پهلوی اول
: متن زیر بخشی از مقالهای با عنوان «چگونه فرخی را کشتند؟» به قلم دکتر محمدحسین میمندینژاد، نویسنده و روزنامهنگار، میباشد که در روزنامه «مرد امروز» مورخه ۱۰ تیرماه ۱۳۲۳ به چاپ رسید. ****** «...میل دارم بیماری مسری که در جامعه وجود دارد و بدون اینکه ما حس کنیم عده زیادی را مبتلا و به سرنوشت فرخی گرفتار کرده و میکند، به شما معرفی کنم: این بیماری، این قاتل حقیقی، میکرب...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۵ شهریور ۱۳۲۰: «الخیر فی ما وقع؛ یک پیشآمدى[=برکناری رضاشاه از سلطنت] واقع شده است که انشاءالله رحمان امیدواریم این پیشآمد برای ملت ایران پیشآمد نیکى باشد و خیر و سعادت ملت ایران در این پیشآمد باشد که از تحت یک فشار خیلى ممتدى نجات پیدا کردند و من یک خوشوقتى دارم، که الآن دارم در یک مجلسى صحبت میکنم که عموم نمایندگان مجلس مثل مجالس سابق یک روح اتحاد و یگانگى با...
روزنامه اطلاعات؛ ۳ مهر ۱۳۲۰: «این چند روزه [بعد از کنارهگیری و تبعید رضاشاه] خوشوقتی مردم از رسیدن به آزادی و اعاده رژیم حقیقی مشروطه به حدی است که احتیاج به گفتار زیاد در اطراف آن نمیباشد. مجلس و ملت ایران بیست سال* است چنان تشنه آزادی زبان و قلم بودند که مانند شخص گُنگی که غَفله به زبان آمده باشد میخواهند در آنِ واحد هرچه در دل دارند بگویند...قوه عاقله مملکت هم مانند توده مردم داغِ دل هایی...
: میلسپو در کتاب ۱۹۴۶ خود[=آمریکاییان در ایران] گوشههایی از حکومت وحشت رضاشاه را شرح میدهد. او مینویسد که رضاشاه «هزاران نفر را حبس کرده و صدها نفر را کشته بود، و بعضیها را با دستهای خودش به قتل رسانده بود.» در نتیجه این حکومت وحشت، «بر دل مردم ترس افتاده بود. به هیچکس نمیشد اعتماد کرد؛ و اَحدی جرأت اعتراض یا انتقاد نداشت....شواهد فراوان و متأسفانه مجابکنندهای نیز نشان...
تاریخ سند: ۲۳ تیرماه ۱۳۱۴ وزارت امور خارجه دفتر محرمانه سواد راپورت ویس قونسولگری شاهنشاهی در نجف نمره ۱۴ - ۱۴/۴/۲۳ برای رفع سوء تفاهم و انتشارات مغرضین مناسب دیده به طور خصوصی به ملاقات آیتالله اصفهانی (آقای آقاسید ابوالحسن) [زعیم عالیقدر شیعه] رفته، گرچه مشارالیه محترم در بدو ملاقات اظهار نارضایتی خاطر و شرحی در خصوص مضرّات «رفع حجاب» بیان نمود، بنده هم به مقتضای محیط و روحیات...
در اوایل آوریل ۱۹۳۵، دولت محدودیتهای سفت و سختی برای عزاداری در روز عاشورا وضع کرد. راه افتادن دستههای عزاداری ممنوع شد. جی. ریوز چایلدز، کاردار موقت آمریکا، این ممنوعیتها و ناآرامیهای بعد از آن را در چندین شهر اینگونه گزارش کرده است:«از قرار معلوم امسال پلیس راه افتادن دستههای عزاداری در خیابانها به شیوه سالهای گذشته را ممنوع کرده بود. میگویند که چند روز قبل از فرا رسیدن عاشورا،...
«اظهار وزارت خارجه انگلیس دایر به اینکه استخراج خاک سرخ عنوان بهرهبرداری تجارتی داشته و امر سیاسی نیست صورت مغالطه دارد، زیرا اعطای امتیاز از نتایج مالکیت است و مالکیت امر سیاسی است، بنابراین مشمول اصل حفظ وضعیت حاضره میگردد؛ و اینکه میگویند خاک سرخ از قدیم استخراج میشده و مسأله تازهای نیست، قابل قبول نمیباشد، زیرا دولت ایران از سیسال [قبل] به این طرف به مداخلات شیوخ و انگلیسها در...
تاریخ سند: ۲۰ بهمن ۱۳۰۷ از کازرون ریاست محترم دفتر مخصوص شاهنشاهی طبق راپورت متصدی تیپ[فارس]، لیله ۱۷ جاری در عمارت بلدیه با حضور والی و رؤسای دوایر، نمایشی بوده، تاج، آوازهخوان اصفهانی، ضمن ارکستر، اشعار انقلاب[=انقلابی] خوانده؛ جواباً دستور داده شده به نظمیه قدغنِ اکید نمایند در این موارد کاملاً تحقیق و مراقبت کامل به عمل آورند. استحضاراً معروض گردید. ۷/۱۱/۲۰ نمره ۲۳۷۰ - سرتیپ [محمد]...
سند شماره ۲
شیب دخالتهای وزیر و وزارت جنگ در انتخاب نمایندگان پنجمین دوره مجلس شورای ملی تند و دستنخورده باقی مانده بود. سفارشهای انتخاباتی همچنان ادامه داشت؛ حتی در دستورهای دادهشده تجدیدنظر میشد و جایگزینهای دیگری معرفی میگردید. برای نمونه به امیرلشکر جنوب گفته شد که معرفی [سرتیپ]سیفاللهخان[شهاب] برای آباده شیراز اشتباه بوده و «بایستی سردارفاخر[حکمت] از آباده انتخاب شود.»(۱) و یا...
«...من تلخی این کشف حجابی که اینها کردند و اسمشان را بعداً «آزادزنان و آزادمردان» پسر رضاخان گذاشت، من تلخیاش باز در ذائقهام هست. شما نمیدانید چه کردند با این زنهای محترمه و چه کردند با همه قشرها. الزام میکردند هم تجار را، هم کسبه جزء را، هم روحانیت را، هر جا زورشان میرسید به اینکه مجلس بگیرید و زنهاتان را بیاورید در مجلس، بیاورید در مجلس عمومی، آن وقت اگر اینها تخلف میکردند، کتک...
روزنامه اطلاعات؛ ۷ فروردین ۱۳۱۶
از شیراز خدمت ریاست محترم دفتر مخصوص شاهنشاهی سیدعبدالله واعظ خراسانی شب ۲۷ جاری در مسجد نو، حین وعظ اظهاراتی تحت عنوان مذمّت رفع حجاب و مبنی بر تهییج اهالی مینموده. علیهذا اینک به اداره نظمیه دستور داده شد فوراً مشارالیه را جلب و اعزام نمایند. عناوینی که مخالف انتظامات و مورث هیجان عمومی است به کلی متروک، و الاّ مورد تنبیه و تبعید واقع خواهد گردید. ۷/۶/۲۸؛ نمره ۴۹۵؛ فرمانده تیپ مستقل فارس؛...
: بر اساس مندرجات بعضی منابع صهیونیستی مسأله انتقال و مهاجرت یهودیان به فلسطین به منظور برپایی دولت یهودی، به عنوان رکن اساسی فعالیت صهیونیسم جهانی و در سراسر دوره سلطنت رضاشاه در ایران استمرار داشت. حتی رضاشاه در چند مورد دستور داد که تبلیغات ضدصهیونیستی مجامع اسلامی علیه مهاجرت یهودیان ایران به فلسطین در جراید کشور چاپ و منتشر و علنی نشود. همسویی رضاخان با تکاپوی صهیونیستی در ایران و...
روی کار آمدن رضاخان در ایران، در شرایط و موقعیتی اتفاق افتاد که جنگ جهانی اول به پایان رسیده و امپراتوری عثمانی ساقط شده بود. متفقین در پوشش «کنفرانس وِرسای» برای بسیاری از ممالک اسلامیِ منطقه تعیین تکلیف کرده بودند. برای اداره سرزمین فلسطین نیز حول محور اعلامیه صهیونیستی بالفور وزیر امورخارجه وقت انگلستان، لایحه قیمومت تهیه و شرایط و زمینههای لازم را تحت پوشش «کانون ملی یهود» و در...
چهار نفر از اعضای هیأت ایران برای شرکت در جشن دهمین سالگرد انقلاب اکتبر روسیه؛ آبانماه ۱۳۰۶ از راست: ابوطالب شیروانی، محمد فرخی یزدی، سلیمانمیرزا اسکندری و علی دشتی
صفحه اول روزنامه اطلاعات؛ ۱۷ بهمن ۱۳۱۹ (۹ محرم ۱۳۶۰ ق) (اخبار مربوط به برگزاری جشن ۱۵ بهمن)
به رغم اهمیت موضوع فلسطین در آن دوران و انتشار اعلامیه بالفور، از آنجا که جنگ اول جهانی و اشغال ایران در آن سالها صحنه سیاست خارجی و افکار عمومی ایرانیان را دست خوش بحران نموده بود، اینک اطلاعات و اسناد دقیقی در مورد موضوع یاد شده در آن دوران موجود نیست![1] ایران و تأسیس دفتر کنسولگری در فلسطین دولت ایران از اواخر قرن 19م و در پی مهاجرت جمعی از تجار به آن سرزمین، اقدام به تأسیس دفتر...
«انگلستان در قرارداد 1316 رسماً از عراق پشتیبانی کرد» «به دنبال انتشار نخستین سند محرمانه وزارت خارجه انگلیس از طرف وزارت خارجه ایران در توجیه چگونگی تحمیل قرارداد 1316 مرزی ایران و عراق از جانب دولت انگلیس، وزارت خارجه دیروز به انتشار دومین سند محرمانه در اینباره اقدام کرد. ناظران سیاسی در تهران اظهار عقیده میکنند که دولت ایران اسناد محرمانه دیگری نیز درباره این مسأله در دست دارد که در...