نورالدین کیانوری
اسنادی از عباسعلی شهریاری، مرد هزارچهره ساواک

اسنادی از عباسعلی شهریاری، مرد هزارچهره ساواک

نخستین بار که پرویز ثابتی جلوی دوربین تلویزیون و خبرنگاران رسانه‌ها نشست تا اقتدار ساواک را به رخ بکشد، دی‌ماه ۴۹ بود. وقتی که چندماه پس از ترور تیمور بختیار توسط ساواک در عراق، او خبر دستگیری تشکیلات گسترده حزب توده در کشور را داد. آن زمان کمتر کسی می‌دانست متهم اصلی دستگیرشده‌ی ماجرا که ثابتی از تصویر نیم‌رخش رونمایی و او را «آقای اسلامی» معرفی کرد و رسانه‌ها او را «مرد هزار چهره حزب...

ادامه مطلب

صوت دادگاه ناخدا افضلی، فرمانده نیروی دریایی ارتش و نفوذی حزب توده

برای نخستین‌بار منتشر می‌شود:

صوت دادگاه ناخدا افضلی، فرمانده نیروی دریایی ارتش و نفوذی حزب توده

آذرماه ۱۳۶۲، هفت ماه از دستگیری شبکه مخفی نظامی حزب توده در اردیبهشت‌ماه می‌گذشت که دادگاه آنها آغاز شد. ضربه اردیبهشت‌ماه، نتیجه و پیامدِ ضربه‌ی اول اطلاعات سپاه در بهمن ماه ۱۳۶۱ بود که سران حزب و تعدادی از اعضای اصلی حزب دستگیر شده بودند. مهمترین خروجی اطلاعات بدست‌آمده از بازجویی‌های ضربه اول، وجود شبکه جاسوسی حزب در نهادهای مختلف بود که به نام «تشکیلات مخفی» شناخته می‌شد. این...

ادامه مطلب

احسان طبری:حزب توده ورشکست است

پس از سه دهه منتشر می‌شود

احسان طبری:حزب توده ورشکست است

۹ اردیبهشت ۱۳۶۸، احسان طبری از سران حزب توده ایران، در سن هفتاد و سه سالگی در تهران درگذشت. طبری هم از نظر سابقه‌ی تشکیلاتی و هم از نظر سواد تئوریک، جزو چهره‌های برجسته‌ی «مارکسیسم ایرانی» است. عضویت در گروه معروف ۵۳ نفر، عضویت در حزب توده از تاسیس تا انحلال، تحصیل در آکادمی مسکو و سپس تدریس در آن و تسلط به چهار زبان انگلیسی، روسی، آلمانی و فرانسه در کنار مسئولیتهای مختلف تشکیلاتی او در...

ادامه مطلب

پشت و روی  بی‌بی‌سی فارسی

بی بی سی فارسی ابزار دیپلماسی عمومی دولت استعماری انگلیس

پشت و روی بی‌بی‌سی فارسی

روز دوم دی 1319 خورشیدی، یک سال و 4 ماه پس از شروع جنگ دوم جهانی، رادیو بخش فارسی بنگاه سخن‌پراکنی بی‌بی‌سی رسماً افتتاح شد و فعالیت رسانه‌ای خود را آغاز کرد.(1) چند روز بعد نیز در هفتم دی همان سال بنگاه مذکور پخش اخبار به زبان فارسی را نیز در برنامه‌های خود گنجاند.(2) پیش از این در ۲۱ بهمن ۱۳۱۸ وزارت امور خارجه انگلیس موافقت رسمی خود را با راه اندازی شبکه‌ای فارسی زبان در مجموعه موسسه...

ادامه مطلب

خاطرات ابوالحسن ابتهاج از ریاستش بر بانک ملی

خاطرات ابوالحسن ابتهاج از ریاستش بر بانک ملی

سختگیری نمی‌کردم، کارم تمام بود ابوالحسن ابتهاج در یکی از مقاطع حساس تاریخ معاصر به ریاست بانک ملی رسید. ابتهاج در شرح خاطراتش پس از توصیف مخاطرات سمت خویش، روحیات ایرانی‌ها و مقوله معاش و زیست کاری‌شان را بیان می‌کند. وی ایرانی‌ها را «باهوش و با استعداد فوق‌العاده ولی بی‌دقت» می‌داند و همچنین در جای دیگر می‌گوید: «ایرانی همان‌‌قدر که استعداد دارد درستکار باشد،...

ادامه مطلب

سیر به قدرت رساندن رضاخان در ایران

روایت اسناد وزارت امور خارجه آمریکا

سیر به قدرت رساندن رضاخان در ایران

برشی از کتاب از قاجار به پهلوی

: «از قاجاریه به پهلوی» عنوان یکی دیگر از آثار دکتر محمدقلی مجد، پژوهشگر و محقق ایرانی مقیم آمریکا است که توسط مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی منتشر شده است. در این کتاب که ترجمه متن انگلیسی همین اثر تحت‌عنوان «From Qajar to Pahlavi: Iran 1919_ 1930» می‌باشد، چهار هزار روز از تاریخ ایران از تاریخ 1298 تا 1309 هجری خورشیدی به تصویر کشیده شده است. مجد برای این بررسی روزشمار‌گونه، از 633 سند منتشر...

ادامه مطلب

نقد و بررسی  خاطرات ابوالحسن ابتهاج

نقد و بررسی  خاطرات ابوالحسن ابتهاج

«خاطرات ابوالحسن ابتهاج» عنوان اثری است که به کوشش علیرضا عروضی در دو جلد تنظیم شده در لندن توسط انتشارات پاکا پرینت paka Print)  ) در سال 1991م (1370خ) چاپ و عرضه گردیده و در سال 1371 در ایران توسط «انتشارات علمی» در شمارگان 5500 نسخه منتشر شده است. ناشر ایرانی کتاب «خاطرات ابوالحسن ابتهاج»، در متن کوتاهی تحت عنوان «دیباچه ناشر» خلاصه‌ای از زندگینامه وی را عرضه داشته، اما مشخص نکرده...

ادامه مطلب

ابوالحسن ابتهاج که بود و چرا بازداشت شد؟

ابوالحسن ابتهاج که بود و چرا بازداشت شد؟

روز۲۰ آبان۱۳۴۰ابوالحسن ابتهاج،رییس سابق سازمان برنامه وبودجه به اتهام سوءاستفاده مالی بازداشت شد. «ابوالحسن ابتهاج در هشتم آذر سال ۱۲۷۸ شمسی در رشت متولد شد و دوران تحصیلات ابتدایی خود را تا سن دوازده سالگی در این شهر گذراند. پدرش ابتهاج‌الملک سال‌ها تحت نظارت فتح‌الله‌خان اکبرسردارمنصور، سپهداراعظم رشتی مسئول گمرک انزلی و همچنین پیشکار او بود. ابوالحسن ۱۴ ساله بود که به همراه...

ادامه مطلب

ماجرای میهمانی ویژه ابتهاج برای مذاکره باآمریکایی ها چه بود؟

گزارش مامور ساواک از اظهارات صادق برزگر معاون ابتهاج

ماجرای میهمانی ویژه ابتهاج برای مذاکره باآمریکایی ها چه بود؟

ماجرای سپردن طرح عمران خوزستان به یک شرکت آمریکایی

سند دو برگی از گزارش مامور ساواک به نام صادقیان از مذاکرات با دکتر صادق برزگر معاون وقت ابوالحسن ابتهاج مدیر عامل وقت بانک ایرانیان اطلاعات جالبی را بدست می دهد. براساس این سند آقای برزگر از سوی ابتهاج به میهمانی دعوت شده که در این میهمانی تعدادی از وزیران و نیز میهمانانی از آمریکا و سازمان سیا شرکت داشتند . آقای کاظمی مدعی است در این میهمانی  آمریکاییها بدلیل حضور او ناراحت خواهند شد به...

ادامه مطلب

پیش زمینه های کودتای سوم اسفند 1299

پیش زمینه های کودتای سوم اسفند 1299

 پس از انقلاب مشروطیت، سیاست‌های انگلیس و روس در ایران، بر پایه قرارداد معروف 1907م، اجرا می‌شد. با وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه و تغییر سیاست خارجی آن دولت و لغو قراردادهای دوره تزاری، دولت بلشویکی سیاست عدم مداخله در ایران را پیشه کرد و در نتیجه، دولت انگلیس برای مداخله در امور ایران بی‌رقیب ماند و در صدد برآمد تا سلطه و نفوذ خود را بر سراسر ایران گسترش دهد. درباره چگونگی تأمین منافع و...

ادامه مطلب

اختلافات درونی حزب توده در دوران بعد از انقلاب

اختلافات درونی حزب توده در دوران بعد از انقلاب

حزب توده دستخوش مجموعه‌ای از اختلافات و درگیری‌های درونی بود که به صورت یک «بحران» آنرا از درون می‌خورد و زمینه‌های فروپاشی و اضمحلال سریع آن را در تقابل با نظام جمهوری اسلامی فراهم می‌آورد. باید توجه داشت که اینگونه بحران‌ها: 1- سرشت همه گروهکهای ضد انقلابی است که در تعارض با نظام جمهوری اسلامی عمل می‌کنند و صرفنظر از نوع و شکل اختلافات، همه درگیر آنند؛ 2- بحرانهای درونی ذاتی...

ادامه مطلب