گروگانگیری سفارت آمریکا به روایت سی‌ان‌ان

  در این بازخوانی که ظاهرا بخش‌هایی از آن برای خواننده آمریکایی تازگی دارد، به شش بعد از این حادثه که پیش‌تر به آن پرداخته نشده یا کمتر به آن پرداخته شده اشاره شده است.

 در یکی از بندهای مورد اشاره حتی ادعا شده است که سه تن از گروگان‌ها از سوی گروگانگیران به وسیله انجام اعدام ترسانده شده‌اند.

 شش موردی که از نظر سی‌ان‌ان درباره گروگانگیری تازگی دارد و کمتر به آن‌ها پرداخته شده از قرار زیر است:

 ۱- نخستین بحران جدی سیاست خارجی آمریکا با مساله اسلام سیاسی: پس از انقلاب اسلامی در ایران آیت‌الله خمینی رهبر انقلاب یک حکومت دینی و اسلامی را جایگزین یک پادشاهی متحد آمریکا در ایران کرد. آمریکا پس از انقلاب به واسطه مداخلات و نقشی که در ایران دوره شاه داشت «شیطان بزرگ» توصیف شد. از نظر انقلابیون ایران شاه به واسطه حمایت آمریکا در قدرت بود و آمریکا مداخله‌گر بزرگ در امور داخلی ایران بود. این نگرانی در ماه‌های ابتدایی انقلاب وجود داشت که سازمان سیا با انجام توطئه و یا کودتا بار دیگر شاه را به قدرت برگرداند. از این رو وقتی سفارت آمریکا در تهران اشغال شد آیت‌الله خمینی از این حادثه به عنوان انقلاب دوم یاد و از اقدام انقلابیون تجلیل کرد.

 ۲- هشدارهای سفارت آمریکا به واشنگتن پیش از اشغال سفارت: در هفته‌های پیش از اشغال سفارت، سفیر آمریکا در ایران بار‌ها به واشنگتن هشدار داد که ممکن است انقلابیون ایران به سفارت آمریکا در تهران حمله کنند. شاه پس از خروج از ایران مدتی را در مصر گذراند و سپس به مکزیک رفت. در آنجا دکتر‌ها با معاینه او اعلام کردند بهتر است برای درمان بیماری سرطان خود به آمریکا برود. اعلام این مساله در اکتبر ۱۹۷۹ (یک ماه پیش از ماجرای حمله به سفارت) سبب تحریک انقلابیون در ایران شد. اعلام موافقت کار‌تر با حضور شاه در آمریکا به این گمانه در بین انقلابیون ایران دامن زد که آمریکا می‌خواهد تحت پوشش درمان شاه او را به آنجا ببرد و از آنجا برای بازگشت مجدد او به قدرت برنامه‌ریزی کند. سفارت آمریکا در تهران پیش از حمله انقلابیون بار‌ها هشدار داده بود که در صورت راه دادن شاه به آمریکا انقلابیون ممکن است به سفارت آمریکا در تهران حمله کنند.

 ۳- ادعای بدرفتاری با برخی از گروگان‌های آمریکایی یا حتی شکنجه برخی از آن‌ها: زن‌های گروگان در سفارت تهران اعلام کردند مادامی که در گروگان انقلابیون ایران بودند رفتاری توام با احترام با آن‌ها می‌شد. اما سه تن از گروگان‌های آمریکایی به نام‌های «گولاسینکی»، «جان لیمبرت» و «ریک کوپکه» ادعا کرده‌اند یک شب آن‌ها از سوی گروگانگیر‌ها لخت شدند و برای اعدام به محوطه‌ای برده شدند. حتی به سمت آن‌ها نشانه‌گیری و تیراندازی شد اما بعد مشخص شد این اقدام گروگانگیر‌ها صرفا برای شوخی بوده است.

 ۴- آزادی گروگان‌ها پس از مراسم تحلیف ریگان: این اقدام گروگانگیر‌ها آخرین ضربه آن‌ها به دولت جیمی کار‌تر بود. پس از توافق بین دولت ایران و آمریکا برای آزادی گروگان‌ها در دسامبر ۱۹۸۰، ایرانی‌ها که دولت جدید رونالد ریگان هنوز مستقر نشده بود منتظر ماندند تا او رسما قدرت را به دست بگیرد و مراسم تحلیف او برگزار شود. همزمان با تحلیف ریگان به هواپیمای حامل گروگان‌ها اجازه داده شد از فرودگاه مهرآباد در تهران به مقصد آلمان پرواز کند. ایرانی‌ها این اقدام را به منظور تنبیه کار‌تر انجام دادند.

 ۵- برخی گروگان‌ها از فرط ناراحتی کار‌تر را تحویل نگرفتند: شاید پیش‌تر از این کمتر اعلام شده باشد که جیمی کار‌تر همزمان با حرکت هواپیمای گروگان‌ها به سمت آلمان، به پایگاه نظامی آمریکا در آلمان رفت تا با گروگان‌ها ملاقات کند. کار‌تر این اقدام را انجام داد و می‌خواست با همه گروگان‌ها دیدار کرده و آن‌ها را در آغوش بگیرد. اما برخی از گروگان‌ها که از کار‌تر و سیاست‌های او که باعث طولانی شدن بحران گروگانگیری شده بود از جمله به خاطر موافقت اولیه او با اعزام شاه به آمریکا که از نظر بسیاری از گروگان‌ها دلیل اصلی حمله انقلابیون ایران به سفارت بود، حاضر نشدند کار‌تر را در آغوش بگیرند و در مقابل اصرار کار‌تر برای در آغوش گرفتنشان تنها با او دست دادند.

۶- تبدیل سفارت آمریکا به موزه: سفارت آمریکا در تهران پس از بحران گروگانگیری تغییر کاربری داده و تبدیل به موزه شده است. دولت ایران از این مکان به عنوان «لانه جاسوسی» یاد می‌کند. این سفارت حالا تبدیل به نمادی از انقلاب اسلامی ایران شده است. بسیاری از لوازم سفارت در تهران در موزه به نمایش گذاشته است از جمله ماشین‌های تایپ قدیمی و تجهیزات ارتباطی سفارت و.. همه ساله در ۱۳ آبان و در سالروز اشغال سفارت آمریکا در تهران، ایرانی‌ها با انجام راهپیمایی این روز را در تقویم انقلاب اسلامی گرامی می‌دارند.