محمدتقی بهلول
: سیاست رژیم پهلوی در مورد بحرین، نه تنها در سالیان نزدیک به تجزیۀ این جزیره ایرانی، بلکه از سال‌ها پیش در راستای تحقق سیاست دولت انگلیس بود. در حالی که دولت انگلستان سال‌ها با اذیت و آزار مردم بومی بحرین و جابه‌جایی‌های جمعیتی و اتخاذ سیاست‌های ضد ایرانی در عرصه‌های گوناگونِ فرهنگ و اقتصاد در تلاش بود تا از بحرین، ایرانی‌زدایی نماید، محمدرضا پهلوی نیز مدت‌ها بود در عمل بحرین را رها کرده...
یکی از کسانی که تلاش کرد زمینه را برای دست برداشتن ایران از بحرین فراهم کند، عباس مسعودی بود که از دیرباز روابط «ویژه»ای با انگلستان داشت. او که سناتور و مدیر روزنامه اطلاعات بود، برای این منظور در شهریور ۱۳۴۵ به شیخ‌نشین‌های جنوب خلیج‌فارس سفر کرد. مسعودی پیش از عزیمت به این سفر، با دنیس رایت، سفیر انگلیس در تهران، دیدار کرد و در همین ملاقات نیز با به مصاحبه شاه با مجله گاردین به...
روزنامه اطلاعات؛ ۱۰ مرداد ۱۳۳۵(به نقل از روزنامه مصری «الاهرام»): «در گزارش سالیانه شرکت نفت بحرین که به شیخ بحرین تقدیم شده است، شیخ سلمان[بن حمد آل خلیفه] را با لقب سِر خطاب نموده‌اند و این امر نشان می‌دهد که دولت انگلستان لقب «سِر» به شیخ بحرین داده است.»
وزارت داخله اداره کل تشکیلات نظمیه مملکتی دائره تذکره به تاریخ ۱۰ شهریورماه ۱۳۰۷ محرمانه اداره محترمه کابینه سلطنت عظمی به موجب راپورت نظمیه محمّره[=خرمشهر] سلمان نام بحرینی برای مسافرت به بصره، تذکره قراء سرحدی از گمرک اخذ و برای ویزا به قونسولگری انگلیس برده، در آنجا برخلاف سابق تحت عنوان اینکه بحرین متعلق به انگلیس است، تذکره را ویزا نکرده و به مشارالیه جواز داده‌اند. نظمیه هم از...
از چپ: «اوتانت» دبیرکل سازمان ملل متحد، «اردشیر زاهدی» وزیر امورخارجه ایران و «مهدی وکیل» نماینده ایران در سازمان ملل
پس از مرگ شیخ سلمان‌بن‌حمد آل خلیفه حاکم بحرین در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۴۰، پسر ارشد او شیخ عیسی‌بن‌سلمان به عنوان حاکم جدید بحرین به قدرت رسید. روزنامه اطلاعات در ۱۳ آبان ۱۳۴۰ در صفحه اول خود با درج خبری با عنوان «پسر شیخ بحرین اعلام کرد: من حکمران بحرین هستم» این‌طور آورد:«لازم به ذکر نیست که وقایع جاری بحرین هیچ‌گونه تغییری در حقوق اساسی ایران نمی‌دهد و مرگ کسی و یا رفتن یکی و آمدن دیگری...
شخصِ شاه، خود بیش از هر فرد دیگری از ماهیت و ابعاد اقدامش در صرفنظرکردن از حق حاکمیت ایران بر بحرین، آگاه بود. وی در ۲۰ بهمن ماه ۱۳۴۸ به طور خصوصی به امیراسدالله علم می‌گوید:«بین خودمان باشد، به نظر تو در ادامه حل مسأله بحرین، آیا ما به مملکت‌مان خیانت می‌کنیم؟ یا آن‌طور که بسیاری کسان در اقصی نقاط جهان گفته‌اند، در مرز به‌دست‌آوردن موفقیت بزرگی هستیم و منطقه را از...
در ۱۴ دیماه ۱۳۴۷ محمدرضاشاه پهلوی در ضمن سفری به هند در مصاحبه‌ای مطبوعاتی با مجله بیلتز در دهلی نو برای نخستین‌بار از حق حاکمیت ایران بر بحرین صرف نظر کرد، شاه در این مصاحبه گفت:«این اولین‌بار است که من رسماً درباره این مسأله سخن می‌گویم و دقیقاً به سؤالاتی در این زمینه پاسخ می‌دهم. این جزیره[=بحرین] صدوپنجاه سال پیش توسط انگلیس‌ها از وطن ما جدا شده و انگلیس‌ها یک امپراتوری با یک سیاست...
روزنامه اطلاعات؛ ۱ اسفند ۱۳۴۹
در آغاز سخن، بهتر است از این نکته شروع کنیم که از چه روی، بحرین برای انگلستان با اهمیت بود؟ بحرین در قرن نوزدهم در خلیج فارس، برای انگلیس یک نوع اهمیت داشت و در دوره‌های دیگر هم، نوعی دیگر؛ مثلا در قرن نوزدهم، اگر انگلیس قصد داشت از هندوستان رزم‌ناو بیاورد، زمان بسیاری طول می‌کشید. بنابراین بحرین در آن دوران، بهترین پایگاه در راه انگلیس به سوی کشورهایی چون هندوستان، ایران و عربستان بود....
حکومت پهلوی و بازی در زمین انگلیس یکی از مسائل عمده در جهان سیاست موضوع استقلال‌طلبی برخی از مناطق است. مسئله‌ای که سیاست پسابین‌المللی نیز با آن روبه‌رو است. در واقع در جهانی که بازیگران آن را صرفا دولتها تشکیل نمی‌دهند و خورده‌گروه‌ها و سازمانها و حتی افراد در آن به عنوان بازیگران مستقل مطرح می‌شوند، بحث جدایی برخی مناطق از کشورها بسیار داغ است. گواه عینی این ادعا تحولاتی است...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۸ دی ۱۳۲۶: «مردم شریف و غیور بحرین و هم‌میهنان عزیز و گرامی بحرینی ما که به واسطه یک جریانات نامطلوب سیاسی خارجی مدتی‌ست ظاهراً از وطن عزیز خود دور و محجون مانده‌اند، هیچ‌گاه علاقه و پیوستگی پیشین خود را نسبت به میهن مقدس خود از دست نداده‌اند و آتش عشق ایران‌پرستی در کانون قلب آنها شعله‌ور است و همواره در آرزوی آن روزی می‌باشند که پیوستگی آنها به کشور...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۱۳: «مندرجات بعضی از جراید اروپا که با پست اخیر به اداره واصل گردیده است ما را وادار نمود مرتبه دیگر عنوان فوق را در صدر روزنامه تجدید کرده و اذهان و افکار بعضی از جراید خارجی را نسبت به این موضوع روشن سازیم تا باشد که بعدها تحت تأثیر مندرجات و افکار دیگر جراید خارجی که غالباً سعی دارند حقایق را مستور داشته و نیّات غرض‌آلود خود را در لفافه‌های عبارات و الفاظ...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۹ فروردین ۱۳۴۹: «حل مسأله بحرین سرمشقی به دست خواهد داد که چگونه می‌توان دعاوی ارضی را با روشی آرام و متین و طبق اصول منشور سازمان ملل متحد حل و فصل کرد». این مطلب را آقای مایکل استیووارت وزیر امورخارجه انگلستان ضمن نطقی درباره اوضاع خاورمیانه اظهار داشت. آقای استیووارت که در مجلس عوام انگلستان صحبت می‌کرد پس از به علائق انگلستان در خاورمیانه گفت: «در قرن...
در این جا 9 برگ سند از مجموعه اسناد وزارت امورخارجه و وزارت کشور(داخله) در دوره رضا شاه مربوط به دوران نخست وزیری محمود جم و وزرات امورخارجه عنایت الله سمیعی مشاهده می کنید که این اسناد به نامه نگاری ها انجام شده مردم بحرین با دولت وقت ایران مربوط است . در این اسناد بطور مشخص فشار بر مردم که یا اموال غیر منقول خود را بفروشند و بروند و یا تابعیت دولت بحرین را بپذیرند. همانگونه که در گزارش این اسناد...
تاریخ سند: ۳۱ شهریور ۱۳۴۸ خیلی محرمانه موضوع: مسافرت سناتور عباس مسعودی به بحرین پس از مسافرتی که سناتور عباس مسعودی در حدود سه‌ماه قبل به بحرین نمود مرتباً شایعاتی در زمینه مسافرت نامبرده در بحرین بر سر زبان‌ها است. از جمله گفته می‌شود در جلسات میهمانی‌هایی که سید محمود علوی سکرتر شیخ عیسی[حاکم بحرین]، به افتخار سناتور مسعودی برقرار نموده بود، به مسعودی قول داده‌اند در صورتی که...
با شروع قیام حاج آقا نوراللّه خود را به قم رساندم . وقتى که پهلوى اعلان منع امر به معروف و نهى از منکر نمود و خواست وضع را در ایران تغییر بدهد، حاج‌آقا نوراللّه مشهور به شهر قم آمدند، که با مرحوم حاج شیخ عبدالکریم یزدى مشورت کنند تا اخطار براى پادشاه بدهند که دست از بى‌دینى بردارد و اگر قبول نکند با او جهاد کنند. وقتى حاج‌آقا نوراللّه اصفهانى به قم آمد، علما و طلبه‌ها از هر طرف...
: در جریان نگارش کتاب علما و رژیم رضا شاه در بخش مربوط به علمای خراسان و حادثة قیام گوهرشاد، به برخی تناقض‌ها در منابع برخوردم و درصدد بودم که موضوع را روشن کنم. در یکی از روزهای مهر ماه 1376 پس از جست‌وجوی فراوان، نشانی محل سکونت مرحوم بهلول را پیدا کرده، به اتفاق یکی از دوستان با او مصاحبه‌ای انجام دادم. توضیح اینکه مرحوم حجة‌‌الاسلام و المسلمین علی دوانی در چاپ اول کتاب نهضت...
