مقالات
پس از شهادت آیت الله سیدمصطفی خمینی (1/8/1356) فضای سیاسی ایران شاهد حوادثی بود که در دو دهه چهل و پنجاه، تجربهای بینظیر به شمار میآمد. اول این که سخنرانیهای فراوانی در بزرگداشت شخصیت این شهید برپا شد. تعداد این سخنرانیها به همراه محتوای سیاسی آنها نه تنها پهنه ایران، بلکه کشورهای همسایه و بسیاری از محافل دانشجویی در اروپا، آمریکا و آسیا را دربر گرفت. دوم این که در این مجالس تنها به گرامیداشت آیتالله...
در مطالعۀ احوال بازیگران عصر پهلوی، وقتی‌که با شخصی مانند اسدالله علم روبه‌رو می‌شویم، نکته‌های عجیب و مبهمی به چشم می‌خورد؛ از جمله این نکته که چرا با وجود پیش‌بینی‌های او در مورد اوضاع آیندۀ کشور، مانند سقوط شاه و پیدایش انقلاب اسلامی، به‌گونه‌ای عمل می‌کرد که رژیم شاه را به سراشیبی تند سرنگونی سوق می‌داد؟ اسدالله علم در دوران وزارت کشور و به‌ویژه وزارت دربار، سبب...
گاوین همبلی استاد تاریخ دانشگاه دالاس ایالت تگزاس آمریکا در نگارش کتاب تاریخ ایران دانشگاه کمبریج به اتفاق چند نویسنده دیگر مشارکت داشته است. او در خصوص خشونت در حکومت پهلوی چنین می نویسد: « در تاریخ حکومت پهلوی در ایران به سختی می توان صفحه ای سیاه تر از تعقیب و آزار عشایر توسط مزدوران جیره خوار رضا شاه یافت.» در ادامه نمونه هایی از رفتار عوامل رضا خانی در دوره پهلوی اول ذکر می شود. 1....
نیروی نظامی ایران در سال های پایانی قاجار متشکل از بریگارد قزاق، و بودند که وضعیت آنها بشرح زیر توصیف شده است: الف) بریگاد قزاق: ناصرالدین‌شاه در دومین سفر خود به فرنگ در سال 1257.ش، چنان تحت تاثیر قزاق‌های روسی که در مقابل او رژه می‌رفتند، قرار گرفت که اظهار تمایل کرد که نایب‌السلطنه قفقاز یگانی مشابه سواره‌نظام قزاق در ایران به وجود آورد. دومانتوویچ،اولین فرمانده بریگاد ایرانی...
پس از سقوط رضاشاه و در فضای نسبتاً آزاد به وجود آمده از پایان دیکتاتوری پهلوی اول، در رسانه‌های کشور و در محافل سیاسی فاش شد که طی دوران بیست ساله حکومت پهلوی اول تنها در زندان قصر بیش از ۲۴ هزار نفر به اشکال مختلف به قتل رسیده‌اند. (1) یکی از بلندپایگان عصر رضاشاه که از آن دوره سراسر اختناق جان سالم به در برده بود، به نام محسن صدر، معروف به صدرالاشراف می‌گفت: «اعلیحضرت همیشه می‌فرمودند:...
یکی از ارکان اصلی دولت مدرن، ارتش می‌باشد، که نقشی کلیدی در ساختار جامعه و حکومت جدید و روابط متقابل آنها دارد. اولین تلاش ها برای ایجاد ارتشی متشکل و منضبط به سبک اروپایی در دوران حکومت ناصر الدین شاه قاجار و توسط میرزاتقی‌خان امیرنظام، اولین صدراعظم ناصرالدین‌شاه صورت گرفت، اصلاحات متعددی، به‌ویژه در بخش مواجب و سربازگیری انجام شد. اگر چه ارتش ایران در قالب قشون متحدالشکل و...
: تسخیر سفارت آمریکا درتهران در 13 آبان از رویدادهای مهم تاریخ ساز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ابشمار می رود. زیرا این رویدادمهم علاوه برانکه سیاست خارجی و روابط ایران با سایر کشورهای جهان را تحت تاثیر قرار داد، موجب ریشه کن شدن پایگاه جاسوسی و نفوذ آمریکا در ایران شد. عظمت این رخداد به اندازه ای بود که پس از گذشته بیش از چهار دهه از آن هنوز آثار و نتایج آن را می توان مشاهده کرد....
: صنعت کنسروسازی در دنیا از پیشینه شایان‌توجهی برخوردار است و همواره کنسرو کردن غذا و میوه به‌عنوان نیاز، مورد توجه عموم مردم بوده است. این صنعت از زمان تأسیس تا ورود آن به ایران، فراز و نشیب بسیار داشته است و در این نوشتار، به نحوه شکل‌گیری و ورود آن به شهرایران می‌پردازیم. ******** تعریف : کُنسِرْوْ به روشی برای نگهداری از غذا و هم‌چنین به خوردنی‌های نگهداری شده به این روش...
فعالیتهای فراماسون ها در ایران توسط عسگر‌خان افشار ارومی از سال 1223 قمری در دوران قاجاریه شکل گرفت و با توجه فرخ‌خان امین‌الدوله، امیرنظام گروسی و یوسف‌خان مستشارالدوله تبریزی توسعه یافت و محافلی چون فراموش‌خانه میرزا ملکم خان، جامع آدمیت ( که با پیش‌گامی عباس‌قلی خان آدمیت تأسیس گردید )، لژ میرزا محسن خان مشیرالدوله و انجمن اخوت به ریاست میرزا علی خان ظهیرالدوله شکل...
مقاله ای که ترجمه آن درپی میآید حاصل پژوهش دکتر محمد رسن دمان السلطانی استادیار رشته تاریخ معاصر دانشکده علوم پایه تربیتی دانشگاه بابِل عراق است. تخصص استاد السلطانی، تاریخ مرجعیت دینی عراق و ایران و تاریخ احزاب و گروههای اسلامی است. متن عربی این مقاله در مجله علمی پژوهشی دانشگاه بابِل عراق به چاپ رسیده است. اما انگیزه ترجمه و نشر آن به زبان فارسی، گذشته از بازنمایاندن نگاه علمی و...
در دوران قاجار و قبل از آن، نیروی نظامی در قالب ایل مدیریت می شد و آنان قدرت را برای سران ایل تولید، توسعه و پایدار می کردند. قاجارها از زمان صفویه بخش مهمی از لشکریان قزلباش محسوب می‌شدند و از آن پس نیز همواره در جنگهای داخلی و خارجی در زمره نام‌آورترین سپاهیان و نیز مدعیان سلطنت ایران بودند. نه‌تنها به تخت نشستن آقامحمدخان، بلکه جنگهای او در منطقه قفقاز نیز با اتکا بر سپاه ایلی قاجار و...
در سال 1356 چنگال بحرانی تازه، گریبان سلطنت پهلوی را گرفت؛ چنان که پیآمدهای آن پایان عمر رژیم را حتمی کرد. و آن بحرانی بود که با شهادت آیتالله سیدمصطفی خمینی آغاز شد. ایشان در واپسین ساعات روز 30/7/56 در منزل خود در شهر نجف اشرف، به شیوهای نامعلوم به شهادت رسید. شهید مصطفی خمینی از بدو شروع نهضت اسلامی همراه حضرت امام خمینی بود. ایشان اول بار در سال 1342 و پس از شروع نهضت دستگیر شد و پس از مدتی حبس،...
روز 30 مهر 1357 سپهبد ناصر مقدم رئیس ساواک از طرح مشترک این سازمان و سازمان اطلاعاتی فرانسه برای ترور امام خمینی در زمانی که ایشان در پاریس بسر می‌بردند، پرده برداشت. از 14 مهر 1357 که امام خمینی(ره) با ورود به پاریس مرحله تازه‌ای از هجرت 14 ساله خود را آغاز کرد، دائماً تحت فشار ساواک بوده و تیمسار مقدم آخرین رئیس ساواک نهایت کوشش خود را برای محدود کردن امام در فرانسه به کاربست. این کوشش از طریق فشار...
فقیه سیاستمدار، مجاهد معاصر، روحانی مبارز، مدیر علمی سیاسی عصر ما مرحوم آیتالله حاج شیخ محمدرضا مهدوی کنی در 14 مرداد 1310 در روستای کن، منطقه طرشت، شمال غربی تهران متولد شد. پدرش از کشاورزان متدین، مؤمن، مرتبط به روحانیت بود. آیت الله مهدوی کنی تحصیلات ابتدایی را در زادگاه حود به پایان رساند و دروس طلبگی را از 13 سالگی آغاز و در سال 1324 برای ادامه تحصیل راهی تهران در مدرسه سپهسالارشد. درواقع...
پس از جنگ پاوه و بازپس‌گیری پادگان مهاباد به وسیله ارتش، حزب دمکرات جنگ را یگانه راه بقاء خود می‌دانست. این جنگ به سرعت آغاز و به «جنگ سه‌ماهه» معروف شد. پیش از شروع جنگ سه ماهه گروههای مسلح تصمیم گرفتند بار دیگر از ترک‌ها زهرچشم بگیرند. در 11 شهریور هجده تن از محافظان پادگان متروک جلدیان برای دیدار با خانواده راهی نقده شدند. این عده در کمین افراد مسلح افتادند و پانزده تن از آنان کشته...
: 23 مهر ماه 1361 سالروز شهادت آیت الله عطاالله اشرفی اصفهانی شهید محراب است . آیت الله عطاءالله اشرفی اصفهانی، نماینده امام و امام جمعه کرمانشاه از علمای وارسته و از شاگردان امام خمینی و شخصیتی ذینفوذ بود و مورد علاقه و اعتماد مردم استان کرمانشاه، در روز جمعه 1361/7/23، ساعت 12/15 ظهر، در مسجد جامع کرمانشاه، درحال استماع سخنان سخنران قبل از خطبه‌های نماز جمعه بود که به دست یک تروریست عضو...
میدان آزادی که وسعتی در حدود ۱۵ هزار مترمربع دارد همان میدانی است که پذیرای تجمعات مردمی سال 1357 به مناسبت استقبال از امام خمینی به هنگام بازگشت از پاریس به تهران بود و همان منجر به سرنگونی حکومت پیشین انجامید. در وسط این میدان برج شهیاد بنا شده بود که در ۲۴ دیماه ۱۳۵۰ با نام برج شهیاد به بهره برداری رسید. محمدرضا پهلوی در اواخر دهه سی ، هنگام سخن گفتن از پیشرفت‌‌های ایران به دروازۀ «تمدن...
: هنرعـکاسی ازابـتدای ورودش بـه ایران(1217 ش/1839 م)فراز و فرودهایی را پشت‌سر گذارده است. این‌هنر در دربار قاجار محبوس و منحصر ماند،سپس در دوره مشروطه پاگـرفت و تا حدی به میان مردم راه یافت. با روی کارآمدن پهلوی اول و برقراری بروکراسی اداری و نیاز بـه اسنادی چون شناسنامه عـکس‌دار،فـراگیر شد و در دهه چهل و پنجاه شمسی عمومیت آن تا بدانجا پیش رفت که به واسطه آشنایی مردم...
تیمور فرزند سردار معظم بختیاری در سال 1296 شمسی در شهر کرد بدنیا آمد، تحصیلات ابتدایی خود را در اصفهان گذراند و برای ادامه تحصیل به همراه پسر عمویش شاپور بختیار عازم لبنان شد. وی در سال 1312 به فرانسه رفت و در دانشگاه سن سیر در رسته سواره نظام به ادامه تحصیل پرداخت و توانست در سال 1315 با درجه ستوان دومی از دانشگاه سن سیر فارغ التحصیل و سپس به عضویت ارتش ایران درآمد. در سال 1325 و 1331 در برابر نیروهای فرقه...
صحبت های امام در عصر دوم فروردین 1342 و اقدامات بعدی او وحشت حاکم بر حوزه علمیه را جارو کرد و بیرون ریخت، اما موجب نشد که این فکر در پوشش نگرانی از زبان برخی افراد شنیده نشود: حوزه علمی ای که آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی با زحمات زیاد بنیان نهاد و آن را از شرّ پهلوی اول حفظ کرد، در نخستین برخورد سیاسی با حکومت آسیب دیده، از بین خواهد رفت. کسانی که تمایلی به مبارزه نداشتند، این فکر را می...
