گزیده‌ای از اسناد کردستان

کتاب دارای مقدمّه‌ای است در تاریخ مشروطه و وقایعی که همزمان با آن در کردستان و مجلس شورای ملی روی داده است.

این اسناد شامل 240 سند است که از میان 3000 سند گزینش شده و از مجلس دوم 1327ق /1288ش تا پایان مجلس پنجم 1304ش را در بر می‌گیرد و حوزة جغرافیایی آنها شامل مناطق کردنشین استان کردستان، جوانرود، روانسر و مهاباد است. شیوة تنظیم اسناد بر پایة تاریخی- موضوعی است. مدوّن این اثر می‌گوید: در گزینش خود سعی کرده که علاوه بر تاریخ سیاسی، اسناد مهمی را از مسائل و مشکلاتی که مردم در زندگی روزمرة خود با آن روبرو بودند،‌ در این کتاب بیاورد.

موضوع محوری بیشتر اسناد، کشمکش و اختلاف مالکان با رعایای خود و دیگر مالکان محلی بر سر آب، ملک و زمین است ولی در کنار آن موضوعات مهم دیگری از قبیل: دخالت دولت عثمانی در غرب ایران؛ میزان رعایت حقوق اقلیت‌های قومی و مذهبی؛ مشکلات زنان؛ چگونگیِ تأسیس ادارات دولتی مانند عدلیه و نظمیه و موسسات تمدّنی جدید مانند مدرسه، ادارة برق و مخابرات؛ اختلافات ایلی، طایفه‌ای و مذهبی و رقابتهای مالکان و متنفذان محلی با حکام اعزامی از سوی دولت؛ تقابل شرع و عرف (روحانیون محلی با روسای عدلیة کردستان؛ اطلاعات اجتماعی شامل نام ایلات و طوایف، خصوصیات زندگی ایلی و  روستایی؛ و تصاویری از جرایم و ناهنجاریهای اجتماعی مانند قتل، دزدی، فقر و انواع خشونت، نیز دیده می‌شود.

در انتهای نیز کتاب چهار نمایه شامل نامها و القاب، جایها، سازمانها و نهادها، گوناگون (پیشه‌ها، قومها،‌ خاندانها، کتب و نشریات) تدارک دیده شده که به روند تحقیق و پژوهش بر روی این اسناد کمک شایانی می‌کند.

همزمان با برگزاری پنجمین همایش تاریخ مجلس از این اثر منتشر شده از سوی کتابخانه مجلس رونمایی خواهد شد.