ژاندارمری ایران
0

اشاره

 ژاندارمری یکی از نهادهای انتظامی و نظامی ایران است. این نهاد از دوره قاجار تاکنون در کشور فعالیت داشته است. ژاندارمری ابتدا در سال ۱۲۹۰ به درخواست دولت ایران توسط سوئدی‌ها به وجود آمد. البته پیش از آن مورگان شوستر آمریکایی که جهت سر و سامان دادن به خزانه و امور مالی به استخدام دولت ایران درآمده بود، برای وصول مطالبات دولت از ملاکین و اعیان مبادرت به تشکیل یک سازمان نظامی اجرائی به نام «ژاندارمری خزانه» کرده بود. اما این سازمان پس از قضیه اولتیماتوم روسیه و اخراج شوستر، منحل گردید. ژاندارمری از ابتدا مسؤل امنیت راه‌ها و اماکن بیرون شهری بوده است. این نیرو پس از پیروزی انقلاب اسلامی با تصویب مجلس شورای اسلامی با قوای شهربانی و کمیته‌های انقلاب ادغام و «نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران» جایگزین آن شد.

«پرونده» حاضر مجموعه مقالات و اسنادی راجع به ژاندارمری است.


 تاریخچه ژاندارمری دولتی ایران و نقش شوستر

تاریخچه ژاندارمری دولتی ایران و نقش شوستر

شیوه‌های مورد استفاده حکومتها در ایجاد و استفاده از نیروهای دفاعی و نظامی خود در تامین امنیت، به مثابه مهمترین نیاز هر کشوری، نشان‌دهنده ساختار قدرت سیاسی از یک‌سو و نحوه تعاملات آن با محیط پیرامونی است. بررسی شکل‌گیری و انحطاط و انحلال ژاندارمری در ایران به خوبی ویژگی «وابستگی» حکومتهای قاجار و پهلوی را آشکار می‌سازد. نکته قابل توجه و تامل در پیدایی وابستگیها، نیازهای حقیقی...

ادامه مطلب

ژاندارمری در ایران

ژاندارمری در ایران

در سالهای اولیه دوران مشروطه نیاز به یک نیروی متمرکز و کارآمد نظامی که بتواند مشروعیت دولت مرکزی را در کل کشور برقرار کند، عمیقاً احساس می‌شد. با بالا رفتن میزان ناامنی در مناطق مختلف کشور ، انگلستان از مسئولین دولت وقت ایران خواست برای حفظ ارتباطات تجاری به‌خصوص در ناحیه جنوب کشور، به تشکیل نوعی نیروی نظامی مبادرت کند. این اقدام انگلیس با پشتیبانی روسیه نیز مواجه شد، زیرا آنها نیز در فکر همین...

ادامه مطلب

شهید زواره محمدی؛ از اخراج به جرم اذان گفتن تا جواب رد شنیدن از ژاندارمری

شهید زواره محمدی؛ از اخراج به جرم اذان گفتن تا جواب رد شنیدن از ژاندارمری

حاج قاسم صادقی، بیان گرمی دارد که شنونده را به شنیدن، راغب می‌کند. با او برای شنیدن خاطراتی از شهید سید مجتبی هاشمی و گروه مظلوم فدائیان اسلام در دفتر مشرق قرار گذاشتیم و ضمنا درخواست کردیم که مدارک شهید حاج حسن زواره محمدی را هم با خود بیاورد تا قدری هم به زندگی این شهید عزیز بپردازیم. ابتدا فکر نمی‌کردیم که بحث شهید زواره محمدی، گفتگویی مستقل و مفصل شود، اما روح شهید یاری‌مان کرد تا در ایام...

ادامه مطلب

کمیسیون مشترک ساواک و ژاندارمری

کمیسیون مشترک ساواک و ژاندارمری

از : شهربانى قم به : فرماندارى محترم شهرستان قم چون روزهاى 25و26و27 ماه جارى مصادف با ایام سوگوارى رحلت امام جعفر صادق علیه‏السلام است. علیهذا براى پیش‏بینى و جلوگیرى از حوادث احتمالى و وقایع نامطلوب تقاضا دارد کمیسیونى با حضور ریاست ساواک و فرماندهى هنگ ژاندارمرى قم تشکیل تا در این مورد بررسى لازم بعمل آید. رئیس شهربانى قم ـ سرهنگ حمید اکسیر رونوشت جهت اطلاع ریاست ساواک قم ارسال و بموجب اطلاع...

ادامه مطلب

نامه فرمانده  ژاندارمری قم به رئیس ساواک

نامه فرمانده ژاندارمری قم به رئیس ساواک

از : ژاندامرى کل کشور رکن 2 به : تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور شماره : 4604/2 الف وزارت کشور ژاندارمرى کل کشور طبق گزارش ناحیه (ژاندارمرى مرکز برابر گزارش رسیده از هنگ ژاندارمرى قم مورخه 25/11/44 کمیسیونى با حضور آقایان فرماندار و رئیس شهربانى ـ ساواک و فرمانده هنگ ژاندارمرى قم در محل فرماندارى قم تشکیل و درباره اطلاعیه واصله بشهربانى قم مبنى بر اینکه روز 27 جارى که مصادف با وفات حضرت امام جعفر...

ادامه مطلب

تبانی ژاندارمری و رئیس دادگاه علیه مرزنشینان!

تبانی ژاندارمری و رئیس دادگاه علیه مرزنشینان!

موضوع: سرهنگ نجفدری فرمانده هنگ ژاندارمری سردشتنامبرده در هر مجلس و محفل اظهار می‌دارد این مردم مرزی قابل احترام نیستند و نباید به آنان ترحم نمود بلکه باید به بدترین وضعی با آنها رفتار نمود.نظریه یکشنبه ـ صحت خبر فوق مورد تائید است و نامبرده عملا ً این موضوع را ثابت نموده و مردم را به انحاء مختلف آزار و اذیت می‌نماید و بدون تقصیر و علت آنها را به جرم تردد به عراق از خانه بیرون می‌کشد و به زندان...

ادامه مطلب

اجتماع مردم در میدان 24 اسفند

اجتماع مردم در میدان 24 اسفند

1ـ در ساعت 1230 روز 9/11/57 حدود 20 هزار نفر در میدان 24 اسفند اجتماع نموده و تظاهراتى بر علیه مقامات مملکت مى‏نمایند. 2ـ در بین اجتماع کشته شدگان کفن پوشانى نیز مشاهده گردیده است. 3ـ اجتماع کنندگان بطرف ستاد ژاندارمرى حرکت نموده‏اند و از مقاصد آنها اطلاعى در دست نیست احتمالاً بتلافى مقاومت روز 8/11/57 مأمورین ستاد ژاندارمرى در روز جارى حملاتى از طرف متظاهرین بمأمورین ژاندارمرى در حوالى میدان 24 اسفند خواهد...

ادامه مطلب

اراضی متعلق به اعلیحضرت؟!!

اراضی متعلق به اعلیحضرت؟!!

مجله گزارش تاریخ شماره 3946/ بخش 312 اداره یکم عملیات تاریخ گزارش: 26/10/46 موضوع: انتشار شایعات اخیراً از طرف مالکین بین مردم شایعاتی منتشر گردیده دایر براینکه چون اکثر اراضی گرگان متعلق به اعلیحضرت همایون شاهنشاه و مقامات دربار شاهنشاهی و خانواده سلطنتی است و اعلیحضرت همایونی مقدار زیادی از این اراضی و زمینها را به‌عنوان خالصه به کارمندان واگذار و بهای آن را دریافت...

ادامه مطلب

تضعیف روحی و تمرد سربازان

تضعیف روحی و تمرد سربازان

[دفتر ویژه اطلاعات] تیمسار ریاست دفتر فرمودند به حضورشان یادآورى شود که باتوجه به مضارى که استقرار حکومت نظامى و قرار دادن ارتش در مقابل مردم (بشرح زیر) دارد، در یک جلسه ملاقات با تیمسار فرماندهى گارد شاهنشاهى موضوع را مطرح فرمایند تا ایشان در شوراها و کمیسیونهاى مختلفى که شرکت مینمایند پیشنهاد کنند با لغو حکومت نظامى و تقویت کادر داوطلب شهربانى و ژاندارمرى و خود کافى شدن آنها براى استقرار نظم،...

ادامه مطلب

وادار کردن مردم برای تمجید

وادار کردن مردم برای تمجید

شماره : 918/ن تاریخ: 14/10/42 موضوع : سرتیپ خسروانی مدیر باشگاه تاج یکی از مهندسین ناحیه ژاندارمری تهران اظهار داشته سرتیپ خسروانی فرمانده ژاندارمری تهران و مدیر باشگاه تاج در عین حال که مردم را من غیرمستقیم وادار می‌کند تعریف‌هایی از او در جراید و نزد مقامات مسئول بنمایند. اخیراً به‌عنوان باشگاه تاج 5 قطعه زمین از زمین‌های وحیدیه و اراضی خیابان پهلوی را تصاحب و وسیله شیرازیان معمار بدون...

ادامه مطلب

اسکورت خودرو حامل تریاک والاحضرت

اسکورت خودرو حامل تریاک والاحضرت

گزارش اطلاعات داخلیموضوع: قاچاق تریاکشماره: 4037/312تاریخ گزارش: 14/9/40یکی از افسران ژاندارمری اظهار می‌داشت فرمانده ژاندارمری مشهد به مقامات ژاندارمری مرکز گزارش نموده که مقدار زیادی از تریاکهای قاچاق که به وسیله قاچاقچیان ایرانی یا افغانی به تربت جام و گنبدکاوس وارد می‌شود به وسیله شاهپور حمیدرضا که یک روز قبل با هواپیما از تهران به مشهد و گنبد کاووس وارد می‌شود با اتومبیل شخصی به تهران حمل...

ادامه مطلب

اسم شاه را نیاورید

اسم شاه را نیاورید

تلفنگرامفرماندهی پادگان ژاندارمریطبق امریه ستاد ارتش مقرر است در اجرای مراسم صبحگاه و شامگاه از ذکر نام شاه خودداری شود علیهذا در اجرای امر اقدام مقتضی معمول دارید.رئیس ستاد ژاندارمری کشور ـ سرهنگ ستاد مالک

ادامه مطلب