آموزگار و اوضاع وزارت دارایی

موضوع : وضع وزارت دارائى



شماره : 860/300/الف تاریخ 28/9/44



هفته گذشته دکتر آموزگار وزیر دارائى به اروپا مسافرت کرد و همانطور که در سفر امریکا که 2 ماه قبل صورت گرفت مسئول یا سرپرستى در غیاب خود براى وزارتخانه تعیین نکرده بود این دفعه نیز وزارت دارائى را بحال خود رها نمود نتیجه اصل تمرکز مسئولیت و نظارت اکنون در این وزارتخانه مفهومى ندارد و هر یک از مدیران کل هر طور دلشان بخواهد مقاصدشان را پیش مى برند. این طرز رفتار و عمل وزیر دارائى نزد صالحین امور بعدم مدیریت و ضعف ایشان تعبیر مى شود زیرا در دستگاههاى کشورى رسم و روال کار بر این است که هر مافوق در مدت غیبت خود ولو آنکه محدود باشد بیکى از مقامات مربوطه اختیار و حق سرپرستى مى‏دهد تا در مواقع ضرورى تصمیم اتخاذ و دستورات لازم صادر نماید. اگر فرض شود که دکتر آموزگار به تنها معاون این وزارتخانه آقاى قوام صدرى و مدیران کل اعتماد ندارند چگونه بعد از 8 ماه جز یکى دو مورد اقدام به تغییر آنها ننموده و با وجود احساس لزوم تغییرات در مقامات موثر دارائى ساکت نشسته‏اند. شایع است که ایشان چندى قبل اظهار داشته که اگر هر یک از مدیران یا روسا کل را تغییر دهم اقلا چهل پنجاه نفر دشمن و مخالف در خارج براى من فراهم خواهد شد. ایشان تاکنون در مورد هیچ یک از گزارشها و مراجعات ادارات تابعه دستور صریح یا قاطع نداده و حتى المقدور کارها را باصطلاح مسامحه کرده‏اند. مثلا دستورات کتبى ایشان از این چند کلمه (مذاکره شود. رسیدگى نمائید. منظور چیست و ارجاع به کمیسیون) تجاوز ننموده است در صورتیکه امور وزارت دارائى که جنبه مالى و وصولى دارد غیر از امور بعضى از وزارتخانه‏هاى دیگر میباشد که حالت تشریفاتى دارند. رفتار آقاى دکتر آموزگار در وزارت دارائى طورى است که گوئى خود را آلت معطله و چند ساعته تصور مینمایند و لذا علاقمند باصلاح و تصفیه این دستگاه عظیم مالى نیستند.

در نتیجه روسا و مدیران کل ناصالح با خاطر جمعى و بدون هراس و واهمه بسوء استفاده ادامه میدهند و این وضع موجب تشدید عدم رضایت گردیده و هرروزبتعداد ناراضیها در وزارت دارائى افزوده میشود عناصر خاطى روز و شب در فعالیت هستند که به نحو و ترتیب مقام و موقعیت خود را محفوظ نگهدارند. گرچه اغلب میان آنها اختلاف تولید میگردد اما همینکه پاى منافعشان بمیان آید اختلاف را کنار گذارده متحد میشوند. در حال حاضر در ادارات وصول و تشخیص درآمد سوء استفاده و اخاذى بمنتها درجه رسیده و میلیونها تومان حق مسلم دولت ضایع و حیف و میل میشود. کوچکترین مامورین وصول از برکت پولهاى بادآورده صاحب زندگى ممتاز شده و هر شب در کاباره‏ها و کلوپها پولهاى کلان خرج میکنند و هر یک از آنها ماشین سوارى آخرین مدل زیر پا دارند . نکته قابل توجه این است که آنها خیلى بى باکانه و بى محابا مبادرت بسوء استفاده میورزند مثل اینکه آزادى عمل آنان در این راه تامین و تضمین گردیده است. همین بیست روز قبل بود که سوء استفاده یک میلیون تومان اسناد خزانه در خزانه دارى کل کشف شد ولى به پاداش این دستبرد و حیف و میل دکتر احمدى خزانه‏دار عضو هیات مدیره بیمه ایران گردید که فقط حقوق ماهیانه‏اش شش هزار تومان است.بجرات بایدگفت که طى 20 سال گذشته هیچ وقت در وزارت دارائى اینقدر هرج ومرج و بى بندوبارى ریشه ندوانیده بود. از مدتها قبل در کلیه وزارتخانه‏ها کارمندان داراى 20 سال خدمت را بازنشسته کرده و میکنند لیکن آقاى دکتر آموزگار بعلت جریانیکه در گذشته بین ایشان و خطیبى مدیر کل تطبیق اسناد صورت گرفته از بازنشسته کردن او خوددارى و بهمین خاطر و منظور مانع صدور احکام بازنشستگى سایرین شده‏اند. آقاى آموزگار هفته قبل آقاى کاظمیه مشاور وزارت دارائى را احضار و باو گفته‏اند که اخیرا اعلامیه‏اى منتشر و به اعلیحضرت نوشته شده که من با دکتر امینى قصد تغییر رژیم و ایجاد جمهوریت داریم لذا براى رد این اتهام ناچار باید دستور دهم نخست شما را که شهرت رفاقت با دکتر امینى دارید بیکار نمایند و فوق العاده و مزایایتان قطع شود. کاظمیه برآشفته و اظهار نموده که اگر من در کابینه امینى معاون وزارت اقتصاد بودم جرم نیست شما چرا سفسطه میکنید.

نظریه منبع : مطالب در مورد وضع موجود وزارت دارائى بسیار است وگرچه جنبه سیاسى ندارد ولى چون بمرور و تجربه ثابت شده که منشاء اکثر انحرافات و لغزشهاى مضره سیاسى نارضائى و تبعیض بوده لذا نبایست فاقد اهمیت تلقى شوند. اصل در پرونده وزارت دارایى روى پرونده جمشید آموزگار بایگانى شود. 294 ـ الف ـ م