آب آشامیدنی
0

اشاره

 آب که از آن به عنوان «مایع حیات» یاد می‌شود، در ایران قدمت زیادی دارد و سابقه آن به عهد باستان می‌رسد. اما آب آشامیدنی مردم غالبا از طریق قنات‌ها و چاهها و چشمه‌های زیرزمینی تامین می‌شده است. این آب سالها از طریق «جوی» و با کنترل ماموران «میراب» و سپس با وسایل مختلف در نواحی مختلف شهرها و روستاها توزیع می‌گردیده است. از سال ۱۳۰۶ خورشیدی عملیات احداث کانال انتقال آب رودخانه کرج به تهران آغاز شد و در ۱۳۲۹ طرح اولیه لوله‌کشی آب تهران به اجرا درآمد. در این میان ایجاد سدهای متعدد در نقاط مختلف کشور و همچنین ساخت تصفیه‌خانه‌ها طی دهه‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰، به تدریج آب مصرفی تهران و دیگر شهرهای ایران را بهداشتی کرد.

 «گذرستان» حاضر مجموعه مطالبی راجع به تاریخچه مصرف آب آشامیدنی در ایران است.


تاریخچه آب رسانی از گذشته تا حال

تاریخچه آب رسانی از گذشته تا حال

آب مایه حیات است . این مفهوم از دوران کودکی به ما آموخته شده است ولی به نظر می رسد تنها در سال های اخیر است که متوجه اهمیت آن در زندگی خود شده ایم. حال که با کاهش روز افزون منابع آب رو به رو هستیم بسیاری از افراد به دنبال ایده های صرفه جویی هستند. با وجود این که برای این کار کمی دیر شده است ولی باز هم بهتر از ادامه دادن به روش قبل است. به عنوان مثال یکی از سیتم هایی که ما همیشه در آن هدر رفت بسیاری داشته...

ادامه مطلب

تاریخچه آب در استان تهران

تاریخچه آب در استان تهران

     برخلاف اغلب شهرهای بزرگ دنیا، تهران در کنار رودخانه بنا نشده است؛ به همین دلیل بخشی از آب مورد نیاز این شهر باید از نقاط دوردست و رودخانه‌های اطراف تامین و منتقل شود.      تا سال ۱۳۰۶، آب شهر تهران توسط ۲۶ رشته قنات با مجموع آب‌دهی حدود ۷۰۰ لیتر در ثانیه تامین می‌شد. در این سال عملیات احداث کانال انتقال آب رودخانه کرج به تهران آغاز شد. این کانال که ۵۳ کیلومتر طول داشت و...

ادامه مطلب

ایرانیان نخستین کسانی که لوله‌کشی آب داشته‌اند!

ایرانیان نخستین کسانی که لوله‌کشی آب داشته‌اند!

لوله کشی آب در دوران ساسانیان از آنچه که از دوران ساسانیان به جا مانده است؛ می توان به خوبی دریافت که در این دوران توجه ویژه‌ای به آبرسانی کشاورزی و شهری شده است، این در حالی است که متاسفانه کارهای مهم پژوهشی در نشان دادن پیشرفت‌های دوران ساسانیان انجام نشده است؛ یکی از دستاوردهای ارزشمند ساسانیان در زمینه فناوری که حتی امروز نیز تحسین برانگیز است، « لوله کشی آب شهری و کشاورزی» بوده...

ادامه مطلب

آمار شیر فشاری در کوچه‌های تهران

آمار شیر فشاری در کوچه‌های تهران

روز ۲۳ اردیبهشت سال 1346 گزارش مبسوط و مشروحی در مورد تاریخچه و فعالیت‌های سازمان آب کشور در جراید منتشر شد که از آن به عنوان کارنامه سالانه این سازمان صحبت به میان آمده است. در این کارنامه مهندس دیلمقانی مدیرعامل سازمان آب منطقه‌ای تهران نیز گزارشی از وضعیت لوله‌کشی تهران ارائه کرده و گفته است اکنون در تهران به طول ۲ میلیون و ۵۶۴ هزار و ۴۸۲ متر لوله از قطر یک تا ۴۶ اینچ کشیده شده است. در این...

ادامه مطلب

آغاز لوله‌کشی آب تهران در سال 1326

آغاز لوله‌کشی آب تهران در سال 1326

با توجه به متوسط بارندگی سالانه در فلات ایران بشود، تأمین آب همواره یکی دغدغه‌های جدی حکومت‌ها و ساکنان این سرزمین بوده به‌گونه‌ای که رفع این محدودیت به اندازه‌ای برای ایرانیان حیاتی بود که به‌گفته باستان شناسان، حفر قنات و انتقال آب از راه لوله کشی از جمله ابداعات آنان برای مقابله با این مسأله بوده است. اعتمادآنلاین| جمعیت تهران تا زمان «آقا محمدخان قاجار» بالغ بر ۲۰هزارنفر...

ادامه مطلب

از تاریخچه تصفیه آب آشامیدنی چه می دانید؟

از تاریخچه تصفیه آب آشامیدنی چه می دانید؟

   از تاریخچه تصفیه آب آشامیدنی چه می دانید ؟ در این مقاله سعی شده تا ایی از تاریخچه تصفیه آب را بدانیم. تمدن‌های اولیه بشر در اطراف منابع آب تشکیل شدند. درزمانی که اهمیت کافی بودن مقدار آب شرب و اهداف آن برای اجداد ما آشکار بود، درکی از کیفیت آب وجود نداشت. بااین‌وجود در اسناد تاریخی به مشکلات ظاهری آب ازجمله شکل، بو و مزه آن شده است. هزاران سال طول کشید تا انسان‌ها فهمیدند...

ادامه مطلب

آب لوله‌کشی نخستین‌بار در کدام شهر ایران رواج یافت

روایتی از کوشش نیکوکاران در تأمین آب لوله‌کشی شهری در حاشیه کویر

آب لوله‌کشی نخستین‌بار در کدام شهر ایران رواج یافت

محمدولی اسدی (مصباح‌السلطنه) مامور دولت در قهستان، ایده تامین آب آشامیدنی اهالی بیرجند از راه لوله‌کشی و استقرار شبکه آبرسانی را با شاه‌زاده معتضدی از رجال بیرجند که بعدها به وکالت مجلس شورای ملی رسید، مطرح کرد و به توصیه وی آن را به اطلاع امیر شوکت‌الملک رساند. معتضدی عقیده داشت اگر شوکت‌الملک ضرورت این امر را دریابد، طرح لوله‌کشی آب را عملی خواهد کرد. چنین هم شد و شوکت‌الملک طرح...

ادامه مطلب

ماجرای لوله کشی آب تهران

ماجرای لوله کشی آب تهران

برید‌‌‌‌ه اي از مطالب حواد‌‌‌‌ث مربوط به د‌‌‌‌هه ٤٠ و ٥٠

برخلاف اغلب شهرهای بزرگ دنیا، تهران در کنار رودخانه بنا نشده است؛ به همین دلیل بخشی از آب مورد نیاز این شهر باید از نقاط دوردست و رودخانه‌های اطراف تامین و منتقل شود. لوله کشی آب پایتخت هم از آن ماجراهای بسیار مهم تاریخ تهران است که پیاده‌سازی‌اش 30- 40سال به طول انجامید. شفا آنلاین>اجتماعی>برخلاف اغلب شهرهای بزرگ دنیا، تهران در کنار رودخانه بنا نشده است؛ به همین دلیل بخشی از آب مورد نیاز...

ادامه مطلب

قنات تهران قدیم

قنات تهران قدیم

در دارالخلافه تهران، بیش از اینکه آب رودخانه کرج به این شهر جریان یابد چندین قنات وجود داشت که در هر محله و منطقه روان بود. این قنات‌ها اکثرا وقفی بود به این کیفیت که شخص خیرخواه و نیکوکاری به‌خاطر رفاه خلق خدا اقدام به حفر قنات می‌کرد تا با این امر ثوابی برای خود ذخیره کرده باشد. قنات تهران قدیم معروف ترین قناتی که در تهران جریان داشت قنات مرحوم حاج میرزا آقاسی بود که در سرچشمه، از زمان...

ادامه مطلب

نگاهی به وضع آب و برق تهران قدیم

نگاهی به وضع آب و برق تهران قدیم

تهران در زمان کودکی و نوجوانی من شهری بود که هر چند بلدیه داشت، ولی به آن رسیدگی نمی کردند. آن موقع شهرداری را (بلدیه)، شهربانی را (نظمیه)، دادگستری را (عدلیه) و دارایی را (مالیه) می گفتند. بلدیه هیچ وقت به اندازه کافی بودجه نداشت.کوچه ها کثیف و بدمنظره بود. ماموران می آمدند در خانه ها را می زدند و می گفتند چرا جلو خانه تان را جاروب نکرده اید، آب نمی پاشید؟ زیرا مرسوم بود که خود صاحبخانه جلو منزلش را جاروب...

ادامه مطلب

صدای پای آب درگوش تهران قدیم

صدای پای آب درگوش تهران قدیم

نزدیک به یک قرن پیش، تهران، شهری با هوای پاک و آسمانی صاف و جمعیتی کمتر از 2 میلیون نفر، جلوه دیگری داشت. جلوه‌ای که امروز، گسترش شهر و تحولات درونی آن از آن همه، چیزی نگذاشته است و همزمان با رشد عمودی و افقی دگرگونی روابط انسانی و رفتارهای جمعی، جلوه‌های تازه‌ای گرفته است.به قول مسعود بهنود، روزنامه‌نگار، «نسل قدیمی تهران، از آب خوش‌طعم اما آلوده آب‌انبارها سالکی به گونه...

ادامه مطلب

تامین آب شرب، از قنات‌ها تا آب انبارها

تامین آب شرب، از قنات‌ها تا آب انبارها

 آب آشامیدنی مردم قدیم کرمان، به دلیل وجود آب‌های سطح الارضی، از طریق قنات‌ها و چاه‌ها تامین می‌شد. قنات‌ها در مسیر خود تنها از بعضی محل‌ها و منازل عبور می‌کردند و خانه‌ای که قنات از آن می‌گذشت، نسبت به خانه‌های دیگر ارزش بیشتری داشت، چراکه ساکنان آن می‌توانستند آب مورد نیاز خود را با زحمت کمتری به دست آورند بخش دیگری از آب آشامیدنی مردم از طریق چاه‌ها تامین می‌شد و...

ادامه مطلب

تاریخچه وزارت نیرو در گذرگاه تاریخ

تاریخچه وزارت نیرو در گذرگاه تاریخ

      آغاز تشکیل وزارت آب و برق (که بعدها به وزارت نیرو  تغییر نام و وظیفه پیدا کرد) از اولین نظام نامه موسسه برق تهران مصوب بیست و پنجم مهر ماه 1315 که به منظور برق رسانی به منازل و معابر شهر تهران تاسیس شده بود؛ و قانون اجازه تاسیس بنگاه آبیاری مصوب بیست و نه اردیبهشت سال 1322 که وظیفه اش توسعه و اصلاح امور آبیاری کشور بود؛ به وجود آمد. وضعیت‌ ساختار اداری‌ دولت‌ پس‌ از مشروطه‌ تا...

ادامه مطلب

دروازه تهران مهرگرد هنوز جان در بدن دارد

چه بر سر قدیمی‌ترین قنات تهران آمد؟

دروازه تهران مهرگرد هنوز جان در بدن دارد

وقتی قنات قدیمی تهران تغییر مسیر داد

قنات مهرگرد روزگاری رگ حیاتی تهران قدیم بود. قناتی که حتی در رسیدن تهران به جایگاه پایتختی بی‌تأثیر نبوده است. پایتخت اما به قنات مهم و تاریخش بی‌وفا بوده است. همچون سایر قنات‌های دیگرش که به فراموشی سپرده شده است. با وجود تمامی این بی‌وفایی‌ها اما قنات مهرگرد جزو قنات‌هایی به شمار می‌آید که هنوز جانی در بدن دارد. قنات‌ها گنجینه‌های زیرزمینی شهرها به حساب می‌آیند....

ادامه مطلب

مروری کوتاه بر تاریخچه سقاخانه در ایران

مروری کوتاه بر تاریخچه سقاخانه در ایران

سقاخانه در معماری سنتی ایرانی، به فضاهای کوچکی در معابر عمومی گفته می‌شد که اهالی و کسبه برای دسترسی رهگذران تشنه به آب سالم درست می‌کردند. سقاخانه معمولا ظروف سنگی بزرگی بود که آب آشامیدنی را در آن می‌ریختند و پیاله‌هایی با زنجیر به آنها بسته می‌شد. سقاخانه‌ در ابتدا بیشتر جنبه خدماتی داشت و بانی آن بیشتر به منظور ثواب بردن، به ساخت و نگهداری آن اقدام می‌کردند برخی سقا...

ادامه مطلب

نقش گم شده سقاخانه های تهران

نقش گم شده سقاخانه های تهران

 از سالیان دراز در سراسر ایران اماکنی در کوی و برزن با نام سقاخانه دیده می‌شود که در وهله اول برای نوشیدن آب و در ادامه محلی برای ذکر و دعا مردم تلقی شد. هدف کلی از طرح موضوع بررسی سقاخانه ها همانا توجه کردن و ارزش نهادن به گوشه‌هایی کارآمد از فرهنگ کشور است که متاسفانه در شرف نابودی قرار گرفته‌اند. سقاخانه را می‌توان پدیده‌ای اجتماعی - مذهبی، با قدمتی دیرینه نامید که در آن آب، این...

ادامه مطلب

آشنایی با سیستم کار قنات یا کاریز

آشنایی با سیستم کار قنات یا کاریز

در زمان های گذشته به دلیل عدم وجود سیستم لوله کشی و آبرسانی به منطقه از قنات ها استفاده می کردند. قنات یا کاریز کانالی است که در زیرزمین حفر شده تا آب را به سطح زمین منتقل کند. به چشمه های زیرزمینی مادرچاه گفته می شود، قنات های حفر شده در عمق زمین در حقیقت نقش یک کانال ارتباطی را ایفا می کنند که رشته چاه ها را که از مادرچاه سرچشمه می گیرند را به هم وصل می کند. به محلی که قنات به سطح زمین رسیده و خارج می...

ادامه مطلب

ابنیه آبی

ابنیه آبی

قنات با در نظر گرفتن پیشرفت تمدن در ایران باستان و اینکه آبکشی بوسیله چاه‌های معمولی و نیروی حیوانی تکافوی احتیاجات روزافزون کشور را نمی‌کرده، در چندین هزار سال قبل مردم دست به ابتکار کاملاً نوینی زده‌اند بدین ترتیب که با روش ساختمانی خاص، آب‌های تحت‌الارض را جمع‌آوری کرده و تحت قوة ثقل به سطح زمین می‌رسانیده‌اند. این اختراع در نوع خود در جهان تا کنون بی‌نظیر است و این...

ادامه مطلب

چند درصد جمعیت ایران به آب آشامیدنی و برق دسترسی دارند؟

چند درصد جمعیت ایران به آب آشامیدنی و برق دسترسی دارند؟

وزیر نیرو در 22 بهمن 1397 اعلام کرد، با رشد یازده برابری ظرفیت تولید برق نیروگاه های کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی،۹۹.۵درصد جمعیت کشور به شبکه برق دسترسی دارند.  «رضا اردکانیان» که در یک برنامه تلویزیونی سخن می‌گفت، تصریح کرد، که تعداد قابل توجهی از روستاها پس از انقلاب به شبکه برق دسترسی پیدا کردند به طوری که در زمان حاضر تمام روستاهای بالای ۱۰خانوار از این نعمت برخوردار هستند. وی...

ادامه مطلب