وحدت حوزه و دانشگاه
اشاره
حوزه و دانشگاه هر دو از نهادهای مهم فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی هستند. از خجسته ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی، وحدت حوزه و دانشگاه است. طرح مسأله وحدتِ این دو نهاد را می‌توان از آثار انقلاب فرهنگی دانست که با بهره‌گیری از رهنمودهای امام خمینی(ره) در سال 59 آغاز گردید. امام فرمودند: «باید انقلاب اسلامی در تمام دانشگاه‌های سراسر ایران به وجود آید تا اساتیدی که در ارتباط با شرق و یا غرب هستند تصفیه گردند و دانشگاه محیط سالمی شود برای تدریس علوم عالی اسلامی». 27 آذر، روز وحدت حوزه و دانشگاه فرصت خوبی برای طرح این شجره طیبه و تحکیم یکی از بزرگ‌ترین آرمان های انقلاب اسلامی است.
«گذرستان» حاضر با مرور اندیشه‌ها و فعالیت‌های شهید مفتح، به اهمیت و زمینه‌های تحکیم پیوند حوزه و دانشگاه پرداخته است.
به‌مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه، مدرسان و طلاب حوزه علمیه و دانشجویان عضو دفتر تحکیم وحدت حوزه و دانشگاه در روز 27 آذر 1359 با امام خمینی در حسینیه جماران دیدار کردند. امام در ابتدای بیاناتشان در این دیدار اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه را یادآور شدند و فرمودند:«چه مجلس شورانگیزی است و چه اجتماع مبارکی! یک روز بود که دانشگاه و حوزه های علمیه نه آنکه از هم جدا بودند، جَوّی به وجود آورده بودند که...
روز وحدت حوزه و دانشگاه، از یادگارهای ارزشمند امام بزرگوارماست. این مسأله هم مثل همه‌ی تدابیر و تصمیمهای مهمی که در راه جریان صحیح و اسلامی جامعه‌ی ما، آن حکیم عالی‌مقام و آن انسان والا و بصیر مطرح کردند، یکی از برکات وجودی ایشان بوده و هست و ان‌شاءالله خواهد بود. امسال، سالگرد...
موضوع دانشگاه، به خودىِ خود یک موضوع مهم است؛ همچنان‌که موضوع حوزه‌ى علمیه هم، به خودى خود یک موضوع اساسى و مهم است. وقتى ما «وحدت حوزه و دانشگاه» را عنوان مى‌کنیم، بدیهى است مقصود این نیست که این دو را در عالم واقعیّت به یک چیز تبدیل کنیم. زیرا اگرچه در گذشته، در حوزه‌هاى علمیه، همان دروسى خوانده مى‌شد که امروز در دانشگاهها خوانده مى‌شود، اما اگر فرض کنیم آن دروس حوزه‌هاى علمیه، همان پیشرفتى...
وحدت حوزه و دانشگاه، یعنی: وحدت در اهداف کلی، وحدت در کامل ساختن این ملت و این کشور و حرکت با یکدیگر و عبور در دو خط موازی، بدون اصطکاک با هم؛ یعنی هر دو، کار خودشان را بکنند؛ اما برای یک هدف و آن هدف، ساختن و کامل کردن ملت و کشور ایران است. این طور باید حرکت کرد. وحدت حوزه و دانشگاه، یعنی وحدت در هدف. هدف این است که همه به سمت ایجاد یک جامعه ی اسلامی پیشرفته ی مستقل، جامعه ی امام، جامعه ی پیشاهنگ، جامعه ی...
پیوستگی دانش و دیانت در ایراناز موقعی که آیین اسلام به ایران قدم نهاد، ایرانی ها در عرصه های علمی و فرهنگی به شکوفایی خویش پرداخته و با الهام از قرآن و حدیث، وسعت دید و بلند نظری و عدم تعصب در اسلام برای فرا گرفتن دانش های گوناگون بسیج شدند، آنان می کوشیدند برای اخذ حکمت و معرفت به هر کجا که آن را می یابند سفر کنند و محضر هر دانشوری را درک نمایند ضمن این که عقیده داشتند علم و ایمان از هم جدا نمی...
همه ما، کم و بیش، با وضع حوزه و دانشگاه در رژیم سابق آشنا هستیم. در رژیم گذشته، درست در نقطه مقابل آنچه که مى بایست عمل شود، در جهت اختلاف و جدایى میان نهادها و مؤسسات تلاش مى شد. براى جدایى حوزه و دانشگاه از یکدیگر تلاشهاى بیشترى صورت مى گرفت. اما افراد متعهدى مانند آیت اللّه شهید مطهرى، شهید دکتر مفتح، شهید دکتر بهشتى و شهید دکتر باهنر(رحمهم الله) به این نقطه ضعف پى برده بودند و با فداکارى بسیار...
در این خصوص، برخی از اندیشمندان تحلیل های مختلفی ارائه کرده اند که در مجموع به چهار رویکرد مهم می‌توان کرد: وحدت معرفتی، وحدت ایدئولوژیک، وحدت ساختاری و وحدت مبتنی بر تقسیم کار. تقریبا از زمان مشروطه تاکنون به گونه ای مستقیم و غیرمستقیم، موضوع پیوند میان دو سازمان علمی جامعه، ذهنیت اندیشمندان و اصلاحگرایان را به خود مشغول کرده است. این رابطه را می توان در اشکال متنوعی از قبیل سنت و...
تاکنون وحدت حوزه و دانشگاه به درستی تبیین و شناخته نشده است و از این جهت آسیب‌هایی متوجه سازمان روحانیت و نظام آموزش عالی ایران است. در نگاهی کلی تر، جامعه سنتی ما و روشنفکری دینی ما با این آسیب‌ها مواجه است، این آسیب‌ها موجب شده که به درستی مفهوم وحدت حوزه و دانشگاه درک نشود و تا حدودی ذهن‌ها سراغ انجام کارهای تشکیلاتی، حکومتی و دستوری سوق یابد؛ در حالی که هدف حضرت امام خمینی بسیار فراتر از...
1- ضرورت وحدت حوزه و دانشگاهدر قرآن و منابع اسلامی هم وحدت ادیان مطرح است، چنان که می خوانیم: «قُل یا اَهلَ الکِتابِ تَعالَوا اِلی کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وَ بَینَکُم اَلّا نَعبُدَ اِلاّ اللّه و لانُشرِکَ بِهِ شَیئاً...؛(3) بگو ای اهل کتاب بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است تا جز خداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را همتای او قرار ندهیم.» و هم وحدت مذاهب در درون جامعه اسلامی چنان که قرآن با...
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی که نظام جمهوری اسلامی برای نیل به اهداف متعالی خود نیاز به کمک همه علما و دانشگاهیان و حوزویان داشت، حضرت امام بیش از همه اهمیت نقش حوزویان و دانشگاهیان را احساس نموده و دانشگاه را مبدأ سعادت جامعه می‌دانستند. داشتن یک دانشگاه اسلامی و در خدمت مردم و نظام اسلامی را در بیانات خویش به کرات تاکید می‌کردند. حضرت امام خمینی بر ارتباط حوزه و دانشگاه و...
وحدت میان حوزه و دانشگاه مطالبه ی جدی و به حقی است که امام راحل و مقام معظم رهبری به عنوان رهبران نظام در طول سال های پس از پیروزی انقلاب از همه داشته و دارند. اقداماتی نیز در طی این مدت برای تحقق این خواسته صورت پذیرفته است اما فضای موجود در مراکز علمی حوزوی و دانشگاهی حاکی از این است که هنوز تا تحقق کامل این خواسته راه زیادی مانده است و گویا هنوز کاری درخور صورت نپذیرفته است. آسیب شناسی وضع موجود و...
بیست و هفتم آذر هر سال مصادف است با سالروز شهادت مردی بزرگ از تبار عمّاریون که با شهادتش پیوند حوزه و دانشگاه را مستحکم ساخت. شهید آیت الله دکتر محمد مفتح شخصیتی است که دارای ویژگی های برجسته و کارنامه ای درخشان در عرصه‌ی علم و عمل بود. مردی از خاندان روحانیّت به حوزه‌ی علمیّه پیوست و در درس عالمان، فقیهان، فیلسوفان و عارفان واصل حضور یافت و از درس و بحث، علم و عمل و آگاهی و اندیشه‌ی...
دانشگاه و حوزه هر دو از نهادهای مهم فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی هستند. از خجسته ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی، وحدت حوزه و دانشگاه است. طرح مسأله وحدتِ این دو نهاد را می توان از آثار انقلاب فرهنگی دانست که با بهره گیری از رهنمودهای امام خمینی(ره) در سال 59 آغاز گردید. ایشان فرمودند: «باید انقلاب اسلامی در تمام دانشگاه های سراسر ایران به وجود آید تا اساتیدی که در ارتباط با شرق و یا غرب هستند تصفیه...
