نگاه دیگران
پیرمرد مؤتلفه حافظه قوی در خاطره‌گویی دارد، خاطراتی که چاشنی هر تحلیل او از مقاطع و رویکردهای سیاسی کشور می‌شوند. از قبل انقلاب و مؤتلف شدنشان به فرمان امام می‌گوید تا بعد از انقلاب و مصلحت نظام برای قرار گرفتن زیر پرچم حزب جمهوری اسلامی. حزبی که قرار بود روی شمعک برود اما به سرعت به سمت انحلال پیش رفت. از روزهایی که بازرگان نخست‌وزیر شد و مخالفت نهضت آزادی‌ها با مشی امام و دیگر...
مرحوم شیخ اسماعیل تائب مسئله گو تبریزی از جمله شخصیت های مبارز و مجاهد قبل از نهضت امام خمینی است که در تحولات سیاسی و اجتماعی حضور موثر و فعالی داشت. وی از زمره شاگردان آیت الله جواد آقا ملکی تبریزی عارف وسالک معروف است که به علت حضور در قیام مسجد گوهر شاد پس از سرکوب خونین مردم به همراه عده ای دستگیر و از مدتی زندانی وسپس تبعید گردید. سالگرد سرکوب قیام مسجد گوهر شاد فرصتی است تا به زندگی...
به این پرسش فقط براساس پیشینه های زبان نوشتاری می توان پاسخ گفت، از آن هنگام که خط در ایران زمین ابداع شده و به کار رفته است. اما به رغم این واقعیت انکارناپذیر، نمی توان راه را بر گمانه زنی دربارۀ دوره هایی بست که خط هنوز در این سرزمین رواج نداشته است. البته اگر پژوهش های متخصّصان زبان های باستانی، باستان شناسان و تاریخ دانان با رویکرد به پرسش هایی که در اکنون در برابر ماست به کمک...
انتفاضه چیست؟ انتفاضه واژه ایست که از سال ۱۹۸۷ (۱۳۶۶ ه.ش) وارد فرهنگ انقلابی سیاسی مصطلح امروز شده است. تا پیش از این زمان لفظ انتفاضه فقط در کتابهای لغت مشهود بود ولی با خیزش توده های مسلمان فلسطین و استمرار آن. امروز شاید کمتر کسی باشد که نسبت به انتفاضه (قیام اسلامی فلسطین) بی اطلاع باشد. انتفاضه از نظر لغوی یعنی جنبش و لرزش و حرکتی که همراه با نیرو و سرعت باشد و از نظر سیاسی و اجتماعی انتفاضه یا...
ررسی جامعه اطلاعاتی آمریکا و وابستگی آن به جامعه اطلاعات نظامی انگلیس یکی از مهم‌ترین مسائلی که در بقاء یک سیستم مطرح است، مسئله تهدیدات سیستم و چگونگی پاسخ به آن است که در حوزه «تهدیدشناسی» مورد بررسی قرار می‌گیرد. حال اگر گونه خاصی از سیستم که اجزای آن انسان‌ها می‌باشند را مدنظر قرار دهیم، به سیستمی پویا و زنده خواهیم داشت که تحت عنوان «جامعه بشری» شناخته...
یکی از رویدادهای مهم تاریخ انقلاب اسلامی ، کودتای معروف نوژه بود این کودتا به دلیل آنکه قرار بود از پایگاه هوایی شهید نوژه همدان آغاز شود به کودتای نوژه معروف گردید . آژانس جاسوسی آمریکا ( سیا ) به کودتای نوژه امید زیادی بسته بود و آن را ضربه نهایی و قطعی بر پیکر نظام نظام نوپای جمهوری اسلامی می‌پنداشت و اهمیت آن را بیش از تجاوز نظام صدام ارزیابی می‌کرد . به گفته سران کودتا مدتی بر سر تقدم کودتا یا...
:جنبش تنباکو بدون تردید مهم ترین و گسترده ترین قیامی بود که در عصر ناصرالدین شاه روی داد. اگر چه پیش از آن جنبش های مردمی علیه ظلم و ستم شاهان قاجار سابقه داشت اما این جنبش هم از جهت گستردگی و هم نظر مقابله آن با استعمارگران غربی قابل مقایسه با جنبشهای قبل از خود نیست.از اوایل قرن نوزدهم میلادی استعمارگران به خصوص دو کشور روسیه و انگلستان شروع به دست اندازی به منابع ثروت ایران نمودند. جنگهای...
با شتاب گرفتن مبارزات مردم علیه رژیم شاه، وجود مرکزیتی برای سازماندهی این مبارزات، سوق دادن آن در امتداد نهضت اسلامی و جلوگیری از حرکت‌های انحرافی ضروری می‌نمود. رژیم شاه که در پی اوج‌گیری این مبارزات، تا حدودی مستأصل شده بود با اقداماتی به ظاهر آشتی‌جویانه درصدد مهار بحران و سوق دادن افکار عمومی به سوی حرکت‌های انحرافی بود که مقابله با آن، مستلزم ائتلاف و اتحاد همه‌ی نیروهای مبارز...
از همان نخستین سال‌های اشغال پاره تن اسلام، با مقاومت فلسطینیان و اعتراض مسلمانان و دیگر انسانهای آزاده جهان، نهضت مقابله با اسرائیل و حمایت از فلسطین مظلوم شکل گرفت. با پیروزی انقلاب اسلامی، ملت مسلمان ایران به ویژه پس از صدور پیام تاریخی امام امت در سال 1358 مبنی بر نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان به عنوان روز جهانی قدس، مسئله آزادسازی فلسطین از چنگال غاصبان قدس را سرلوحه آرمانهای خویش...
بررسی موردی تقابل عالمان شیعه با بریتانیا صفاءالدین تبرّائیان درآمد تالار علامه امینی دانشگاه تهران طی روزهای 7 و 8 آبان ماه 1392 ناظر برپایی «همایش بین‌المللی کالبدشکافی سیاست انگلیسیها در ایران (2012-1800م)» بود. در این هم‌اندیشی شماری از دانشوران ایرانی و خارجی مبادرت به واکاوی و بازخوانی رویه و رویکرد استعمار بریتانیا در دو سده اخیر در...
جنگ بین الملل اول، در سال 1914م/1332ق به وقوع پیوست. موضع گیری سیاسی ایران به هنگام وقوع جنگ، اتخاذ سیاست بیطرفی به عنوان مناسب ترین گزینه در آن برهه زمانی بود. در آغاز جنگ بزرگ، دولت ایران توسط سفارتخانه‌های خود در کشورهای خارجی، بیطرفی خود را اعلام کرد و از دولتهایی که در خاک ایران نیرو داشتند تقاضا کرد، با احترام به بیطرفی ایران، قسمتهای اشغالی را تخلیه نمایند؛ اما دولتهای ذینفع، نه تنها به این...
از همان آغاز کار بسیاری بر این باور بودند که طرف ایرانی قرارداد انگلیس – ایران، یعنی وثوق‌الدوله، نصرت‌الدوله فیروز و صارم‌الدوله، همگی رشوه گرفته‌اند. در گزارش 13 دسامبر 1924، والاس اسمیت موری، کاردار سفارت آمریکا، گزارش کرد که در تاریخ 28 اکتبر 1924 یکی از نمایندگان مجلس به نام شریعت‌زاده حمله سختی به فیروز کرد. موری در این گزارش چنین می‌نویسد: وی (شریعت‌زاده) شاهزاده...
پادشاهی محمدشاه قاجار در شرایطی آغاز شد که موضوع مالکیت بر سلیمانیه و دشت زهاب و نیز حاکمیت بر ایل بابان مورد اختلاف ایران و عثمانی قرار داشت. اختلافات سرحدی ایران و عراق در سال 1253 قمری، ابعاد گسترده‌تری یافت. در این هنگام بندر تازه تأسیس ایران در ساحل خاوری اروندرود (شط‌العرب) یعنی بندرمحمره (خرمشهر) رونق تجاری زیادی یافته بود و از اهمیت تجاری بندر بصره کاسته شده بود. در رجب 1253 علیرضا...
تمامی لحظات پیروزی و کامیابی ملت ایران بر پایه دو امر مشترک و همانند استوار شده‌اند. 1ـ رهبری کاریزماتیک و ایدئولوژی قوی 2ـ حمایت توده‌های مردمی این دو عامل تاثیرگذار همچون سایر جنبش‌ها و نهضت‌های سیاسی ـ اجتماعی ملت ایران در واقعه قیام خونین 30 تیر 1331 نمود عینی یافت. نوشتار حاضر در پی واکاوی قیام 30 تیر 1331 و آنچه پیش و پس این قیام خونین روی داد، است. چرا که همواره تاریخ معاصر ایران با این...
جنبش سیاسی اجتماعی 30 تیر از زمانی آغاز شد که پس از انتخابات دوره هفدهم مجلس شورای ملی و بازگشایی مجلس و همزمان با بازگشت دکتر مصدق از دادگاه لاهه که برای اعاده حقوق از دست رفته مردم ایران در دعوای شرکت نفت ایران و انگلستان به آنجا رفته بود. از طرف دیگر ایران در تب و تاب ملی کردن صنعت نفت بود، با وجود این که مجلس به اتفاق و اکثریت نمایندگان رای به نخست‌وزیری دوباره مصدق داده بود، اما وی ناگهان از سمت...
با وقوع جنگ جهانی اول ،دولت ایران در تاریخ 12 ذیحجه 1332 اعلام بیطرفی کرد و این بیطرفی را به سفارتخانه‌های خارجی هم اطلاع داد. بیطرفی از سوی دول متخاصم نادیده گرفته شد و قوای روس و انگلیس از یک سو و عثمانی «متحد آلمان‌ها» از سوی دیگر مناطق شمال و غرب ایران را مورد تاخت و تاز قرار دادند.1 به‌طور کلی تمامیت ارضی ایران برای همسایگانش چندان مهم نبود و هنگامی که علاءالسلطنه، وزیر...
در این میان رهبران این رژیم غاصب از همان آغاز، تلاش گسترده‌ای را برای شناسایی خود از سوی دیگر کشورهای جهان صورت دادند. ایران از جمله کشورهایی بود که محافل صهیونیستی کوشیدند نظر مساعد حاکمان آن را به سوی خود جلب کنند. در جریان سفر محمدرضا شاه پهلوی به آمریکا در آبان 1328 مقامات آمریکایی با محافل متنفذ یهود، به طور تلویحی تداوم ارائه کمک‌های مالی، فنی و نظامی به ایران را به ضرورت شناسایی...
مرد شماره یک حماس کیست؟ نام چهره های شناخته شده جنبش حماس مانند اسماعیل هنیه، خالد مشعل و حتی سخنگویانی مانند سامی ابوزهری، برای همه کسانی که اخبار فلسطین را پیگیری می کنند، شناخته شده است اما اکنون رسانه های صهیونیستی از چهره ای گمنام و نادیده سخن می گویند که حرف اول و آخر را در غزه می زند. «محمد الضیف» فردی است که رسانه های صهیونیستی او را مرد اول گردان های قسام، شاخه نظامی حماس و...
روایت شکنجه‌های رژیم بعث عراق در اردوگاه‌های اسرای ایرانی روایت فصل دردناک اسارت برای رزمندگانی است. بیشتر آنها سال‌های جوانی خود را در این مختصات گذرانده‌اند. شکنجه اسرای جنگی با وجود آنکه بر خلاف قوانین صلیب سرخ جهانی و قوانین حقوق بشری بوده است، اما توسط افسران رژیم بعث در اردوگاه‌ها رواج داده می‌شد و اهرم فشار آنان برای بریدن اسرا در مقاومت اسارت بود. چیزی که آنان سعی می‌کردند...
عباس دوران در سال 1329 در شهر شیراز به دنیا آمد دوران کودکی، نوجوانی و جوانی را در شیراز گذراند و پس از اخذ مدرک دیپلم در سال 1349 به خدمت سربازی رفت. عباس دوران پس از پایان دوره سربازی، به سبب علاقه به خلبانی در سال 1351 وارد دانشکده خلبانی نیروی هوایی شد و پس از طی دوره مقدماتی پرواز در ایران، برای ادامه تحصیل و فراگیری دوره تکمیلی خلبانی به آمریکا اعزام شد. وی پس از گرفتن نشان و گواهی‌نامه خلبانی...
