محمود جم
0

اشاره

محمود جم از مشاهیر ایران و رجال دوره قاجار و عصر پهلوی اول و دوم بود. او پس از محمد علی فروغی در دوره رضا شاه پهلوی نخست وزیر ایران شد. کشف حجاب، دستگیری ۵۳ نفر، خودکشی علی اکبر داور وزیر مالیه، امضای پیمان سعدآباد و پایان احداث راه‌آهن سراسری ایران از جمله مهم‌ترین اتفاقات دوران نخست وزیری محمود جم بودند. سناتور محمود جم که در ۱۲۵۹ در تبریز متولد شده بود، در نوزدهم مرداد ۱۳۴۸درگذشت.

«پرونده» حاضر به زندگی و زمانه محمود جم پرداخته و ویژگی‌های شخصیتی او را تشریح کرده است.


تشییع جنازه محمود جم

تشییع جنازه محمود جم

 محمود جم نخست‌وزیر ایران طی سال های 18 ـ 1314 روز 19 مرداد سال 1348 در سن 90 سالگی درگذشت. تصویر فوق مراسم تشییع جنازه وی را از مقابل مسجد سپهسالار (مدرسه عالی شهید مطهری) نشان میدهد. او پس از محمد علی فروغی در یازدهم آذر 1314 جم به تصدی نخست وزیری از طرف رضاشاه منصوب شد . علت این انتصاب حمایت دول خارجی بویژه انگلیسیها و اطاعت محض او از رضا شاه بود به همین دلیل محمود جم توانست به مدت چهار سال و یکماه نخست...

ادامه مطلب

محمود جم مجری کشف حجاب

محمود جم مجری کشف حجاب

 محمود جم چهارمین نخست‌وزیر رضاشاه بود، از مهمترین وقایع دوران نخست وزیری او می‌توان به اجرای قانون کشف حجاب، به شهادت رساندن شهید مدرس و انعقاد پیمان سعدآباد کرد.  یک ماه پس از شروع دوره نخست‌وزیری وی، رضاشاه فرمان کشف حجاب را صادر کرد و جم، ضمن ابلاغ فرمان شاه به همه ادارات تلاش فراوانی برای اجرای آن نمود. محمود جم ملقب به مدیرالملک در سال 1285 ش در تبریز متولد...

ادامه مطلب

سناتور محمود جم و شمس پهلوی

سناتور محمود جم و شمس پهلوی

سناتور محمود جم و شمس پهلوی در محوطه یک نمایشگاه وابسته به صلیب سرخ. جم که طی 50 سال دارای مشاغلی چون وزارت، سفارت، استانداری، نخست‌وزیری، وزارت دربار و سناتوری بود در 19 مرداد سال 1348 در 90 سالگی درگذشت.

ادامه مطلب

نامه فریدون جم به فردوست

نامه فریدون جم به فردوست

 تیمسار ارتشبد فریدون جم فرزند محمود جم ـ مدیرالملک ـ می‌باشد. محمود جم، در سال 1317 رئیس دربار رضاخان بود و سرپرستی هیأت اعزامی به کشور مصر برای فراهم کردن مقدمات ازدواج فوزیه دختر ملک فاروق با محمدرضا را به عهده داشت. حسین فردوست در نقل خاطرات خود می‌گوید: «محمود جم یک انگلیسی تمام عیار بود. با سفارت انگلیس تماس داشت، فراماسون بود و زندگی بسیار مرفهی داشت.» مادر فریدون جم، خواهر...

ادامه مطلب

 فریدون جم در اسناد  وزارت خارجه آمریکا

فریدون جم در اسناد  وزارت خارجه آمریکا

خیلى محرمانه ـ غیرقابل رؤیت براى بیگانگان فریدون جم سفیر سابق ایران در اسپانیا عنوان خطاب: آقاى سفیر تا سال 1971، تیمسار جم یکى از رده بالاترین افسران نیروهاى مسلح شاهنشاهى ایران بود. او باهوش، با کفایت و به‌طور گسترده‌اى مورد احترام است. وى داراى یک سابقه خدمتى درخشان مى‌باشد که در اوج انتصابات وى، ریاست ستاد بزرگ ارتشتاران در سال 71 ـ 1969 قرار دارد. در چنین موضعى او دستیار فرماندهى کل (شاه)...

ادامه مطلب

 درگذشت محمود جم

درگذشت محمود جم

محمود جم (مدیرالملک) روز ۱۹ مرداد ۱۳۴۸ در تهران درگذشت. جم که در سال ۱۲۵۸ در تبریز به دنیا آمده بود، تحصیلات مقدماتى خود را همانجا گذراند. او زبان فرانسه را در مدرسه میسیونرهاى مذهبى در تبریز آموخت. به گفته سید حسن تقى زاده: «[جم] بچه خیلى باهوشى بود. پدرش مرده بود. اصل شان کرمانى از طایفه میرزا آقاخان بود، ولى حالا آذربایجانى دوآتشه است. او رفت به مدرسه ایرانى که تازه باز شده بود و تعلیم الفبا مى...

ادامه مطلب

زندگی و زمانه محمود جم

زندگی و زمانه محمود جم

  محمود جم از رجال ‌سیاسی‌ معاصر ایران‌. پدرش‌، محمد صادق ‌کرمانی‌، از جمله‌ کارمندان ‌دولت ‌بود که‌از کرمان ‌به‌ تبریز مهاجرت‌ کرده‌ بود. محمود جم‌ در ۱۳۰۲/۱۲۶۴ ش ‌در تبریز به ‌دنیا آمد (بامداد، ج‌۵، ص‌۲۸۳؛ مرسلوند، ج‌۳، ص‌۲۱؛ دولتهای ‌ایران‌، ص‌۱۶۳). تاریخ ‌تولد او در برخی‌ منابع ۱۲۵۸ش ‌ذکر شده ‌است ‌که‌ درست‌ نمی‌نماید...

ادامه مطلب

چگونه ارتشبد فریدون جم مغضوب شاه شد؟

چگونه ارتشبد فریدون جم مغضوب شاه شد؟

فریدون جم (زادهٔ ۱۲۹۳ در تبریز، مرگ۴ خرداد ۱۳۸۷ در لندن) فرزند محمود جم، تیمسار ارتشبد ارتش ایران و از چهره‌های تحصیلکرده و نزدیک به حکومت رضا شاه و محمدرضا شاه پهلوی بود. او تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در تهران و پاریس به اتمام رسانید، سپس دانشکده افسری سن سیر در پاریس را گذرانید. دوره دانشکده افسری تهران را نیز به پایان برد. دوره دانشگاه جنگ بریتانیا و چند دوره کوتاه مدت را نیز در آمریکا...

ادامه مطلب

 کابینه محمود جم رای اعتماد گرفت

کابینه محمود جم رای اعتماد گرفت

در روز ۱۳ آذر ۱۳۱۴ هجری شمسی، مجلس شورای ملی به کابینۀ پیشنهادی محمود جم، رییس‌الوزرای تازه رای اعتماد داد. محمود جم در سال ۱۲۶۴ شمسی در تبریز به دنیا آمد. پدرش محمدصادق خواجگان جم (کرمانی) از جمله کارمندان دولت بود که از کرمان به تبریز مهاجرت کرد. محمدصادق به پیشرفت و ترقی فرزندانش اهمیت بسیاری می‌داد، اینچنین بود که محمود جم زیر نظر پدر، تحصیلات متداول و صرف و نحو و ادبیات فارسی را در مدارس...

ادامه مطلب

 محمود جم و موضوع لباس زنان و مردان

محمود جم و موضوع لباس زنان و مردان

پس از سقوط کابینه مشیرالدوله در کابینه دوم قوام‌السلطنه بار دیگر جم در خزانه‌داری مشغول خدمت شد و مدتی هم ریاست انبار غله را به او سپردند. در کابینه رضاخان سردار سپه در سال 1302 و 1303 شمسی بار دیگر وزیر دارایی شد و آن گاه در سال 1304 در نخستین کابینه محمدعلی فروغی به معاونت نخست‌وزیر منصوب گردید. جم در سال 1305 به استانداری استان کرمان منصوب شد و در سال 1306 در کابینه مخبرالسلطنه هدایت به وزارت فواید...

ادامه مطلب

 محمود جم در منصب نخست وزیری

محمود جم در منصب نخست وزیری

در 11 آذر ۱۳۱۴ پس از سقوط دولت فروغی، محمود جم مأمور تشکیل دولت شد. محمود جم از ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۸ نخست‌وزیر بود. دورهٔ نخست‌وزیری جم یکی از طولانی ترین دوره‌های نخست وزیری در حکومت رضاشاه بود، و شاهد بسیاری از رویدادهای سیاسی و اجتماعی بود که از مهم‌ترین آنهاست: واقعهٔ کشف حجاب، قرارداد تقسیم آب هیرمند میان ایران و افغانستان در ۱۳۱۷، خودکشی علی‌اکبر داور وزیر مالیه، امضای پیمان عدم تعرض بین...

ادامه مطلب

 لابی انتخاباتی

لابی انتخاباتی

بیش از چند ماه از کودتای 28 مرداد نگذشته بود که مجدداً انتخابات مجلس به دست دربار افتاد. مجلس سنا نیز دست به انتخابات جدید زد. هر چند خود مجلس سنا به دلیل اینکه نیمی از نمایندگان آن به دست شاه انتخاب می‌شدند فرمایشی بود ولی با وقوع کودتا نیم دیگر نیز کم از انتصابی نبودند. بدین شکل مجلس سنا، مجلس شورای ملی و دولت کودتا عملاً در دستان شاه و دربار قرار گرفت. نمایندگان مجلس سنا معمولاً از معّمرین سیاسی و...

ادامه مطلب

 محمود جم

محمود جم

   محمود جم ملقب به مدیرالملک فرزند، محمد صادق(خواجگان جم) که کنیه خواجگان چند نسل در نیاکان آنها بود؛ ولی پس از رسیدن به وزارت کلمه (خواجگان)[1] را از فامیل خود حذف کردند. خاندان جم، شجره-نامه و نسبشان را به شیخ محمود شبستری می¬رسد. وی در سال 1261ش. در تبریز متولد شد. پدرش از کارمندان دولت بود که از کرمان به تبریز مهاجرت کرد. برای پیشرفت و ترقی فرزندان خود توجه کافی مبذول می¬داشت. او با توجه مخصوص...

ادامه مطلب