تاریخچه نیروی دریایی ارتش
0

اشاره

نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از چهار نیروی زیرمجموعه ارتش است، که مسئولیت حفاظت و نگهبانی از آب‌های سرزمینی ایران را برعهده دارد. این نیرو هم‌اکنون در تمامی آبهای کشورمان استقرار دارد. ریشه‌های شکل‌گیری ناوگان نیروی دریایی در ایران به دوران سلسله هخامنشی بازمی‌گردد، اما سازمان کنونی این نیرو در دوران پهلوی شکل گرفت و به‌طور رسمی فعالیت آن از سال ۱۳۳۴ آغاز گردید. این نیرو در دوره رضاشاه حتی یک روز نتوانست دربرابر تهاجم بیگانگان از خود مقاومت نشان دهد. ولی در سالهای پس از پیروزی انقلاب چنان رشادتها و از خودگذشتگی‌هایی در برابر تهاجم عراق و پشتیبانان آمریکائیش نشان داد که یک روز در تقویم انقلاب اسلامی (هفتم آذر) به عنوان «روز نیروی دریایی ارتش» به ثبت رسیده است.

«پرونده» حاضر به سوابق نیروی دریایی ارتش و خاطراتی از رویدادهای آن در سالهای قبل از پیروزی انقلاب پرداخته است.


 نقش نیروی دریایی و بایندر در اخراج انگلیسها از هنگام و باسعیدو

نقش نیروی دریایی و بایندر در اخراج انگلیسها از هنگام و باسعیدو

 دولت انگلیس در آغاز عصر پادشاهی رضاشاه پهلوی همچنان بندر باسعیدو در جزیره قشم، جزیره هنگام، جزایر سهگانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک و همچنین جزیره بحرین را در اشغال داشت. تأکیداتی که به دنبال کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ از طرف سران کودتا از جمله رضاخان در مورد ضرورت اخراج نظامیان بیگانه از ایران به عمل آمده بود۱ و نیز تشکیل قشون سرتاسری و نیروی دریایی، موضوع خارج کردن انگلیسها از جزایر اشغالی...

ادامه مطلب

عاقبت نیروی دریایی رضاشاه

عاقبت نیروی دریایی رضاشاه

به نقل از روزنامه بی‌اوغلو چاپ استانبول؛ ۲۸ اوت ۱۹۴۱ (۶ شهریور ۱۳۲۰)

ادامه مطلب

بی‌ اعتنایی انگلستان به قوای دریایی ایران

بی‌ اعتنایی انگلستان به قوای دریایی ایران

در تاریخ 17 تیر ماه 1281 شمسی، تلگرافی به وزارت خارجه ارسال شده است که بیان می‌دارد با ورود کشتی نظامی انگلیسی به نام امفیتریت[Amphitrite] به بندر بوشهر، کشتی جنگی ایرانی پرسپولیس هیئتی جهت استقبال از آن کشتی روانه کرد و طبق عرف بین‌الملل کشتی انگلیسی نیز می بایستی برای بازدید از کشتی مزبور هیئتی به آن می‌فرستاد. اما ریاست کشتی انگلیسی با بی‌توجهی به عرف بین‌المللی و با بی‌احترامی به نیروی دریایی ایران...

ادامه مطلب

حکایات شیرین تکاوران نیروی دریایی از فتح خرمشهر

حکایات شیرین تکاوران نیروی دریایی از فتح خرمشهر

ناخدایکم هوشنگ صمدی، راوی این کتاب به عنوان فرمانده گردان تکاوران نیروی دریایی خرمشهر و گردان تحت فرمانش، نقش مهمی در مقاومت این شهر تا اشغال توسط ارتش عراق و همچنین حوادث بعد از آن که منجر به باز پس‌گیری دوباره آن در سوم خرداد 1361 می‌شود، داشته است. ناخدا هوشنگ صمدی یکی از قهرمانان ملی ارتش جمهوری اسلامی ایران در دوران مقاومت 34 روزه خرمشهر است؛ افسری شجاع، دلیر، با کفایت و بسیار ایران‏دوست...

ادامه مطلب

انتشار سه اثر مستند درباره نیروی دریایی ارتش

انتشار سه اثر مستند درباره نیروی دریایی ارتش

ناخدایکم ابوالفضل پروانه، جانشین دفتر پژوهش‌های نظری و مطالعات راهبردی نیروی دریایی ارتش گفت: سه جلد کتاب در قالب مستند از سوی این دفتر تا پایان سال جاری(1393) منتشر می‌شود. وی با بیان این‌که این مجلدات به قلم پیشکسوتان نیروی دریایی ارتش نوشته خواهند شد، افزود: قطع این آثار به صورت جیبی در نظر گرفته شده است و کوشیدیم با شیوه نگارش ساده، نظر مخاطبان عام و علاقه‌مند به نیروی دریایی را هم به...

ادامه مطلب

انهدام نیروی دریایی ایران در جنگ جهانی دوم توسط انگلیس

انهدام نیروی دریایی ایران در جنگ جهانی دوم توسط انگلیس

 یک روز پس از شروع جنگ جهانی دوم، محمود جم نخست‌وزیر ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد: «در این موقع که متأسفانه نایره جنگ در اروپا مشتعل گردیده است، دولت شاهنشاهی ایران به موجب این بیانیه تصمیم خود را به اطلاع عموم می‌ساند که در این کارزار بی طرفی خود را محفوظ خواهد داشت.» حمله آلمان در 22 ژوئن 1941/ اول تیر 1320 به شوروی، باعث شد شوروی وارد گروه متفقین شود. در این هنگام روسیه در مقابل حملات...

ادامه مطلب

مشاهدات افسر رابط مستشاری نیروی دریایی و AAIRA از وضعیت ایران

مشاهدات افسر رابط مستشاری نیروی دریایی و AAIRA از وضعیت ایران

خیلی محرمانه ـ غیرقابل رؤیت برای بیگانگانشماره گزارش: 78 0530 846 6 14 نوامبر 1978 ـ 23 آبان 1357از: دفتر وابسته دفاعی، تهران به: سازمان اطلاعات دفاعی، واشنگتن دی. سی.عنوان: مشاهدات افسر رابط مستشاری نیروی دریایی و AAIRA از وضعیت ایران16ـ خلاصه: (بدون طبقه‌بندی) این گزارش حاوی اطلاعاتی راجع به موقعیت کنونی ایران می‌باشد.17 تا 21 حذف شده است.22ـ جزییات: (خیلی محرمانه ـ غیرقابل رؤیت برای بیگانگان)افسر رابط...

ادامه مطلب

 استعمار بریتانیا در منطقه خلیج فارس و دریای عمان (از شکل‌گیری تا پایان قاجاریه)

استعمار بریتانیا در منطقه خلیج فارس و دریای عمان (از شکل‌گیری تا پایان قاجاریه)

 روابط ایران و انگلستان با ارسال سفرا و مراسلات همکاری از دوره حکومت ایلخانان آغاز گشت. مراودات اقتصادی و جبهه‌گیری مشترک بر ضد مسلمانان شامات از مهم‌ترین دلایل این‌گونه ارتباطات اولیه بود. در دوره تیموریان نیز این روابط شکننده و بدون هدفمندی درازمدت ادامه یافت. دوره صفوی نقطه عطفی در توسعه روابط خارجی ایران با انگلستان محسوب می‌گردد. استفاده از فن‌آوری نظامی از مبارزه با...

ادامه مطلب

دکترین نیکسون و ژاندارم خلیج‌فارس

دکترین نیکسون و ژاندارم خلیج‌فارس

 ظهور و افول نقشهای مختلف کشورها در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی، تابعی از دو دسته عوامل داخلی و خارجی است. تعریف و تعیین نقشها نیز در فضای رقابتی شدید دو بلوک شرق و غرب، متأثر از موقعیت درونی و بیرونی هر یک از کشورها، در همین چارچوب محقق می‌گشت. شرایط محیطی ایران در دوره پهلوی دوم از یک سو و زمینه‌های مساعد داخلی و همسو با اقتضائات محیطی از سوی دیگر، موجب شد ایران به‌عنوان ژاندارم...

ادامه مطلب

 نگاهی به روند تحمیل یادداشت تفاهم 1971 به ایرانیان توسط بریتانیا

نگاهی به روند تحمیل یادداشت تفاهم 1971 به ایرانیان توسط بریتانیا

در پایان قرن هجدهم رقابت‌های سیاسی و اقتصادی بریتانیا با فرانسه و هلند به پیروزی انگلستان انجامید. از آن پس انگلستان حوزة نفوذ خود را در شرق تنگة سوئز، یعنی شبه‌جزیرة حجاز تا اقیانوس هند توسعه داد و تا نیمة دوم قرن نوزدهم توانست بخشی از تجارت شرق و غرب را تحت کنترل خود در آورد. اما در دهه‌های پایانی قرن نوزدهم حضور رقبای جدیدی همچون فرانسه، آلمان و روسیه به خلیج‌فارس آغاز شد. این...

ادامه مطلب

تاریخچه مدارس نظامی نوین ایران

تاریخچه مدارس نظامی نوین ایران

   چه در دوره پیش از اسلام به ویژه در دوره هخامنشیان و ساسانیان که داری ارتشی با ساختار و دسته‌بندی مشخّص و منظّم بوده و چه پس از ورود اسلام که با افزوده شدن ارزش‌هایی مانند جهاد و شهادت در راه دین و خدا به ارزش‌های قبلی که همانا دفاع از خاک و مام وطن بود، داشتن ارتشی منظّم و تعلیم دیده، یکی از چالش‌های مهم پادشاهان و حکّام بوده است. دین اسلام والدین را تشویق به تعلیم و آموزش اسب سواری و...

ادامه مطلب

قراردادهای تسلیحاتی ایران و انگلستان در دوره پهلوی دوم

قراردادهای تسلیحاتی ایران و انگلستان در دوره پهلوی دوم

ماجرای خرید تانک‌های چیفتن از انگلستان ایران در پی جنگ ظفار، وارد مذاکره با انگلستان برای خرید تانک‌های چیفتن شد و موفق گردید قراردادی برای خرید هشتصد تانک منعقد نماید. این تانک‌های 50 تنی با توپ دورزن 120 میلیمتری از پرقدرت‌ترین تانک‌های جهان بودند، اما موتورهای این تانک‌ها با وضعیت محیطی ایران ناسازگار بود؛ ازهمین‌رو انگلستان برای حفظ این قرارداد به اقداماتی دست زد... آغاز...

ادامه مطلب

ارتش ایران هدف قرار می‌گیرد

ارتش ایران هدف قرار می‌گیرد

«ارتش ایران هدف قرار می‌گیرد» عنوان سندی است از مجموعه اسناد بدست آمده از لانه جاسوسی در تهران – کتاب نهم. این سند مربوط به سال 1357 و دوران انقلاب اسلامی است: خیلی محرمانه شماره گزارش: 1669030878                                                     8 دسامبر 1978 ـ 17 آذر 1357 از:...

ادامه مطلب

 ارتش رضاخانی

ارتش رضاخانی

در این مقاله قصد داریم که به ارتش رضاخان بپردازیم.به فرماندهان این ارتش و نحوه عملکردشان، به اقداماتی که در طی به قدرت رسیدن رضاخان تا سقوط وی انجام داده شد توسط این ارتش و فرماندهانش. در این مقاله صرفا قصد آن نیست که از نظر آماری و تجهیزاتی به ارتش ایران بپردازیم بلکه قصد ما این است که به این قوای نظامی متحد سده! نظری بیندازیم و به ضعفها و نقاط قوتشان که البته زیر سایه ضعفهایشان هیچگاه به تثبیت...

ادامه مطلب

اشغال ایران

اشغال ایران

سوم شهریور 1320، ایران به اشغال نیروهای نظامی روس و انگلیس درآمد. نیروهای شوروی از شمال و شرق و نیروهای انگلیس از جنوب و غرب، از زمین و هوا به ایران حمله کردند. این حادثه در کشاکش جنگ دوم جهانی رخ داد و این حمله حاصل سومین تبانی روسیه و انگلیس بود که به زیان حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران شکل می‌گرفت‌. قرن نوزدهم در پایان جنگهای طولانی روسیه با ایران‌، تبانی این کشور با انگلیس علیه ناپلئون در...

ادامه مطلب

خلیج فارس جهنمی که ناوچه‌های ایرانی برای آمریکا ساختند

خلیج فارس جهنمی که ناوچه‌های ایرانی برای آمریکا ساختند

نبرد دلاورانه ناوچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ایرانی با ناوهای آمریکایی در خلیج فارس بازتاب وسیعی در جهان به همراه داشته است و خلیج فارس را به جهنمی برای آنان تبدیل کرده است. به گزارش خبرنگار حماسه و مقاومت فارس، امریکای جنایتکار در طول جنگ تحمیلی با روش‌های مختلف سعی در حمایت کردن از رژیم بعثی عراق می‌کرد اما در گرداب ناوچه‌‌های ایرانی در خلیج فارس گرفتار شد. گزارش زیر شاهدی بر این ادعاست.او با...

ادامه مطلب

سوابق درگیری ایران و عراق

سوابق درگیری ایران و عراق

سابقه اختلافات مرزی ایران با همسایگان غرب کشور سابقه برخوردهای مرزی ایران و عراق قبل از شروع جنگ قراردد 1975 الجزایر چگونه شکل گرفت؟ چرا قرارداد 1975 الجزایر متزلزل شد؟ حیات راستین یک ملت، همواره در گرو شناخت، معرفت و آن گاه توجه نسبت به آرمان ها و ارزش های خویش است و کوشش و تلاش جدی در حفظ پیشینه ها و دستاوردهای ارزشمند و گرانقدرِ آرمانی و ملی هر قوم و امتی، خود از جایگاه رفیع و والایی برخوردار...

ادامه مطلب