انتشار کتاب «تاریخ مطبوعات ایران؛ از عصر قاجاریه تا پیروزی انقلاب اسلامی»

محمود حکیمی نویسنده و پژوهشگر ادبی ـ تاریخی درباره تالیف کتاب «تاریخ مطبوعات ایران؛ از عصر قاجاریه تا پیروزی انقلاب اسلامی» اظهار کرد: افراد زیادی اهل کتاب هستند اما متاسفانه از وجود بسیاری از مجلات و نشریات آگاه نیستند؛ این موضوع مرا بر آن داشت تا کتابی جامع را از خاستگاه و فراز و نشیب‌های مطبوعات ایران، در اختیار علاقه‌مندان قرار دهم.

وی با بیان این‌که از سال 1375 مشغول تهیه مجموعه‌ای با عنوان «تاریخ مطبوعات ایران؛ از قاجاریه تا پیروزی انقلاب» بوده است، توضیح داد: از سال 1364 مطالعاتی در این حوزه داشتم اما حرکت به‌سوی نوشتن و جمع‌آوری اطلاعات آن، از سال 1375 به‌طور جدی و مستمر آغاز شد.

این پژوهشگر ادبی ـ تاریخی درباره تفاوت این اثر با سایر آثار منتشر شده در این حوزه گفت: در این کتاب که به سه جلد می‌رسد، تلاش کرده‌ام به نشریات کشور ـ از عصر قاجاریه تا پیروزی انقلاب اسلامی ـ بپردازم، اما نکته‌ای که بیشتر در این کتاب مورد توجه قرار داده‌ام، نگاه تحلیلی به این نشریات است؛ یعنی در این اثر فقط به ارایه گزارش درباره نشریات و سال انتشار آن‌ها اکتفا نکرده بلکه برخی مقالات منتشرشده در آن نشریات را تحلیل و بررسی کرده‌ام.

حکیمی ادامه داد: بسیاری از مطالبی که در این کتاب آورده‌ام ابتدا معرفی گردانندگان و مدیران‌مسوول هر مجله سپس درباره نویسندگان مطالب مجلات است. از هر دوره مجله، چند مقاله را نیز تحلیل و بررسی کرده‌ام.

این استاد دانشگاه افزود: به دلیل علاقه و سابقه فعالیتی که در نشریات اسلامی داشته و دارم، قصد دارم یک جلد از این مجموعه را به تاریخ نشریات اسلامی اختصاص دهم؛ چراکه مطبوعات و نشریات باسابقه‌ای در این حوزه داریم که قدمت و سابقه حضورشان حتی به بیش از نیم قرن می‌رسد. این موضوع نشان از ریشه‌دار بودن یک نشریه است؛ مثلا مجله «درس‌هایی ازمکتب اسلام» که بنده سال‌ها در آن کار کردم و مطلب می‌نویسم، اکنون پنجاه و چهارمین سال است که توانسته توسط هیأت‌مدیره و هیأت‌ تحریریه به کار خود ادامه دهد.

وی درباره منابع مورد استفاده در این پژوهش گفت: خوشبختانه کتابخانه ملی بسیاری از روزنامه‌های عصر قاجاریه را به‌صورت کتاب منتشر کرده، یعنی وقایع‌الاتفاقیه و تمام نشریاتی را که زمان قاجاریه و پهلوی منتشر شده‌اند در قالب کتاب تهیه کرده است که از آن‌ها در تالیف این اثر بهره‌های زیادی برده‌ام.

حکیمی در پایان ضمن یادآوری تلاش‌های فرید قاسمی در عرصه تاریخ مطبوعات ایران گفت: وی به عنوان پژوهشگر برجسته‌ و صاحب‌نظر در حوزه تاریخ مطبوعات ایران، تلاش‌های بسیاری در این عرصه انجام داده که بدون‌شک راهگشای محققان در این مسیر بوده است.