نگاه دیگران
تاریخ 250 ساله اخیر ایران، با قدرتنمایی و زورگویی استعمار، استبداد، سلطه، نفوذ، دیکتاتوری و ... گره خورده است؛ به طوری که در زمان قاجار، شاهد امضاء و انعقاد قراردادهای سنگین علیه ملت ایران، داشته‌های آنان و همچنین تمامیت ارضی کشور هستیم، قراردادهایی که در دوره پهلوی به شکل دیگری و در قالب چپاول نفت و دیگر اقدامات، علیه ملت ایران به اجرا گذاشته شد. در زمان سلطنت رضاخان (1304ـ1320) جامعه در یک...
کتاب ماه: بسم الله الرحمن الرحیم. با تشکر از دوستان عزیز که وقت خود را در اختیار کتاب ماه تاریخ و جغرافیا گذاشتند. از زوایای گوناگونی می توان در مورد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی بحث کرد. به نظر من، ما هنوز به صورت متعین و ثابتی از تاریخ نگاری انقلاب اسلامی دست نیافته ایم و به علت حضور بازیگران زنده، هنوز در جریان این حادثه قرار داریم؛ البته هم زمان تاریخ نگاری انقلاب اسلامی بسیار زنده و فعال است و هم از...
انتخابات سلسله اقدامات و عملیات منسجم و پیوسته ای است که در یک محدوده جغرافیایی مشخص و زمانی محدود ومعین صورت می گیرد و منجر به برگزیده شدن فرد یا افراد و یا موضوع ومرام خاصی از سوی اکثریت مردم می شود. اجرا و انجام این سلسله اقدامات و عملیات که منتج به این نتیجه گردد، اصطلاحاْ برگزای انتخابات نامیده می شود تاریخچه انتخابات سابقه و دیرینه انتخاباتی ایران به 97 سال پیش بر می گردد. از آن مقطع به این...
جبهه ملی در 25 اسفند 1328 تشکیل شد، با به قدرت رسیدن دکتر مصدق در اردیبهشت 1330، حکومت یافت و با کودتای 28 مرداد 1332 فروپاشید. شماری از افراد مذهبی جبهه ملی که پس از کودتا در نهضت مقاومت ملی حضور داشتند، از فضای نسبتاً باز سیاسی کشور در سال‌های 1339-1340 استفاده کرده، نهضت آزادی ایران را در اردیبهشت 1340 تشکیل دادند.[1] نهضت آزادی زاییده اندیشه سه تن یعنی سیدمحمود طالقانی، مهدی بازرگان و یدالله سحابی بود.[2] هیئت...
پس از شکست نهضت مقاومت ملی و ناتوان ماندن ایدئولوژی ناسیونالیسم، نیروهای مذهبی بر آن شدند تا یک تشکل مذهبی ایجاد کنند و با آن وارد میدان مبارزه سیاسی شوند. در این راستا نهضت آزادی ایران در اوایل دهه چهل شکل گرفت. برای شناخت زمینه‌های سیاسی و اجتماعی شکل‌گیری نهضت‌آزادی، نگاهی گذرا به تحولات سیاسی دهه سی ضروری می‌نماید. زمینه سیاسی از کودتای آمریکایی انگلیسی 28 مرداد 1332 تا آغاز دهه...
امام خمینی رحمه‌الله شاگردان خود را در کسب معنویت به آیت‌الله بهجت ارجاع می‌دادند. افراد زیادی در مجالس درس و روضه آیت الله بهجت رحمه‌الله علیه شرکت داشتند. در این میان هر یک از افراد خاطرات و مطالب مفیدی برای عنوان کردن دارند که هر کدام می‌تواند برای ما، مردمی که در جست‌وجوی کمالات هستیم، راهگشا باشد. از مجموع خاطرات و مطالب عنوان شده از سوی شاگردان و نزدیکان این مرجع بزرگ و عبد...
بازرگان در مقاله ای با عنوان ایران و اسلام که در واقع متن یک سخنرانی است که در آبان ماه 1360 در دفتر نهضت آزادی ایراد شده، به صراحت و روشنی اعلام می دارد که دیدگاه وی و همفکران او با حضرت امام خمینی متفاوت است. او به شدت از ملی گرایی دفاع کرده است و دیدگاه مکتبی امام و ارزش های اسلامی را محکوم می کند. بازرگان در توهم تضاد دیانت و ملیت بازرگان در مقاله ای با عنوان ایران و اسلام که در واقع متن یک...
امام خمینی مسئولیت دولت موقت انقلاب اسلامی ایران را به رهبر آزادی، یعنی مهندس مهدی بازرگان، واگذار نمود. هر چند نهضت آزادی بارها اعلام کرد که به عنوان یک سازمان، تاثیری در دولت موقت نداشته و دولت موقت یک دولت نهضتی نبوده است. اما پر واضح است که این ادعا کاملا بی پایه و اساس بوده و اکثریت قریب به اتفاق وزرای کابینه بازرگان را فصل دوم: مواضح نهضت آزادی در انقلاب اسلامی سیاست گام به گام امام خمینی...
بررسی قرآن و احکام و معارف دینی از رهگذر پژوهش های علوم تجربی بر فرضیه و آزمون و شیوه علمی، موضوعی است که بسیاری از روشنفکران دینی تحصیل کرده در غرب دغدغه آنرا در سر داشته و در این رویا بودند که برای معرفی دین اسلام به غربی ها آن را با قالب های علوم تجربی تطبیق دهند و حقانیت دین را از این راه اثبات کنند. از این رو در فصل سوم: فقدان معرفت دینی منسجم و ضعف تئوریک در فهم انقلاب اسلامی اث...
اسناد به دست آمده از لانه جاسوسی امریکا در ایران، یکی از دستاورهای مهم و اساسی تسخیر لانه جاسوسی به شمار می رود. سفارت امریکا در تهران در حقیقت شعبه ای از سازمان جاسوسی امریکا – سیا – بود که برای به شکست کشاندن انقلاب نوپای اسلامی پیش و پس از انقلاب و تحکیم پایه های رژیم شاه به جاسوسی مشغول بود. بخشی از جاسوسی در بدنه نظام اسناد به دست آمده از لانه جاسوسی امریکا در ایران، یکی از...
بحران های سیاسی و اجتماعی در تاریخ معاصر ایران، بویژه در دوران شکوهمند انقلاب اسامی، موجب عنایت و اهتمام نویسندگان و تاریخ نگاران به این خطه از خاک پهناور خاورمیانه شده است. بررسی و تحلیل شخصیت ها و احزاب سیاسی و مذهبی می توان پایه و مبنای قضاوت و راهگشای آرمان خواهی نسل های آینده این مرز و بوم باشد. نهضت آزادی ایران از جمله احزاب و گروه هایی است که به دلیل ادعای درآمیختن ارزش های اسلامی با...
دکتر محمد مصدق در تفکر و اندیشه نهضت آزادی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است افزون بر وابستگی فکری و سیاسی که رهبران نهضت آزادی به مصدق داشتند، از نام وی برای طرح سازمان نوپای خود، در محافل مردمی و دانشگاهی و دستیابی به یک هویت مستقل سیاسی سود می جستند. مهندس بازرگان در نامه ای که به تاریخ 21 نهضت آزادی و مصدق دکتر محمد مصدق در تفکر و اندیشه نهضت آزادی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است...
همان طور که گفته شد جبهه ملی از هما ن آغاز شکل گیری به سلطنت گرایش داشت. هر چند ملی گرایی را اساس کار و آرمان اصلی خویش قرار داده بود، اما در راستای اهداف شخصی و تامین منابع استعمار و گسترش غرب گرایی و مخالفت با اسلام و عناصر مذهبی گام بر می داشتند. صرف نظر از افراد انگشت شماری که ممکن بود در بنیاد مواضع جبهه ملی در برابر انقلاب اسلامی همان طور که گفته شد جبهه ملی از هما ن آغاز شکل گیری...
مهندس بازرگان به عنوان اصلی ترین عنصر سازمان نهضت آزادی ایران و فردی که نوشته ها و سخنانش سنگرهای ایدئولوژیک ومواضع فکری واعتقادی این سازمان به شمار می رود همواره به غرب واندیشه غربیان نه تنها به دیده احترام بلکه با دلبستگی واشتیاق می نگریست.در آثار خود تلاش میکرد تا اصول ومبانی فرهنگ اسلامی را به هر وسیله ای که غرب گرایی مهندس بازرگان به عنوان اصلی ترین عنصر سازمان نهضت آزادی ایران...
خاطرات شنیدنی از آیت الله بهجت یک وقتی از ایشان می‌خواستیم که برای مریضی دعا بکند، می‌گفت: «من برای همه مریض‌ها دعا می‌کنم، من حتی برای مسلمان‌های چین هم دعا می‌کنم». معاشرت و مصاحبت با او، جانِ شیفتگان را آب حیات و تشنگان حقیقت را جرعۀ وصال بود. عطش دیدار دوباره‌اش دلیل روشنی بر عنایتش بود؛ گویا هیچ دیداری بدون دعوت نبود. نیک می‌دانیم که فَرط رغبت ما، دلیل عنایت اوست و...
کلاس اول دبیرستان بودم. معلم دینی خوبی داشتیم. از آن جوانان پرشور دهه شصتی که حالا در آغاز دهه هفتاد، با ترکش‌های جنگ در کمرش، درست نمی‌توانست راه برود. از نسلی که درد دین و شور جوانی را در دهه 60 با هم داشتند. خود او غیر از آن که فوق لیسانس مدیریت صنایع داشت، سال‌های زیادی را هم درس طلبگی خوانده بود. نخستین بار وصف آیت‌ا... بهجت را از او شنیدم، توصیف کرامات و استخاره‌های عجیب و غریبش که در...
آیت الله بهجت روی بعد فرهنگی مبارزه تاکید داشت / امام فرمودند برای اخلاق حوزه بروید سراغ بهجت سال‌ها مجاهده عملی با نفس در کنار شاگردی مرحوم قاضی به عنوان یکی از اسطوره‌های عمل و اخلاق در تاریخ علمای شیعه از آیت الله بهجت اسطوره‌ای دیگر در عمل، اخلاق و عبودیت ساخت که سال‌های سال در ذهن مشتاقان سلوک الی الله ماندگار خواهد ماند. پس از ارتحال آیت الله بهجت شاید هر که هر چه در چنته...
زندگی پدرم دو جهت داشت: بخشی از زندگی ایشان، جهت فیزیکی آن است که در خانواده و دوستان مطرح بود و گوشه هایی از آن به ما رسیده است ولی جهت دیگر؛ زندگی درونی ایشان بوده که نه خودشان راجع به عواملی که در شخصیت ایشان موثر بوده صحبت و راهنمایی می کردند و نه حتی مدارک و آثار و نامه هایی را که از علمای مختلف داشتند و ما می توانستیم از آن بهره ببریم را نشان می دادند. ایشان معمولا یک چمدانی داشتند که این...
امام (ره) عنایت خاصی به آیت الله بهجت داشتند، نقل چند جریان در این ارتباط، مدعای ما را اثبات می کند: آیت الله مسعودی می گوید: « من در ضمن چهار پنج سالی که خدمت امام بودم یادم هست که دو سه مرتبه امام فرمود: فلانی، فردا صبح می خواهیم برویم منزل آقای بهجت. و فردای آن روز بلند می شدیم و می آمدیم منزل ایشان، همین منزلی که اکنون در آن ساکن هستند، و در اولین اتاق ورودی با همین فرشهایی که الان موجود است یکی...
آیت الله بهجت یکی از اولیای الهی و از حلقه ماموران ولی الله اعظم(عج) بود که در دوره خود مسئولیت بزرگی داشت. مدتی افتخار شاگردی ایشان نصیب نگارنده شد، هرچند که مانند بسیاری از کودکان ابتدایی از الفبای علم را نمی دانند، ولی به درس بزرگان می روند، کمتر بهره ای برده شد؛ زیرا هرکسی به قدر استطاعت از نور خورشید بهره می گیرد و هر کسی به سعه صدر خویش، جمال خورشید و تاب آفتاب را برمی تابد. بنابراین، آنچه در...
