نظمیه
ویولن نواز چکمه پوش - درباره سرپاس مختاری

ویولن نواز چکمه پوش - درباره سرپاس مختاری

«کلاه پهلوی» تمام شد؛ سریالی که سعی در بازخوانی صفحاتی از تاریخ معاصر ایران از خلال داستانی نه چندان موفق داشت. آنچه در گوشه و کنار این سریال شایسته بازخوانی و بازنگری است فراوان است، اما این نوشته به طور خاص، به تفصیل و شرح یکی از اشارات این سریال درباره یکی از چهره های مطرح درآن می پردازد. در یکی از قسمت های آخر این سریال، در جایی در «کانون بانوان» مراسمی هست و آوازی خوانده می شود که...

ادامه مطلب

 پیدایش نظمیه در ایران

پیدایش نظمیه در ایران

 پیش از تشکیل نظمیه یا شهربانی به سبک نوین و اروپایی در روزگار ناصرالدین شاه قاجار در سال 1257 ش، نظم و امنیت شهرها به عهده داروغه بود که زیر نظر اداره‌ای به نام «دیوان بیگی» (اداره حکومتی یا فرمانداری) که در رأس آن بیگلر بیگی (فرماندار حاکم) قرار داشت انجام وظیفه می‌ کرد و واحدهایی که در اختیار داروغه بود، محتسب، شحنه، گزمه، شبگیر، نامیده می‌شدند.1 در آن هنگام نظم و امنیت شهرها در شب...

ادامه مطلب

نظمیه در عصر قاجار؛ سوئدیان و تأمین نظم

نظمیه در عصر قاجار؛ سوئدیان و تأمین نظم

 در سال 1291ق دولت مرکزی جهت برقراری نظم و امنیت جامعه تصمیم به استخدام مستشاران در ادارات نظمیه گرفت. در ابتدا کشورهای فرانسه و ایتالیا مورد توجه قرار می‌گیرند، اما به دلیل اینکه آنان نمی‌خواستند در درگیریهای دو قدرت بزرگ عصر (انگلیس و روسیه) وارد شوند، از قبول این امر خودداری می‌ورزند. بدین جهت دولت ایران به آمریکا و سوئد مراجعه نموده از آمریکا مستشار عالی و از سوئد مستشار نظامی خواست....

ادامه مطلب

نظمیه در دوره قاجاریه- از جاسوسان عهد ناصری تا سانسور در دوره مظفرالدین شاه

نظمیه در دوره قاجاریه- از جاسوسان عهد ناصری تا سانسور در دوره مظفرالدین شاه

 آقا محمدخان با انتصاب قاسم‌خان دولو، اولین گام را در راه تشکیل نظمیه (شهربانی) در تاریخ معاصر ایران برداشت و میرزا شفیع مازندرانی را برای مدیریت امور غیرنظامی شهر گماشت. پس از آن، دستگاه اداری ـ دیوانی و اطلاعاتی و امنیتی به میراث رسیده از دورانهای گذشته، به تدریج در نظام جدید پذیرفته شد. از جمله، منصب کلانتر بار دیگر مورد توجه حکمرانان قاجار قرار گرفت و دامنه آن توسعه یافت. میرزا...

ادامه مطلب

شرحی بر شیوه معماری و تزیینات نمای ساختمان شهربانی

شرحی بر شیوه معماری و تزیینات نمای ساختمان شهربانی

 مرمت بناهای تاریخی با نگرش های علمی در ایران قدمت زیادی نداشته و افزون بر چند دهه نیست. در این دوره تلاش های زیادی شده که نتایج مطلوبی در مورد حفاظت و نجات بخشی برخی از بناها از خود بر جای گذاشته است. در سال های اخیر این حرکت سرعت بیشتری یافته و موازی با آن سعی شده که دیدگاه های علمی در امر مرمت مورد توجه قرار گیرد. حرکت به سوی تحلیل های علمی در مطالعات آسیب شناسی و فرآیندهای فرسایش بناهای تاریخی...

ادامه مطلب

 سگهایی بین رئیس شهربانی و شهردار رضاخان

سگهایی بین رئیس شهربانی و شهردار رضاخان

 در سال 1317 تعداد زیادی سگ ولگرد در خیابان‌های تهران پیدا شده بودند که شب‌ها در حدود خیابان‌های کاخ و پهلوی (ولیعصر) و سپه (امام خمینی) و اطراف کاخ‌های سلطنتی عوعو می‌کردند و شاه که در کاخ مرمر اقامت داشت از این بابت بسیار خشمگین و ناراضی بود. به شهرداری تهران دستور داده شد با طعمه‌های خوراکی سگ‌های ولگرد را از میان ببرد اما یک لقمه نان مسموم را پسربچه فقیری خورد و درگذشت و قرار شد...

ادامه مطلب

از درگاهی تا مختاری؛ مروری بر عملکرد نظمیه یا شهربانی در دوران رضاخان

از درگاهی تا مختاری؛ مروری بر عملکرد نظمیه یا شهربانی در دوران رضاخان

نظام اطلاعاتی ـ امنیتی، که پیش از آن فقط بخش کم‌اهمیتی از تشکیلات و حیطه فعالیت نظمیه و شهربانی بود، در دورة رضاشاه گسترش یافت و فعالیت و حیطه عمل آن فعالیتهای شهربانی را تحت‌الشعاع قرار داد و آن را تابعی از سیاستهای کلی عملیاتی ـ اجرایی خود ساخت. رضاشاه تصمیم گرفته بود با نظمی قبرستانی و رعب‌‌انگیز که دستگاه شهربانی و نظام اطلاعاتی ـ امنیتی آن ایجاد می‌کند و تمایلات مستبدانه او را...

ادامه مطلب

نظمیه در زمان چه کسی تاسیس شد

نظمیه در زمان چه کسی تاسیس شد

 نظمیه یا شهربانی در زمان ناصرالدین شاه قاجار و به تقلید از سازمانهای اروپایی در ایران تأسیس شد در سفر دوم ناصرالدین شاه به اروپا، وی از پادشاه اتریش خواست که یک هیأت نظامی برای تربیت قشون به ایران اعزام کند: از میان افسرانی که پادشاه اتریش اعزام کرد، یکی به نام «کنت دومونت فورت» بود، که مأمور نظم شهر تهران و ایجاد سازمان پلیس شد و به لقب «نظم الملک» ملقب گردید. در همان آغاز کار،...

ادامه مطلب

نظمیه در دوران قاجار

نظمیه در دوران قاجار

 نظم اساس و شالوده تشکیل یک اجتماع است و چنانچه نظمى وجود نداشته باشد جامعه به هرج و مرج کشیده شده و از هم گسسته خواهد شد. دستگاههاى دادگسترى و شهربانى در این رهگذر عامل کنترل اجبارى جامعه هستند؛ شهربانى یکى از سازمانهاى اجتماعى است که مرورى بر تاریخ آن به سبب اهمیتش در جامعه مفید خواهد بود. سابقة ایجاد تشکیلات نظمیه به شکل نوین (شهربانى) جهت تأمین و حفظ امنیت، به اوایل دورة ناصرى باز مى‌گردد....

ادامه مطلب

مخالفت نمایندگان مجلس شورای ملی با توقیف انتخابات آباده

مخالفت نمایندگان مجلس شورای ملی با توقیف انتخابات آباده

در دوره چهارم مجلس شورای ملی، گزارشی از شهرستان آباده به وزارت داخله رسید مبنی بر اینکه «حدود دویست نفر از اهالی صفاده به آباده آمده و در تلگرافخانه این شهر متحصن شده اند. متحصنین از انجمن نظار انتخابات دوره چهارم مجلس شورای ملی به دلیل ندادن تعرفه به آنان، شکایت داشتند.» به دنبال شکایاتی که از سوء جریان انتخابات آباده به تهران ارسال شده بود، وزارت داخله به ایالت فارس دستور داد، انتخابات آن...

ادامه مطلب

عروج خونین استاد

به مناسبت سالروز شهادت کامران نجات اللهی

عروج خونین استاد

 صفحات زرین انقلاب اسلامی مالامال از شهادت کسانی است که هر یک با خون خود، جان در کالبد انقلاب دمیدند و نهال آن را در بهمن ۱۳۵۷ بارور ساختند. یکی از چهره‌های فرهنگی جوان کشور که در این راه جانش را در طبق اخلاص نهاد، کامران نجات اللهی استاد برجسته دانشگاه پلی‌تکنیک تهران بود؛ کسی که شهادتش در ۵ دی ماه سال ۱۳۵۷ توانست حرکت جامعه دانشگاهی کشور علیه رژیم پهلوی را در آخرین ماههای منتهی به پیروزی...

ادامه مطلب

نظمیه چی ها

نظمیه چی ها

نظمیه چی ها ناصرالدین شاه قاجار در سفرهایی که به اروپا کرد تصمیم گرفت در ایران دست به اصلاحاتی بزند از جمله این موارد، تأسیس نظمیه یکی از آنها بود. ناصرالدین شاه در سفر دوم خود به اروپا و با مشاهده قوای پلیس و نظم و انضباطی که در شهرهای اروپا برقرار کرده بود، تصمیم گرفت در ایران نیز چنین تشکیلاتی را به وجود آورد. از این رو از دولت اتریش برای بنیان نهادن اداره پلیس تهران، به شکل نوین و اروپایی...

ادامه مطلب

قوای نظامی در دوره قاجار

قوای نظامی در دوره قاجار

در دوران قاجار و قبل از آن، نیروی نظامی در قالب ایل مدیریت می شد و آنان قدرت را برای سران ایل تولید، توسعه و پایدار می کردند.  قاجارها از زمان صفویه بخش مهمی از لشکریان قزلباش محسوب می‌شدند و از آن پس نیز همواره در جنگهای داخلی و خارجی در زمره نام‌آورترین سپاهیان و نیز مدعیان سلطنت ایران بودند. نه‌تنها به تخت نشستن آقامحمدخان، بلکه جنگهای او در منطقه قفقاز نیز با اتکا بر سپاه ایلی قاجار و...

ادامه مطلب

گزارش روزنامه اطلاعات درباره ربایش تیمسار افشار طوس

گزارش روزنامه اطلاعات درباره ربایش تیمسار افشار طوس

: ماجرای ربایش و قتل سرتیپ محمود افشار طوس از جمله قتل های مرموزی است که در تاریخ ایران همچنان در مورد آن سئوالات متعددی مطرح شده و می شود. در اینجا گزارش روزنامه اطلاعات مربوط به فردای روزی که او مفقود شده ، تقدیم شما می گردد. البته قبل از آن زندگی نامه مختصری از او ارائه می شود : زندگی نامه افشار طوس  سرتیپ محمود افشار طوس در سال 1285 متولد شد. در زمان رضاشاه ریاست قسمتی از املاک پهلوی در...

ادامه مطلب

اخطار نظمیه در مورد فروش مشروب و نواختن ساز در ماه های محرم و صفر

اخطار نظمیه در مورد فروش مشروب و نواختن ساز در ماه های محرم و صفر

اخطار نظمیه در مورد فروش مشروب و نواختن ساز در ماههای محرم و صفر؛ سال 1304 وزارت امور خارجه نمره 10659 متحدالمال تاریخ 9 مرداد 1304 فوری است سفارت انگلیس و فرانسه و آلمان و امریکا و بلژیک یادداشت احتراماً به استحضار آن سفارت محترمه میرساند به مناسبت عزاداری، اداره نظمیه به کلیه مشروب فروشان و مهمانخانه ها اخطار کرده...

ادامه مطلب

نظمیه رضاخانی

نظمیه رضاخانی

  نظام اطلاعاتی ـ امنیتی، که پیش از آن فقط بخش کم‌اهمیتی از تشکیلات و حیطه فعالیت نظمیه و شهربانی بود، در دورة رضاشاه گسترش یافت و فعالیت و حیطه عمل آن فعالیتهای شهربانی را تحت‌الشعاع قرار داد و آن را تابعی از سیاستهای کلی عملیاتی ـ اجرایی خود ساخت. رضاشاه تصمیم گرفته بود با نظمی قبرستانی و رعب‌‌انگیز که دستگاه شهربانی و نظام اطلاعاتی ـ امنیتی آن ایجاد می‌کند و تمایلات مستبدانه او را...

ادامه مطلب

واکنشهای مردم نسبت به ترور سید حسن مدرس

واکنشهای مردم نسبت به ترور سید حسن مدرس

: سید حسن مدرس ، یکی از روحانیون تاثیرگذار در عرصه سیاسی ایران بود که سال ها در مسند نمایندگی مجلس شورای ملی از حوزه انتخابیه تهران، نقش موثری در تاریخ معاصر ایران ایفا کرد. زندگی سیاسی پر تلاطم او با چندین سوء قصد همراه بود و او بارها از سوی مخالفان، مورد ضرب و شتم قرار گرفت. مدرس از مخالفان سر سخت رضا خان در مقام وزارت جنگ و ریاست الوزرایی بود و این مبارزه در دوره سلطنت رضا شاه ادامه پیدا کرد....

ادامه مطلب