کیش شخصیت عامل سقوط شاه

کیش شخصیت شاه یکی از عوامل سقوط شاه شد؛ زیرا ظواهر پر زرق و برق قدرت شاه، آمریکا را فریب داد و هرگز پیش‌بینی سقوط او را نکرد. در یکی از گزارش‌های سفارت آمریکا چنین آمده بود:

«عکس شاه همه جا هست، پیش از شروع فیلم در همه‌ سینماها تصویر او در حالت‌های شاهانه گوناگون همراه قطعاتی از سرود ملی نمایش داده می‌شود. سالروز تولد شاه، ملکه و ولیعهد با آتش بازی و رژه و تظاهرات جشن گرفته می‌شود... همه‌‌ رسانه‌های گروهی مورد استفاده قرار گرفته‌اند تا این اندیشه را تبلیغ کنند که وفاداری به سلطنت و میهن‌پرستی ملی لازم و ملزوم‌اند»

بیشتر کارخانجات، سدها، بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، مدارس، پارک‌ها، آموزشگاه‌ها و ... به نام یکی از خاندان سلطنت نام‌گذاری شده بود. فهرست زیر، هر چند گزیده‌ای بیش نیست، ولی به خوبی گویای این مطلب هست:

 - بندرپهلوی، بندر فرحناز، بندر شاه، بندر شاپور، نفت شاه، شهر شاهی ، شهر شاه‌پسند، شهرک فرحناز پهلوی در تهران؛

 - سد فرحناز در تهران، سد شهناز پهلوی در همدان، سد رضاشاه پهلوی در خوزستان، سد شهبانو فرح در رشت، سد محمدرضا شاه پهلوی؛

 - دانشگاه صنعتی آریامهر تهران، دانشگاه پهلوی شیراز، دانشگاه فرح (مدرسه‌ عالی دختران تهران)، آموزشگاه حرفه‌ای فرح پهلوی، آموزشگاه پرستاری اشرف پهلوی، آموزشگاه حرفه‌ای رضاپهلوی اصفهان، آموزشگاه بهیاری 25 شهریور زاهدان (به مناسبت بیست و پنجمین سال سلطنت پهلوی)، آموزشگاه عالی پرستاری رضاشاه کبیر؛

-  بیمارستان لیلا پهلوی، بیمارستان فرح پهلوی مشهد، بیمارستان ثریا (بیمارستان شیر و خورشید)، بیمارستان آریامهر بندرلنگه، درمانگاه کودکان شمس پهلوی، مرکز پزشکی پهلوی، بیمارستان 24 اسفند (تولد رضا شاه)، بیمارستان شهناز پهلوی مشهد، بیمارستان پهلوی نهاوند، بیمارستان یک صد تخت خوابی رضا پهلوی رضاییه، زایشگاه فرح، بیمارستان بنیاد شمس پهلوی، بیمارستان پهلوی تهران، درمانگاه نوبنیاد رضا پهلوی شیراز، بیمارستان ششم بهمن مشهد (به مناسبت سالگرد رفراندم لوایح شش گانه)، بیمارستان 25 شهریور تهران، بیمارستان رضا پهلوی وابسته به سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی؛

-  میدان شهیاد پهلوی، میدان 24 اسفند، کوی فرح پهلوی شیراز، کوی فرح پهلوی زاهدان، میدان پهلوی، خیابان پهلوی، کوی نوبنیاد 9 آبان (تولد ولیعهد)، میدان 25 شهریور، کوی رضا پهلوی محلات، خیابان محمدرضا شاه پهلوی، خیابان غلامرضا پهلوی؛

 - ورزشگاه فرح پهلوی اصفهان، استخر پهلوی اصفهان، ورزشگاه سرپوشیده‌ محمدرضا شاه پهلوی، ورزشگاه بزرگ یک صد هزار نفری آریامهر، ورزشگاه سرپوشیده‌ والاحضرت شاهپور علیرضا پهلوی گنبد، مرکز ورزشی و فرهنگی 25 شهریور تهران، استادیوم فرح پهلوی تهران، کلوپ دختران شهناز پهلوی، کلوپ رضا پهلوی، سالن سرپوشیده‌ تربیت بدنی محمدرضا شاه پهلوی آبادان، استادیوم ورزشی شهناز پهلوی؛

-  پارک پهلوی تهران، پارک ولیعهد بابل، پارک آریامهر تهران، پارک جنگلی شهبانو فرح پهلوی لویزان، پارک فرحناز پهلوی شیراز، پارک ولیعهد شیراز، پارک فرح در جلالیه‌ تهران، پارک نوبنیاد پهلوی، پارک فرح پهلوی اصفهان، پارک فرح آباد جنوب شهر تهران؛

-  بنیاد فرهنگی رضا پهلوی، کتابخانه‌ رضا پهلوی رشت، کتابخانه‌ی پهلوی تهران (مرکز جمع‌آوری کتاب‌های خطی در مورد تمدن ایران)، موزه‌ سلسله‌‌ی پهلوی.

-  پهلوی‌ها حتی سعی داشتند نام خود را روی کشتی‌های تجاری و ناوهای جنگی هم بگذارند؛ مثل کشتی آریامهر، کشتی آریاناز، کشتی آریا کیش و ناو شاهرخ.

 - پهلوی‌ها حتی از جام‌های ورزشی نیز نمی‌گذشتند و به نام خود نام‌گذاری می‌کردند؛ مانند جام شنای ولیعهد، جام آریامهر، جام فرح و ...

-  شاه در این اواخر جایزه‌ای بین‌المللی به نام «جایزه‌ پهلوی» که ارزش آن پنج هزار دلار بود درست کرد و به طرف‌داران خود در جهان خیر و بخش می‌کرد.

یکی از مظاهر تفرعن و کیش شخصیت پهلوی پیکره سازی و نصب آن در اماکن عمومی ایران بود. طبق گزارشی تا سال 1357 بیش از هشتصد مجسمه از رضا شاه و محمدرضا شاه در سرتاسر ایران نصب شد.

یکی از مظاهر تفرعن و کیش شخصیت پهلوی پیکره سازی و نصب آن در اماکن عمومی ایران بود. طبق گزارشی تا سال 1357 بیش از هشتصد مجسمه از رضا شاه و محمدرضا شاه در سرتاسر ایران نصب شد.

شاه حتی کارخانه‌ای مانند ذوب آهن اصفهان را که صنعتی ملی بود، به نام «کارخانه‌ی ذوب آهن آریامهر» نام‌گذاری کرد.

جالب این است که بدانیم انتخاب نام اماکن بزرگ مانند دانشگاه یا بنادر و شهرها و کارخانجات هرگز توسط مردم صورت نمی‌گرفت، بلکه نام‌گذاری به فرمان شاه صادر می‌گردید.

خودخواهی دربار شاه تعطیلی، شادی، جشن و پایکوبی مردم ایران را بر محور خاندان سلطنت تعیین می کرد. مردم موظف بودند در ایام متعلق به این خانواده جشن بگیرند و خیابان‌ها را آذین بندی کنند. مدارس مجبور بودند با راه‌اندازی کارناوال‌ها  شادی خود را به لودگی و سیاه‌بازی آلوده کنند. جدول روزهای تعطیل یا جشن و چراغانی نشانگر تفرعن این خانواده می‌باشد:

21 فروردین  روز دعا (به مناسبت جان به در بردن شاه از ترور سال 1344)

28  مرداد روز جشن ملی (به مناسبت پیروزی شاه در کودتای 28 مرداد 1332)

25  شهریور روز جشن ملی (به مناسبت به سلطنت رسیدن محمدرضا شاه)

6  مهر  روز جشن ملی ( سال روز سروش آریامهر)

21  مهر  روز جشن و شادی ( به مناسبت تولد فرح)

4  آبان  روز جشن و آذین‌بندی (به مناسبت تولد شاه)

9  آبان   روز جشن و پایکوبی (به مناسبت تولد ولیعهد)

6  بهمن  روز جشن (به مناسبت انقلاب شاه و ملت)

5  بهمن   روز نیایش (به مناسبت رفع خطر از شاه در سال 1327)

3  اسفند  روز رضا شاه کبیر (به مناسبت کودتای سوم حوت 1299)

 24 اسفند روز پدر (به مناسبت تولد رضا شاه)