میرزای شیرازی
اشاره
آیت‌الله میرزای شیرازی از علمای بزرگ شیعه بود که نقش شگرفی در تاریخ ایران بر جای گذاشت. او بعد از شیخ انصاری مرجعیت عامه یـافـت. در حـدود ۲۳ سـال مرجع علی‌الاطلاق شیعه بود و تا پایان عمر مرجعیت مطلق داشت. او از نظر اخلاق و رفتار و مسائل انسانی و معنوی، و در انجام وظایف شرعیه در اوج شهرت بود، موارد بسیاری از حالات روحی و معنوی او را نقل کرده‌اند.ایشان با فتوای تحریم تنباکو، قرارداد رژی را لغو کرد. شاگردان زیادی در حوزه درس او تربیت شدند. میرزای شیرازی در نهایت در سال ۱۳۱۲ ه ق در 82 سالگی در شهر سامرا درگذشت و در حرم امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) دفن شد.
«پرونده» حاضر به برخی ویژگیهای اخلاقی و معنوی و به سوابق مبارزاتی آیت‌الله میرزای شیرازی اشاره دارد.
استفتاء از آیت‌الله میرزا محمدحسن شیرازی درباره استعمال تنباکو و یا رفع امتیاز، همراه با پاسخ نامبرده در حاشیه نامه مبنی بر حرام بودن آن به هر شکل و عدم منع آن در صورت لغو امتیاز، و تأیید حکم توسط شیخ فضل‌الله نوری
در یکی از سفرهای ناصرالدین شاه به روستای امامه از قرای لواسان او با دختری دهقان‌زاده آشنا برخورد کرد که اسمش فاطمه بود. وی با وجود صغر سن به سوالات شاه جوابهای مناسب داد. هوش و درایت دختر مورد توجه ناصرالدین شاه قرار گرفت و او را با خود به حرمسرا برد و به سوگلی محبوبش جیران سپرد. طی سالیان بعد پس از مرگ جیران، کلیه اموال او به فاطمه داده شد و در سفر سلطانیه (1276ق) به عقد پادشاه درآمد. هوش و درایت این...
سلسله‌ی قاجار در طول حیات خود دارای مشکلات عدیده‌ای بود که از میان آنها، مشکل استبداد و انحطاط اقتصادی از همه شاخص‌تر بود. قجرها که از یک سو با نفوذ استعمار انگلیس و از سوی دیگر با شکست‌های ایرانیان از روسیه رو به رو شده بودند، پیوسته تحت تأثیر بیگانگان قرار داشتند. در این بین رقابت سنتی انگلیس و روسیه برای به دست آوردن امتیازات گوناگون در ایران به ویژه در دوران ناصرالدین‌شاه، به اوج...
روز 8 اسفند 1298 آیت‌الله محمدتقی شیرازی معروف به میرزای شیرازی طی فتوایی استخدام یا کار کردن در اداره قیمومت انگلیس را در عراق برای مسیلمانان حرام اعلام کردند. میرزای دوم یا میرزای کوچک، از مراجع تقلید ایران و رهبر سیاسی نهضت استقلال‌طلبی عراق در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری. وی فرزند میرزا محب‌علی و نوه میرزامحمد‌علی، و برادرزاده قاآنی، شاعر معروف دوره ناصری است. محمدتقی در 1256 ق در...
شـیعیان در طـول تـاریخ تشیع با دشواریهای زیادی روبه‌رو بودند،با وجود این جریان تشیع نه تنها متوقف نـشد،بلکه به عنوان قدرتی تأثیرگذار بر جنبشهای سیاسی و اجتماعی مطرح شد و به حـیات خود تداوم بخشید. جـنگ جـهانی اول آغاز مرحله جیدید از فعالیت سیاسی علمای شیعه در مقابل طرحهای استعماری به شمار می‌آید.در این دوران،دگرگونی فرهنگی بزرگی در جهان اسلام به وجود آمد و...
24اردیبهشت برابر است با فتوای تاریخی میرزای شیرازی مبنی بر تحریم توتون و تنباکو. نهضت مردم ایران به رهبری روحانیت در واقعه تنباکو، از مهم‌ترین صفحات تاریخ سیاسی معاصر ایران به شمار می‌رود و بیشتر مشروطه‌نویسان آن را مبدا و پیش درآمد انقلاب مشروطیت دانسته‌اند. جنبش تحریم توتون و تنباکو و فتوای تاریخی میرزای شیرازی در جریان سومین سفر ناصرالدین شاه به اروپا شکل گرفت که در آنجا...
جنبش تحریم تنباکو، به رهبری میرزای شیرازی، نقطه عطفی در تاریخ مبارزات ملت مسلمان ایران به شمار می‌آید. تعابیر و تحلیل‌های گوناگونی از جایگاه این واقعه‌ی تاریخی در گاه‌شمار زندگی سیاسی-اجتماعی ایران ارائه شده است. برخی تاریخ انقلاب اسلامی را با آن آغاز می‌کنند و برخی هم آن را نخستین تلاش ملت ایران برای تحدید اختیارات مطلقه شاهنشاهی، آن هم با حضور همه جانبه ملت تعریف می‌کنند. در...
:جنبش تنباکو بدون تردید مهم ترین و گسترده ترین قیامی بود که در عصر ناصرالدین شاه روی داد. اگر چه پیش از آن جنبش های مردمی علیه ظلم و ستم شاهان قاجار سابقه داشت اما این جنبش هم از جهت گستردگی و هم نظر مقابله آن با استعمارگران غربی قابل مقایسه با جنبشهای قبل از خود نیست.از اوایل قرن نوزدهم میلادی استعمارگران به خصوص دو کشور روسیه و انگلستان شروع به دست اندازی به منابع ثروت ایران نمودند. جنگهای...
کمتر کسی است که نام میرزای شیرازی را نشنیده باشد. صاحب فتوای معروف تحریم تنباکو و پایه گذار نهضت مبارزه با حاکمان و استعمارگرانی که حیات خود را با استیلای بر کشورهای جهان سوم به پیش می بردند. آیت الله حاج محمد حسن شیرازی معروف به میرزای بزرگ و میرزای مجدد نامی است که در اواخر قرن 13 و اوایل قرن 14 بر تارک تاریخ ایران و عالمان تشیع درخشید. نام مبارک این مرجع عالم اسلام با فتوای تاریخی و اثرگذار جنبش...
فکر انحصار تجارت توتون و تنباکو را نخستین بار محمدحسن خان اعتمادالسلطنه وزیر انطباعات ناصرالدین شاه مطرح کرد. وی در جمادی الاخره 1303 پیشنهادی در نةه فصل با عنوان «قانون اداره انحصاریه تنباکو و توتون و متفرعات آن» به ناصرالدین شاه عرضه نمود ولی شاه به آن توجه نکرد. سال بعد اعتمادالسلطنه قانون نامه دیگری در سی فصل به منظور مالیات گرفتن از عایدات دخانیات برای ازدیاد عواید کشور تنظیم کرد که به...
یکی از عالمان بزرگِ اسلامی ، آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی است . وی که به سببِ فتوایِ تاریخی تحریم تنباکو ، شهرتِ فراوانی یافته در واقع یکی از مراجع بزرگ تقلید است . او علاوه بر فقه و اصول از علوم عقلی نیز بهره وافر داشت و به سیر و سلوک اخلاقی نیزهمت گماشته بود . وی شخصیتی جامع و عالمی عامل و مرجعی وارسته و مطلق و دور اندیش بود ، اما از آنجا که رهبری یک نهضت بزرگ را عهده دار بود و حکم تاریخی تبناکو را...
روات حدیث :حجت الاسلام ذبیح الله نعیمیان عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با به سالروز لغو امتیاز تنباکو و صدور فتوای تاریخی میرزای شیرازی گفت: تحریم تنباکو و موفقیت بزرگمردانی همچون مرحوم میرزای شیرازی، حلقه جدیدی را به تاریخ ایران می‌افزاید. عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام ،با بیان این‌که مردم به خاطر فتوای مراجع، خودآگاهی...
مکتب میرزای شیرازی در سامرا با تربیت شاگردان بسیاری، بعدها و به خصوص در زمان مشروطه با همین اصول منشا تحولات و فراز و نشیب بسیاری گردید اما نکته مهم در این مساله شاید این سئوال باشد که اگر مکتب سامرا که راس و ذیل آن از میرزای شیرازی تا شاگردان میرزا چون نائینی، شیخ فضل الله و آخوند با یک مبنای تفکری تربیت شده اند پس اختلاف نظر به ظاهر عمیق ایشان در مساله مشروطه از کجا نشات گرفته... سخن گفتن از مبانی و...
صدای گریه‌اش میان گفتگوهایی درباره ظلم ارباب‌ها، بی‌کفایتی شاه و حکم جهاد علمای نجف بلند شد و در درگاه خانه پیچید. نامش را در صفحات صحیفه سجادیه نوشتند و زندگش پربار میرزای شیرازی، آغاز شد. خیلی زود، در آستانه سه سالگی، پدرش را از دست داد و تربیتش بر عهده دایی‌اش، سید حسین، گذاشته شد. هوش سرشارش چیزی نبود که از چشم سیدحسین پنهان بماند و هم او بود که بانی تحصیلات زودهنگام و سفرهای میرزاحسن...
