شاپور بختیار
0

اشاره

 شاپور بختیار آخرین نخست وزیر عصر پهلوی بود که پس از ارتشبد غلامرضا ازهاری این سمت را به مدت ۳۷ روز تا پیروزی انقلاب اسلامی بر عهده داشت. او در آستانه پیروزی انقلاب از کشور گریخت و در فرانسه به فعالیت‌های تروریستی و ضد انقلابی علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخت. بختیار که در راه اندازی کودتای شکست خورده نقاب (نوژه) نقش اصلی را داشت به تدریج هم‌پیمان صدام در جنگ علیه ایران شد. او سرانجام در ۱۵ مرداد ۱۳۷۰ در منزل مسکونی خود به قتل رسید.

«گذرستان» حاضر شرحی از زندگی‌نامه و فعالیتهای شاپور بختیار است.


شاپور بختیار که بود؟

شاپور بختیار که بود؟

 شاپور بختیار فرزند محمد رضا (سردار فاتح بختیاری) و ناز بیگم در سال 1294 شمسی در منطقه چهارمحال و بختیاری به دنیا آمد. او نوۀ صمصام السلطنه بود که در سالهای پس از مشروطه دو بار به نخست وزیری رسید. تحصیلات ابتدایی اش را در شهرکرد و نیمی از تحصیلات متوسطه را در اصفهان گذراند. و دوران دبیرستان را در مدرسه فرانسوی بیروت با اخذ دیپلم ریاضی به پایان رساند.1سال 1313 برای کسب تحصیلات عالی رهسپار فرانسه شد اما به...

ادامه مطلب

زندگینامه شاپور بختیار

زندگینامه شاپور بختیار

شاپور بختیار در سال 1293 در جنوب غربی ایران و از پدری به نام محمدرضا (معروف به سردار فاتح) و مادری به نام نازبیگم به دنیا آمد. خانوادهٔ او از طوایف ایل بختیاری بودند. پدربزرگ مادری بختیار، نجف‌قلی صمصام‌السلطنه، دو بار در 1912 و 1918 به نخست‌وزیری رسیده بود. مادر شاپور بختیار در هفت سالگی او فوت کرد. پدر شاپور بختیار و بسیاری از خوانین ایل بختیاری از نوادگان شخصی به نام حیدر خان هستند که اصالتآ از ایل پاپی...

ادامه مطلب

بختیار مهره رژیم پهلوی درجبهه ملی

بختیار مهره رژیم پهلوی درجبهه ملی

 شاپور بختیار آخرین نخست وزیر حکومت پهلوی، در 1293 ش متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در شهرکرد به پایان رساند. سپس در 1305 به اصفهان رفت و در این شهر اقامت گزید. پدرش ـ محمدخان بختیاری‌ـ وی را در 1309 در 16سالگی برای ادامه تحصیل به بیروت فرستاد. وی تحصیلات متوسطه را در مدرسه فرانسوی بیروت به پایان رساند و دیپلم ریاضی گرفت. پس از آن که پدر شاپور بختیار به جرم تشکیل یک قدرت منطقه‌ای از بختیاری‌ها دستگیر شد و...

ادامه مطلب

آخرین نخست وزیر سلسله  پهلوی

آخرین نخست وزیر سلسله پهلوی

 شاپور بختیار در 1293 ش در شهرکرد متولد شد. پدرش محمدرضا سردار فاتح بود که در فروردین 1313 به همراه چند تن از سران بختیاری و قشقایی اعدام شد (عاقلی ، 1369-1370 ش ، ج 1، ص 199). بختیار، تحصیلات ابتدایی و بخشی از دورة متوسطه را در زادگاه خود و اصفهان به انجام رساند. در 1309 ش به بیروت رفت و پس از تکمیل دورة متوسطه ، در 1313 ش به ایران بازگشت و در 1316 ش برای تحصیلات دانشگاهی به فرانسه رفت . از دانشگاه پاریس دکترای حقوق بین...

ادامه مطلب

بختیار بدون اختیار

بختیار بدون اختیار

  "شاپور بختیار" فرزند "محمدرضا"(سردار فاتح) و "نازبیگم" در سال 1294ش. در منطقه «بختیاری» به دنیا آمد. پدربزرگ مادری بختیار، "نجف قلی صمصام‌السلطنه" دو بار در سال های 1291 و 1297ش. به مقام نخست  وزیری رسید.   بختیار تحصیلات ابتدایی اش را در شهرکرد آغاز کرد؛ سپس برای تحصیلات دبیرستانی روانه اصفهان و پس از چندی عازم بیروت گردید. بختیار دیپلم متوسطه خود را در رشته ریاضی از یک مدرسه فرانسوی در بیروت...

ادامه مطلب

اسامی اعضای کابینه شاهپور بختیار

اسامی اعضای کابینه شاهپور بختیار

۱ – شاهپور بختیار نخست وزیر و سرپرست وزارت کشور ۲ - وزیر کار و امور اجتماعی: منوچهر آریانا۳ - وزیر مشاور و سرپرست وزارت اطلاعات و جهانگردی: سیروس آموزگار۴ - وزیر صنایع و معادن: دکتر عباسقلی بختیار۵ - وزیر امور اقتصادی و دارایی: دکتر رستم پیراسته۶ - وزیر جنگ: تیمسار ارتشبد جعفر شفقت۷ - وزیر بهداری و بهزیستی: دکتر منوچهر رزم‌آرا۸ - وزیر مسکن و شهرسازی: مهندس جواد خادم احمدآبادی۹ - وزیر آموزش و پرورش: دکتر...

ادامه مطلب

انحلال ساواک توسط شاپور بختیار

انحلال ساواک توسط شاپور بختیار

 پیشینه پلیس امنیتی در ایران در دوره رضا شاه، رسیدگی به فعالیت‌های مضره (فعالیت‌های خرابکارانه و به هم زننده نظم و امنیت کشور) شد. نظمیه نیز با تمام توان خود به انجام این وظیفه پرداخت و در زمان ریاست سرپاس مختاری حتی به درون خانواده‌ها نیز راه یافت.1 با قدرت یافتن رضا شاه و تثبیت پایه‌های رژیم دیکتاتوری او، قدرت نظمیه نیز افزایش یافت. رضا شاه و اطرافیان او نظمیه را جهت برقراری نظم و امنیت و سرکوب...

ادامه مطلب

آخرین تلاش‌های بختیار برای حفظ سلطنت

آخرین تلاش‌های بختیار برای حفظ سلطنت

اعلام استعفای سید جلال تهرانی از عضویت و ریاست‏شورای سلطنت آب پاکی بود که هم به دستان سرد بختیار و به باقیمانده طرفداران رژیم سلطنتی در ایران، ریخته شد. در همان روز اول بهمن 57 که این خبر انتشار یافت، اعلام شد که امام خمینی(ره) در چند روز آینده به ایران مراجعت‏ خواهند کرد و تاریخ احتمالی بازگشت ایشان به ایران روز جمعه ششم بهمن اعلام شد.واکنش بختیار در مقابل خبر بازگشت قریب الوقوع امام خمینی تشکیل...

ادامه مطلب

روایت کریم سنجابی از نخست وزیری شاپور بختیار

روایت کریم سنجابی از نخست وزیری شاپور بختیار

 پیش در امد : متن پیش رو بخشی از کتاب خاطرات سنجابی است که  از سلسه مصاحبه هایی بر گرفته شده که درمهرماه ۱۳۶۲ در آمریکا با دکتر سنجابی توسط آقای ضیا صدقی از بنیاد تاریخ شفاهی ایران دانشگاه هاروارد انجام شده اند . ارزش تاریخی این مطالب در این است که موضوع نخست وزیری دکتر بختیار را در بستر تاریخی خود و از دیدگاه تشکل و گروهی ارائه می کند که بختیار موقعیت خود را برای دریافت پیشنهاد مسئولیت نخست...

ادامه مطلب

برنامه پیشنهادی دولت  شاهپور بختیار به مجلس شورای ملی

برنامه پیشنهادی دولت شاهپور بختیار به مجلس شورای ملی

مجلس شورای ملی در جلسه روز سه شنبه بیست و هفتم دی ماه ۱۳۵۷ پس از طرح برنامه دولت و استماع بیانات آقای نخست وزیر و موافقت بااجرای متن برنامه به اکثریت ۱۴۸ رأی از ۲۰۵ نفر عده حاضر، به دولت آقای شاپور بختیار ابراز رأی اعتماد نمود.تصمیم قانونی فوق در جلسه روز سه شنبه بیست و هفتم دی ماه ۱۳۵۷ از طرف مجلس شورای ملی اتخاذ گردید.رییس مجلس شورای ملی - دکتر جواد سعیدمحتویات [برنامه پیشنهادی دولت برای گرفتن ...

ادامه مطلب

توطئه سفر بختیار به پاریس و ملاقات با امام

توطئه سفر بختیار به پاریس و ملاقات با امام

:توطئه های بسیار فراوانی در روزهای آخر پیروزی انقلاب شکل گرفت تا از پیروزی انقلاب اسلامی جلوگیری گردد و شرایط لازم برای سرکوب آن بوجود آید. یکی از این توطئه ها مشغول کردن رهبران انقلاب به مذاکرات بی حاصل و به دست آوردن فرصت و آماده سازی شرایط برای یک کودتای خونین وکشتار رهبران انقلاب  و قتل عام مردم بود . سفر بختیار به پاریس یکی از این حلقه های تو طئه  بود که در زیر به بررسی ابعاد آن پرداخته...

ادامه مطلب

موانعی که بختیار ایجاد کرد!

موانعی که بختیار ایجاد کرد!

ماجرای ورود امام‌خمینی به ایران و مشکلات و موانع توطئه‌آمیزی که در آن بحبوحه ایجاد شد و مانع‌تراشی‌های ابلهانه و سخیف دولت بختیار برای جلوگیری از بازگشت رهبر کبیر انقلاب، یکی از بخش‌های جذاب و در عین حال بهت‌آور تاریخ انقلاب اسلامی است. رفتن شاه از ایران برای آماده کردن زمینۀ ورود امام‌خمینی نبود، بلکه برای آماده کردن شرایط جلوگیری از این کار و اجرا کردن بدترین نوع از انواع حکومت نظامی بود....

ادامه مطلب

بختیار تسلیم ابهت امام خمینی(ره)

بختیار تسلیم ابهت امام خمینی(ره)

بعد از عدم موفقیت بختیار برای مسافرت به پاریس و مذاکره با امام خمینی(ره) بار دیگر خبر آمدن امام(ره) از رادیوهای خارج منتشر شد. بعد از این که به نخست وزیر اطلاع داده شد که مجدداً صحبت از آمدن امام(ره) است، اظهار نمود: «به این قبیل اخبار توجه نکنید، من در جریان کارها بوده و مشغول مذاکره با آنها هستم» ولی بعد از این که امام خمینی اعلام کرد: «برای بازگشت جنگ می کنم» و خبرگزاری ها آن را منتشر کرده و روزنامه ها...

ادامه مطلب

کمک گرفتن شاپور بختیار از صدام و اسرائیل در اسناد محرمانه وزارت خارجه انگلیس

کمک گرفتن شاپور بختیار از صدام و اسرائیل در اسناد محرمانه وزارت خارجه انگلیس

 در فاصله بهمن ۱۳۵۷ تا مرداد ۱۳۵۸، و دوران اختفا شاپور بختیار و خروج پنهانی اش از ایران، گزارش مهمی در اسناد رسمی بریتانیایی وجود ندارد. آشکار شدن بختیار پس از شش ماه اختفا و آغاز مجدد فعالیت های سیاسی او در فرانسه، به سوژه و محور جدیدی برای وزارت خارجه بریتانیا تبدیل شد.بر اساس گزارش دوم آگوست ۱۹۸۰ (۱۱ مرداد ۱۳۵۹) فرانسیس گری‌ یه، یکی از مسئولان بخش خاورمیانه وزارت خارجه بریتانیا، بختیار در...

ادامه مطلب

ناگفته‌های کودتای نوژه؛ رویای بختیار چگونه ناکام ماند؟

ناگفته‌های کودتای نوژه؛ رویای بختیار چگونه ناکام ماند؟

ایران را می‌توان سرزمین کودتاهای ناکام لقب داد. جز دو کودتای مشهور سوم اسفند و بیست و هشتم مرداد و چند شبه‌کودتای دیگر، ده‌ها کودتای ناکام نیز در تاریخ ایران وجود دارد که بازخوانی هر یک تصویری تمام و کمال از سطح تحلیل و تفکرات حاکم بر جریانات اپوزیسیون به دست می‌دهد. از آن جمله کودتای ناکامی که با محوریت شاپور بختیار آخرین نخست‌وزیر دوران پهلوی و جمعی از نظامیان سکولار ارتش در شامگاه ۱۸ تیرماه...

ادامه مطلب

کودتای نوژه و بختیار

کودتای نوژه و بختیار

هم زمان با تجاوز طبس، سازمان ”سیا“ از طریق ”شاپور بختیار“ در تدارک کودتای نوژه بود. تجاوز نظامی طبس و کودتای نوژه، دو حلقه یک زنجیر واحد بود که باید براندازی نظام جمهوری اسلامی را به ثمر می رساند.بختیار تحت فشار آمریکا و انگلیس به سازماندهی اجزاء کودتا برای مقابله همه جانبه با نظام جمهوری اسلامی شتاب بخشید.این مرحله، مرحله شناسایی و جذب گروه ها و دستجات و چهره هایی است که در پی فرار بختیار از...

ادامه مطلب

خاطرات رفیق‌دوست از ترور ناکام بختیار

خاطرات رفیق‌دوست از ترور ناکام بختیار

   دوستان و هم‌قطاران انقلابی‌اش او را تدارکاتچی انقلاب لقب داده‌اند. خودش اما می‌گوید: «من عمله انقلابم. سمتی که هیچ کس نمی‌تواند از آن عزلم کند.» زندگی سیاسی‌اش خیلی زود آغاز می‌شود؛ از ده سالگی! «سال ۱۳۲۹ ده ساله بودم که در منزل مرحوم آیت‌الله کاشانی چای می‌دادم. در همان سن و سال رفت‌و‌آمدهای مرحوم نواب صفوی و اطرافیانش را زیر نظر داشتم و دقیقا یادم هست که با مرحوم کاشانی در مورد ترور...

ادامه مطلب

ناگفته‌های اولین اقدام کننده برای ترور بختیار

ناگفته‌های اولین اقدام کننده برای ترور بختیار

حکم اعدام بختیار در دادگاه انقلاب صادر شد که امام(ره) هم آن را تأیید کردند. من به بچه‌های سپاه گفتم که باید هرچه زودتر وارد عمل شوید.به گزارش مشرق ، انیس نقاش از مبارزان لبنانی که سابقه دوستی نزدیک با عماد مغنیه را نیز دارد وقتی این جملات را می گفت، می شد صلابت و استحکام را در نگاهش خواند. او اولین کسی بود که ماموریت اعدام انقلابی شاپور بختیار در فرانسه را بعهده گرفت. شاپور بختیار آخرین نخست وزیر...

ادامه مطلب

ترور شاپور بختیار

ترور شاپور بختیار

 در روز ۱۵ مرداد ۱۳۷۰ شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر حکومت پهلوی در پاریس به قتل رسید.او در سال ۱۲۹۴ شمسی در خانواده‌ای از ایل بختیاری چشم به جهان گشود. پدر وی محمدرضا معروف به «سردار فاتح» و مادرش نیز «ناز بیگم» بود. بختیار تحصیلات ابتدایی خود را در خانه پدری و دوران دبیرستان را تا کلاس سوم در اصفهان سپری کرد. سپس برای ادامه تحصیلات به بیروت رفت و از یک مدرسه شبانه‌روزی فرانسوی دیپلم متوسطه...

ادامه مطلب

خاطرات شاپور بختیار

خاطرات شاپور بختیار

 «خاطرات شاپور بختیار ـ آخرین نخست‌وزیر رژیم پهلوی» عنوان کتابی است که ازاو منتشر شده است. این خاطرات در اسفند ماه 1362 در پاریس توسط آقای صدقی (یکی از همکاران طرح تاریخ شفاهی ایران وابسته به مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد) ضبط شده است، اما پس از 18 سال برای اولین بار در ایران عرضه شد. این کتاب توسط دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران مورد نقادی و بررسی قرار گرفته است. توجه خوانندگان گرامی را به...

ادامه مطلب

بختیار در پاریس

بختیار در پاریس

بختیار در پاریس محرمانه 30 اوت 1979 ـ 8 شهریور 1358از: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی ـ 9035 به: سفارت آمریکا، تهران موضوع: بختیار در پاریسمأمور سفارت در فرانسه می‌گوید دولت موقت ایران هیچ‌گونه اعتراضی به دولت فرانسه در خصوص فعالیتهای بختیار در این کشور نکرده است. با توجه به سابقه اقامت خمینی در فرانسه و رویه فرانسویها در این مورد هیچ‌گونه اعتراضی قابل انتظار نیست. مأمور سفارت گفت ارزیابی دولت...

ادامه مطلب