قانون اساسی
تاریخ سند: ۸ آبان ۱۳۵۷ از: پاریس به: تهران بعدازظهر روز ۵۷/۸/۸ دکتر [کریم] سنجابی از طرف جبهه ملی مصاحبه‌ای با خبرنگار رادیو فرانسه (فرانس اینتر) به عمل آورد. نامبرده ابتدا آقای خمینی را به عنوان رهبر مبارزات ملت ایران معرفی و از مشارالیه تجلیل نمود، و در پاسخ سؤال خبرنگار در مورد این که آیا حکومت اسلامی مورد تأیید وی می‌باشد یا خیر؟ نامبرده پاسخ داد که حکومت اسلامی مورد تأیید جبهه ملی نیست...
: متن پیش رو مصاحبه علیرضا نوری‌زاده، دبیر سیاسی وقت روزنامه اطلاعات، با علی امینی در شهریورماه ۱۳۵۷ می‌باشد. نوری‌زاده در این مصاحبه آورده است:«دکتر علی امینی ...در مدرسه علمیه و دارالفنون درس خوانده، و در «سوربون» پاریس دکترای حقوق و اقتصاد گرفته. کارش را با خدمت در عدلیه مرحوم داور آغاز کرده، و در کابینه‌های مختلف، وزارتخانه‌های گوناگون را سرپرستی کرده است. به نمایندگی...
محمدعلی رجایی یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری که صلاحیتش مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته است در اولین دوره مبارزات انتخاباتی یکشنبه شب[=۲۸ تیرماه ۱۳۶۰] در یک برنامه تلویزیونی فعالیت‌ها و برنامه‌های خود را در صورت انتخاب‌شدن بیان داشت. متن زیر مشروح سخنان ایشان است: بسم الله الرحمن الرحیم به یاری خدا به عنوان مقلّد امام، فرزند ملت، هماهنگ‌کننده سه قوه، برای پذیرفتن مسئولیت جدید آمادگی...
در تاریخ انقلاب اسلامى ایران رویدادهاى عظیم و پرافتخارى وجود دارد که هر یک از منزلتى خاص برخوردار است. یکى از پرآوازه‌ترین آنها تدوین اولین قانون اساسى جمهورى اسلامى و تصویب نهایى آن در روز 24 آبان 1358 به عنوان یک روز به یاد ماندنى در تاریخ ملت ایران و سند افتخارى است که ملت با به نمایش گذاشتن صحنه‌هاى ایثار و فداکارى و با مشارکت بى‌سابقه مصوبات قانون اساسى تدوین شده از سوى خبرگان ملت را تایید...
یکی از اسنادی که مایه تفاخر کلیه مسلمانان جهان محسوب می شود، قراردادی است که در اولین سال هجرت رسول اکرم(ص) به مدینه، توسط آن بزرگوار تنظیم شده و ضمن آنکه نخستین قانون اساسی مدون جهان به شمار می آید، حکم یک نوع بیمه اجتماعی برای نیازمندان آن شهر را نیز داشته است.
چرخه زندگی انسان در طول تاریخ همواره با نظم، به عنوان ساده‌ترین قانون همراه بوده است و با رشد ابعاد گوناگون زندگی بشر و پیچیده شدن نیاز‌های او، قانونگذاری نیز به عنوان یک «ضرورت اساسی» شکل گرفته است. آنچه از خلال قانونگذاری به ذهن متبادر می‌گردد حق و حقوق افراد جامعه و چگونگی تنظیم روابط بین آنان است که موضوع قانونگذاری قلمداد می‌شود که به موجب آن نظم اجتماعی بر پایه حقیقت و عدالت،...
بعد از پیروزى انقلاب اسلامى و برگزارى اولین انتخابات که منجر به تعیین نوع حکومت و تشکیل جمهورى اسلامى در ایران گردید، بحث راجع به تعیین قانون اساسى نظام در محافل مختلف گسترش یافت . این مرحله از مبانى استقرار نظام نیز با تیزبین و آینده نگرى امام خمینى ((ره )) با موفقیت پشت سر گذاشته شد. پیش نویس قانون اساسى که از پیش به دستور امام ((ره )) نگارش یافته و متن آن توسط شوراى انقلاب و هیئت دولت موقت ، مورد بحث و...
با سقوط نظام شاهنشاهی و پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نگارش جدید قانون اساسی برای تحقق آرمانهای ملت ضروری بود و این اقدام مستلزم تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی بود. البته فکر تدوین قانون اساسی قبل از پیروزی انقلاب و به هنگام اقامت امام خمینی در پاریس (13 مهر تا 11 بهمن 57) به وجود آمده بود. پیش نویس اولیه در همان جا تهیه شد و پس از آن در ایران مورد بررسی های متعدد قرار گرفت.[1] در ابتدا و متن پیش نویس...
برای ورود به بحث ابتدا ای در مورد دلایل برگزاری اولین همایش مجلس بفرمایید. بعد از گذشت سالها از تجربه قانونگذاری این نهاد به نظر می‌رسد که ضرورت تحقیق در مورد ادوار مختلف مجلس به عنوان یک گرایش جدی، علمی و دانشگاهی مورد توجه قرار گرفته است. شاید بهتر بود که در یکی از دانشگاه‌های کشور گرایشی در این زمینه به‌وجود می‌آمد، چون از نظر اهمیت و تاثیر آن در جامعه، کمبود چنین پژوهشی...
در اواخر قرن هجدهم، یکی از ویژگی‌های جوامع مدرن سیاسی دستیابی به قانون اساسی بود. در پی این تحول، به تدریج، تدوین قانون اساسی در جوامع دیگر نیز گسترش پیدا کرد. از نگاهی قدیمی‌تر، سند مدونی که چارچوب‌های حقوقی، مانند روابط متقابل حکومت و ملت، اعمال قدرت سیاسی، تنظیم حقوق شهروندی و سازوکارهای جامعه را مشخص می‌کرد، قانون اساسی نامیده می‌شد. اما در نگاه جدید و مدرن آن، قانون اساسی...
امام خمینی(س) وجود برخی از ماده های مندرج در قانون اساسی مشروطه، مانند لزوم حضور پنج مجتهد به عنوان ناظر در مجلس شورای ملی را فرصتی برای اجرای حداقلی از قانون های اسلام می دانستند که هیچ گاه عملی نشد
اگر حقوق را در مجموع، قواعد و مقررات لازم الاجرایی بدانیم که بر روابط افراد یک جامعه حاکم است با ملاحظه نوع رابطه می‌توانیم دو گونه حقوق خصوصی و عمومی را از یکدیگر جدا کنیم. هنگامی که از روابط اجتماعی سخن به میان می‌آوریم و روابط افراد را با دولت و عناصر حکومت مورد توجه قرار می‌دهیم به مبحث حقوق اساسی پرداخته‌ایم. منابع حقوق اساسی مشتمل است بر قانون اساسی، قوانین عادی ـ عرف ـ فرامین رهبران...
آیه اللّه شهید سید محمد باقر صدر در زمره افرادی است که تاثیر آراء و اندیشه سیاسی اش بر قانون اساسی جمهوری اسلامی انکارناپذیر است. دامنه این اثرپذیری تا آنجا است که برخی شهید صدر را پدرخوانده ناشناخته قانون اساسی جمهوری ایران میدانند. پس درک و فهم صحیح از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به ویژه اصول راجع به حق حاکمیت مستلزم آگاهی از اندیشه سیاسی شهید صدر می‌باشد.
«ما یک قانون اساسی خودمانی درست کردیم. این دست پخت مردمی که از میان شما برخاسته اند نواقصی دارد. اما باید در موقع عمل و تجربه عینی شناسایی شود و به همان طریق که خود قانون اساسی تصویب شد، متمم آن هم پس از گذشت چند سال که نواقص مشخص شده است با همان کیفیت تدوین و تصویب شود.» جملات فوق بخشی از بیانات دکتر بهشتی نایب رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی است که پس از پایان کار تصویب قانون اساسی در سال ۶۰ بیان داشته است.همین دیدگاه ها و نظرات باعث شد که مجموعه نظام سالها بعد در اواخر عمر امام(ره)، تصمیم به بازنگری در قانون اساسی بگیرند. از آنجا که قانون اساسی قبلی تدبیری را در این جهت نیندیشیده بود، عده ای از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و اعضای شورای عالی قضایی از امام(ره) تقاضای بازنگری در قانون اساسی را نمودند که ایشان هم در ۲۴ اردیبهشت ۶۸ در نامه ای به رئیس جمهور وقت، هیأتی متشکل از ۲۰ نفر از رجال مذهبی و سیاسی و پنج نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی را مأمور بازنگری و اصلاح قانون اساسی نمود. هرچند که امام(ره) در خرداد همان سال رحلت فرمودند اما روند این اصلاح و اقدامات این شورا کماکان ادامه یافت و پس از نظر مساعد آیت ا... خامنه ای به عنوان رهبر انقلاب، فرمان همه پرسی برای این اصلاحات صادر و مردم در تاریخ ۶ مرداد ۶۸ به این اصلاحات رأی مثبت دادند. به مناسبت سالگرد این واقعه مهم، مروری مختصر به روند شکل گیری قانون اساسی و سپس اصلاحات سال ۶۸ خواهیم داشت.
