نگاه دیگران
منابع تاریخی و سفرنامه‌های بسیاری به خرمشهر کرده‌اند و مطالبی را در وصف و معرفی این دیار و تعلق آن به ایران آورده‌اند. «فتوح‌البلدان» بلاذری، «احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم» مقدسی و «المسالک و الممالک» اصطخری، قدیمی‌ترین منابعی هستند که به خرمشهر کرده‌اند. در این گزارش ضمن معرفی میراث فرهنگی خرمشهر، نمونه‌هایی از اشارات مورخان و سیاحان را به این...
شاید کودکان امروز خرمشهر دقیقاً ندانند که این شهر از سجده معراج چه کسانی خونین‌شهر شد، ولی این حقیقت انکارناپذیر بر تارک افتخارات سپاه اسلام حک شد که سرداران و رزمندگان دلاور اصفهانی نخستین سجده کنندگان بر خاک غریبی بودند که بیش از 500 روز طعم قساوت خودکامه استکبار را در انعکاس بوق‌های پوشالی غرب و شرق در جنگ نابرابر ده‌ها ارتش استعماری با انقلاب حسینی خمینی چشیده بود. کجایی حاج احمد...
شهید سپهبد «علی صیاد شیرازی» در سال ۱۳۷۲ با حضور در مسجد کوی دانشگاه تهران، طی یک سخنرانی به شرح عملیات افتخارآفرین «بیت المقدس» یا آزادسازی خرمشهر، پرداخت. عملیات «بیت المقدس» که بعدها به نام «فتح خرمشهر» معروف شد، کمر رژیم بعث عراق را درهم شکست و مناسبات بین المللی را به نفع ایران در جهان تغییر داد، رزمندگان اسلام جانی تازه یافتند و حاصل رشادتهای خود را به چشم دیدند. درود بر...
با برکناری قوام‌السلطنه از مسند صدارت مقارن 1321 ش، شاه جوان محمدرضا پهلوی در پی یافتن نخست‌وزیری برآمد تا بتواند او را به عنوان پادشاهی که تا حدی قدرت و حکومت را در دست دارد بپذیرد. بدیهی بود که در آن زمان پس از اشغال ایران و فروپاشی دیکتاتوری رضاشاه، رجال فرهیخته و دانشمند در پی برقراری دموکراسی بودند که سالیان سال در طول حکومت و دیکتاتوری نظامی از آنها دریغ شده بود. بدین ترتیب کلیه توجهات...
پرویز ناتل‌خانلری ادیب و سیاستمدار، از سال ۱۳۲۲ تا ۱۳۵۷ مجله «سخن» را منتشر کرد. خاطرات او از سانسور رژیم شاهنشاهی و دام‌هایی که برای او چیده می‌شد، موضوع این بخش از خاطرات اوست که در مجله بخارا، سال پانزدهم، شماره ۹۴، مرداد و شهریور ۹۲ به چاپ رسیده است: «در چند ساله اخیر سلطنت محمدرضا شاه کار سانسور چنان‌که طبیعی است روز به روز بالا می‌گرفت و ساواک کم کم به صورت قدرت مطلق...
یکی از مباحث مهم در تاریخ معاصر ایران، موضوع نفوذ است. قدرت‌های سلطه در طول دو سده‌ی گذشته تلاش داشتند تا با نفوذ در عرصه‌های سیاسی- فرهنگی، باورها و ارزش‌های جامعه ایرانی را مورد آماج و تهدید قرار دهند تا زمینه تسلط بر کشور را مهیا سازند. از این‌رو ایران در مقطعی از تاریخ به دلیل ناکارآمدی حکومت قاجار تحت استعمار مستقیم و غیر مستقیم انگلیس درآمد. انگلیس نیز در این مسیر و در راستای...
به حق انتخابات را می توان آینه تجلی حضور و مشارکت ملت در تعیین سرنوشت خویش نامید که در آن، فرهنگ و رشد خود را به نمایش می گذارند. این حضور و مشارکت نشانگر دو چیز است: تدبیر و توصیف. تدبیر سخن از عقل است و توصیف سخن از عشق و وصف حال. عشق به ایران و آرمان های مقدس انقلاب اسلامی و شهدا. بر این اساس انتخابات، انتخاب عقل و عشق برای ماندگاری، در جهان پر از بحران و آشوب، و تلاش برای ساختن فردای بهتر. ساختنی که...
پس از پیروزی انقلاب و از هم گسیختن وحدتی که علیه شاه بین نیروهای سیاسی با گرایش‌های مختلف شکل گرفته بود، آیت‌الله آل شبیر خاقانی بتدریج از نیروهای مذهبی فاصله گرفت و به جریان قومی نزدیک شد. این امر به نوبه خود شکاف میان دو جریان قومی و مذهبی را عمیق کرد و موجب بروز جنگ داخلی کوتاه مدتی در خرمشهر در ماه‌های خرداد و تیر 1358 شد. هرچند این جنگ مهار شد، اما رژیم عراق که برای آغاز جنگ با...
اشغال و آزادی خرمشهریکی ازفصول افتخارآمیز جنگ تحمیلی است هرچند چگونگی اشغال آن نیزبه تنهایی، خود فصلی بیادماندنی ازاین جنگ محسوب می‌شود . قبل ازهرچیز باید یادآوری کرد که این اولین بارنبوده که خرمشهر اشغال می‌شد درسال 1254 هجری قمری ، عثمانی ها خرمشهر را اشغال کردند که بیش ازسه سال این وضعیت به طول انجامید وسرانجام باپیمان ارزنه الروم که درآن دورقیب بزرگ آنرمان ،روس وانگلیس ،دخالت داشتند ،...
نمودار تشکیلاتی کمیته مشترک شامل سه واحد اطلاعاتی، اجرائی و پشتیبانی با ۳۷۵ پست سازمانی دائم و ۱۸۸ پست موقت بود. کمیته، محل استقرار مجرب‌ترین و خشن‌ترین شکنجه‌گران رژیم شاه بود. روز چهارم بهمن ۱۳۵۰ به دستور محمدرضا شاه پهلوی، مجموعه‌ای تحت عنوان «کمیته مشترک ضد خرابکاری » در محل زندان موقت اطلاعات شهربانی تشکیل شد. تشکیل این کمیته گامی در جهت هماهنگی میان عملکرد همه ادارات و...
در دوران سلطنت 57 ساله رژیم پهلوی، حقوق شهروندی هرگز رعایت نمی‌شد و مردم از هیچگونه جایگاهی در نظام سیاسی و اجتماعی کشور برخوردار نبودند. صرفاً واژه "مردم" به کار برده می‌شد در حالی که به لحاظ حقوق طبیعی، ملت ایران مترادف با "رعیت" بودند و فراتر از آن حق و حقوقی برای آنان در نظر گرفته نمی‌شد. و حتی اگر در سخنرانی‌های مقامات رژیم پهلوی هم از مردم و دامنه اختیارات آنها صحبت به میان...
بحث نظارت بر انتخابات از جمله مباحثی است که در چند سال اخیر به طور جدی در محافل سیاسی و مطبوعاتی جامعة ما مطرح گردیده و اشکالات حقوقی و سیاسی بسیاری نیز بر آن گرفته شده است، گرچه نقطة اوج این بحث، انتخابات خبرگان رهبری در سال 1377 بود لکن در سال جدید نیز که انتخابات ریاستجمهوری را در پیش رو داریم، این بحث، بار دیگر مطرح گردیده است. ما در این نوشتار برآنیم تا درحد امکان در خصوص مفهوم نظارت و انواع آن،...
سندی در یکم خرداد 1307 هجری خورشیدی به ثبت رسید مبنی بر اینکه مجلس شورای ملی قانون و شرایط فرستادن محصل به خارج از کشور برای ادامه ی تحصیل را تصویب کرد. این سند نشان می دهد که قانون اعزام دانشجو، شامل 6 ماده و چهار تبصره است و در آن، دولت موظف شد تا اعتبار لازم برای فرستادن دانشجویان را از 1307 تا 1312 هجری خورشیدی تامین کند و همچنین این قانون دارد به این مورد که افراد دارای تابعیت ایران اولویت...
پس از شکست ایران از روسیه در جنگ های معروف ایران و روس که موجب آگاهی ایرانیان از عقب ماندگی خود از کاروان علم و دانش و ترقی شد، عباس میرزا سردمدار سپاه ایران به فکر چاره افتاده و با مشاورت وزیر کاردان خود، قائم مقام فراهانی در صدد جبران برآمد. در این راه اقداماتی از سوی عباس میرزا انجام گرفت تا جبران عقب ماندگی ها شده و ایران نیز جایی میان ممالک مترقی باز کند. از جمله اقدامات عباس میرزا اعزام دانشجو...
پس از اعلام استقلال رژیم صهیونیستی در 14 می 1948 کشورهای عربی به سرزمین‌های اشغال شده توسط رژیم صهیونیستی حمله کردند. بر خلاف تصور کشورهای عربی شکست سنگینی از صهیونیست‌ها خوردند و بخش بیشتری از سرزمین فلسطین به دست آنان افتاد. شکست ارتش‌های عربی در برابر صهیونیست‌ها و همچنین جنایات آنان در حق مردم فلسطین٬ خشم و انزجار ملت‌های مسلمان منطقه را برانگیخت. در ایران تحت تاثیر انزجار مردم از...
با پایان جنگ جهانی دوم و برقراری نظام قیمومیت، انگلستان بر بخشهایی از امپراتوری عثمانی و از جمله سرزمین فلسطین، چیرگی یافت. در طی دوره‌ی قیمومیت انگلستان، شرایط و زمینه برای تقویت حضور صهیونیست‌ها و سلطه‌ی آنها بر فلسطین بیش از پیش فراهم شد و با تصویب طرح تقسیم در سازمان ملل متحد در سال 1948، صهیونیست‌ها تأسیس کشوری جعلی به نام اسرائیل را اعلام کردند. به این ترتیب، مسلمانان در مقابل عملی...
پارسی‌نژاد در کتاب «نقد و بررسی آثار ادبیات داستانی دوره پهلوی اول» به روزگار ادبیات داستانی ایران می‌پردازد. وی کودتا را گسست تاریخی و فرهنگی در ایران معاصر می‌داند که روح سرخوردگی و ناامیدی را سبب شده است. مشروطه‌خواهی ایرانیان ورق تاریخ و فرهنگ ایران را برگرداند، اکنون دیگر این «مردم» بودند که در رأس امور بودند، از عالم سیاست گرفته تا ادبیات. ادبیات را می‌توان به حکم...
در سده‌های اخیر، مردم در مقایسه با قرون میانه، همواره نقش تأثیرگذاری نسبت به تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های سیاسی ـ اجتماعی، در جامعه ایرانی داشته‌اند. آنها تا پیش از این دوران به دلایلی از جمله ناآگاهی یا فقدان اهرم‌های قدرت، بیشتر مطیع اوامر خاندان‌های حکومتگر بودند و تنها در بزنگاه‌هایی که ظلم و ستم این خاندان‌ها طاقت آنان را طاق می‌کرد یا مسائل اعتقادی و دینی‌شان...
در دوران 16 ساله پادشاهی رضا شاه هفت دوره انتخابات مجلس از مجالس دوره ششم تا مجلس سیزدهم انجام گرفت که در هر دوره بدون فترت آغاز و در موعد قانونی خود مجالس شورای ملی افتتاح گردید. در این شانزده سال شخص شاه نقش قاطعی در تعیین نمایندگان و ترکیب هر مجلس داشته است. وی با همکاری رؤسای شهربانی مرکز و شهرستان‌ها و البته بیش از همه این‌ها وزیر دربار تیمورتاش اسامی گروهی از نامزدها را برای وزیر...
مظفر بقائی کرمانی سیاستمدار، وکیل مجلس و رهبر حزب زحمتکشان ملت ایران در 1290 در کرمان زاده شد. پدرش میرزا شهاب‌راوری کرمانی، از فعالان سیاسی دورة مشروطه و نمایندة کرمان در مجلس چهارم بود. با آمدن میرزا شهاب به تهران، مظفر نیز به تهران آمدو مشغول تحصیل شد. در 1308 ش با سهمیة دولتی برای ادامة تحصیل به فرانسه رفت و تحصیلات تکمیلی خود را در رشتة فلسفه در دانشگاه سوربن به پایان رساند. پس از بازگشت به ایران...
