ولایت فقیه
جزوه «حکومت اسلامی»

جزوه «حکومت اسلامی»

جلسات درس امام خمینی(ره) در نجف با موضوع «حکومت اسلامی» و «ولایت فقیه»؛ بهمن‌ماه ۱۳۴۸

: امام خمینی(ره) در بهمن‌ماه ۱۳۴۸ و در جلسات درس خارج فقه خود در مسجد شیخ انصاری نجف، تدریس موضوع «حکومت اسلامی» و «ولایت فقیه» را آغاز کرد. مجموعه بیانات ایشان در این جلسات در همان ایام به صورت جزوه‌ای تحت عنوان «حکومت اسلامی» توسط مریدان ایشان چاپ و در ایران، عراق، لبنان، کویت و هنگام مراسم حج در عربستان سعودی توزیع شد. اسناد حاضر رونوشت ساواک از این جزوه می‌باشد. *******   گزیده‌ای از بیانات امام خمینی(ره) در جلسات درس «حکومت اسلامی»: «...درست توجه کنید(خطاب به طلاب): همان‌طور که آنان(استعمارگران) بر ضد شما اسلام را بد معرفی کردند، شما هم اسلام را آن طور که هست معرفی کنید...شما باید حکومت اسلامی تأسیس کنید...آنها(استعمارگران) از ۳۰۰-۴۰۰ سال پیش زمینه تهیه کردند. از صفر شروع کردند تا به اینجا رسیدند. شما هم از صفر شروع کنید...» ** «برای فهم ولایت حاکم ناچاریم اثبات کنیم که: اسلام تنها احکامی جزئی مربوط به وظائف بین عبد و رب نیست. بلکه اسلام آمده است تا یک حکومت بزرگ تشکیل بدهد و احکامش هم مناسب حکومت است و این مطلب خیلی احتیاج به برهان ندارد. زیرا وقتی که صدر اسلام را ملاحظه می‌کنیم می‌بینیم رسول اکرم(ص) تشکیل حکومت داد. والی به اطراف می‌فرستاد و احکام حکومتی جریان داشت...لهذا پس از رسول اکرم(ص) در زمان خلفا و زمان حضرت امیر(ع) هم حکومت تشکیل شد....» ** «...لازم است عرض کنم که حکومت اسلامی هیچ یک از انواع حکومت‌های موجود نیست...آنچه می‌شود گفت اینست که حکومت اسلام، حکومت قانون است و جز قانون کسی حکومت ندارد و قانون الهی بین بشر و میان دُول اسلامی حکومت تام دارد و همه، از رسول اکرم(ص) گرفته تا خلفای آن حضرت و سایر افراد تا زمان‌های بعد تابع قانون هستند...» ** «...در چنین حکومتی که قانون الهی حاکم مطلق است، رئیس دولت باید دارای دو خصوصیت باشد: این دو خصوصیت که خصوصیت رکنی است، یکی علم به قانون و دیگری بسط عدالت در اجرای آنست. بعد از رسول اکرم(ص) هم در این مسأله هیچ‌گونه اختلاف نظری میان مسلمین نبود که مسئول امر خلافت باید فاضل باشد: اختلاف فقط در موضوع بوده است...» ** «...اکنون که دوران غیبت امام پیش آمده و بنا است احکام حکومتی اسلام باقی بماند حکومت در کار است، نه هرج و مرج و عقل حکم می‌کند که تشکیلات لازم است که اگر به ما هجوم آوردند بتوانیم جلوگیری کنیم...» ** «...در مسأله ولایت فقیه که عرض شد آنچه بر امام است برای فقیه هم هست. توهّم شده است که هر مقامی امام دارد فقیه هم آن مقام را دارد...این توهّم برای اینست که مطالب من درست به دست نیامده و ناچارم برای دفع این توهّم مطالبی عرض کنم: موضوع ولایت فقیه از امور عقلایی است و واقعیتی جز جعل ندارد، مانند قیم برای چهار صغار. قیم ملت با قیم صغار هیچ فرقی ندارد. مثل این است که امام کسی را برای حضانت حکومت یا منصبی تعیین کند...همین ولایتی که برای رسول اکرم(ص) و امام در تشکیل حکومت و اجرا و تصدی امور است، برای فقیه هم هست. لکن فقها ولیّ مطلق به این معنی نیستند که بر فقهاء زمان خود ولایت داشته باشند و بتوانند فقیه دیگری را عزل و نصب نمایند...»   تصاویر رونوشت ساواک از این جزوه را به صورت کامل از اینجا دانلود کنید

ادامه مطلب

اندیشه‌، آرمان و ایدئولوژی نهضت مشروطیت

اندیشه‌، آرمان و ایدئولوژی نهضت مشروطیت

با نگاهی به نحوه مطالبات عمومی، چنین نتیجه می‌گیریم که رهبران مذهبی در ابتدا ایدئولوژی خاصی را ارائه نمی‌کردند، زیرا هدف آنها اجرای عدالت و براندازی استبداد با فشار بر حکومت بوده است؛ اما آهسته آهسته «مشروطیت»، ایدئولوژی قابل قبول عالمان دین شد و تلاش کردند تا مشروطیت را تحت توجیهات شرعی اسلامیزه کنند. نماینده افکار علما و مراجع طرفدار مشروطیت، آیت‌الله نایینی بود که اندیشه‌های جناح...

ادامه مطلب

جانشین آیت‌الله کیست؟

جانشین آیت‌الله کیست؟

پس از رحلت آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی، زعیم عالیقدر شیعه، در آبان‌ماه ۱۳۲۵، نام دو تن از علمای بزرگ آن زمان به‌عنوان افرادی که صلاحیت جانشینی آیت‌الله اصفهانی را دارند، مطرح شد: آیت‌الله سیدحسین طباطبایی قمی و آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی. از میان این دو تن، علما و مجتهدان نجف‌اشرف که آیت‌الله سیدحسین قمی را لایق این مسئولیت می‌دانستند، پس از اصرار فراوان و بیان این‌که قبول این...

ادامه مطلب

اندیشۀ سیاسی شیخ عبدالکریم حائری یزدی

اندیشۀ سیاسی شیخ عبدالکریم حائری یزدی

آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی از جمله شخصیت‌های تأثیرگذار در حفظ و پویایی اسلام شیعی است؛ لذا مطالعۀ رفتار و آرای فقهی و سیاسی آن بزرگوار و هم چنین نحوۀ مواجهۀ علمی و عملی ایشان در امر سیاست و حکومت داری مورد توجه پژوهش گران اندیشۀ سیاسی اسلام بوده است. مسألۀ اصلی تحقیق حاضر، کشف اندیشۀ فقهی سیاسی آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی است. این مسأله همواره محل بحث بوده که «رویکرد ایشان...

ادامه مطلب

گزارش ساواک از جلسه درس امام خمینی در نجف

گزارش ساواک از جلسه درس امام خمینی در نجف

تاریخ سند: 10 اسفند 1348   خیلی محرمانه موضوع: نطق خمینی در نجف نطق خمینی در نجف راجع به اوضاع سیاسی در چند مورد خلاصه می‌شود: 1- بحث درس وی درباره ولایت فقیه(مجتهد) بود که در این مورد گفته فقیه باید در امور اجتماعی و سیاسی مداخله کند. به من می‌گویند بیا بیع و معامله درس بگو، اسلام را [دارند] از بین می‌برند و من هنوز در دادوستد حرف می‌زنم. مجتهد باید در تمام شئونات مداخله کند. 2- صرف کردن خمس و وجوهات...

ادامه مطلب

اصول اندیشه سیاسی آقا‌ نجفی‌ و نـقش‌ وی‌ در جـنبش مشروطیت

اصول اندیشه سیاسی آقا‌ نجفی‌ و نـقش‌ وی‌ در جـنبش مشروطیت

1.سیری در حیات علمی آقا نجفی اصفهانی آیت‌ الله شیخ محمد تقی اصـفهانی مشهور به آقا نجفی در ربیع الثانی 1262‌ به دنیا آمد.پدرش‌‌ مرحوم‌ آیت الله حـاج شیخ محمد باقر نـجفی،فـرزند مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد تقی‌ صاحب کتاب هدایت المسترشدین است.مادر آقا نجفی،زمزم بیگم،دختر دوم مرحوم آیت الله‌ سید‌ صدر الدین صدر از علما و مراجع بزرگ بوده است. آقا نـجفی،سالهای نخستین زندگی را در خاندانی...

ادامه مطلب

جزوه «حکومت اسلامی»

جزوه «حکومت اسلامی»

تاریخ سند: 9 آبان 1353   خیلی محرمانه موضوع: جزوه حکومت اسلامی گفته می‌شود تعداد زیادی جزوه مزبور در کتابخانه مسجد جامع واقع در بازار تهران مخفی شده و به افراد مورد اعتماد داده می‌شود. نظریه یکشنبه: احتمالاً خبر صحت دارد. نتیجه اقدامات متعاقباً به عرض خواهد رسید. نظریه سه‌شنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است. چنانچه خبر صحت دارد به نحو مقتضی و با همکاری مسئولین کتابخانه نسبت به جمع‌آوری مدارک...

ادامه مطلب