مقالات
آشنایی با سیروس غنی سیروس غنی، متولد ۱۳۰۸ هجری شمسی، فرزند دکتر قاسم غنی است. دکتر قاسم غنی از رجال سیاسی- فرهنگی حکومت رضاشاه و محمدرضا شاه بود. او در حکومت رضاشاه نمایندۀ دورههای ۱۰-۱۱-۱۲-۱۳ مجلس شورای ملی بود و پس از شهریور ۱۳۲۰ نیز به سفارت و وزارت رسید و سرانجام در سال ۱۳۳۱ در آمریکا درگذشت. همدلی و همراهی دکتر غنی با سیاستهای فرهنگی حکومت رضاشاه و شعار باستانگرایی او باعث شد تا ایشان برای...
در طول تاریخ جهان، گردآوری سپاهیان منسجم در کنار تأمین تسلیحات مناسب جهت سازمان‌دهی امور دفاعی و فراهم ساختن مقدمات تهاجم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است؛ اما علاقة «محمدرضا شاه» به داشتن ارتشی قوی و مجهز به خاطر این تمایل تاریخی نبود؛ زیرا شاه همانند تمام حکومتگران قدرت‌طلب، از جمله پدرش1 که یک نظامی بود، تصور می‌کرد با اتکا به قدرت خارجی و توان نظامی- بدون اتکا به مردم-...
عصر قاجار مقارن است با قرن نوزدهم، قرنی که مردم اروپا تحت‌تأثیر تحولات و تغییرات جدید، در آستانه توسعه و پیشرفت قرار گرفتند و انقلاب صنعتی را خلق کردند. در همین زمان، قاجارها در ایران به دلیل نظام...
روزنامه تایمز در 20 آگوست 1921، مطلبی را از یک «گزارشگر ویژه در خاورمیانه» تحت عنوان «تنفر از انگلیس سراسر ایران را فرا گرفته است. مطبوعات ناراضی، به سر حد انفجار رسیده‌اند»، به چاپ رساند. بوتلر رایت بریده مربوط به این قسمت از روزنامه تایمز را ضمیمه نامه خود کرده و از «عدم محبوبیت بریتانیا در تهران خبر می‌دهد» و می‌افزاید: «نارضایتی مردم ایران از...
عباس سلیمی نمین (مجری کارشناس): برنامه را با دعوت از عزیزان در میزگرد آغاز می‌کنیم. آقای دکتر عبدالرضا هوشنگ مهدوی، جناب آقای مجتبی سلطانی، جناب آقای تفرشی، جناب آقای قاسم تبریزی و جناب آقای دکتر احمد نقیب‌زاده ابتدا از جناب آقای هوشنگ مهدوی خواهش می‌کنم بحث را آغاز کنند. عبدالرضا هوشنگ مهدوی: سخنرانیها خوب بود و مطالب جالبی داشت. همه ما استفاده کردیم. ولی بعضی جاها تندروی زیاد بود. یعنی...
: از زمانی که در 26 دی ماه 1357 محمدرضا پهلوی از ترس انقلاب مردم به مصر فرارکرد تا آنکه سرانجام در پنجم مردادماه 1359 در بیمارستانی در قاهره مُرد، از این شهر به آن شهر و از این کشور به آن کشور در حدود 554 روز دربه دری را در هشت مکان مختلف ، تجربه کرد. گویا او که خود عامل اصلی تبعید و جابجایی صدها مبارز طی 37 سال حکومتش بود؛ دست تقدیر الهی چنین مقدر کرد تا طمع تلخ تبعید و دلهره واضطراب را در سه سال...
روز 4 مرداد 1323 رضاشاه پهلوی سه سال پس از سرنگون شدن حکومتش، در تبعیدگاه خود ژوهانسبورگ ، در سن 66 سالگی درگذشت. ماه مرداد، ماه مرگ شاهان سلسله پهلوی است. رضاخان پهلوی در 4 مرداد 1323 و فرزندش محمدرضا در 5 مرداد 1359 چشم از جهان فروبستند. هر دو در دیار غربت و هر د و در ادامه یک رشته مسافرتهای اجباری و خارج از اراده خود جان سپردند. هر دو به هنگام خروج از کشور مطرود مردم خود بودند. هر دو به هنگام مرگ، بیمار...
در طول حیات محمدرضا پهلوی ، هیچ گاه دو روز او با هم برابر نبود و در یک سیر انحطاطی همواره امروزش از دیروز بدتر بود . باید توجه داشته باشیم که شاه پس از کودتای 28 مرداد با شاه پس از شهریور 20 فرق می کرد و محمدرضای سال 42 با پهلوی سال 32بسیار تفاوت داشت. او در سالهای دهه 20 که هنوز ایران در اشغال متفقین بود و مردم به جان آمده از دیکتاتوری رضاخانی برای او تره هم خرد نمی‌کردندگهگاه با رجال دینی و ملی نیز...
پیر سالینجر، خبرنگار آمریکایی که زمانی سخنگوی مطبوعاتی جان کندی بود، در یک برنامهٔ تلویزیونی گفته است دیوید راکفلر و هنری کسینجر باعث گروگانگیری سفارت آمریکا در تهران شده‌اند. مسئولیت به گردن آن‌هاست، چون آنها بودند که به محمدرضا پهلوی اجازه دادند برای عمل جراحی پا به آمریکا بگذارند؛ عملی که به نحوی می‌شد در مکزیک هم انجامش داد. این گفته‌ها بیماری وحشتناک شاه را بار دیگر بر سر...
از زمان پیروزی نهضت مشروطیت مرگ هیچ یک شاهان ایران، در داخل کشور به وقوع نپیوسته و آنان عموماً در خارج از کشور در تبعید و در به دری مرده‌اند. محمد‌علی شاه قاجار که در 28 دی 1285 متعاقب مرگ پدرش مظفرالدین شاه تاجگذاری کرد در کشاکش جنبش مشروطه روز هفتم مهر 1288 از طریق بندر انزلی به روسیه گریخت و از آنجا راهی اروپا شد و در 16 فروردین 1303 به بیماری دیابت در 54 سالگی در پاریس درگذشت. 6 سال بعد فرزند او...
محمدرضا فرزند رضاخان پهلوی، چهارم آبان 1298 در تهران به دنیا آمد. او سالهای کودکی را در ایران گذراند و در 1306 در 8 سالگی به ولایتعهدی برگزیده شد. سال اول ابتدایی را در تهران گذراند و سپس در 1310 برای ادامه تحصیل عازم سوئیس شد. پس از بازگشت از سوئیس در 1315 مقدمات ازدواج وی فراهم شد و در 1318 با فوزیه خواهر ملک فاروق پادشاه مصر ازدواج کرد. این ازدواج دوامی نداشت و محمدرضا پس از چندی فوزیه را طلاق داد و با ثریا...
* طرح مسئله در منطقة بازار تهران، سمتِ غربِ امامزاده سیّد ولى و نزدیک مسجد خازن الملک، زمینى گود و مخروبه[1] قرار داشت که به صورت قطعه‌اى متروک و بى‌صاحب در آمده و «سالهاى دراز... بایر افتاده بود»[2] و طوّافها و ذغال فروشها از آن به عنوان انبار بهره مى‌گرفتند.[3] به گفتة یک شاهد عینى که «مکرّر از آنجا عبور» کرده است: زمین مزبور به مرور زمان «بر اثر عدم توجه اولیاى امور به وضع کثیفى...
تا ۴۰ سال پیش ایران رسماً مدعی حاکمیت بر مجمعالجزایر بحرین در خلیجفارس بود. این مجمعالجزایر نه با توسل به شورش و اعتصاب، جنگ، قرارداد و معاهده بلکه با توطئه و دسیسه انگلستان و چراغ سبز دولت وقت ایران مبنی بر همهپرسی (که در عمل انجام نشد) در بحرین در سال ۱۳۴۹ از پیکره ایران جدا شد. نویسندة این مقاله کوشیده است با بیان حقوق ایران بر بحرین، چگونگی حضور و دخالت انگلستان در بحرین و به تبع آن...
ایران پس از صفویان حکومتهای گذرا و ناپایداری را تجربه کرد که به تمامی مشغول جنگهای خارجی و یا خانگی شد و هرگز فرصت ثبات و دوام نیافت. افشاریان و زندیان دوره کوتاهی از تاریخ حکومتهای ایران را به نام خود ثبت کردند که هرگز به استقرار سلسله‌ای با دوام و متمرکز نینجامید که قدرتهای محلی را کاملاً تابع خود کند و یا این تابعیت را استمرار بخشد. در این زمان، ایران کشوری بحران‌زده و نیمه ویران...
....اسفندیارخان در سال 1265ق در سرزمین بختیارى متولد شد. وى پسر حسینقلى‌خان ایلخانى ــ فرزند جعفرقلى‌خان ــ بود. جد بزرگ او معروف به حیدر کور از کدخدایان یکى از طوایف لرستان بود. ولى به دلایلى چند به سرزمین بختیارى آمده و به طایفه خدر سرخ پناهنده شده و در نزد آنها به شبانى پرداخته بود. بعد از مدتى طایفه‌اش به مکان اختفاى وى پى‌بردند و براى بازگرداندن او به طایفه تلاش کردند. لیکن حیدر که...
* شیخ، آماج اتهامات ....ماجراى فروش زمین به بانک استقراضى، تنها موردى نیست که حاجى شیخ فضل‌اللّه در آن، به ارتباط و سازش با روسها متهم شده است. سناتور ملکزاده، حاج شیخ فضل‌اللّه را ـ در طول مشروطة اول و استبداد صغیر ـ به داشتن رابطه با روسها! متهم مى‌کند[1] و اساساً تواریخ مشروطه، پر از این گونه اتهامات به شیخ است: یحیى دولت آبادى، فعالیت شیخ در عصر مشروطه را ناشى از دو چیز...
«کالدول» وزیر مختار آمریکا در تهران در دوره رضاشاه، دو هفته پس از کودتای رضاخان، در 20 اسفند 1299 (21 مارس 1921) طی گزارشی به وزارت خارجه کشورش راجع به یکی از اعلامیه‌های سیدضیاء الدین طباطبایی رئیس‌الوزرا نوشت: «مفتخرم به ضمیمه این گزارش ترجمه اعلامیه‌ای را که رئیس‌الوزرای جدید، سیدضیاءالدین به تاریخ 26 فوریه 1921 منتشر کرده است، برای شما ارسال کنم. چند روز پیش وی متصدی امور...
بحرین سرزمین مرواریدهای درخشان و چشمههای آب شیرین در طول ساحل غربی خلیج فارس واقع است. این سرزمین از پانصد سال قبل از میلاد مسیح جزئی از خاک اصلی ایران و پایگاه کشتیهای پادشاهان ایران بوده است. این سرزمین، تاریخی کهن و پرفرازونشیب داشته است. بحرین از سرزمینهای ثروتمند خلیج فارس محسوب میشود؛ همین رونق و ثروت موجب شده که بسیاری از کشورها چشم طمع به این سرزمین داشته باشند و به تبع این ویژگی...
در ماه مه 1901، یک تبعه انگلیس به نام ویلیام ناکس دارسی، امتیاز شصت سالهای برای حق انحصاری اکتشاف، استخراج، و تصفیه فراورده‌های نفتی، و همچنین حق انحصاری احداث خط لوله نفت در کل ایران بجز پنج استان شمالی هم‌مرز روسیه را به دست آورد. حوزه این امتیاز مساحتی در حدود 400 هزار مایل مربع از خاک ایران را در بر می‌گرفت. «در عوض، صاحب امتیاز [دارسی] موافقت نمود که مبلغی معادل 20 هزار لیره [در...
حسین قلى خان ایلخانى پسر بزرگ جعفرقلى‌خان، مادرش بى‌بى شاه‌پسند دختر على صالح‌خان است. حسینقلى‌خان در سال 1252ه ق متولد شد. او بعد از کشته شدن پدرش و پس از مدتها معارضه با عمویش کلبعلى‌خان ناچار شد در سن بیست سالگى به خدمت منوچهرخان معتمدالدوله حاکم اصفهان درآید، منوچهرخان در همان ایام جهت سرکوبى محمدتقى‌خان به منطقه بختیارى لشکرکشى کرده بود، او با حمایت...
