توفان
داستان مایه کوبی آبله در ایران

داستان مایه کوبی آبله در ایران

شانزده سال پس از آنکه ادوارد جنر، پزشک انگلیسی روش پیشگیری از ابتلا به آبله را یافت، آبله کوبی در ایران توسط دکتر جان مک کورمیک، پزشک مخصوص عباس میرزای نایب السلطنه در تبریز آغاز شد. در واقع نخستین آبله کوبی در ایران توسط این پزشک انگلیسی بر روی فرزندان ولیعهد انجام شد و سپس به دستور عباس میرزا حدود 80 هزار نفر در آذربایجان با انجام این عمل از ابتلا به آبله نجات یافتند. بعدها در طی سال های 1332 تا 1338 ه...

ادامه مطلب

روایتی از ۷۲ ساعت آخر زندگی تختی

به مناسبت سالروز درگذشت جهان پهلوان تختی

روایتی از ۷۲ ساعت آخر زندگی تختی

شماره 741 هفته‌نامه روشنفکر که در روز 28 دی‌ماه 1346 منتشر شده، چند روز بعد از مرگ جهان‌پهلوان، بخش عمده‌ای از مطالبش را به این اتفاق اختصاص می‌دهد. پیش از آغاز مطالب در توضیح دلیل عدم پرداختن به موضوعی چنین مهم در شماره قبلی نوشته شده بود: «متاسفانه روز دوشنبه گذشته خبر خودکشی(!) تختی وقتی به ما رسید که مجله منتشر شده بود اما از پای ننشستیم و از همان لحظه با همه تاثر گیج‌کننده‌ای که...

ادامه مطلب

 مجازات حبس برای سرپیچی از مایه‌کوبی

نگاهی به اجرای طرح سراسری واکسیناسیون آبله تا ریشه‌کنی آن در طهران

مجازات حبس برای سرپیچی از مایه‌کوبی

 از مرحله وحشت‌زدگی در مقابل شیوع «کوویدـ‌۱۹» با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ماسک زدن به مرحله درمان و تزریق واکسن رسیدیم.  این روزها بحث نوع واکسن داغ است. همیشه در طول تاریخ اصل تزریق واکسن مخالفان و موافقانی داشته است و ربطی به امروز ندارد. به عقیده بعضی از کارشناسان، وقایع تاریخی اغلب در حال تکرارند و مردم ایران، به‌ویژه پایتخت، در روزگار شیوع آبله هم برای واکسیناسیون...

ادامه مطلب

تَمَرد و سرکشی مردم در اجرای آبله‌کوبی

تَمَرد و سرکشی مردم در اجرای آبله‌کوبی

ادوارد جنر پزشک انگلیسی، واکسیناسیون در برابر بیماری آبله را بنیان گذاشت؛ بیماری که در ایران نیز از دوره قاجار شیوع پیدا کرد اما اجرای آبله‌کوبی از همان آغاز با تَمَرد و سرکشی مردم انجام می‌گرفت و با وجود همه فشارها و اجبارهای حکومتی، نظارت بر انجام آن و تعیین جریمه‌هایی برای متخلفان، باز هم بسیاری از کوبیدن آبله شانه خالی می‌کردند. آبله از دیرهنگام بشر را آزار داده و باعث مرگ و کوری...

ادامه مطلب

 از یکصدسال پیش، آبله با ضرب و زور چگونه کوبیده شد؟

روایتی از یک قرن کوشش ایرانیان در برچیدن بساط یک بیماری همه‌گیر

از یکصدسال پیش، آبله با ضرب و زور چگونه کوبیده شد؟

 زمانی که از آبله و آبله‌کوبی در ایران سخن می‌رود، نام میرزا تقی‌خان فراهانی(امیرکبیر) صدراعظم ناصرالدین‌شاه‌قاجار بی‌تردید به ذهن‌ پژوهشگران می‌آید؛ سیاستمداری که به روایت تاریخ، آنگاه که مردم سرزمینش در برابر تلقیح آبله ایستادند، گریست. جدا از این‌که رخداد یادشده تا چه اندازه درستی تاریخی داشته‌باشد اما بیان چندباره آن، خود، وجود مخالفت‌هایی برای رواج آن را نشان...

ادامه مطلب

از آبله کوبی تا تولید واکسن های نسل جدید

از آبله کوبی تا تولید واکسن های نسل جدید

سال ۱۲۶۴ قمری نخستین برنامه دولت ایران برای واکسن زدن به فرمان امیرکبیر آغاز شد. در آن برنامه کودکان و نوجوانان ایرانی را آبله کوبی می کردند؛ اما چند روز پس از آغاز آبله کوبی به امیرکبیر خبر دادند که مردم نمی خواهند واکسن بزنند؛ چون چند تن از فالگیرها و دعانویس ها در شهر شایعه کرده بودند که واکسن زدن باعث راه یافتن جن به خون انسان می شود. هنگامی که خبر رسید پنج نفر به علت ابتلا به بیماری آبله جان...

ادامه مطلب

لایحه اجباری شدن آبله کوبی

لایحه اجباری شدن آبله کوبی

 سال 1270هـ/ 1854م، آغاز یک دوره پیشرفت بیماری وبا در شهرهای مختلفی چون اصفهان، شیراز و... بود که، تا سال 1284هـ، همچنان جان بسیاری از مردم قحطی زده را می‌گرفت. پیشرفت این بیماری، که کم کم حصبه نیز به آن افزوده می‌شد، در سراسر ایران به‌خصوص در مناطق جنوبی کشور نیز مشهود بود و این یعنی تهدید جدی برای سلامت منطقه خلیج‌فارس. این بار سفیر بریتانیا در تهران با توجه به عمق فاجعه، حکومت مرکزی را مجبور...

ادامه مطلب

دارالفنون، پیشگام آموزش پزشکی نوین در ایران

دارالفنون، پیشگام آموزش پزشکی نوین در ایران

دارالفنون، پیشینه آموزش نوین ایران حافظی دارالفنون را از چند منظر قابل تکریم و احترام خواند و گفت: دارالفنون پیشینه آموزش نوین ایران است و به دنبال راه اندازی آن، وزارتخانه های آموزش و پرورش، آموزش عالی، بهداشت و دانشگاهها بوجود آمده است و این نخستین دلیل برای تکریم آن است. دبیر شورای سیاست گزاری دارالفنون افزود: ناصرالدین شاه در نخستین ابلاغ، علی قلی میرزا اعتضادالسلطنه را به عنوان وزیر علوم و...

ادامه مطلب

سابقه واکسیناسیون ایرانیان

سابقه واکسیناسیون ایرانیان

یکی از بیماری هایی که در کمترین زمان علاوه بر بروز ناراحتی های پوستی موجب نابینایی و عفونت می شد آبله بود که در بیشتر موارد به مرگ بیمار نیز منجر می شد. پولاک، که شناخت کاملی نسبت به این بیماری داشته، آن را مهم ترین عامل کاهش جمعیت ایران دانسته است(پولاک، 1361: 465). مهم ترین عامل در جلوگیری از شیوع آن واکسیناسیون بود، که در زمان فتحعلی شاه آندریو جاکس، جراح و مترجم نماینده سیاسی انگلیس سرهارفورد جونز،...

ادامه مطلب

 امیر کبیر و دستور آبله کوبی

امیر کبیر و دستور آبله کوبی

در سال 1264 قمری، نخستین برنامه‌ی دولت ایران برای واکسن زدن به فرمان امیرکبیر آغاز شد. در آن برنامه، کودکان و نوجوانانی ایرانی را آبله‌کوبی می‌کردند. اما چند روز پس از آغاز آبله‌کوبی به امیر کبیر خبردادند که مردم از روی ناآگاهی نمی‌خواهند واکسن بزنند.. به‌ویژه که چند تن از فالگیرها و دعانویس‌ها در شهر شایعه کرده بودند که واکسن زدن باعث راه ‌یافتن جن به خون انسان می‌شود هنگامی که...

ادامه مطلب

آبله کوبی در اصفهان

آبله کوبی در اصفهان

 آبله کوبی و مبارزه با بیماری واگیر آبله  از زمان فتحلی علی شاه وارد ایران گردید. اما در زمان ناصرالدین شان و توسط امیر کبیر بود که آبله کوبی وارد حوزه فعالیت دولت گردید. در این زمینه و برای بالا بردن سطح آگاهی مردم، یک رساله آموزشی ـ طبی ترجمه و انتشار یافت. قوانینی به تصویب رسید و در هر شهر، پزشکان و محل هایی برای آبله کوبی معیین شدند. یک دلیل راجع به فراگیر بودن این بیماری آن که بسیاری از...

ادامه مطلب

«نقش امام خمینی (ره) و نلسون ماندلا در تعیین مسیر آینده جهان»

در وبینار مطرح شد:

«نقش امام خمینی (ره) و نلسون ماندلا در تعیین مسیر آینده جهان»

سید حسن خمینی: انقلاب‌های‌ ایران و آفریقای جنوبی برای آزادی از اسارت به وقوع پیوستند. نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی، بیان کرد: انقلاب‌های مردم ایران و آفریقای جنوبی، برای آزادی از اسارت رژیم شاهنشاهی در ایران و آزادی از اسارت رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی، به وقوع پیوستند. دو رژیمی که به‌رغم تحریم‌های سنگین سازمان ملل علیه آپارتاید، دارای پیوندهای عمیق سیاسی بودند. سید حسن خمینی:...

ادامه مطلب

غلامرضا تختی

غلامرضا تختی

غلامرضا تختی مشهور به «جهان‌پهلوان»، فعال سیاسی و عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران بود و در نهضت ملی‌شدن نفت در ایران فعالیت داشت. رفت‌و آمدهای غلامرضا تختی به جبهه ملی و عضویت در شورای مرکزی آن باعث شد تا از سوی ساواک به عنوان یک «ناراضی» شناخته شود. به همین خاطر، دستگاه ورزشی بنا به تصمیم سازمان امنیت و اطلاعات کشور، از تمرین‌های تختی و از حضور او در بعضی از مجامع ورزشی بین‌المللی جلوگیری...

ادامه مطلب

شاعری که لبانش را با نخ و سوزن دوختند....!

شاعری که لبانش را با نخ و سوزن دوختند....!

روز 25 مهر 1318 فرخی یزدی مدیر روزنامه توفان و نماینده سابق مجلس شورای ملی عصر رضاخان در زندان قصر به وسیله آمپول هوا که توسط پزشک احمدی به وی تزریق گردید به قتل رسید. ‌میرزا محمد فرخی یزدی فرزند محمد ابراهیم درسال 1268 ه.ش در شهر یزد به دنیا آمد. او از یک خانواده فقیر برخاست و تحصیلات مقدماتی خود را در مدسه‌ی مرسلین متعلق به میسیونرهای انگلیسی یزد به پایان رسانید. پانزده یا شانزده ساله بود که طبع...

ادامه مطلب