حزب جمهوری اسلامی
0

اشاره

 حزب جمهوری اسلامی در ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ با مرکزیت حجج اسلام و آیات عظام سیدمحمد حسینی بهشتی، سید علی خامنه‌ای، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، اکبر هاشمی رفسنجانی، و محمد جواد باهنر اعلام موجودیت کرد. این حزب از بدو تاسیس، با خصومت دشمنان داخلی و خارجی انقلاب اسلامی رو به رو بود و در بیشتر صحنه‌های سیاسی اجتماعی کشور شرکت داشت. همچنین به دلیل حضور رهبران آن در سطح بالای تصمیم‌گیری کشور، نقش تعیین‌کننده‌ای در سمت‌گیری مسائل و موضع‌گیری‌های کشور ایفا کرد. فعالیت حزب جمهوری اسلامی تا سال ۱۳۶۳ ادامه داشت ولی پس از آن با فروکش کردن تنش‌های سیاسی در جامعه، از گستردگی فعالیت آن نیز کاسته شد تا اینکه در خرداد ۱۳۶۶ با درخواست رهبران حزب و موافقت امام خمینی، فعالیت‌های این تشکل سیاسی در جامعه پایان یافت.

«گذرستان» حاضر فعالیت‌های حزب جمهوری اسلامی را مورد بررسی قرار داده است.


تاریخچه تأسیس حزب جمهوری اسلامی به روایت آیت‌الله بهشتی

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

تاریخچه تأسیس حزب جمهوری اسلامی به روایت آیت‌الله بهشتی

من از سالها پیش در فکر ایجاد یک حزب و جمعیت سیاسی اسلامی بودم. به خصوص پس از سال 32 و کودتای 28 مرداد 32 و با توجه به تجربه‌ای که از نهضت ملی ایران در سالهای 29 تا 32 به دست آوردم سخت معتقد بودم که باید نیروهای ما به شکل یک تشکیلات سیاسی اسلامی فعال در بیایند. *آزادی همه اسلام نیست اخباری که درباره تشکیلات سیاسی اسلامی در جامعه‌های دیگر می‌شنیدم برایم جالب بود. من خبرها را با علاقه دنبال می‌کردم...

ادامه مطلب

نحوه شکل گیری و خاستگاه و اهداف حزب جمهورى اسلامى

نحوه شکل گیری و خاستگاه و اهداف حزب جمهورى اسلامى

حزب جمهورى اسلامى یکى از تشکلهاى مهمى بود که با رهبرى جمعى از روحانیون مبارز در ابتداى انقلاب تأسیس شد و نقش مهمى را در تشکل نیروهاى مختلف اسلامگرا و تحولات سالهاى اولیه انقلاب اسلامى ایفا کرد. نحوۀ شکل‌ گیرى حزب هر چند که موجودیت این حزب یک هفته بعد از پیروزى انقلاب اسلامى یعنى 29‌بهمن‌57 اعلام گردید، اما به گفتۀ مؤسسین آن، مقدمات آن قبل از انقلاب فراهم آمد. دکتر بهشتى، دبیر کل این حزب،...

ادامه مطلب

حزب جمهوری اسلامی از تشکیل تا انحلال

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

حزب جمهوری اسلامی از تشکیل تا انحلال

یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در 29بهمن 1357 شمسی، شماری از برجسته‌ترین شخصیت‌های علمی، مذهبی و سیاسی ایران که در پیروزی انقلاب اسلامی نقش مهمی داشتند و از یاران نزدیک حضرت امام‌خمینی(ره) محسوب می‌شدند حزب جمهوری اسلامی را تأسیس کردند.  پس از اعلام تأسیس، پرسشنامه و برگه درخواست عضویت به همراه طرح اساسنامه و مرامنامه حزب در سطح وسیع و از طرق گوناگون پخش شد و حزب شروع به عضوگیری کرد....

ادامه مطلب

حزب جمهوری اسلامی در یک نگاه

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

حزب جمهوری اسلامی در یک نگاه

یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی یعنی در 30 بهمن 57، جمعی از وفاداران انقلاب اسلامی و یاران لایق و صادق امام(ره) که همه آنها از چهره‌های شناخته شده انقلاب بودند و مبارزات طولانی علیه طاغوت داشتند، با فکر ایجاد تشکل اسلامی و با تائید حضرت امام (ره)، موجودیت «حزب جمهوری اسلامی» را اعلام نمودند. بدین ترتیب حزب جمهوری اسلامی در تاریخ 29 بهمن 57 توسط 5 نفر از روحانیون مبارز پرسابقه به نامهای...

ادامه مطلب

مجتهدی با دغدغه های حزبی

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تاسیس حزب جمهوری اسلامی

مجتهدی با دغدغه های حزبی

آیت الله دکتر بهشتی مجتهدی مجاهد و شخصیتی ویژه و بسیار تاثیرگذار در پیروزی انقلاب و استقرار نظام جمهوری اسلامی بوده است. شهید بهشتی در زمان رژیم ستمشاهی و سال ها قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با برنامه ریزی منسجم، مدون و تشکیلاتی در راستای تکلیف شرعی و الهی خود و در خط ولایت به تربیت نیروهای با استعداد و فعال برای اداره نظام اسلامی پرداخت. شهید بهشتی یکی از گنجینه های بزرگ فضایل ملت ما و از رجال سیاسی...

ادامه مطلب

تاسیس حزب جمهوری اسلامی

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

تاسیس حزب جمهوری اسلامی

بلافاصله پس از پیروزی انقلاب، جریان اسلامی که به خلاء وجود تشکیلات حزبی در پیکره خود پی برده بود، در تاریخ 29 بهمن 1357، توسط 5 نفر از روحانیون مبارز پر سابقه به نام‌های، سید محمدحسین بهشتی، محمدجواد باهنر، سیدعلی خامنه‌ای، علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، و عبدالکریم موسوی اردبیلی دست به تشکیل حزبی زدند که از همان تاریخ تاکنون تأثیر گذارترین حزب در تاریخ سیاسی معاصر کشورمان بوده است.[1]   دکتر...

ادامه مطلب

حزب جمهوری اسلا‌می؛ سازواره‌ای جدید برای نیروهای مذهبی

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تاسیس حزب جمهوری اسلامی

حزب جمهوری اسلا‌می؛ سازواره‌ای جدید برای نیروهای مذهبی

 تحول از ساختاری سنتی به ساختی جدید و محصول مدرنیته در بین نیروهای مذهبی را می‌توان به مثابه تحول <گشتالتی> توماس کوهن به شمارآورد که در پی آن یک پا‌رادایم فکری جایگزین پارادایم فکری دیگری می‌گردد و انقلا‌بی در ابزارها‌، نیروها و فرض‌های یک سنت فکری حادث می‌شود. جامعه سیاسی ایران با انقلا‌ب اسلا‌می‌چنین تحولی به خود دید. نیروهای مذهبی که پیروز این انقلا‌ب بودند به...

ادامه مطلب

نگاهی به جناح بندی های داخل حزب جمهوری اسلامی

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

نگاهی به جناح بندی های داخل حزب جمهوری اسلامی

حجت‌الا‌سلا‌م محسن دعاگو از همان ابتدای تاسیس حزب جمهوری اسلا‌می با آن همراه شد. او در بخش‌های مختلف حزب فعالیت کرده است و اطلا‌عات ذی‌قیمتی از حیات آن دارد. او هم‌کنون به عنوان امام‌جمعه شمیرانات در شمال شهر تهران به فعالیت سیاسی- اجتماعی خود ادامه می‌دهد. با وی در یک غروب سرد زمستان پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مسجد مهدیه جوزستان نیاوران درباره جمهوری اسلا‌می به...

ادامه مطلب

استراتژیست بزرگ انقلا‌ب و حزب جمهوری اسلا‌می

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

استراتژیست بزرگ انقلا‌ب و حزب جمهوری اسلا‌می

بعد از خرداد 1342 که روحانیت به رهبری امام خمینی مبارزات سیاسی خود را علیه رژیم پهلوی و به قصد رهایی کشور و جامعه از چنگال نظام شاهنشاهی آغاز نمود، کم و بیش خلاء نبود تشکیلات منسجم احساس می گردید، مخصوصا با اوج‌گیری مبارزات انقلابی در سالهای آخر منتهی به انقلاب اسلامی که با حضور منسجم و تشکیلاتی جریانهای چپ و کمونیستی چون حزب توده و چریکهای فدایی خلق و گروههای التقاطی مانند سازمان مجاهدین خلق و...

ادامه مطلب

امام نگران این بودند که حزب جمهوری اسلامی هم نتواند کاری بکند

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

امام نگران این بودند که حزب جمهوری اسلامی هم نتواند کاری بکند

امام یک سابقه‌ی ذهنی از احزاب در ایران داشتند که سابقه‌ی خوبی نبود و در واقع منفی بود. معمولاً احزابی که در ایران تشکیل شدند، نه‌تنها خدمت نکردند، بلکه خیانت هم کردند و امام نیز نگران این بودند که حزب جمهوری اسلامی هم نتواند کاری بکند. به همین دلیل آقایان بارها با امام در این‌باره صحبت کردند که در نهایت امام آنها را منع نکردند که این حزب تشکیل شود، ولی در عین حال مخالف انتساب این حزب به...

ادامه مطلب

 امام با تحزب مخالف نبودند

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

امام با تحزب مخالف نبودند

انحلال حزب جمهوری اسلامی و تشکیل مجمع روحانیون

: حجت‌الاسلام و المسلمین رسول منتجب‌نیا از آن دست سیاستمدارانی است که کارنامه پرسابقه‌ای دارند. وی که نماینده سه دورهٔ اول مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون دفاع مجلس سوم بوده است، نمایندگی حضرت امام خمینی (س) در شهربانی و ریاست سازمان عقیدتی سیاسی شهربانی کل کشور و نمایندگی مقام معظم رهبری در انجمن اسلامی معلمان را در سابقه خود دارد و هم اکنون مدیر گروه فقه و اصول دانشگاه شاهد...

ادامه مطلب

روایت هاشمی رفسنجانی از مخالفت امام با تشکیل حزب جمهوری اسلامی

به مناسبت 29 بهمن 1357 سالروز تشکیل حزب جمهوری اسلامی

روایت هاشمی رفسنجانی از مخالفت امام با تشکیل حزب جمهوری اسلامی

آیت الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی در خاطرات خود که به روزهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی بر می‌گردد، به روند تشکیل حزب جمهوری اسلامی و مخالفت‌های اولیه و صریح امام با آن کرده است.  وی نوشته است:...وقتی که فضای سیاسی ایران در اثر اوج‌گیری نهضت اسلامی مردم، یک مقدار باز شد و امکان تحرک‌های سیاسی اسلامی و مردمی‌ فراهم شد، ما هم خود را برای اجرا و و شروع عملی کار تشکیلاتی و حزبی آماده...

ادامه مطلب

موافقت امام با تعطیلی حزب جمهوری اسلامی

موافقت امام با تعطیلی حزب جمهوری اسلامی

روز 11 خرداد 1366 حجج اسلام سیدعلی خامنه ای و اکبر هاشمی رفسنجانی در نامه ای به امام خمینی(ره) خواستار تعطیل حزب جمهوری اسلامی شدند. امام با این درخواست موافقت کردند. متن نامه حجج اسلام خامنه ای و هاشمی رفسنجانی و پاسخ امام خمینی(ره) به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم. محضر مبارک مرجع عالیقدر و رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی – مدظله العالی.   همانطور که آن رهبر عزیز اطلاع دارند، تأسیس...

ادامه مطلب

چرا هاشمی در جلسه حزب جمهوری در 7 تیر 60 حضور نداشت؟

چرا هاشمی در جلسه حزب جمهوری در 7 تیر 60 حضور نداشت؟

 براساس خاطرات هاشمی، او بعد از ظهر روز هفتم تیر در جلسه شورای مرکزی حزب جمهوری شرکت کرده و بعد از آن جلسه به ملاقات آیت‌الله خامنه‌ای رفته که روز قبل، در مسجد ابوذر تهران مورد سوءقصد گروهک فرقان قرار گرفته بود. هاشمی می‌گوید بعد از ملاقات با آقای خامنه‌ای، چون با حاج احمدآقا قرار داشته به منزل می‌رود. ؛ یکی از مخاطبان در بخش «شما بپرسید» سوال خود را اینگونه مطرح کرده است:...

ادامه مطلب

تاملی در فاجعه هفتم تیر

تاملی در فاجعه هفتم تیر

 روز 7 تیر 1360 بر اثر انفجار یک بمب نیرومند در مقر حزب جمهوری اسلامی در تهران ، آیت‌الله بهشتی و 72 تن از یاران امام خمینی به شهادت رسیدند. عامل این انفجار «محمدرضا کلاهی صمدی» از عناصر نفوذی سازمان مجاهدین خلق بود. حادثه هفتم تیر 1360 که از بزرگترین اقدامات تروریستی سازمان مجاهدین خلق پس از پیروزی انقلاب اسلامی محسوب می شد به فاصله یک روز پس از انفجار در مسجد ابوذر تهران که منجر به مصدومیت...

ادامه مطلب

انفجار بمب در دفتر مرکزی حزب جمهوری­ اسلامی

انفجار بمب در دفتر مرکزی حزب جمهوری­ اسلامی

شهادت آیت الله بهشتی و 72 تن از یارانش  

: در سال 1360 رویدادهای مهمی از تاریخ دهه آغازین انقلاب اسلامی رخ داده است: فرار رجوی و بنی‌صدر، ترور نافرجام آیت‌الله خامنه‌ای، انفجار دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی در تهران ، انفجار دفتر نخست­وزیری، درگیری‌های خیابانی مسلحانه و لطمات جنگ ناجوانمردانه که بر ملت وارد شد. در این میان  گروه­های معاند انقلاب اسلامی همواره در این اندیشه بودند که از طریق حذف فیزیکی انقلابیون موثر...

ادامه مطلب

قبل از عزل بنی‌صدر در حزب جمهوری اسلامی چه گذشت؟

قبل از عزل بنی‌صدر در حزب جمهوری اسلامی چه گذشت؟

  محمدرضا فاضلی‌دوست متولد 1346 و فرزند مرحوم حسین فاضلی‌دوست مسئول سیاسی شاخه اصناف حزب جمهوری اسلامی ایران در دهه 60، صاحب کتاب دیوان «تمنای نگاه» است؛ وی از دوران کودکی فعالیت‌های انقلابی داشت و گاهی در محافل بزرگانی همچون شهید بهشتی و رهبر معظم انقلاب در حزب جمهوری اسلامی حضور می‌یافت و مکبر نمازهای حزب بود. این جانباز دوران دفاع مقدس در گفت‌وگویی با فارس بخشی از وضعیت...

ادامه مطلب

 توطئه‌های بنی صدر و  منافقین علیه حزب جمهوری اسلامی

توطئه‌های بنی صدر و منافقین علیه حزب جمهوری اسلامی

29 بهمن ماه 1357 حزبی تاسیس شد که به اعتراف بسیاری از کارشناسان منصف سیاسی مهم ترین حزب سیاسی در تاریخ معاصر ایران محسوب می شود. حزبی با بیش از 2 میلیون عضو که در تمامی ابعاد سیاسی جامعه ایران تا سالهای سال تاثیر گذار بوده است و تاریخ 10 سال ابتدایی انقلاب اسلامی با نام این حزب گره خورده بود. سران حزب جمهوری اسلامی از همان روزهای ابتدایی انقلاب از سرشناسان نظام جمهوری اسلامی محسوب می شدند و تا به امروز...

ادامه مطلب