08
آبان
1394
برگه بازجویی از طیب
تاریخ 18/3/1343
برگ بازجویى از طیب فرزند حسین على شهرت حاجى رضایى
س: با تفهیم تبصره زیر ماده 125 آیین دادرسى کیفرى هویت خودتان را بیان کنید ج: تفهیم شد نامم طیب فرزند حسینعلى شهرت حاج رضایى 50 ساله شماره شناسنامه 16394 صادره از بخش 6 تهران شغل بارفروش ساکن بخش 6 خیابان خراسان کوچه داراى عیال و اولاد سواد دارم مذهب مسلمان
س: متعهد مىشوید هرچه سؤال مىشود حقیقت را بیان کنید؟
ج: بله تعهد مىکنم
س: تاکنون از طرفمقامات کیفرى و قضایى بازداشت شدهاید یا خیر
ج: دارم ولى مشمول مرور زمان شده است
س: به کدام یک از جمعیتهاى سیاسى و باندهاى بستگى و یا همکارى دارید بطور کامل بیان کنید.
ج: من طرفدار شاه هستم و به هیچ یک از جمعیتهاى بستگى ندارم
س: در این چند روز عزادارى شما کجا بودید و چه مىکردید.
ج: روز شنبه شب تاسوعا دسته راه انداختم و روز تاسوعا روز یکشنبه شب قبل نیزانبار گندم روضه خوانى داشتم دیروز نیز دسته راه انداختم.
س: دستهاى که راه انداختهاید از چه طبقه بودند و چه مسیرها را طى کردید و از چه ساعت شروع و خاتمه پیدا کرد.
ج: صبح روز قتل از انبار غله در خیابان رى میدان شاه خیابان مولوى خیابان بوذرجمهرى گلوبندک خیام اعدام و محل اوّلیه ساکنین جنوب شهر از کسبه میدان بودند.
س: از چه ساعتى شروع شد و چه ساعتى خاتمه پیدا نمود.
ج: از ساعت 20/9 صبح روز قتل حرکت کردیم و تا ساعت 16 همان روز در حرکت بودیم
س: جمعیت در چه حد بود
ج: در حدود 20000 نفر بود که از دو تکیه به هم ملحق شده بودیم
س: این جمعیت را خودتان جمع آورى کردید.
ج: جعیت را خودم دعوت کردم و همه ساله همین کارم است
س: معمولا در ایام محرم چند روز روضه خوانى دارید و از چه اشخاصى براى روضه دعوت کردید. ج: 10 شب اول محرم را روضه خوانى در تکیه دارم واز شیخ باقر نهاوندى و چند نفر دیگر مداحان دعوت نمودم
س: در این چند شب روضه خوانى فلسفى روضه خوانى داشته است یا خیر
ج: به طور کلى فلسفى در مراسم عزادارى من شرکت نکرده است و کلانترى از جریان اطلاع کامل دارد.
س: شیخ باقرنهاوندى که در این چند شب در مساجد سخنرانى نموده است اطلاع و آشنایى دارید؟
ج: من همه شب به باقر نهاوندى گفتهام که فقط روضه خوانى کند ولى نامبرده در این مدت چندین مرتبه از ورود جینیا لولوبرجیا اظهار تنفر نموده است
س: از مداحانى که در این چند شب در تکیه انبار گندم شرکت داشتهاند چه اشخاصى را مىشناسید؟
ج: 1. سیدعلى مداح 2. شیخ اسمعیل 3. سیّد 4.گلپایگانى 5.آقاصالح
س: به طورى که اطلاع رسیده شیخ باقر نهاوندى در شبهاى تاسوعا و عاشورا در تکیه انبار گندم مطالبى علیه دولت اظهار نموده و مردم بر علیه دولت تحریک نموده است. که صبح روز عاشورا جمعیت شرکت کننده از تکیه انبار گندم در تظاهرات چند روزه شرکت و باعث اخلال نظم عمومى و حمله به قواى دولتى شدهاند در این مورد چه مىگویند
ج: شیخ باقر نهاوندى شب تاسوعا در تکیه شرکت نکرد و شب قتل نیز در روى منبر علیه ورود جینیا سخنرانى نموده و در مورد شعبان جعفرى نیز اظهار نموده که رفته است دست جینیا را بوسیده و یک قالیچه به نامبرده هدیه داده و حالیه عزاداراى مىکند در این خبر نیز سرهنگ نشاط افسر سازمان امنیت شرکت داشته است.
س: قبول دارید که اظهارات باقر نهاوندى که بنا بر دعوت شما در تکیه انبار گندم سخنرانى کرده است باعث تحریک مردم شده و مناسب نبوده است و روز قتل1 نیز مردم را به طرف باشگاه جعفرى حمله و باعث خسارات جانى و مال شدهاند و علاوه بر این که به دستور قواى انتظامى در مورد متفرق شدن توجهى ننمودهاند به نیروهاى انتظامى حمله کرده که نتیجه باعث قتل و غارت گردیدهاند.
ج: من با نظر و موافقت کلانترى 6 به خاطر بازدید از دسته رمضان یخى از تکیه خارج شدیم و جمعیت را خودم هدایت نمودم و با این که به من اطلاع رسید که عدهاى قصد دارند در مسجد حاجى ابوالفتح تظاهر نماید معذالک من با دستور کلانترى 6 و 15 مسیر همه ساله خود را از بوذرجمهرى و دسته رمضان یخى را نیز در میدان مولوى دیدم و جمعیت را ساعت 4 بعد ازظهر تکیه نهار دادم
س: چه اشخاصى از کسبه میدان و خیابانهاى مولوى در تظاهرات چند روزه اخیر شرکت نمودند؟ و چه کسانى آنان را تحریک نمودهاند مشخصات کامل آنان را بیان نمایید.
ج: من اطلاعى ندارم ولى به من خبر دادند عباس حسینى کار انبار غله بارفروشى دارد. حاجى شمشاد بارفروشى میدان حاجى على توسلى بارفروش محمود ورقى محمد باقرى معروف به قمى حبیب قمى سیدعلى کاشى بارفروش میدان انبار غله با ساکنین دولاب که به میدان سبزى دارد از ملحق و در تظاهرات شرکت نمود
س: طبق اطلاع باقر نهاوندى در شب قبل در تکیه انبار گندم مطالبى علیه دولت اظهار و به جمعیت حاضر درتکیه اظهار داشته است که شما باید پرچم اسلام را حفظ کنید و جمعیت را تحریک نمود که در تظاهرات شرکت و به نفع خمینى شعار بدهید.
ج: در 10 شبى که من عزادارى داشتم این مطالب گفته نشد ولى در شب 11 محرم که عزادارى مربوط به حاجى على نورى صاحب تکیه و بازرس میدان بود نهاوندى این اظهارات نموده و نورى تصمیم داشته است که فلسفى را نیز دعوت نماید
س: شما در عزادارى حاجى على نورى شرکت داشتهاید یا خیر و اگر شرکت داشتهاید چه مطالبى شنیدید و چه اشخاصى براى روضه خوانى دعوت داشتهاند
ج: فقط یک شب عزادارى داشت که از فرداى آن نیز این تظاهرات صورت گرفت و من در این عزادارى شرکت نداشتم
س: چه اطلاعى از وضع تظاهرات و شرکت حاجى على نورى در جمعیتهاى تظاهرات دارید ج: من هیچ گونه اطلاعى از عزادارى حاجى على نورى ندارم
س: محل سکونت حاجى على نورى را به طور مشخص بیان کنید.
ج: میدان انبار غله حاجى على نورى در خیابان اسمعیل بزاز کوچه صفر قصاب ساکن است
س: چه اشخاصى در آتش سوزى و تخریب پاسگاه جنوب دست داشتهاند آیا شما در این چند روزه با شعبان جعفرى تماس داشتهاید یا خیر
ج: من خودم با شعبان جعفرى رفیقم (!!) و از 6 ماه قبل که در عروسى دخترم دعوت داشت دیگر او را ندیدم و حتى به عزادارى من نیز شرکت نداشته است.
س: نظر کسبه میدان به طور کل با اعلامیههاى صادره از طرف خمینى و سایرین چیست؟ و شما چه اطلاعى از این فرمان دارید آیا خود شما از اعلامیههاى خمینى پیروى مىکنید یا خیر
ج: من اطلاعى از نظر همه میدان ندارم و به طور کلى کسبه میدان به اعلامیههاى خمینى توجهى ندارند و خود من هم تمام زندگیم را در راه شاه دادم و در چند روز گذشته که اعلیحضرت همایون شاهنشاهى به شرکت واحد تشریففرما شدند من چندین نفر از کسبه مولوى و میدان را جهت استقبال از شاه به شرکت واحد آوردم و حتى دخترم دستهگلى به شاه تقدیم داشت و چند روز پیش به شعبان جعفرى پیشنهاد نمودم که اگر احتیاجى به میوه جهت تقدیم به جمعیت دارد من حاضرم همه گونه همکارى و مساعدت بنمایم و من حتى اطلاع کامل دارم که على رمضان یخى در این تظاهرات شرکت نداشته و من همچنین فدایى شاه بودم و هستم و حاضرم تمام زندگیم را در راه شاه بدهیم و این مطالب را بدون ترسى و هراسى از هیچ کس بیان مىکنم و اصولاً از این عمل چند روز محرم نیز نفرت دارم و من بدون اطلاع از سوابق باقر نهاوندى نامبرده را دعوت نمودیم و کلانترى محلّ و سازمان امنیت نیز از جریان عزادارى و سخنرانى من اطلاع دارند و من شب قبل نیز به نهاوندى تلفن کرده بودم که مطالبى علیه دولت نگوید و در تمام تظاهرات به نفع شاه شرکت داشتم و مردم را به دادن رأى مثبت به مواد ششگانه پیشنهادى شاه دعوت نمودم و تاآنجا که مقدور بوده است خدمت کردم
س: اظهارات خودتان چگونه گواهى مىکنید
ج: امضا مىکنم
1ـ مرحوم شهید حاج مهدى عراقى در رابطه با نقش مرحوم طیب در جریان عزادارىها چنین مىگوید: مسأله محرم پیش آمد و نیروها براى محرم بسیج شد قرار شد که حاج آقا(حضرت امام خمینى) یک دستور براى روحانیون و دستور دیگرى براى مداحها بدهد. دو دسته دیگر از مسجد حاج ابوالفتح حرکت مىکرد
1- دسته طیب
2- دسته رمضان یخى فکر شد شاید دولت از آنها استفاده کند. نقشه کشیده شد که با هر دو تماس حاصل شود با مسیح خان -برادر طیب- ملاقات شد به او گفته شد: منزل آقا بودیم صحبت طیب شد و گفتیم:« این دستهاى که ما مىخواهیم راه بیندازیم شاید طیب مزاحم شود» آقا گفت:«نه آنها علاقمند به اسلام هستند» توسط مسیح که تلفن کرد به طیب ما بعد از ظهر نزد طیب رفتیم ماوقع را گفتیم طیب گفت: جریان عید نیز مىخواستند از ما استفاده کنند قبول نکردیم و 100 تومان به پسرش -اصغر- داد که عکس آقا (امام خمینى) را بخرد و در تکیه بزند. دهنوى - قیام خونین پانزده خرداد صفحه 182
1ـ بازجویىهاى مرحوم طیبنگاهى به بازجویىهاى مرحوم طیب نشان مىدهد که آن مرحوم براى حفظ اسرار نهضت از ابتدا تا انتها تلاش کرده و تنها اطلاعاتى دست دوم به مأمورین شاه داده است به طور مثال از همان ابتدا اعلام نموده تمامى این مسایل دروغ است و وى فردى شاه دوست است و پس از آن که مأمورین امنیتى این سخنان را نپذیرفتهاند و مجبور به مواجهه با دیگر متهمان شده است، تنها اسامى کسانى را گفته که کاملا مشهور بودهاند. امّا بطور مثال از شخصیتى چون مرحوم شهید عراقى که از اصلىترین افراد شاخص براى برگزارى چنین تظاهرات بوده هیچ نامى به میان نیاورده است.
برگ بازجویى از طیب فرزند حسین على شهرت حاجى رضایى
س: با تفهیم تبصره زیر ماده 125 آیین دادرسى کیفرى هویت خودتان را بیان کنید ج: تفهیم شد نامم طیب فرزند حسینعلى شهرت حاج رضایى 50 ساله شماره شناسنامه 16394 صادره از بخش 6 تهران شغل بارفروش ساکن بخش 6 خیابان خراسان کوچه داراى عیال و اولاد سواد دارم مذهب مسلمان
س: متعهد مىشوید هرچه سؤال مىشود حقیقت را بیان کنید؟
ج: بله تعهد مىکنم
س: تاکنون از طرفمقامات کیفرى و قضایى بازداشت شدهاید یا خیر
ج: دارم ولى مشمول مرور زمان شده است
س: به کدام یک از جمعیتهاى سیاسى و باندهاى بستگى و یا همکارى دارید بطور کامل بیان کنید.
ج: من طرفدار شاه هستم و به هیچ یک از جمعیتهاى بستگى ندارم
س: در این چند روز عزادارى شما کجا بودید و چه مىکردید.
ج: روز شنبه شب تاسوعا دسته راه انداختم و روز تاسوعا روز یکشنبه شب قبل نیزانبار گندم روضه خوانى داشتم دیروز نیز دسته راه انداختم.
س: دستهاى که راه انداختهاید از چه طبقه بودند و چه مسیرها را طى کردید و از چه ساعت شروع و خاتمه پیدا کرد.
ج: صبح روز قتل از انبار غله در خیابان رى میدان شاه خیابان مولوى خیابان بوذرجمهرى گلوبندک خیام اعدام و محل اوّلیه ساکنین جنوب شهر از کسبه میدان بودند.
س: از چه ساعتى شروع شد و چه ساعتى خاتمه پیدا نمود.
ج: از ساعت 20/9 صبح روز قتل حرکت کردیم و تا ساعت 16 همان روز در حرکت بودیم
س: جمعیت در چه حد بود
ج: در حدود 20000 نفر بود که از دو تکیه به هم ملحق شده بودیم
س: این جمعیت را خودتان جمع آورى کردید.
ج: جعیت را خودم دعوت کردم و همه ساله همین کارم است
س: معمولا در ایام محرم چند روز روضه خوانى دارید و از چه اشخاصى براى روضه دعوت کردید. ج: 10 شب اول محرم را روضه خوانى در تکیه دارم واز شیخ باقر نهاوندى و چند نفر دیگر مداحان دعوت نمودم
س: در این چند شب روضه خوانى فلسفى روضه خوانى داشته است یا خیر
ج: به طور کلى فلسفى در مراسم عزادارى من شرکت نکرده است و کلانترى از جریان اطلاع کامل دارد.
س: شیخ باقرنهاوندى که در این چند شب در مساجد سخنرانى نموده است اطلاع و آشنایى دارید؟
ج: من همه شب به باقر نهاوندى گفتهام که فقط روضه خوانى کند ولى نامبرده در این مدت چندین مرتبه از ورود جینیا لولوبرجیا اظهار تنفر نموده است
س: از مداحانى که در این چند شب در تکیه انبار گندم شرکت داشتهاند چه اشخاصى را مىشناسید؟
ج: 1. سیدعلى مداح 2. شیخ اسمعیل 3. سیّد 4.گلپایگانى 5.آقاصالح
س: به طورى که اطلاع رسیده شیخ باقر نهاوندى در شبهاى تاسوعا و عاشورا در تکیه انبار گندم مطالبى علیه دولت اظهار نموده و مردم بر علیه دولت تحریک نموده است. که صبح روز عاشورا جمعیت شرکت کننده از تکیه انبار گندم در تظاهرات چند روزه شرکت و باعث اخلال نظم عمومى و حمله به قواى دولتى شدهاند در این مورد چه مىگویند
ج: شیخ باقر نهاوندى شب تاسوعا در تکیه شرکت نکرد و شب قتل نیز در روى منبر علیه ورود جینیا سخنرانى نموده و در مورد شعبان جعفرى نیز اظهار نموده که رفته است دست جینیا را بوسیده و یک قالیچه به نامبرده هدیه داده و حالیه عزاداراى مىکند در این خبر نیز سرهنگ نشاط افسر سازمان امنیت شرکت داشته است.
س: قبول دارید که اظهارات باقر نهاوندى که بنا بر دعوت شما در تکیه انبار گندم سخنرانى کرده است باعث تحریک مردم شده و مناسب نبوده است و روز قتل1 نیز مردم را به طرف باشگاه جعفرى حمله و باعث خسارات جانى و مال شدهاند و علاوه بر این که به دستور قواى انتظامى در مورد متفرق شدن توجهى ننمودهاند به نیروهاى انتظامى حمله کرده که نتیجه باعث قتل و غارت گردیدهاند.
ج: من با نظر و موافقت کلانترى 6 به خاطر بازدید از دسته رمضان یخى از تکیه خارج شدیم و جمعیت را خودم هدایت نمودم و با این که به من اطلاع رسید که عدهاى قصد دارند در مسجد حاجى ابوالفتح تظاهر نماید معذالک من با دستور کلانترى 6 و 15 مسیر همه ساله خود را از بوذرجمهرى و دسته رمضان یخى را نیز در میدان مولوى دیدم و جمعیت را ساعت 4 بعد ازظهر تکیه نهار دادم
س: چه اشخاصى از کسبه میدان و خیابانهاى مولوى در تظاهرات چند روزه اخیر شرکت نمودند؟ و چه کسانى آنان را تحریک نمودهاند مشخصات کامل آنان را بیان نمایید.
ج: من اطلاعى ندارم ولى به من خبر دادند عباس حسینى کار انبار غله بارفروشى دارد. حاجى شمشاد بارفروشى میدان حاجى على توسلى بارفروش محمود ورقى محمد باقرى معروف به قمى حبیب قمى سیدعلى کاشى بارفروش میدان انبار غله با ساکنین دولاب که به میدان سبزى دارد از ملحق و در تظاهرات شرکت نمود
س: طبق اطلاع باقر نهاوندى در شب قبل در تکیه انبار گندم مطالبى علیه دولت اظهار و به جمعیت حاضر درتکیه اظهار داشته است که شما باید پرچم اسلام را حفظ کنید و جمعیت را تحریک نمود که در تظاهرات شرکت و به نفع خمینى شعار بدهید.
ج: در 10 شبى که من عزادارى داشتم این مطالب گفته نشد ولى در شب 11 محرم که عزادارى مربوط به حاجى على نورى صاحب تکیه و بازرس میدان بود نهاوندى این اظهارات نموده و نورى تصمیم داشته است که فلسفى را نیز دعوت نماید
س: شما در عزادارى حاجى على نورى شرکت داشتهاید یا خیر و اگر شرکت داشتهاید چه مطالبى شنیدید و چه اشخاصى براى روضه خوانى دعوت داشتهاند
ج: فقط یک شب عزادارى داشت که از فرداى آن نیز این تظاهرات صورت گرفت و من در این عزادارى شرکت نداشتم
س: چه اطلاعى از وضع تظاهرات و شرکت حاجى على نورى در جمعیتهاى تظاهرات دارید ج: من هیچ گونه اطلاعى از عزادارى حاجى على نورى ندارم
س: محل سکونت حاجى على نورى را به طور مشخص بیان کنید.
ج: میدان انبار غله حاجى على نورى در خیابان اسمعیل بزاز کوچه صفر قصاب ساکن است
س: چه اشخاصى در آتش سوزى و تخریب پاسگاه جنوب دست داشتهاند آیا شما در این چند روزه با شعبان جعفرى تماس داشتهاید یا خیر
ج: من خودم با شعبان جعفرى رفیقم (!!) و از 6 ماه قبل که در عروسى دخترم دعوت داشت دیگر او را ندیدم و حتى به عزادارى من نیز شرکت نداشته است.
س: نظر کسبه میدان به طور کل با اعلامیههاى صادره از طرف خمینى و سایرین چیست؟ و شما چه اطلاعى از این فرمان دارید آیا خود شما از اعلامیههاى خمینى پیروى مىکنید یا خیر
ج: من اطلاعى از نظر همه میدان ندارم و به طور کلى کسبه میدان به اعلامیههاى خمینى توجهى ندارند و خود من هم تمام زندگیم را در راه شاه دادم و در چند روز گذشته که اعلیحضرت همایون شاهنشاهى به شرکت واحد تشریففرما شدند من چندین نفر از کسبه مولوى و میدان را جهت استقبال از شاه به شرکت واحد آوردم و حتى دخترم دستهگلى به شاه تقدیم داشت و چند روز پیش به شعبان جعفرى پیشنهاد نمودم که اگر احتیاجى به میوه جهت تقدیم به جمعیت دارد من حاضرم همه گونه همکارى و مساعدت بنمایم و من حتى اطلاع کامل دارم که على رمضان یخى در این تظاهرات شرکت نداشته و من همچنین فدایى شاه بودم و هستم و حاضرم تمام زندگیم را در راه شاه بدهیم و این مطالب را بدون ترسى و هراسى از هیچ کس بیان مىکنم و اصولاً از این عمل چند روز محرم نیز نفرت دارم و من بدون اطلاع از سوابق باقر نهاوندى نامبرده را دعوت نمودیم و کلانترى محلّ و سازمان امنیت نیز از جریان عزادارى و سخنرانى من اطلاع دارند و من شب قبل نیز به نهاوندى تلفن کرده بودم که مطالبى علیه دولت نگوید و در تمام تظاهرات به نفع شاه شرکت داشتم و مردم را به دادن رأى مثبت به مواد ششگانه پیشنهادى شاه دعوت نمودم و تاآنجا که مقدور بوده است خدمت کردم
س: اظهارات خودتان چگونه گواهى مىکنید
ج: امضا مىکنم
1ـ مرحوم شهید حاج مهدى عراقى در رابطه با نقش مرحوم طیب در جریان عزادارىها چنین مىگوید: مسأله محرم پیش آمد و نیروها براى محرم بسیج شد قرار شد که حاج آقا(حضرت امام خمینى) یک دستور براى روحانیون و دستور دیگرى براى مداحها بدهد. دو دسته دیگر از مسجد حاج ابوالفتح حرکت مىکرد
1- دسته طیب
2- دسته رمضان یخى فکر شد شاید دولت از آنها استفاده کند. نقشه کشیده شد که با هر دو تماس حاصل شود با مسیح خان -برادر طیب- ملاقات شد به او گفته شد: منزل آقا بودیم صحبت طیب شد و گفتیم:« این دستهاى که ما مىخواهیم راه بیندازیم شاید طیب مزاحم شود» آقا گفت:«نه آنها علاقمند به اسلام هستند» توسط مسیح که تلفن کرد به طیب ما بعد از ظهر نزد طیب رفتیم ماوقع را گفتیم طیب گفت: جریان عید نیز مىخواستند از ما استفاده کنند قبول نکردیم و 100 تومان به پسرش -اصغر- داد که عکس آقا (امام خمینى) را بخرد و در تکیه بزند. دهنوى - قیام خونین پانزده خرداد صفحه 182
1ـ بازجویىهاى مرحوم طیبنگاهى به بازجویىهاى مرحوم طیب نشان مىدهد که آن مرحوم براى حفظ اسرار نهضت از ابتدا تا انتها تلاش کرده و تنها اطلاعاتى دست دوم به مأمورین شاه داده است به طور مثال از همان ابتدا اعلام نموده تمامى این مسایل دروغ است و وى فردى شاه دوست است و پس از آن که مأمورین امنیتى این سخنان را نپذیرفتهاند و مجبور به مواجهه با دیگر متهمان شده است، تنها اسامى کسانى را گفته که کاملا مشهور بودهاند. امّا بطور مثال از شخصیتى چون مرحوم شهید عراقى که از اصلىترین افراد شاخص براى برگزارى چنین تظاهرات بوده هیچ نامى به میان نیاورده است.
نظرات