نگاه دیگران
روز ۱۷ خرداد ۱۳۶۵ مسعود رجوی سرکرده سازمان مجاهدین خلق پس از اخراج از فرانسه وارد عراق شد و در بغداد مورد احترام حکومت صدام قرار گرفت. رهبری سازمان با این تصور که سرنوشت جمهوری اسلامی به نتیجة جنگ عراق علیه ایران گره خورده است و با توجه به اینکه ابرقدرتها مایل نبودند ایران در جنگ پیروز شود و بنابراین رژیم صدام در نهایت بازنده نخواهد بود، در چارچوب طرح آمریکا و متحدانش برای براندازی...
یکی از بزرگ ترین تحولات سیاسی که پس از سقوط رضا شاه در شهریور 1320 در کشور رخ داد، شکلگیری دوباره ی احزاب سیاسی بود، که در کنار آن مطبوعات کشوری و محلی نیز جان تازه ای گرفتند. این احزاب سیاسی، علاوه برفعالیت در مرکز با تأسیس شعبههایی در شهرستان ها شروع به فعالیت کردند، از جمله می توان به حزب توده، حزب عدالت، حزب مردم، حزب اراده ملی و حزب دموکرات ایران قوام السلطنه کرد. در این گفتار...
سپهبد ناصر مقدم آخرین رئیس ساواک (خرداد 1357 ـ بهمن 1357) فرزند یعقوب در سوم تیر 1300 درتهران متولد شد. نام خانوادگی وی در آغاز «مقدم چهارگریلاصل» بود که پس از مدتی به مقدمراد و نهایتاً به مقدم تغییر پیدا کرد. همچنان که از نوشتههای خود او برمیآید تا سن ده سالگی تحت تکفل پدر زندگی میکرده و از آن پس داییاش حسین مقدم عهدهدار وظیفه نگهداری او شد و چنانکه خود او ذکر کرده است گویا تا...
با پیروزی انقلاب مشروطه در 14 مردادماه 1285 و نگارش نخستین قانون اساسی، اولین سنگ بنای تشکیل مجلس شورا در تاریخ ایران برداشته شد که گام مهمی در تحدید اختیارات مطلق پادشاهان قاجار در آن دوران داشت. مجلس اول شورای ملی در تاریخ 14 شهریورماه افتتاح شد اما دیری نپایید که با به توپ بستن شدن مجلس از سوی محمد علی شاه قاجار پرونده اولین دوره مجلس بسته شد. متاسفانه چندباری در طول تاریخ استقرار مشروطه و...
روز ۱۶ خرداد ۱۲۹۹ میرزا کوچکخان و قوای جنگل با انتشار بیانیهای، تشکیل کمیته انقلاب سرخ ایران و الغاء اصول سلطنت و تأسیس حکومت جمهوری را در رشت اعلام کردند و یک روز بعد کمیته انقلاب، هیات دولت جمهوری (هیات اتحاد اسلامی) را معرفی کرد که میرزا کوچکخان عنوان سرکمیسر و کمیسر جنگ را داشت. میرزا یونس معروف به میرزا کوچک در ۱۲۵۷ ه. ش (۱۲۹۸ه. ق) در رشت متولد شد. در نوجوانی برای تحصیل علوم دینی...
ارتشبد "نعمتالله نصیری" که 13 سال ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور ـ ساواک ـ را به عهده داشت، در مرداد 1289ش. در «سمنان» متولد شد. پدرش "محمد نصیری"(عمید الملک) و مادرش "زرین تاج خانم" نام داشت. نصیری پس از تحصیلات مقدماتی، در سال 1311ش. وارد دانشکده افسری شد و در سال 1313 درجه ستوان دومی گرفت. او 10 سال اولیه خدمت خود را در دانشکده افسری گذراند. وی در این مدت با "محمدرضا...
از سال 1341 و همزمان با آغاز مخالفت علنی امام خمینی علیه رژیم پهلوی درجریان لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید، سه هیئت مذهبی در بازار تهران، تصمیم گرفتند فعالیتهای خود را در مقابل سیاستهای اسلامزدایی رژیم پهلوی، سازمان یافته تر کنند. این سه هیئت عبارت بودند از: 1ـ هیئت مسجد امینالدوله، به رهبری حبیبالله عسگر اولادی، مهدی شفیق، ابوالفضل توکلی بینا، مهدی عراقی،...
اگر به خوبی تاریخ را بررسی کنیم خواهیم دید که زیربنای هر اجتماع زن است و این زن است که میتواند یک اجتماع ایده آل یا عقب مانده بسازد.اما علی رغم نقش موثرآنان در تکوین تمدنها ،هنگامی که برای کشف حقایق صفحات تاریخ را ورق میزنیم با این واقعیت تلخ روبرو میشویم که تاثیر زنان درتاریخ مغفول مانده به گونهای که انگار در جریانهای بزرگ و سرنوشت ساز فاقد هرگونه ونقش و وظیفه ای بوده است. ...
سیدمرتضی حافظی هویدا سیزده سال نخستوزیر ماند. البته بهخوبی میدانست چطور از بروز تنش با شاه خودداری کند، اما چه شد که در روزهای آغازین جنبش انقلابی در ایران، محمدرضا پهلوی او را برکنار کرد؟ به نظر میرسد دو عامل خارجی و داخلی در اتخاذ این تصمیم شاه دخیل بودند. در بحث سیاست حقوق بشری، محمدرضا پهلوی میخواست با این کار حکومت شاهنشاهی را مصمم به اجرای...
حاج مهدی عراقی، نوجوانی 15ساله بود که در جریانات سیاسی کشور، در حلقه یاران شهید نواب صفوی، که خودش طلبهای 21 ساله بود، قرار گرفت و به مرکز ساختار سازمانی فدائیان اسلام راه یافت. علاقهمندی او به راه و روشِ شهید سید مجتبی نواب صفوی به حدی بود که پس از دستگیری وی در سال 1330، به همراه تعدادی دیگر از یاران و همراهان در زندان قصر تحصن کردند که این تحصن، به دستگیری و زندانی شدن او به مدت 7 ماه منجر...
حسین مکی، که از اعضای حزب دموکرات قوامالسلطنه بوده، در آن روزها با ملیون ارتباط پیدا میکند. او، نماینده مجلس شورای ملّی بوده و با سخنرانی طولانیای که [در مجلس] میکند، دوره مجلس پانزدهم تمام میشود. به همین جهت، قرارداد گس ـ گلشائیان به تصویب مجلس شورای ملّی آن روز نمیرسد؛ میماند برای دوره شانزدهم. چون شاه میخواسته تقریبا به نوعی، یا فریبکارانه یا به علت اینکه جوان بوده، به...
اسدالله عَلَم از تیر 1341 تا اسفند 1342 به مدت بیستماه بر مسند نخستوزیری تکیه زد. در آن برهه محمدرضا پهلوی از نگاه خود به بسیاری از مشکلات و بحرانهای داخلی و خارجی پایان داده و با سرکوب مخالفین، بهگونهای فزاینده در روش استبدادی حکومت گام نهاده و به ویژه دولت، مجلس و مجموعة حاکمیت را مقهور اراده و خواستة خود ساخته بود. مهمترین حادثه زمان نخستوزیری اسدالله عَلَم حمله به مدرسه فیضیه،...
تاریخ معاصر ایران، نقاط عطف و حساس چندی را پشت سر نهاده است که قیام پانزدهخرداد 1342، یکی از مهمترین آنهاست. به اعتقاد بیشتر محققان تاریخ معاصر ایران، انقلاباسلامی 1357 که خود از مهمترین و حساسترین این نقاط عطف است، برآیند این تحولات عمده بوده است. درواقع، انقلاب اسلامی، تبلور جنبش ضداستعماری تنباکو، انقلاب عدالتخواهانه و مردمی مشروطه، نهضت ملی شدن نفت، و قیام ضداستعماری و...
در مدت اقامت چهارماهه امام خمینی در پاریس، نوفل لوشاتو مهمترین مرکز خبری جهان بود. مصاحبهها و دیدارهای مختلف امام با رسانههای خارجی باعث شد دیدگاههای ایشان درباره آینده کشور آشکارتر شود، اما امام چه آیندهای را برای ایران پساانقلاب در نظر داشتند که همه گروهها و اقشار جامعه زیر پرچم رهبری ایشان گرد آمدند؟ رضا سرحدی امام خمینی در نهضت اسلامی و...
آیتالله ابراهیم امینی از اعضای هیئترئیسه اولین دوره مجلس خبرگان رهبری و عضو شورای بازنگری قانون اساسی در زمان ارتحال حضرت امام، در کتاب خاطراتش که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است درباره جزئیات جلسه تاریخی خبرگان در 14 خرداد 68 میگوید: وقتی رهبری فردی رأی آورد و به تصویب رسید یکی از خبرگان، آقای خامنهای را بهعنوان رهبر فردی پیشنهاد کرد. آقای هاشمی گفت: خیلی خوب ما هم...
حوالی ساعت چهار بعد از ظهر روز ۱۴ خرداد سال ۸۰ بود که خبری مردم گیلان را در بهت فرو برد و شاید کمتر کسی تا ساعتها آن خبر را باور کرد. «حاج صادق احسانبخش نماینده ولی فقیه در استان گیلان و امام جمعه رشت در بیمارستانی در تهران دار فانی را وداع گفت و به دوستان شهیدش پیوست.» خبر همین قدر کوتاه و تلخ بود برای مردمی که هر مشکلی داشتند به در خانه این روحانی مبارزه و مردمی میرفتند و او...
تولد و دوران کودکی حضرت آیت الله احسان بخش در دهستان «لیفشاگرد» از توابع «تولمات»، در 17 کیلومتری غرب شهرستان رشت در میان خانواده ای متدین و کشاورز دیده به جهان گشود. پدرش مردی متدین، شب زنده دار و علاقه مند به روحانیت بود که در امر کشاورزی و دامداری، پرورش کرم ابریشم و تا حدودی سماکی فعالیت می کرد. آیت الله احسان بخش درباره اوصاف پدر بزرگوارش چنین می نویسد: «یکی از کسانی که در شکل...
مقدمات برگزاری انتخابات مجلس شانزدهم با صدور فرمان محمدرضا پهلوی در تاریخ 6 اسفند 1327 مبنی بر برگزاری انتخابات در 82 حوزه انتخابیه در تمام نقاط کشور آغاز شد. افزون بر این، به تشکیل انجمن نظارت بر انتخابات و تصمیم گرفته شده بود انتخابات در 20 مهر 1328 به مدت 5 روز برگزار شود. همانطور که پیشتر گفته شد، انتخابات شانزدهم مجلس به خاطر مشخص شدن وضعیت قرارداد الحاقی گس گلشائیان از اهمیت بسزایی...
خودش میگوید: «محشور شدن ما با حضرت آقا به سال 61 برمیگردد که ایشان رییس جمهور بودند و من مسئولیت حفاظت سپاه را برعهده داشتم.» از طرف سپاه، علی شمخانی به عنوان جانشین فرمانده کل و مسئول اطلاعات نیز در جلسات شورای امنیت کشور شرکت میکردند. «در همین جلسات بود که بنده نیز گاهی برای گزارش حفاظت از شخصیت ها شرکت داشتم و حضرت آقا از همانجا ما را شناختند و زمانی هم که ایشان برای سرکشی به...
یکی از ویژگیهای رفتاری حضرت آیتالله خامنهای که از سالهای دور و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شده و در تمام سالیان مبارزه و خدمت در سنگرهای مختلف همچنان ادامه یافته، ارتباط با مردم و به ویژه نسل جوان و مخصوصاً دانشجویان و طلاب است که برای هر دوره نمونههای متعددی قابل است. علیرضا مختارپور قهرودی دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور به این موارد ...