شاه چه کسی را برای کودتا نسبت به زاهدی ترجیح می‌داد؟

اللهیار صالح که متولد و رشد یافته کاشان بود، توسط میرسید محمد پرورش، از اعضای حزب دموکرات تربیت سیاسی یافت و به واسطه او، تحصیلات خود را در مدرسهٔ آمریکایی تهران ادامه داد. پس از فارغ‌التحصیلی، ابتدا مترجم سفارت آمریکا شد و در دوران رضاشاه، در همکاری با علی‌اکبر داور، به وزارت عدلیه و پس از آن همراه با داور به وزارت مالیه رفت و سمت‌هایی همچون دادستان اصفهان و دادستان دیوان کیفر کارکنان دولت، ریاست کل انحصارات دخانیات، ریاست کل گمرک و معاونت وزارت مالیه را عهده‌دار شد.  

او در دوران محمدرضاپهلوی نیز در مقاطع مختلف به عنوان وزیر دارایی و وزیر کشور در دولت حاضر بود، از دولت احمد قوام تا علی سهیلی، ساعد مراغه‌ای، ابراهیم حکیمی و مصدق. صالح در دوره‌های شانزدهم و بیستم نیز به مجلس شورای ملی راه یافت و در مقاطعی نیز به ماموریت‌های دیپلماتیک اعزام شد، از ریاست هیئت‌های اقتصادی در مسکو و آمریکا تا سفیر ایران در آمریکا که همزمان است با کودتای ۲۸ مرداد. وی در سال ۱۳۴۰ به زندان افتاد اما این زندان به طول نیانجامید و حتی در سال بعد، اسدالله علم به منزل او رفت تا درباره پیشنهادهای شاه با او مذاکره کند. صالح در اردیبهشت ۱۳۴۳ به دلیل اختلاف با نظرات دکتر مصدق دربارهٔ شیوه کار و تغییر اساس‌نامه جبهه استعفا داد و از این تاریخ به بعد از فعالیت‌های سیاسی کناره‌گیری کرد و در دو دههٔ آخر عمر، فعالیت سیاسی قابل‌توجهی نداشت و سرانجام در سال ۱۳۶۰ در خارج از کشور درگذشت.  

جالب اینکه اختلاف میان صالح و مصدق از سالها جلوتر به اطلاع شاه رسیده بود؛ تا جایی که ۴ اسفند ۱۳۳۱، هندرسون سفیر آمریکا در ایران به وزارت امور خارجه آن کشور نوشته است: «تردیدهایم دربارۀ تمایل شاه به پشتیبانی از هر شخصیت نیرومندی به عنوان جانشین، مصدق از آن رو افزایش یافته است که به طور موثق اطلاع یافته ام که روز گذشته شاه همچنان با زاهدی مخالفت میکرده و هنوز در پی یافتن راهی برای ارسال پیام به سفیر،[اللهیار] صالح است تا ببیند آیا این شخص نخست وزیری را می پذیرد یا خیر؟» (مذاکرات ایران و آمریکا - اسناد سیاسی سفارت آمریکا در تهران، ترجمه محمد آقاجری، بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه، ص ۲۰۲)

اللهیار صالح که از ۲۷ شهریور ۱۳۳۱ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲سفیر ایران در آمریکا بود، یکی از کانالهای مصدق برای مذاکره با آمریکایی‌ها بود و حتی در برخی جلسات مهم، همچون دیدار ۹۰ دقیقه‌ای هندرسون با مصدق در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۳۱ در قامت مشاور و مترجم مصدق حاضر بود. (همان، ص ۱۲۴)