نگاه دیگران
در گیر و دار سرکوب سالهای پس از قیام پانزدهم خرداد که شرایط پلیسی و اختناق بیش از هر وقت دیگر در سراسر ایران دامن گسترده بود و جلادان شاه همانند نصیری (رئیس ساواک) به رجزخوانی و زدن و بستن و کشتن سرگرم بودند و با یک دنیا افتخار، به ضحاک ایران، سرکوب جنبش مردمی را دست کم برای نیم قرن دیگر نوید می دادند و پاداش خدمات خود را می خواستند، ناگهان خود را با کشف شبکه ای که در اندیشه مبارزه مسلحانه بود روبه رو...
هفتم مهرماه 1360 هواپیمای حمل ونقل و پشتیبانی سی 130 حامل تعدادی از فرماندهان ارشد ارتش و سپاه و تعدادی از مجروحان و شهدای عملیات ثامن‌الائمه از اهواز عازم تهران بود که به دلایل ناعلومی سقوط کرد که با گذشت سال‌ها هنوز هم دلایل دقیق این حادثه روشن نیست. بعد از عملیات موفقیت‌آمیز ثامن‌الائمه در مهر ماه سال 1360 سقوط هواپیمای ترابری سی 130به یکی از حادثه‌های تلخ...
مروری بر اعترافات جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق در طول 8 سال جنگ تحمیلی علیه ایران، یکی از ننگین‌ترین پرونده‌های نقض حقوق بشر را به نام خود ثبت کرد. این در حالی بود که امریکا و کشورهای غربی که خود را مدافع حقوق بشر در جهان معرفی می‌کردند، نه تنها در برابر اقدامات ناقض حقوق بشری صدام ایستادگی نکردند بلکه به تقویت آن نیز پرداختند. به اعتراف گروه حقوق بشر میدل ایست واچ امریکا و به نقل از خبرگزاری...
سابقه تاریخی حضور مستشار در ایران، به زمانی باز می‌‌گردد که تماس با غرب اجتناب‌‌ناپذیر شد. نظام ایران در نسبت با اکتشافات نو و دانش‌ها‌‌ی نوین، گسترش شهرنشینی و رشد سرمایه‌‌داری، دچار عقب‌‌ماندگی فراوان بود. در نتیجه، حاکمان ایران که به فاصله بسیار کشور با تمدن جدید غرب پی‌برده و ضرورت تاریخی انجام اصلاحات در عرصه‌ها‌‌ی گوناگون را درک کرده بودند، برای رفع...
شورای امنیت؛ له و علیه ایران! نطق مصدق در شورای امنیت پیامدهای گوناگونی در داخل و خارج و سیاست بین‌‌الملل برجای گذاشت. وجه بیرونی آن را «می‌‌توان در تشویق و ترغیب کشورهای مستعمره پیشین و تازه استقلال یافته همچون هند، مصر و چین یافت که به انگلستان بفهمانند که آن روزها گذشته است که شرکتهای خارجی بتوانند هدایت و بهره‌‌وری از صنعت نفت ایران را بین خودشان تقسیم...
جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از نگاه آمار و ارقام سرهنگ مجتبی جعفری جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ارتش جمعه شب 29 شهریور 1393 در دوازدهمین یادواره یکصد شهید منطقه مسجد جامع قم گفت : « پنج میلیون ایرانی در دفاع مقدس شرکت کردند که از این تعداد 190 هزار نفر به شهادت رسیدند. از میان شهدای جنگ تحمیلی، 16 هزار نفر در جریان بمباران مناطق مسکونی به شهادت رسیدند و بقیه در جبهه...
در سالهای اخیر با رشد وسایل ارتباط جمعی و گسترش فضای مجازی و افزایش علاقه‌مندان موضوعات تاریخی، شاهد فعالیت رسانه‌هایی (مکتوب و دیجیتال) هستیم که با انجام مصاحبه‌هایی ضعیف که ظاهراً هدف آنها انتشار خاطرات و طرح اطلاعات ناگفته یا کمتر شنیده‌شده درباره تاریخ معاصر است، موجی از مطالب مخدوش و بعضاً نادرست و غیر دقیق، روانه ذهن و نگاه مخاطبان می‌شود. همچنین در مواردی به دلیل ضعف حافظه...
آنچه در زیر می خوانید گزیده است از گفتگویی دراز که فرانسوا میتران در سال 1980 م. چند ماه پیش از برگزیده شدنش به ریاست جمهوری فرانسه، با گی کلس ( Guy Clalsse) روزنامه نگار فرانسوی، انجام داده است. متن کامل این گفتگو در کتابی زیر عنوان "اینجا و اکنون" به توسط انتشارات Fayard چاپ شده است. آنچه ما از این گفتگو برگرفته ایم مربوط به رویدادهای ایران است و دیدگاه میتران را در سال 1980 م. درباره انقلاب ایران و برخی...
هفته گذشته جمعیتی که پیشاپیش آن نوجوانان و زنان محجبه حرکت می کردند ، در میدان ژاله واقع در مرکز تهران تجمع کردند . آنان که خشمگین از برقراری حکومت نظامی از ساعاتی پیش بودند ، با سر و صدا از دعوت آیت الله نوری که یک رهبر مذهبی است و آنان را به پراکنده شدن ترغیب می نمود ، سرپیچی کرده و سپس به پرتاب سنگ و آجر به سوی سربازان پرداختند . خیل جمعیت ضمن تحمل دردهای حاصل از شلیک گاز اشک آور ، به تدریج خود را به...
به مناسبت جنگ جهانی دوم مروری بر ماجرای بی‌طرفی ایران در جریان جنگ جهانی دوم و همدلی پنهان ایران و آلمان بر اساس داده‌های کتاب «کوچ،کوچ» نوشته عطا طاهری. چهارم سپتامبر هزار و نهصد و سی و نه میلادی است و جنگ جهانی دوم با تحرکات آلمان هیتلری برای تصرف بخش‌های آلمان‌نشین لهستان میان این کشور و دول متفق، شعله‌ور شده‌است؛ در این شرایط از رادیوهای لامپی گوشه طاقچه خانه‌ها...
کارآییِ ارتش رضاشاهی از منظر «هزینه و فایده» هر پدیده‌ای به حکم عُقل، باید از منظر «هزینه و فایده» بررسی شود؛ اینکه برای پدیده‌ی مذکور، چقدر هزینه شده و قرار است متناسب با هزینه صرف‌شده، چقدر فایده و کارآیی داشته باشد. پدیده «ارتش مدرن» در دوران رضاشاه پهلوی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در بررسی میزان توسعه‌ی نظامیِ پهلوی اول، باید به همین رویکرد توجه نمود. گروه...
چون دولت شاهنشاهی ایران و دول متحده آمریکا مایلند مناسبات دوستانه‌ای را که از دیر زمان بین مردم این دو کشور موجود بوده است به نحو‌مؤکدی مورد توجه قرار دهند و اصول عالیه‌ای را که برای تنظیم امور بشری ملزم به رعایت آن می‌باشند بار دیگر تأیید کنند و بازرگانی و به کار انداختن‌سرمایه و روابط نزدیکتر اقتصادی را به طور کلی بین مردم این دو کشور و به نفع طرفین تشویق نمایند و مناسبات کنسولی را تحت...
: جمهوری اسلامی ایران از همه ابزارها و ظرفیت های موجود در عرصه بین المللی برای پیگیری و مقابله با اقداماتِ مغایر با حقوق بین الملل آمریکا بهره برداری نموده و در این مسیر از هیچ تلاشی فروگذار نمی نماید. در این مورد خاص، موضوع شکایت اِعمال مجدد تحریم های اقتصادی توسط ایالات متحده طی تصمیم 18 اردیبهشت 1398 (8 مه 2018) رئیس جمهور آمریکا و تشدید تحریم ها می باشد. اگرچه بسیاری از تحریم های موضوع این دعوای...
: عباس سلیمی‌نمین، محقق و نویسنده تاریخ، طی یادداشتی که به صورت اختصاصی در اختیار پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی قرار داده به بررسی و تحلیل روایت‌های مطبوعات دولتی و نیز افراد نزدیک به دربار پهلوی درباره فاجعه سینما رکس آبادان پرداخته است. در 28 مرداد 1357، سینما رکس آبادان و مردمی که داخل سینما بودند، در شعله‌های آتش سوخت. روزنامه کیهان فردای واقعه آتش‌سوزی...
: هدف نوشتار زیر تبیین ناکارآمدی اقتصادی حکومت پهلوی دوم با نیم‌نگاهی به نهاد «سلطنت» در تاریخ اسلام است. ناکارآمدی اقتصادیِ «سلطانِ» پهلوی بنای نوشتار حاضر بر آن است که ناکارآمدی اقتصادیِ پهلوی دوم را از نقطه‌نظرِ مبانیِ «سلطنت» در تاریخ اسلام بررسی نماید؛ به بیان دیگر، به این پرسش پاسخ دهد که اساساً تبلور مفهوم «سلطان» ـ به عنوان یک مفهوم بنیادین در...
شاه بحرین را از دست داد و پس از کوششهای بسیار در نهایت تنها موفق شد یک موافقتنامه درباره جزایر سه‌گانه از سران انگلیس و قبایل عربی بگیرد. در این موافقتنامه از عبارت "occupation" استفاده شد که به معنای اشغال است. در واقع اعراب خلیج فارس موافقتنامه‌ای را امضا می‌کنند و می‌پذیرند که ایران جزایر سه‌گانه را "اشغال" نموده است. همین کلمه بعدها بهانه به دست اماراتیها داد که ادعا نمایند...
در اعتراض به محدودیت هایی که نسبت به امام از سوی رژیم بعثی عراق صورت گرفته بود، انجمن های اسلامی دانشجویان در اروپا اقداماتی چند انجام دادند در زمره این فعالیت ها دو اعتصاب غذا در واتیکان و کلیسای سنت مری در پاریس سازمان دهی شد. در واتیکان با اینکه می دانستیم اجازه فعالیت های سیاسی نمی دهند، اما جوری برنامه ریزی شد که بچه ها به صورت پراکنده وارد...
در روایت عملیات مرصاد، یکی از کمترین مقاطعی که مورد بررسی قرار گرفته است، مواجهه اتفاقی لشکر 6 ویژه پاسداران با ستون نظامی سازمان مجاهدین خلق است. این مواجهه اتفاقی باعث درگیری شدید در منطقه شد و از رسیدن مجاهدین به کرمانشاه جلوگیری کرد. از آنجا که این درگیری بدون آمادگی و برنامه‌ریزی قبلی صورت گرفته بود، کمترین مستنداتی از قبیل عکس و فیلم از آن وجود ندارد و تنها تاریخ شفاهی شاهدین عینی است که...
به نظر می‌رسد مفهوم «مشروعیت» را بتوان مهمترین مسئله در نوع کنش مردم و حکمرانان با یکدیگر در نظر گرفت. به زبانی دیگر، آنچه میان مردم و دولت و حکمرانان روی می‌دهد بر اساس مشروعیت قابل تعریفی است که میان آنها حکمفرمایی می‌کند. بر این اساس باید گفت که مشروعیت حداقل از دو منظر قابل بررسی است؛ بخشی از آن به نوع تطابق ارزشها میان حکومت‌‌کنندگان و حکومت‌شوندگان مربوط می‌شود و بخشی...
: متن ذیل مربوط است به مصاحبه حجت الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی جانشین وقت فرمانده کل قوا، راجع به علل پذیرش قطعنامه 598 از سوی جمهوری اسلامی ایران که در روزنامه کیهان مورخه 28 تیر 1367 به چاپ رسیده است: *** حجت الاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی جانشین فرمانده کل قوا دیشب در مصاحبه ای مطبوعاتی دلائل و شرایط به وجود آمده برای پذیرش قطعنامه 598 از سوی جمهوری اسلامی ایران را برای خبرنگاران...
