پهلوی اول
قانون متحدالشکل شدن لباس

قانون متحدالشکل شدن لباس

قانون متحدالشکل نمودن البسه اتباع ایران در داخله مملکت ماده اول - کلیه اتباع ذکور ایران که برحسب مشاغل دولتی دارای لباس مخصوص نیستند، در داخله مملکت مکلف هستند که ملبس به لباس متحدالشکل بشوند و کلیه مستخدمین دولت، اعم از قضایی و اداری، مکلف هستند در موقع اشتغال به کار دولتی به لباس مخصوص قضایی یا اداری ملبس شوند و درغیر آن موقع باید به لباس متحدالشکل ملبس گردند. ماده دوم - طبقات هشت‌گانه ذیل از...

ادامه مطلب

دستور رضاشاه درباره اجرای قانون لباس متحدالشکل

دستور رضاشاه درباره اجرای قانون لباس متحدالشکل

دفتر مخصوص شاهنشاهی نمره صادره: ۱۲۱۰۳ خروج: ۷/۱۰/۱۰ وزارت جلیله داخله در باب متحدالشکل نمودن لباس به طوری که ملاحظه می‌شود برای مردم سوءتفاهمی حاصل شده و مخصوصاً این اختلاف بیشتر در ولایات مشهود است که اهالی فقط کلاه را تغییر داده ولی اغلب همان لباس‌های ملبسه سابق را می‌پوشند، و حال اینکه مقصود از اتحاد شکل این بوده که لباس هم به نیم‌تنه و شلوار مخصوص آن تبدیل یابد و البته زینت‌ها و زواید...

ادامه مطلب

کلاهی که بر سر مردم ایران رفت!

کلاهی که بر سر مردم ایران رفت!

متحدالشکل شدن لباس، با نادیده گرفتن کامل تنوع قومی، مقدسات مذهبی و حق انتخاب فردی، به جای ایجاد همبستگی، به شکاف عمیق بین حکومت و مردم، سرکوب و فرسایش بخشی از هویت تاریخی ایران منجر شد. نماد مهندسی اجتماعی آمرانه بود که به دلیل بی‌توجهی به عقاید ریشه‌دار مذهبی، تنوع فرهنگی و هویت‌های محلی، به جای ایجاد همبستگی ملی، به شکاف، رنجش، مقاومت و سرکوب دامن زد. 

ادامه مطلب

«کلاه پهلوی» مجانی برای فقرا!

«کلاه پهلوی» مجانی برای فقرا!

: کلاه پهلوی نام کلاهی گرد و لبه‌دار بود که به دستور رضاشاه، همهٔ مردان ایرانی بایست آن را به سر می‌گذاشتند. تا پیش از سلطنت رضاشاه، انواع پوشش سر برای مردان معمول بود. معمول‌ترین پوشش سر در میان بازاریان عمامه شیرشکری و دستار و در میان کارمندان کلاه بدون لبه بود. در تیرماه ۱۳۰۶ ابتدا به وزراء و رؤسای ادارات و کارمندان دولت دستور داده شد تا از کلاه پهلوی استفاده کنند. در مرحله بعد به مدارس...

ادامه مطلب

پاسخ رضاشاه به درخواست مفتی اعظم فلسطین

پاسخ رضاشاه به درخواست مفتی اعظم فلسطین

نمره ۵۹ از شرف‌عرض خاکپای مبارک شاهانه ارواحنا فداه گذشت. مشارکت در این امر ضروری نبوده، بهتر این است معذرت بخواهند.

ادامه مطلب

طهران ۱۳۱۰

طهران ۱۳۱۰

تصاویری از تهران قدیم در سال ۱۳۱۰

ادامه مطلب

فرخی یزدی، شاعری که دهانش را دوختند

فرخی یزدی، شاعری که دهانش را دوختند

نصرت‌الله نوحیان (متخلص به «نوح») نویسنده، شاعر و طنزپرداز برجسته ایرانی، در سال ۱۳۱۰ در سمنان متولّد شد. در سال ۱۳۲۹ زادگاهش را ترک کرد و به تهران آمد و از همان زمان فعالیت‌های ادبی - سیاسی‌اش را نیز آغاز کرد. نخستین شعر او به سال ۱۳۳۰ در روزنامه فکاهی - سیاسی «چلنگر» منتشر شد. پس از آن اشعار و آثار او در دیگر نشریات با امضای «نوح» منتشر می‌شد. اولین کتاب شعرش، منظومه «گرگ...

ادامه مطلب

وزرا نسبت به مجلس باید مسئول و پاسخگو باشند

فرخی یزدی:

وزرا نسبت به مجلس باید مسئول و پاسخگو باشند

تاریخ سند: ۲۸ بهمن‌ماه ۱۳۰۸   طهران دفتر مخصوص شاهنشاهی امروز مجلس تشکیل، سیدیعقوب [انوار] و [علی] کازرونی مذاکرات متفرقه نمودند. بعد فرخی اظهار داشته مطابق قانونی که در اسفند سیصد و پنج و فروردین ۳۰۶ از مجلس گذشته، راه‌آهن شمال و جنوب به کمپانی آلمانی و آمریکایی واگذار شده، که هر یک در شمال و جنوب صد و پنجاه کیلومتر بسازند و پس از آن با نظریه مجلس تصمیمی گرفته شود. حال به قرار معلوم، دولت...

ادامه مطلب

روزنامه‌نگاری را بیش از نمایندگی دوست دارم

جمله معترضه فرخی یزدی در نطق پیش از دستور مجلس:

روزنامه‌نگاری را بیش از نمایندگی دوست دارم

تاریخ سند: ۲۰ دی‌ماه ۱۳۰۸   از: طهران به: ناصری[=اهواز]* دفتر محترم مخصوص شاهنشاهی امروز[۱۹ دی‌ماه] مجلس تشکیل، فرخی اظهاراتی نموده که خلاصه آن این است: با اینکه مطابق اصل قوانین اساسی[=قانون اساسی] و متمم آن و ماده ۵۴ نظامنامه داخلی، هرگاه مجلس از وزیری سؤال نماید، وزیر ناگزیر است در مجلس حاضر شده و جواب بدهد، و مدت دو ماه است راجع به تنزل قیمت نقره[=پول داخلی] و ترقی لیره[انگلیس] از وزیر...

ادامه مطلب

در زمان مناسب به حساب فرخی خواهیم رسید!

واکنش رضاشاه به اعتراضات فرخی یزدی در مجلس:

در زمان مناسب به حساب فرخی خواهیم رسید!

سند شماره ۱ تاریخ سند: ۲۳ دی‌ماه ۱۳۰۸ نمره: ۳۰۰۱ طهران دفتر محترم مخصوص شاهنشاهی مطابق راپرت واصله فرخی نماینده مجلس و مدیر [روزنامه] طوفان که چندی است روزنامه او توقیف و در مجلس منزل کرده و اخیراً خیال مخالفت دارد، چند روز قبل آقای [عبدالحسین تیمورتاش] وزیر دربار [به] وسیله [عبدالله] یاسایی و [ابراهیم] ملک‌آرایی به مشارالیه پیغام داده «چون آنچه به شما نصیحت کرده‌ام نپذیرفته‌اید، اگر از...

ادامه مطلب

برق آنجا را هم به کاخ گلستان بدهید!

برق آنجا را هم به کاخ گلستان بدهید!

تاریخ سند: ۳۱ فروردین‌ماه ۱۳۰۸   بلدیه محترم طهران چون در شب پنجم اردیبهشت که جشن سنواتی تاجگذاری انعقاد خواهد یافت، برای تزئین و تنویر قصر گلستان بر میزان چراغ‌برق‌های آنجا افزوده خواهد شد و بدین‌جهت قوه برق کافی‌تری لازم خواهد بود، بنابراین متمنی است قدغن فرمایید در شب مذکور بر میزان قوه برق قصر گلستان افزوده و در صورت لزوم قوه برق خیابان‌های ناصریه و باب‌همایون را هم برای روشنایی...

ادامه مطلب

سیاست انگلیسی!

سیاست‌های‌ پهلوی اول درباره مسأله فلسطین

سیاست انگلیسی!

: هم‌سویی رضاشاه با تکاپوی صهیونیستی در ایران و مساعدت و همکاری او با کانون‌های یهودی و صهیونی در مسیر فراهم‌سازی زمینه‌ها برای برپایی دولت صهیونیستی، از فرازهای حساس و اسرارآمیز تاریخ معاصر ایران است. خدمات شایان توجه رضاشاه به آرمان صهیونیسم و مساعدت و همکاری همه‌جانبه او با حرکت‌های صهیونیستی در ایران، آن‌چنان جایگاهی نزد رهبران و کانون‌های صهیونیستی داشت که تاریخ‌نگاران و...

ادامه مطلب

قرارداد آمریکا و خودکشی علی‌اکبر داور

اعطای امتیاز استخراج نفت ایران به آمریکایی‌ها در سال ۱۳۱۵

قرارداد آمریکا و خودکشی علی‌اکبر داور

در دوران پهلوی اول، آمریکایی‌ها به دنبال رقابت خود با انگلیسی‌ها بر سر غارت منابع ایران موفق شدند امتیاز استخراج نفت در مناطق شرق و شمال شرقی ایران را از رضاشاه بگیرند. بدین‌ترتیب که در ۲۷ دی‌ماه ۱۳۱۵ لایحه‌ای به‌وسیله علی‌اکبر داور، وزیر دارایی، تقدیم مجلس شورای ملی شد که شامل دو قرارداد بود: یکی استخراج نفت مناطق شرق و شمال‌شرقی ایران و دیگری لوله‌کشی آن، به‌وسیله دو شرکت‌ آمریکایی....

ادامه مطلب

چرا حکومت پهلوی با بهائیان هم‌گام بود؟

چرا حکومت پهلوی با بهائیان هم‌گام بود؟

به رغم اینکه سازمان سیاسی بهاییت به صورت هدفمند در حال فعالیت بود و با تدوین ایدئولوژی سیاسی جدید خود به فتح مرحله‌ای مراکز قدرت می‌اندیشید، پرسش مهم این است که چرا پهلوی با بهاییت همراهی داشت؟ مهمترین دلیل را می‌توان در وابستگی این حکومت به قدرت‌های بیگانه، یعنی آمریکا، اسراییل و انگلیس دانست. در حقیقت حکومت پهلوی و سازمان سیاسی بهاییت هر دو تابعی از سیاست دولت‌های سلطه‌گر بودند و از نوعی...

ادامه مطلب

دستور استفاده از «کلاه پهلوی» در ادارات دولتی

دستور استفاده از «کلاه پهلوی» در ادارات دولتی

کلاه پهلوی نام کلاهی گرد و لبه‌دار بود که به دستور رضاشاه، همهٔ مردان ایرانی بایست آن را به سر می‌گذاشتند. تا پیش از سلطنت رضاشاه، انواع پوشش سر برای مردان معمول بود. معمول‌ترین پوشش سر در میان بازاریان عمامه شیرشکری و دستار و در میان کارمندان کلاه بدون لبه بود. در تیرماه ۱۳۰۶ ابتدا به وزراء و رؤسای ادارات و کارمندان دولت دستور داده شد تا از کلاه پهلوی استفاده کنند. در مرحله بعد به مدارس دستور داده...

ادامه مطلب

انفصال از خدمت به دلیل کوتاهی در اجرای قانون کشف حجاب

انفصال از خدمت به دلیل کوتاهی در اجرای قانون کشف حجاب

تاریخ سند: ۹ بهمن‌ماه ۱۳۱۵   ایالت خراسان محرمانه حکومت نیشابور در پاسخ شماره ۶۰۲۹ موضوع رفع حجاب، اشعار می‌شود به طوری که طی شماره ۱۹۵۰۵ نوشته شده، هر یک از مأمورین که در این امر قصور نموده یا می‌نمایند حسب‌الامر ریاست وزرا از خدمت منفصل خواهند شد. والی ایالت خراسان [پی‌نوشت:] به تمام ادارات متحدالمال[=بخشنامه] شود   اسناد بیشتر درباره کشف حجاب را در اینجا بخوانید ...

ادامه مطلب

آیت‌الله مدرس چگونه به شهادت رسید؟

آیت‌الله مدرس چگونه به شهادت رسید؟

یک عمل وحشیانه، یا چگونگی قتل مرحوم مدرس (به قلم یکی از مطلعین) درباره چگونگی قتل مرحوم مدرس علاوه بر نطق آقای ملایری در مجلس، مقالات و تفصیل‌های زیادی در روزنامه‌های تهران و شهرستان‌ها چاپ شده که از همه جامع‌تر شرحی است که روزنامه تجدد ایران چندی پیش چاپ نموده و ما در اینجا خلاصه آن را نقل می‌نماییم. در اوایل سال ۱۳۱۷ مسافرتی به حدود خراسان کردم و بر حسب اتفاق به کاشمر وارد شدم. در آنجا از گوشه...

ادامه مطلب

دستگاه قضایی رضاشاهی چگونه فرخی یزدی را کشت؟

به مناسبت ۲۵ مهرماه سالروز قتل محمد فرخی یزدی در زندان به دست عوامل رضاشاهی

دستگاه قضایی رضاشاهی چگونه فرخی یزدی را کشت؟

: متن زیر بخشی از مقاله‌ای با عنوان «چگونه فرخی را کشتند؟» به قلم دکتر محمدحسین میمندی‌نژاد، نویسنده و روزنامه‌نگار، می‌باشد که در روزنامه «مرد امروز» مورخه ۱۰ تیرماه ۱۳۲۳ به چاپ رسید. ******   «...میل دارم بیماری مسری که در جامعه وجود دارد و بدون اینکه ما حس کنیم عده زیادی را مبتلا و به سرنوشت فرخی گرفتار کرده و می‌کند، به شما معرفی کنم: این بیماری، این قاتل حقیقی، میکرب...

ادامه مطلب


1
2
3
4