دکترعلی شریعتی
روزگار پیش از انقلاب و در جریان مبارزات مردم علیه رژیم شاه، افراد بزرگ و موثری درگذشتند که مرگشان در هاله ای از ابهام قرار گرفت و روایت های متفاوتی از فوت آنها وجود داشت. این افراد همه در یک چیز اشتراک داشتند و آن مخالفت با رژیم پهلوی بود اما محل و شیوه مرگشان همچنان که محل و شیوه زندگی شان با هم تفاوت های بسیاری داشت. رژیم مرگ همه این افراد را مرگ طبیعی می دانست و مردم مبارز آنها را شهید می...
نهضت خداپرستان سوسیالیست در سال 1322 از تلفیق دو محفل مطالعاتی از جوانان به رهبری مهندس جلال الدین آشتیانی (گروه دبیرستان) و محمد نخشب (گروه دانشگاه) به وجود آمد. آنها 3 عقید مشترک داشتند « التزام به عدالت اجتماعی و برابری یا به زعم خودشان سوسیالیسم، احساسات قوی مذهبی و اعتقاد عمیق قلبی به ملی گرایی.» با گسترش نهضت ملی ایران و تشکیل جبهه ملی در اواخر دهه بیست فعالیت خداپرستان سوسیالیست در دو...
بیشک شریعتی از پیچیدهترین موضوعات تاریخ انقلاب اسلامی است که قضاوت در مورد آن بسیار مشکل است و این مشکل ریشه در پیچیدگی شخصیت شریعتی دارد. شریعتی روح عصیانگر نسلی بود که از بودها خسته و به دنبال بایدها میگشت؛ نسلی که از ماتریالیسم بریده شده بود و به دنبال متافیزیکی میگشت...
برای من که به مقوله روشنفکری دینی علاقمندم، دکتر شریعتی، تنها نماد و قامت استوار اندیشه دینی است که قرائتی کامل از تفکر روشنفکرانه در حوزه دینی را به نمایش میگذارد. ضرورت داشته است که این قامت استوار شکسته شود چرا که قامتی که او عرضه کرد فاقد بلوغ دنیای جدید بود. اما نکته اینجاست که برای برقراری مجدد اندیشه روشنفکرانه دینی، گریزی جز بازگشت به شریعتی نیست، اما البته شریعتی وارونه. اجازه بدهید در...
در این سالها بسیار درباره شریعتی، زندگی و آثار و اندیشههایش صحبت شده است. این انسان پاک نهاد و وارسته با گفتهها و اندیشههایش، آتش در جان خیلیها افکند و آنها را همراه و همدل خود کرد. همراهانی که همه یک دست نبودهاند و هرکدام از ظن خود یارش شدهاند. از سوی دیگر اتهام هم کم به او وارد نشده. برخی بر شریعتی تاختهاند و او را غربگرایی خواندهاند که جامه دین بر تن سوغاتش از فرنگ پوشانده و در مقابل، عدهای هم از موضعی دیگر او را مرتجعی خواندهاند که رنگی مدرن بر آرای سنتی و دینیاش پاشیده. در این سالها از زوایای گوناگونی به اندیشههای مرحوم دکتر شریعتی نگاه شده است. هرچند اندیشههای هر متفکری مانند کلافی در هم پیچیده است که نمیتوان رشتههایش را از هم گسست و جداجدا به آنها نگاه کرد. اما این بار ما کوشیدهایم که با پرسشهایی با درون مایه اقتصادی به بررسی افکار مرحوم دکتر شریعتی بپردازیم و مروری کوتاه بر این بعد از اندیشههایش انجام دهیم.
اول؛ ماجرای ما و شریعتی از شریعتی بسیار گفته اندو نوشته اند و کم شنیده ایم و خوانده ایم (!) از جمله شخصیت هایی که چه در زمان حیات و چه پس از شهادت همواره مورد بحث و مناقشه و بازخوانی قرار گرفته است بی شک اوست. عده ای از او بتی ساخته اند و شریعتی ست اند و عده ای دیگر در خرد کردن و تحقیر کردن شخصیت او کم نگذاشته اند و بزرگان تاریخ همگی چنین وضعیتی را کم و بیش از سر گذرانده اند. نگاه من به شریعتی به...
علی شریعتی در روز دوم آذر 1312 در روستای مزینان از توابع شهرستان سبزوار متولد شد. اجداد او همه از عالمان دین بودند. پدر پدربزرگ علی، ملا قربانعلی، معروف به آخوند حکیم، مردی فیلسوف و فقیه بود که در مدارس قدیم بخارا و مشهد و سبزوار تحصیل کرده و از شاگردان برگزیده حکیم اسرار (حاج ملا هادی سبزواری) محسوب میشد. پدرش استاد محمدتقی شریعتی (موسس کانون حقایق اسلامی که هدف آن تجدید حیات اسلام و مسلمین...