11
شهریور
1397
مذاکرات دکتر مصدق با آورل هریمن فرستاده ویژه دولت آمریکا در باره ملی شدن نفت
پس از تصویب لایحه ملی شدن صنعت نفت ایران در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ شمسی در مجلس سنا، دکتر مصدق به عنوان نخستوزیر ایران درصدد اجرای این قانون برآمد. دولت ایران در این زمان، آمادگی داشت که خود مستقیماً نفت را صادر نماید. از آن طرف با خلع ید از شرکت نفت انگلستان که از سالها قبل بر چاههای نفت ایران خیمه زده بود، دولت این کشور را به عکس‌العمل واداشت و کشتی جنگی به خلیج‌فارس اعزام کرد. درنتیجه صادرات نفت ایران نیز متوقف شد.
در ادامه، شرکت نفت انگلیس به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت برد، ولی دولت ایران رسیدگی به اختلاف یک شرکت با یک دولت را در صلاحیت دیوان نمیدانست چون کار اختلاف بالا گرفت، در بیست و سوم تیر ماه ۱۳۳۰شمسی، ویلیام آورل هریمن William Averell Harriman
مشاور مخصوص هری ترومن رئیس‌جمهور وقت آمریکا برای میانجی‌گری بین شرکت نفت انگلیس و دولت ایران وارد تهران شد.
به دعوت هریمن هیأتی از انگلستان به ایران آمد و مذاکراتی طولانی به مدت سه هفته بین دو طرف انجام گرفت. انگلیسی‌ها در حقیقت خواهان سهمی برابر با ایران و به مدت ۲۵ سال بودند که بیش از پیش نفت کشور را به قیمت ارزان به یغما برند، اما هیات ایرانی مذاکرهکننده با انگلیسی‌ها این مساله را نپذیرفت و مذاکرات دو جانبه با میانجی‌گری نماینده آمریکا بینتیجه ماند.
در نهایت آورل هریمن پس از شکست در مأموریتش، در اول شهریور آن سال بدون دستیابی به نتیجهای به کشورش بازگشت. مداخله آمریکا در این مسأله هر چند به عنوان نقش میانجی صورت گرفت، ولی زمینهای برای حضور بیشتر آمریکاییان در ایران شد، طوری که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در دو سال بعد از آن، آمریکاییان بر تمامی منابع حیاتی کشور دست یافتند.
در ادامه، شرکت نفت انگلیس به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت برد، ولی دولت ایران رسیدگی به اختلاف یک شرکت با یک دولت را در صلاحیت دیوان نمیدانست چون کار اختلاف بالا گرفت، در بیست و سوم تیر ماه ۱۳۳۰شمسی، ویلیام آورل هریمن William Averell Harriman
مشاور مخصوص هری ترومن رئیس‌جمهور وقت آمریکا برای میانجی‌گری بین شرکت نفت انگلیس و دولت ایران وارد تهران شد.
به دعوت هریمن هیأتی از انگلستان به ایران آمد و مذاکراتی طولانی به مدت سه هفته بین دو طرف انجام گرفت. انگلیسی‌ها در حقیقت خواهان سهمی برابر با ایران و به مدت ۲۵ سال بودند که بیش از پیش نفت کشور را به قیمت ارزان به یغما برند، اما هیات ایرانی مذاکرهکننده با انگلیسی‌ها این مساله را نپذیرفت و مذاکرات دو جانبه با میانجی‌گری نماینده آمریکا بینتیجه ماند.
در نهایت آورل هریمن پس از شکست در مأموریتش، در اول شهریور آن سال بدون دستیابی به نتیجهای به کشورش بازگشت. مداخله آمریکا در این مسأله هر چند به عنوان نقش میانجی صورت گرفت، ولی زمینهای برای حضور بیشتر آمریکاییان در ایران شد، طوری که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در دو سال بعد از آن، آمریکاییان بر تمامی منابع حیاتی کشور دست یافتند.
نظرات