رضاخان - سقوط پهلوی اول
اشاره
رضاخان پهلوی با کودتای انگلیسی‌ها آمد، با تمهیدات آنان پادشاه شد، و با صلاحدید آنان برکنار گردید. وی سپس توسط انگلیسی‌ها از ایران اخراج و به تبعیدگاه رفت و همانجا درگذشت. ظاهراً تاریخ مصرف وی برای بیگانگان به پایان رسیده بود. آنان مخالف رژیم پادشاهی نبودند، به همین دلیل با کنار نهادن رضاشاه، پسرش را به قدرت رساندند. با آنکه سقوط پهلوی اول توسط دولت‌های متجاوز اشغالگر بیگانه تحقق یافت، ولی ستم رضاشاه به ملت، به حدی بود که سرنگونی وی برای مردم ایران بسیار خوشایند جلوه کرد.
«گذرستان» حاضر، موضوع ظهور و سقوط رضا شاه را مورد بررسی قرار داده است.
رضاخان سرانجام بر اثر حاد شدن بیماری قلبی ،در 4مرداد1323بر اثر حمله و سکته قلبی در تبعید و تنهایی درگذشت. 25 شهریور 1320ش رضاشاه پهلوی به کناره‌گیری از سلطنت وادار شد و به جای او فرزندش محمدرضا پهلوی بر تخت سلطنت نشست. محل اقامت رضاشاه در تبعید سپس رضاشاه مجبور به ترک تهران و عزیمت به سوی اصفهان شد، پس از آن از طریق یزد و کرمان وارد بندر عباس شد و روز پنجم مهرماه با کشتی محقر پستی به...
روز چهارم اردیبهشت 1305 مراسم تاجگذاری رضاخان در کاخ گلستان با حضور مقامات لشکری و کشوری برگزار شد. پس ا ز آنکه در بهمن 1303 مجلس شورای ملی مقام فرماندهی کل‌قوا را از احمدشاه سلب و به سردار سپه تفویض کرد. در آبان 1304 نیز سلسله قاجاریه با فشار رضاخان و طی مصوبه‌ای منقرض شد و انگلستان و سپس شوروی بلافاصله حکومت موقت رضاخان را به رسمیت شناختند. روس‌ها حتی به‌منظور ابراز دوستی خود به رضاخان،...
شب سه نفر زندانی سیاسی، که روزها در فلکه بودند و شبها در حیاط مریضخانه می خوابیدند، با تختخواب خود وارد حیاط مریضخانه شدند. من با این سه نفر در کریدور دو آشنا شده بودم. اتهام این سه نفر این بود که مقالاتی که در روزنامه های فرانسه به زیان حکومت رضاشاه راجع به جنایات عمال دوره سیاه منتشر می شد، به قلم آنها نوشته شده است. با یکی از آنها ابونصر عضد بیشتر آشنا و دوست شده بودم. برای آنکه چون آنها مانند ما...
روز 25 شهریور 1320 رضاشاه از سلطنت کناره گیری کرد. این استعفا که تحت فشار نیروهای اشغالگر انگلیسی و روسی صورت پذیرفت زمینه به قدرت رساندن فرزندش محمدرضا و استمرار رژیم پهلوی را فراهم ساخت. در ساعات اولیه روز 25 اوت 1941، انگلیس و روس از غرب و شمال به ایران هجوم آوردند. مهاجمین از فروپاشی ارتش ایران و سقوط رژیم پوشالی رضا شاه اصلاً متعجب نشدند. ارتشِ به اصطلاح ملی ایران- که در طول بیست سال گذشته هر ساله...
"در کرمان بیماری و گوش درد اعلیحضرت رو به شدت نهاد و دکتر سرهنگ جلوه رئیس بهداری لشگر که از ایشان عیادت نمودند چند روز استراحت را تجویز کرده بودند ولی نماینده کنسول انگلیس که به ملاقات اعلیحضرت آمده بود خبر ورود کشتی را به بندرعباس داد و به عنوان این که کشتی بیش از سه روز در بندرعباس توقف نخواهد کرد اصرار داشت که اعلیحضرت فورا به طرف بندرعباس عزیمت نمایند و این اصرار و تأکید چه به وسیله کنسول و چه...
روزهایی که بر ما می‌گذرد، تداعی‌گر سالروز اشغال کشور و سقوط حکومت رضاخانی است. این واپسین فصل از حاکمیت قزاق اما، واجد دقت‌ها و استنتاجات فراوان است. در گفت‌وشنودی که پیش روی دارید،دکتر یعقوب توکلی، پژوهشگر تاریخ معاصر، به پاره‌ای از نکات دراین‌باره کرده است. جماعت موسوم به «سلطنت‌طلب» ادعا می‌کنند: رضاخان چون توان مقابله با متفقین را نداشت، تسلیم شد تا کشور را از...
اغلب اولین اشتباه در اعتماد کردن به آمریکا را به مصدق نسبت می‌دهند که برای خنثی کردن کودتای انگلیسی 28مرداد ، از سفیر ایالات متحده کمک خواست اما غافل از این بود که او خود رفیق دزد است. اما آن اشتباه، اولین سابقه خیانت آمریکا در برابر کسانی که به آنها اعتماد کرده بودند، نیست. 12 سال پیش از آن، رضاخان که برغم عمل به نسخه انگلیسی‌ها در اخراج متخصصان آلمانی، شاهد حمله متفقین از شمال و جنوب بود...
همانطور که روی کار آمدن رضاخان به کمک انگلیسی‌ها صورت گرفت، خلع او از سلطنت در 25 شهریور 1320 نیزبه دستور آنها بود. ملکه پهلوی همسر رضاخان در این رابطه می‌گوید: «وزیر دادگستری که گویا از طرف انگلیسی ها ماموریت داشته است، به رضا می‌گوید بهترین کار این است که دولت عوض شود و ذکاءالملک فروغی کابینه تشکیل دهد. رضا متوجه می‌شود که این پیشنهاد از طرف انگلیسی‌هاست. به نصرالله انتظام دستور...
رضاخان به دلیل شدت ترس از مرگ به همان نسبت ادعای سلامتی می‌کرداین دافعه تا به حدی بود منشی‌اش می‌ترسید به او بگوید که برای شما پزشک بیاورم و رضاخان مدام ادعا می‌کرد که او سالم است و مشکلی ندارد. به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری فارس، پانزده سال بعد از فرمان مشروطیت رضاخان میرپنج که در دوره‌ای مهتر سربازان انگلیسی و هلندی بود با کمک آیرون‌ساید به سرعت رشد کرد و به شکل باور نکردنی...
پس از جنگ جهانی اول با فروپاشی امپراتوری عثمانی از یک سو و سقوط تزاریسم و روی کار آمدن بلشویک‌ها در روسیه زمینه‌های لازم برای تعقیب استراتژی ایجاد دولت یهودی در فلسطین بیش از پیش فراهم و آماده شد. قدرت یافتن کمونیسم در شوروی نقطه عطفی در تاریخ صهیونیسم و در مسیر تحقق آرمان صهیونی برپایی دولت صهیونی بود. از نظر رهبران صهیونیسم، سرنگونی تزاریسم در روسیه یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ جهان...
یکی از مشکلات دامنگیر ایران پس از مشروطیت، بحران مالی و اقتصادی بود. هرج‌ومرج و ناامنی بازرگانی، بر‌هم‌خوردگی معیشت سنتی ایرانیان، روی‌آوردن به زندگی شهری و نیز مشکلات ناشی از جنگ جهانی اول و حضور و رقابت قدرتهای اروپایی، عرصه را به‌قدری برای دولت و ملت ایران تنگ نمود که دولت به تکاپو برای استقراض افتاد. ماجرای اعطای وام از سوی روسیه و انگلیس، حکایتهای مفصل و جالبی از تاریخ معاصر ما را...
