جاسوسی
: با توجه به این که اتهامات عباس امیرانتظام بر پایه اسناد لانه جاسوسی مطرح شده، اما چندان به متن این اسناد مراجعه نمی‌شود و در نتیجه مخاطب کمتر با چند و چون صحبت‌ها و ارتباط وسیع بین او و آمریکایی‌ها آشنا گردیده است. در این مقاله سعی شده متن مذاکرات امیرانتظام با مأمورین آمریکایی، هر چند به صورت خلاصه، آورده شود تا به خواننده تصویر واضح‌تری از نوع ارتباط آنها به دست دهد و بتواند به...
موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی دراینجا مجموعه اسناد تاریخی درباره ارتباط عباس امیرانتظام با سفارت آمریکا در تهران قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی را در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. این اسناد اطلاعات دقیق تری را در باره ارتباط های پنهان و آشکار او با مقام های آمریکایی در داخل و خارج کشور در اختیار مخاطبان قرار می دهد سند اول: عباس امیرانتظام چند سال پس از آزادی‌اش، بهار 1377 در گفتگو...
در پاییز سال ۱۳۰۹ خورشیدی پلیس ایران شبکه‌ای بزرگ از جاسوسان شوروی را در ایران کشف کرد. ابعاد و وسعت این شبکه جاسوسی آن‌چنان وسیع بود که هیئت حاکمه ایران را در بهت و حیرت فرو برد. اغلب اعضای این شبکه را کارمندان وزارتخانه‌های ایران اعم از وزارت پست، خارجه، جنگ و دیگر ادارات دولتی تشکیل می‌داد. حتی افراد سرشناس و مهمی همچون تیمورتاش وزیر دربار در مظان اتهام عضویت در این شبکه قرار گرفتند. کشف این تشکیلات ضربه بزرگی به روابط دو کشور وارد کرد. حکومت ایران این رفتار را خصمانه تلقی کرد و تا پایان دوره رضاشاه همواره با سوءظن به همسایه شمالی خود می‌نگریست. بازیگردان اصلی این تشکیلات آقابکف از اهالی ترکستان شوروی، که پیش از این در آسیای مرکزی، مأموریت مهم مبارزه با باسمه‌چیان را عهده‌دار بود، بالاخره توانست با از میان برداشتن انورپاشا به مبارزات آنها خاتمه دهد و در ازای این موفقیت ترفیع درجه گرفته و کمی بعد به افغانستان اعزام شود. در این مقاله بر آنیم با استفاده از روش تحقیقات تاریخی و شیوه تبیینی- تحلیل اسنادی به بررسی و تحلیل روند حضور آقابکف در ایران، عملیات جاسوسی وی، کشف شبکۀ جاسوسی شوروی در ایران و تأثیر آن بر تاریخ روابط دو کشور بپردازیم.
جرج کندی یانگ(1911-1990)از چهره‌های سرشناس سیاسی و اطلاعاتی تاریخ معاصر بریتانیاست که به دلیل جایگاه برجسته‌اش در حوادث معروف به"توطئه دولت ویلسون"2 و نقش او در ایجاد شبکه‌های سرّی پیمان ناتو در دوران جنگ سرد،بـه‌ویژه شبکه گلادیو در ایتالیا،مورد توجه جدّی پژوهشگران بریتانیا و سایر کشورهای غربی است.مورخین اطلاعاتی از یانگ به عنوان طرّاح عملیات کودتای 28 مرداد 1332...
سرانجام علی خاوری پس از سی و چند سال از فریزر درآورده شد. مشاهده می‌شود طی این همه سال‌ها، پس از زمین‌لرزه‌های ۸ ریشتری در جغرافیای سیاسی کشورهای سوسیالیستی، هنوز هیچ آسیب و صدمه‌ای به ذهن‌اش وارد نشده است و درست مثل طوطی‌های هندوستان ترانه‌های عاشقانه ۷۰ سال پیش را می‌خواند. خاوری از بس نقش رستم پهلوان را در ذهن خود برای خود پرورانده، رفته رفته باورش شده که خود رستم پهلوان است...
پدیده سوءاستفادهٔ ارگان‌های امنیتی شوروی تنها شامل حزب توده ایران نبود بلکه سازمان فدائیان اکثریت نیز همانند حزب توده ایران با همان باورها و اعتقادات برای شکار در دشت و جنگل مولای شوروی در دام کا.گ.ب بود. در اینجا نیز حرف بر سر این نیست که ماموران امنیتی شوروی شخص الف، ب سازمان اکثریت را آلوده به خبرچینی و یا به جاسوسی سوق دادند. متاسفانه در سازمان اکثریت نیز فرخ نگهدار، علی توسلی و کسان دیگر...
نوشته بابک امیرخسروی راجع به نکبت جاسوسی در پاسخ به نامه آقای وثوقی، بار دگر مرا به گذشته‌ها برد و حالا حالی پیدا کردم تا آنچه از نحوه کارکرد کا.گ.ب به یادم مانده است را برای دوستان فرهنگی و سیاسی بنویسم. فکر می‌کنم اگر ملتی عمیقاً درک کند که در گذشته چه دسته گل‌های به آب داده است می‌توان به آینده آن ملت امیدوار بود. حالا با توجه به حال و توانم در چند نوبت نوشته زیر را ادامه می‌دهم. آشنایی...
چند ماهی از پیروزی انقلاب نگذشته بود که دستگیری محمدرضا سعادتی از اعضای رده بالای سازمان منافقین به جرم جاسوسی برای شوروی نقل محافل خبری شد. این اتفاق در حالی رخ داد که مسعود رجوی و موسی خیابانی رهبران اصلی سازمان برای دیدار با امام خمینی به منظور پاره‌ای از مذاکرات به قم رفته بودند. سازمان از ماجرای سعادتی استفاده تبلیغاتی فراوانی برد. تلاش‌های مجاهدین خلق که به انحای مختلف از سعادتی دفاع...
پنـجمین فـرزند رضا خان در 25 اردیبهشت 1302 در تهران متولد شد که نامش را غلامرضا گذاشتند. تحصیلات ابتدایی‌اش را در تهران آغاز کـرد و آن را به همراه سایر برادرانش در مدرسه لوروزه سوئیس پی گرفت و پس از دو سال به گواهی اسناد بـه جای مانده از مدرسه،نـاموفق بـه ایران بازگشت و به دانش‌آموزان دبیرستان نظام،پیوست. غلامرضا پس از تبعید رضا خان و اشغال ایران در شهریور 1320،همچون...
آنها ۳ بار با هم ازدواج کردند! اولین بار در تهران و دو بار دیگر با نام‌ها و کشورهای دیگر. اما اسم اصلی‌شان این بود: گئورگ آندره‌ویچ وارطانیان و گوهر لئونونا پهلوانیان. زوجی که تبدیل به ماموران افسانه‌ای شوروی شدند و با نقشی که در جلوگیری از ترور رهبران شوروی، بریتانیا و آمریکا توسط آلمان نازی در جریان کنفرانس تهران در سال ۱۳۲۲ ایفا کردند، مسیر تاریخ را تغییر دادند. گئورگ و گوهر...
با آنکه ماموران ساواک تحت آموزش سازمان سیا آمریکا بودند و همکاری نزدیکی بین سازمان اطلاعات و امنیت ایران موسوم به ساواک با سازمان های جاسوسی CIA در آمریکا , در انگلیس MI6 , و موساد اسرائیل طی سالهای طولانی ادامه داشت . با این حال اداره هشتم ساواک فعالیت های جاسوسی سازمان های اطلاعاتی نزدیک خود را در ایران رصد می کرد. به عنوان نمونه در این سند گزارش ساواک را در مورد فعالیت های جاسوسی افسران مستشاری...
باشگاه بین‌المللی «لاینز» یکی از عمده‌ترین و گسترده‌ترین سازمان‌های اجتماعی رژیم پهلوی بود که شعبه ای از لاینز کلاب اینترنشنال Lions Clubs International محسوب می شود. این کلوپ در شهر اوک بروک در ایالت ایلینوی آمریکا در سال 1917 هم زمان با پیروزی انقلاب بلشویکی در روسیه،بنیان گذاشته شد . این باشگاه در ظاهر یک سازمان خدماتی با بیش از ۴۵ هزار کلاب و بیش از ۱٬۳۶۸٬۶۸۳ عضو در ۲۰۵ کشور دنیا فعالیت دارد . هدف آن...
: در مقاله پیش رو نویسنده بر اساس اسناد برجای مانده از بازجویی خانم مریم اعتمادی همسر مجید رهنما وزیر علوم در کابینه هویدا، ارتباط پنهانی مجیدرهنما و همسرش را با کا.گ.ب. بررسی کرده است. براساس یافته های سند پژوهشی آقای توسلی، مجید رهنما از زمانی که در آذر سال 1329به عنوان دبیر سوم سفارت ایران در شوروی راهی مسکو شد؛ به عنوان منبع، همکاری خود را با کا.گ.ب. آغازکرده است. درصورتی که در همه این...
: وقتی کسی چیزی نهان کرده داشته باشد، همه اعمال و کردار خود را توجیه می کند. یعنی می کوشد تا زوایای مهم زندگی خود را مخفی نگه دارد؛ معمولاً انسانهای دوچهره یدی طولا در توجیه اعمال و رفتار خود دارند زیرا زندگی آنان به ناچار در موارد بسیار، با اندیشه ها و علایقشان در تناقض است. در دنیای جاسوسی، توجیه الزاماً به مفهوم دروغ نیست، بلکه بخشی از واقعیات دستچین شده زندگی به منظور فریب مخاطب است؛ به...
جان لوکاره متولد نوزدهم اکتبر 1931(87ساله) تاکنون ۲۳ رمان به نگارش درآورده و آثارش به ۳۶ زبان در جهان ترجمه شده است. این نویسنده بریتانیایی یکی از بزرگ‌ترین رمان‌نویسان پس از جنگ جهانی دوم در مسائل سیاسی و جاسوسی بشمار می رود . او در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در سرویس جاسوسی انگلیس فعالیت می‌کرده و اصراری هم ندارد که ماهیت جاسوسی خود را پنهان کند . لوکاره حتی این واقعیت را انکار نمی کند که...
دکتر انور خامه‌ای در پاسخ به این‌که نقش عبدالصمد کامبخش در گروه ۵۳ نفر چه بوده؟ با کمی تأمل پاسخ گفت: «اولاً باید بگویم که کامبخش چندین اسم داشت. و من از حدود سال ۱۳۱۴ او را می‌شناختم اما نه به اسم کامبخش. از گروه ۵۳ نفر عده‌ای معدود با کامبخش مربوط بودند. و من از آن چند نفر محدود بودم که با کامبخش ارتباط سازمانی و تشکیلاتی داشتم. حتی پس از دو سال ارتباط من مطلب قابل توجهی از او...
زندگینامه کوتاهی از«مـیر سلطان احمد میرفندرسکی» : در شماره سوم فصلنامه«مطالعات تاریخی»،برگی از سـند جاسوسی غلامرضا پهلوی زیر عنوان«شاهزاده جاسوس»ارائه شد. در این شماره، زندگینامه کوتاهی از«مـیر سلطان احمد میرفندرسکی»بـه هـمراه سند جاسوسی او برای سازمان K.G.B ارائه می‌شود. میر سلطان احمد میرفندرسکی[1] روز اول مهر 1297 [2] در خیابان...
: از اواسط حکومت قاجاریه که آمریکایی‌ها به ایران وارد می‌شوند، تحت پوشش فعالیت‌های مسیونرهای مذهبی، خدمات اجتماعی، بهداشتی، درمانی و مشاوره‌های اقتصادی، حضور و نفوذ خود را در ایران توسعه می‌دهند. نخستین هیئت آمریکایی در سال 1264ق/1830م یعنی اواخر حکومت فتحعلی‌شاه، با همین رویکرد، به ناحیۀ شمال غرب ایران ـبویژه ارومیهـ وارد می شود. در آن زمان در این ناحیه تعداد نسبتاً...
: در این شماره بر آن بودیم که بـعد از شـاه‌زاده جـاسوس و وزیر جاسوس،که در دو شماره گذشته فصلنامه مطالعات تاریخی مورد بررسی قرار گرفتند،به وکیل جـاسوس بپردازیم که چنین نشد و بررسی پرونده وکیل جاسوس به شماره بعد موکول شـد.در این شماره از فصلنامه بـه مـاجرای محمد رضا سعادتی با نام مستعار«سیکو»پرداخته‌ایم. زندگینامه محمد رضا سعادتی فرزند...
سفارتخانه یا لانه جاسوسی آمریکا در تهران ؟ : بعد ازآنکه دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در روز سیزدهم آبان 1358 سفارت آمریکا در تهران را تصرف کردند. به هزاران سند دست یافتند که بخش های مهمی از آنها بیانگر فعالیت های جاسوسی سفارت آمریکا در تهران به شیوه های مختلف بود. اما وقتی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام بخش های متعددی از این اسناد به همراه ترجمه آنها را منتشر کردند، عده ای...
