نگاه دیگران
در زمان سلطنت رضاخان دستگاه اطلاعاتی به معنی خاص آن، یعنی مرکزی که به جمع‌آوری خبر از کشور هدف اشتغال داشته باشد در ایران وجود نداشت. او همه چیز را از نظمیه که بعدها به شهربانی تغییر نام یافت، می‌گرفت. سفارتخانه‌های ایران در کشورهای مختلف نیز راه دیگری برای جمع‌آوری اطلاعات بود. رضا شاه که بقای حکومت خود را در به بند کشیدن آزادیخوا‌هان می‌دید، مدت زیادی از به قدرت رسیدنش نگذشته بود...
103 سال پیش ( نهم دی ماه 1290 ش ) روزعاشورا (1330 ق ) درهنگام ظهرقوای متجاوز روس بیش از60 نفر ازمجاهدان مشروطیت در تبریز ، جانبازان استقلال و آزادی ایرانیان را به چوبه دار کشیدند. نخست 9 نفر از سران اعدام و سربدار شدند. مرحوم استاد شهریار از قول اسماعیل آقا امیرخیزی درباری این واقعه اظهاراتی نقل می‌کرد که در هیچ‌یک از متون تاریخ مشروطه مسطور نیست و برای نخستین بار در اینجا نوشته می‌شود. اولا...
آخرین انقلاب قرن انقلاب اسلامی به‌عنوان یک پدیده سیاسی، اجتماعی و به عنوان آخرین انقلاب قرن، انقلابی است که معادلات جهانی را تحت تأثیر خود قرار داد و وقایع و تحولات آن بسیاری از تحلیل‌گران را شگفت‌زده نمود و بازتاب این انقلاب به گونه‌ای بود که روزنامه تایمز می‌نویسد: «اوج‌گیری خیزش مذهب و انقلاب سراسر جهان را در نوردید و دنیای غرب به دلیل انقلاب ایران بار دیگر اسلا م را کشف...
ایرج اسکندری دبیر کل پیشین حزب توده ایران نوشته است: «... عقیده من این بود که ما باید حزبی تشکیل بدهیم که دارای پروگرام حداقل دموکراتیک بوده و جنبه ضد استعماری داشته باشد... دوستان از من سؤال کردند در این صورت چه اسمی به نظر تو می‌رسد؟ گفتم یک اسم عامی که در عین حال اگر خواسته باشیم بتوانیم از آن به معنای کمونیستی هم استفاده کنیم و چون لغت توده در نظرم بود و می‌بایستی داخل توده کار بکنیم، گفتم...
اگر بپذیریم بر اساس دکترین نیکسون ایران یگانه حافظ عمده در پاسداری از بخش‌های شمالی و جنوبی تنگه هرمز محسوب می‌شد و با چراغ سبز دولت عمان و حمایت کشورهای ذی‌نفع، نیروهای مسلح خود را در خلیج فارس تا بخش‌هایی از اقیانوس هند، جولان می‌داد؛ رویداد نادری که در تاریخ معاصر منطقه برای نخستین بار به وقوع پیوست. از دیدگاه سیاسی، پیروزی جبهه مشترک در سرکوبی جنبش ظفار، توسعه ممتد جبهه کمونیسم و...
آیت‌الله محمد‌رضا مهدوی کنی در سخنان منتشر نشده‌ای با موضوع وقایع مهم تاریخ انقلاب مسائلی را مطرح کرده که بخشی از آن در ادامه می‌آید: آیت‌الله مهدوی کنی با به مسئله ولایت آن را یک امر عام دانست و با بیان این نکته که از این مسئله چند تفسیر می‌شود، اظهار داشت: حضرت امام دو کار بزرگ انجام دادند که بقیه فقها نکردند؛ مسئله حکومت جزو مسلمات است و امام در عراق درباره ولایت فقیه...
در پی سفرهای سه گانه ناصرالدین شاه به اروپا وی از تفریحگاه های آن بلاد نیز دیدن نمود و بواسطه آن سعی در تقلید آن ها در ایران داشت، چنانچه برپا نمودن باغ وحش نیز یکی از آنان بود. به نحویکه در این باره سیروس سعدوندیان می نویسد که قریب یکصد و پنجاه سال پیش با تعبیه قفسی جهت نگاهداری پرندگان در«باغ لاله زار»، واقع در بیرون دروازه دولت، نخستین باغ وحش، یا به تعبیر آن روزگار«مجمع الوحوش»...
شرح عکس : ورود قوای بریتانیا موسوم به "دانسترفورس" به شهر رشت کوچک جنگلی از مجاهدان مشروطیت و رهبر قیام جنگل بود؛ نامش یونس و معروف به میرزا کوچک خان فرزند میرزا بزرگ از مردم رشت و ساکن استادسرا بود. در سال 1298 هجری قمری (1260 شمسی) به دنیا آمد.1 پدرش میرزا بزرگ نزد عبدالوهاب مستوفی (مسئول دفاتر مالیاتی آن روز گیلان) به تحریر و انشا اشتغال داشت و به مناسبت این نام پسرش نیز به میرزا کوچک شهرت...
ایران در سال‌های دهه ۱۹۶۰م /۱۳۴۰ش فقط حلقه‌ای در زنجیر دفاعی آمریکا در برابر بلوک کمونیست به شمار می‌رفت. اما در سال‌های دهه ۷۰ میلادی /۵۰ شمسی به صورت متحد ممتاز ایالات متحده آمریکا درآمد. قدرت‌نمایی شاه کمک زیادی به اجرای دکترین ریچارد نیکسون - که در ۲۰ ژانویه ۱۹۶۹ (۳۰ دی ۱۳۴۷) در مسند ریاست جمهوری آمریکا قرار گرفته بود، می‌کرد. زیرا بلندپروازی‌های منطقه‌ای شاه کاملاً با نظریات...
مقامات عالیرتبه دولت کوشش می کردند خود را بیشتر به اردشیر زاهدی نزدیک کنند ولی زاهدی در حالی که نخست وزیر هم حضور داشت خطاب به من گفت دوستان کله پاچه ای من کجا هستند آنها به درد می خورند. نخست وزیر و دیگران از این بیان او متعجب شده بودند. از: 20 ه / 5 تاریخ: ۴۵/11/۳۰ به: 322 شماره: 30328/20 ه/ 5 موضوع: اظهارات منوچهر قیایی درباره ورود آقای اردشیر زاهدی روز ۴۵/11/۲۹ منوچهر قیایی از دوستان...
بی‌شک در تاریخ معاصر ایران رویدادهایی مسیر تاریخ را تغییر داده است. یکی از این وقایع، اختلافات شدیدی است که در سال‌های اولیه بعد از مشروطه در بین نیروهای فاتح به وقوع پیوست. این اختلافات به درگیری‌های خونینی رسید. بعد از پیروزی مجاهدان بر جریان تمامیت‌خواه دربار محمدعلی شاهی، روزگار بر تخت نشستن احمدشاه با شادی و سرور همگانی توام شد، اما شادی مردم بیش از یک سال دوام نداشت، زیرا پس از آن...
2 آذر سالروز تولد جلال آل احمد، نویسنده بلند آوازه ایرانی، بهانه ای شد برای نگاهی مختصر به زندگی این نویسنده انقلابی و رابطه اش با امام خمینی(س). جلال الدین سادات آل احمد، معروف به جلال آل احمد، فرزند سید احمد حسینی طالقانی در محله سید نصرالدین از محله های قدیمی شهر تهران به دنیا آمد، او در سال 1302 پس از هفت دختر متولد شد و نهمین فرزند پدر و دومین پسر خانواده بود. پدرش در کسوت روحانیت بود و از این رو...
دکتر سیدحسین فاطمی مدیر روزنامه باختر امروز و وزیر امور خارجه دولت مصدق، سحرگاه ۱۹ آبان ۱۳۳۳ تیرباران شد. حسین فاطمی در 1296 ش در نائین به دنیا آمد. پدرش محمد علی سیف‌العلماء از روحانیون بود و به هنگام نوجوانی حسین درگذشت. حسین چندی در نائین و سپس اصفهان به تحصیل اشتغال داشت. در سال 1315 که برادرش نصرالله سیف پور فاطمی امتیاز روزنامه باختر را گرفت، با او همکاری کرد. حسین خیلی زود به پیچ و...
ترور هژیر از جمله رویدادهای مهم و تاثیرگذار تاریخ معاصر است که علاوه بر حذف وزیر دربار پهلوی که به تجدید انتخابات مجلس شورای ملی انجامید، عنوان اولین شهید فدائیان اسلام را برای سیدحسین امامی به ارمغان آورد. *برداشت نخست: نخستین شهید فداییان اسلام سیدحسین امامی که در آن زمان 25 سال بیشتر نداشت با ترور عبدالحسین هژیر نام خود را در تاریخ معاصر ایران به ثبت رساند. امامی قبل از حضور نواب در...
دکتر حسن غفور‌ی فرد عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری با ذکر خاطره‌ای از آیت‌الله بهشتی اظهار داشت: سال ها قبل با حضرت آیت الله بهشتی ارتباط داشتم، تعدادی از دانشجویان را برای سفر علمی خدمت ایشان بردیم. وی افزود: قبل انقلاب ، دوران مبارزه و صداقت و فداکاری و ایثار و سادگی شهید بهشتی بود . ایشان با دانشجویان رفت‌وآمد داشتند و حتی تا مدت ها محافظ نداشتند. بعد از ترور آیت الله هاشمی رفسنجانی...
مهدی طالقانی فرزند آیت‌الله طالقانی در مورد پدرش که چرا با وجود اینکه اگر در حوزه می‌ماند به مقام مرجعیت دست پیدا می‌کرد حوزه علمیه را رها کرد و به عرصه عمومی آمد، اظهار داشت: آیت‌الله طالقانی مدرک اجتهاد خود را از در سن جوانی از آیت‌الله حائری یزدی گرفت که آن بزرگوار در تایید و دادن مدرک علمی بسیار سختگیر بود. بسیاری از علما از اینکه آیت‌الله طالقانی در سن جوانی از آیت‌الله...
اسرائیل به عنوان رژیمی جعلی و غاصب، همیشه از خشم انقلابی و قیام بر حق مردم مسلمان و مظلوم منطقه در هراس بود؛ لذا بیش از هر چیز، سران صهیونی در پی اتحاد و ایجاد ارتباط با سران کشورهای منطقه بودند. بنابراین، تقویت و اتخاذ راه‌کارهای جدید در سیاست خارجی از بدو غصب سرزمین‌های اشغالی، از اولویت خاصی برخوردار بود. پس از جنگ سوئز در سال 1335 (1956 م)، ضرورت ایجاد ارتباط و گسترش آن با کشورهای منطقه،...
در سوم اوت سال 1914 که جنگ جهانی اول آغاز شد ایران فقط در ظاهر کشور مستقلی به شمار می‌آمد. احمدشاه قاجار تازه به سن هجده سالگی رسیده و تاجگذاری کرده بود قدرت و اختیاری نداشت. قریب هفت هزار سرباز روسی که به عناوین مختلف درایالات شمالی کشور حضور داشتند به موجب قرارداد 1907 روس و انگلیس برای خود حقوق و امتیازات خاصی در شمال ایران قائل بودند. انگلیسی ها هم در جنوب کشور فرمانروایی می‌کردند و حکم دولت...
ناصرالدین شاه در آستانه پنجاهمین سال تاج گذاری خود در سال 1275 ه .ش به دست میرزارضای کرمانی از پیروان سیدجمال الدین اسدآبادی و به تحریک وی در حرم شاه عبدالعظیم در شهرری ترور شد و از آن پس تهرانیان قدیم به ناصرالدین شاه لقب شاه شهید را دادند. تا مدت‌ها کالبد ناصرالدین‌شاه در تکیه دولت نگهداری شد و سپس در سالروز مرگش با اجازه علما و به دستور امین‌الدوله (صدراعظم وقت) در آرامگاه دایمی خود در...
« .... مجلس شورای ملی به نام سعادت ملت انقراض سلسله قاجاریه را اعلام نموده و حکومت موقتی را در حدود قانون اساسی و قوانین موضوعه مملکتی به شخص آقای رضاخان پهلوی واگذار می نماید، تعیین تکلیف حکومت قطعی موکول به نظر مجلس موسسان است که برای تغییر مواد 36ـ 37ـ 38 ـ 40 متمم قانون اساسی تشکیل می شود....» *** مجلس پنجم شورای ملی (22 بهمن 1302 تا 22 بهمن 1304 ش) یکی از ادوار مهم مجلس شورای ملی به شمار می رود که با...
