسلامی و حضرات آیات جنتی و خزعلی از اعضای شورای نگهبان قانون اساسی در عکس دیده می‌شوند.

ادامه مطلب

توطئه مشترک باند مهدی هاشمی و مسعود رجوی در حج خونین

توطئه مشترک باند مهدی هاشمی و مسعود رجوی در حج خونین

13 سال بعد، سازمان مجاهدین خلق با افشای حضور مسعود رجوی در این مراسم، ناخواسته نشان داد پشت پرده حج خونین پیچیده‌تر از قضاوت‌های موجود تا آن روز بوده است.

ادامه مطلب

دستور فرمانده انگلیسی به میهن‌پرستان برای کندن گور خود

واقعه دردناک روستای «دهج» کرمان در ایام جنگ جهانی اول

دستور فرمانده انگلیسی به میهن‌پرستان برای کندن گور خود

به پلیس جنوب مستقر در کرمان گزارش رسید که کاروانیان را هنگام عبور بین یزد و رفسنجان غارت می‌کنند. فرمانده تیپ کرمان دستور داد ۲۰۰ سرباز برای تحقیق و دستگیری اشرار فاصله بین یزد و رفسنجان را زیر نظر بگیرند. سربازان روزها به جستجو می‌پرداختند و پس از آنکه با خشونت از مردم آن نواحی استنطاق می‌کردند، شب‌ها در محل اردوگاهی که به‌پا کرده بودند، می‌خوابیدند. باز صبح روز بعد، اردوگاه، د ر محل دیگری برپا...

ادامه مطلب

سردر مجلس اسرائیل نوشته «مرزهای ما از نیل تا فرات است»

سردر مجلس اسرائیل نوشته «مرزهای ما از نیل تا فرات است»

تلگراف جمعیت‌های اسلامی عراق به محمدرضا پهلوی در سال ۱۳۳۲

در دوران زمامداری دکتر مصدق روابط سیاسی ایران و اسرائیل قطع گردید. اما بلافاصله بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و روی کارآمدن دولت کودتا، زمزمه‌هایی از سوی فضل‌الله زاهدی(نخست‌وزیر) مبنی بر تجدید روابط ایران و اسرائیل به گوش رسید. این زمزمه‌ها موجب نگرانی دولت‌ها و ملت‌های اسلامی منطقه و واکنش از سوی آنان گردید. یکی از این واکنش‌ها، تلگراف‌هایی از سوی جمعیت‌های اسلامی عراق بود که برای محمدرضا...

ادامه مطلب

گزارشی از جلسه بهائیان

گزارشی از جلسه بهائیان

«...آقا، یک حقایقی در کار است،... شما آقایان در تقویم دو سال پیش از این یا سه سال پیش از این بهایی‌ها مراجعه کنید؛ در آنجا می‌نویسد: تساوی حقوق زن و مرد، رأی عبدالبهاء است؛...آقای شاه هم نفهمیده می‌رود بالای آنجا، می‌گوید: تساوی حقوق زن و مرد. آقا! این را به تو تزریق کردند که بگویند بهایی هستی، که من بگویم کافر است؛ بیرونت کنند...»(سخنرانی امام خمینی در مدرسه فیضیه قم؛ ۱۳ خردادماه ۱۳۴۲) ****  ...

ادامه مطلب

مرتضایی‌فر: امام تذکر داد مداحان حماسی بخوانند

مرتضایی‌فر: امام تذکر داد مداحان حماسی بخوانند

یک بار یکی از مداحان آمده بود و شعرهایی می‌خواند که ترحم‌برانگیز بود و از مردم گریه می‌گرفت. آقای توسلی تماس گرفتند که امام فرمودند: «ما مرد جنگیم و نگذارید این‌گونه اشعار خوانده شود.» تذکر دادند که مداحان باید اشعار حماسی بخوانند. به جز این مورد به یاد ندارم تذکری داده باشند.

ادامه مطلب

دومین بیانیه آیت‌الله میلانی در حمایت از امام

دومین بیانیه آیت‌الله میلانی در حمایت از امام

در روزهای پس از بازداشت امام، تعدادی از مراجع و علما برای نجات ایشان به تکاپو افتادند که آیت الله میلانی، مرجع حاضر در مشهد با مهاجرت به تهران و صدور بیانیه نقش جدی در این میان داشت و به صدور بیانیه اول اکتفا نکرد.

ادامه مطلب

باید به رسمیت شناخت

باید به رسمیت شناخت

سند مظفر بقایی رئیس حزب زحمت‌کشان از جمله کسانی است که موافق به رسمیت شناختن اسرائیل بود.   در مورد شناسایی دولت اشغالگر قدس از همان زمان احتمالاً زمان رزم آرا یا ساعد بوده چه خاطره‌ای دارید چه عاملی باعث شد که دولت ایران رژیم اشغالگر قدس را به صورت دو فاکتو به رسمیت بشناسد. بقایی: هیچ چیز خاطرم نیست. س: چه انگیزه‌ای باعث شد؟ انگیزه چه بود؟ بقایی: انگیزه‌ای که خوب از لحاظ این بود که...

ادامه مطلب

مظفر بقایی که بود؟

مظفر بقایی که بود؟

فرانک کرافورد از قسمت سیاسی سفارت آمریکا در گزارشی به به تاریخ 17 خرداد 1341 گفت‌و‌گوی خود با بقایی را شرح می‌دهد: «به نظر می رسد که او بشدت طرفدار، آمریکا است و اگر که دولتی تشکیل داد انتظار حمایت و همکاری ایالات متحده را دارد. به طور ضمنی توسط یک وکیل ایرانی به من گفته شده که بقایی وقتی با آمریکاییهاست به طرفداری از آمریکا صحبت می کند، وقتی با روسها است به طرفداری از روسیه صحبت میکند و وقتی با انگلیسیهاست به طرفداری از انگلیس صحبت می کند؛ و به همین ترتیب. حزب او بشدت ضد جبهه ملی است و مصدق را یک تهدید برای ایران می داند. بقایی عکسی از یک دانشجو که در تظاهرات ضد مصدق چندین سال پیش کشته شد، روی دیوار خانه اش دارد.»

ادامه مطلب


1
2
3
...
71
72
73