نگاه دیگران
غلامعباس آرام (1363-1282ش/ 1984-1903م) سناتور، سفیر و یکی از وزیران امور خارجه ایران در دوران حکومت محمّدرضا پهلوی بود. وی در کابینههای دکتر منوچهر اقبال، دکتر علی امینی، اسدالله علم، حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا سمت وزارت امور خارجه ایران را بر عهده داشت. آرام، یکی از رکورداران مناصب وزارت و سفارت در دوران حکومت محمّدرضاشاه به شمار می رود. از میان وزیران امور خارجهای که پس از کودتای 28 مرداد...
تظاهرات مردم از 28 تیرماه 1331 آغاز شد و هر روز با شدت بیشتری گسترش یافت. قوام بلافاصله بیانیه شدیداللحنی منتشر کرد که به بیانیهی «کشتیبان را سیاستی دگر آمد» مشهور شد. فرازهای از اعلامیه مزبور بدین شرح بود: «ایران دچار درد عمیق شده و با داروهای مخدر درمانپذیر نیست... من میخواهم اهالی کشور غنی و ثروتمند باشند... من وای به حال کسانی که در اقدامات مصلحانه من اخلال نمایند...
در 19 تیر ماه با صدور فرمان نخستوزیری مصدق وی اهم سیاست خود را اصلاحات داخلی اعلام کرد و بر این اساس تقاضای تصویب «لایحه اختیارات» به مدت 6 ماه را کرد. جناح وابسته به دربار اخذ اختیارات را مترادف با دیکتاتوری خواند و در این بین حزب توده نیز با اخذ اختیارات موافق نبود. از طرفی وکلای جبهه ملی و آیتالله کاشانی از لایحه مزبور حمایت کردند، اما دکتر مصدق هنگام معرفی کابینه به مانور...
سال 1362 در ابتکاری از سوی شهید «اسماعیل دقایقی» تیپ «بدر» تشکیل شد و پس از گذشت دو سال، احزاب و گروههای عراقی علاقمند شدند به تیپ بدر بپیوندند و در آن تأثیرگذار باشند. در سالهای 1363- 1364 تیپ بدر به صورت یک تیپ سازمان یافته و منظم درآمد و وارد فاز عملیات نظامی شد. از سال 1364 این تیپ گسترش یافت. در این میان صدها تن از اسرای عراقی که در کمپهای نگهداری اسرا زندگی میکردند، به این نتیجه...
محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ضیافت افطاری بنیاد فرهنگی صبح قریب که با حضور صدها فعال فرهنگی اجتماعی برگزار شد، ضمن تسلیت شهادت حضرت علی(ع)، با به ایجاد خط انحرافی که از صدر اسلام تاکنون با شعارهای اسلامی توسط جاهلان ایجاد شده، گفت: حضرت علی(ع) که تمام زندگیاش وقف اسلام و قرآن بود، بر محور صراط مستقیم حرکت میکرد توسط یک جاهل خوارجی با شعار لاحکم الا لله به شهادت رسید. وی ضمن...
نام دکتر محمدحسن سالمی - نوه دختری آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی- به دلیل تسلیم نامه 27 مردادِ نیای خود به دکتر محمد مصدق، با تاریخ نهضت ملی ایران گره خورده است. او پس از سپری شدن شش دهه از رویدادهای آن دوران، هنوز دل در گرو تحلیل کامیابی ها و ناکامیهای این رخداد مهم معاصر دارد و در سالیان اخیر آثاری نیز در این باب، در ایران و آمریکا منتشر کرده است. با وی که سالهاست در اسپانیا به طبابت اشتغال دارد،...
دوران 27 ماهه حکومت مصدق یکی از جنجالبرانگیزترین و حساسترین سالهای قرن اخیر در ایران بود. پیرامون وقایع این سالها کتب و مقالات متعددی نگاشته شده و میتوان گفت که از لحاظ کمی رتبه نخست را در تاریخ معاصر دارد. انگیزه نگارش این منابع بدون تردید اهمیت وقایع رخداده در طی این دوران بوده است. از میان وقایع مزبور قیام 30 تیر سال 1331 نقطه عطفی در مبارزات مردم ایران به شمار میآید. با تصویب ملی شدن...
«دایرهالمعارف مصور تاریخ جنگ ایران و عراق» عنوان اثری است که به سرویراستاری جعفر شیرعلینیا به انجام رسیده و به تازگی از سوی انتشارات سایان به چاپ دوم رسیده است. این دانشنامه در واقع تلفیقی از کتابهای متنی، تصویری، اطلسگونه و اسنادی درباره تاریخ جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و چگونگی انجام عملیات مختلف در این زمینه است. در صفحههای 407 و 408 این کتاب درباره واکنش...
مجتبی جعفری در «جهنم تکریت» با زبانی ساده و به روشنی به بیان خاطرات خود از دوران اسارتش میپردازد، اسارتی که از سالهای پایانی جنگ یعنی سال ۶۷ تا سال ۶۹ به طول انجامید. جعفری در خاطرات خود اطلاعات دقیقی از اردوگاههای عراقی و وضعیت اسرای ایرانی در زمان جنگ و پس از اعلام آتش بس میدهد و به بیان دردها و مرارتهای سالهای اسارت خود و دیگر دوستانش میپردازد. جعفری در دیباچه...
جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران فراز و نشیبهای فراوان سیاسی و اقتصادی و نظامی داشت که در نهایت به پذیرش قطعنامه 598 منتهی شد. دلایل پذیرش این قطعنامه و نقش مسئولین وقت در این موضوع خود یکی از چالش برانگیزترین موضوعات مربوط به دفاع مقدس است. و بارها اندیشمندان مختلف و نظریه پردازان در زمینه جنگ به تشریح علل آن پرداختهاند. در تاریخ 27 تیرماه 1367 ، جمهوری اسلامی ایران رسما قطعنامه 598 شورای امنیت...
سال 1367 سال پرحادثهای در تاریخ ایران است؛ سال بهکارگیری تمامعیار سلاحهای شیمیایی و کشتار جمعی از سوی عراق، سال واردشدن آمریکا به جنگ خلیج فارس، سال سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران توسط ناو آمریکایی وینسنس، سال انتشار کتاب آیات شیطانی، سال نوشیدن جام زهر و پذیرش قطعنامه 598، سال اتمام جنگ و... هاشمی در کتاب «پایان دفاع، آغاز بازسازی» که مجموعه خاطرات وی در سال 1367 است، به...
کتاب «نورالدین، پسر ایران» روایت بینظیری از بدر، والفجر هشت و کربلای 4 است. کتابی دقیق، صادقانه و عمیق که خواننده را با خود به دل واقعه میبرد و او را از گریستن و افتخار کردن و حسرت خوردن، به بهت زدگی می کشاند. سید نورالدین عافی، راوی کتاب، حضور در گردانهای خطشکن لشکر 31 عاشورا را به عنوان نیروی آزاد، غواص و فرمانده دسته و در جبهههای مختلف تجربه کرده و بارها مجروح شده است....
جنگ تحمیلی هشتساله عراق علیه ایران با همه خسارتهای مادی و معنوی جبرانناپذیر و لطمات و صدمات اقتصادی، اجتماعی فراوان، موجب آشکار شدن قشری از اهل قلم و رشد و بالندگی بخشی از آنان در فضای دوران جنگ و پس از آن شد؛ هرچند برخی از آنان به فراگیری مهارت و آزمون و خطاها برای رسیدن به بلوغ فکری و تجربه علمی نیازمند باشند. سعید تاجیک در «جنگ دوستداشتنی» به خلق شخصیتهایی میپردازد...
به دنبال افزایش کمکهای همهجانبه استکبار به رژیم عراق، بهکارگیری وسیع دشمن از سلاح شیمایی و نیز سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران از سوی آمریکا، جمهوری اسلامی ایران، در 27 تیر 1367 قطعنامه 598 سازمان ملل متحد مبنی بر خاتمه جنگ بین ایران و عراق را پذیرفت. این اعلام پذیرش، گذشته از بازخوردهای سیاسی داخلی و بینالمللی، در بین رزمندگان و نیز اسرای در بند رژیم عراق، با عکسالعمله...
حمید عیوضیان سال ۱۳۶۵ در منطقه عملیاتی فکه، هنگام انجام عملیات به اسارت نیروهای بعثی عراق درآمد و پس از ده روز تحمل بازجویی و شکنجه به اردوگاه الرمادیه منتقل شد. در اردوگاه به علت ضرب و شتم و شکنجه نگهبانان عراقی از دو پا فلج شد و در سال ۱۳۶۷ به توافق دو کشور مبنی بر تبادل اسرای معلول و مجروح این آزاده به ایران اسلامی بازگشت. کتاب حاضر، خاطرات این دوران سخت و طاقت فرساست که حمید عیوضیان با...
محمدباقر خان تنگستانی، فرزند علی خان و سکینه تنگستانی در سال 1301ق/1883م، در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار در تنگستان چشم به جهان گشود. 1 وی سالهای کودکی خود را در زادگاهش تنگستان سپری کرد و به کسب آموزشهای اولیه در مکتبخانههای محلی پرداخت. زمانی که در سال 1317ق/1889م، میرزا احمدخان دریابیگی که حکمران وقت کل بنادر جنوب و نیز بندر بوشهر بود، نخستین مدرسه مدرن را در بوشهر و نواحی جنوب ایران تأسیس نمود،...
جعفرقلی خان بختیاری سردار اسعد دوم، فرزند حاجیعلیقلی خان بختیاری سردار اسعد اول، که در ساعات نخستین صبح روز 10 فروردین 1313 توسط پزشک احمدی (در سلول شماره 28 / زندان نمره یک در بازداشتگاه موقت شهربانی) بهطرز فجیعی به قتل رسید، از دوران مشروطیت بدانسو، در عرصه سیاسی کشور حضوری فعال و مؤثر داشت. جعفرقلی خان، که فقط پس از مرگ پدر به سردار اسعد ملقب شد، پیش از آن لقب سردار بهادر داشت و...
وجیزه گزیدهای است از منشآتی که در کارهای اداری، حقوقی، خانوادگی و امور مشابه مورد استفاده قرار میگیرد. از این دست کتابها در ادب پارسی فراوان است و بارها در باره آنها سخن گفته شده است. کتاب وجیزه یکی از آن جمله است که با ذوق نویسنده از منابع درجه اول انتخاب شده و هدف آن علی الاصل، آموزش نگارش نامه های شرعی و حقوقی بوده است. این متنها، دست کم سه فایده مهم دارد. نخست این که اساساً نظام...
مرحوم شیخ اسماعیل تائب مسئله گو تبریزی از جمله شخصیت های مبارز و مجاهد قبل از نهضت امام خمینی است که در تحولات سیاسی و اجتماعی حضور موثر و فعالی داشت. وی از زمره شاگردان آیت الله جواد آقا ملکی تبریزی عارف وسالک معروف است که به علت حضور در قیام مسجد گوهر شاد پس از سرکوب خونین مردم به همراه عده ای دستگیر و از مدتی زندانی وسپس تبعید گردید. سالگرد سرکوب قیام مسجد گوهر شاد فرصتی است تا به زندگی...
معماری در جهان اسلام همواره از زمرۀ بارزترین و چشمگیرترین هنرها به شمار می رفته است. اهمیّت برپایی عمارات و نیز جایگاه ویژه ای که بناهای عمومی در فرهنگ اسلامی کسب کرده اند موجب شده است تا علاوه بر کثرت آثار و ابنیۀ یادگاری در مراکز قدرت و حاکمیّت، در شهر شهر و در جای جای ممالک اسلامی نیز آثار برجسته و ماندگاری پدید آید زیرا در صفحۀ روزگار هر که را آرزوی برجای ماندن نام می بود، در برپایی بنایی...