تظاهرات تاسوعا و عاشورا علیه رژیم
اشاره
تاریخ معاصر ایران در موارد متعددی شاهد نقش تعیین‌کننده محرم در جنبش‌های اصیل مردمی بوده است. جلوه کامل بروز و ظهور این تاثیر را در انقلاب اسلامی میتوان مشاهده کرد. مردم نیز با شعارهای خود (مانند نهضت ما حسینی است، رهبر ما خمینی است) به طور شفاف بر همین امر تکیه و تاکید داشتند. واضح‌ترین جلوه تاثیر محرم در به حرکت‌درآوردن مردم در انقلاب اسلامی، حادثه شب اولین روز محرم 1357 بود که با بانگ شبانه «الله اکبر» بر فراز خانه‌های مردم آغاز شد. پس از این رویداد، اکثر مفسران بر تاثیر غیر قابل انکار ماه محرم به ویژه روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی در شتاب‌بخشیدن به روند پیروزی انقلاب اسلامی تاکید کردند.
«گذرستان» حاضر می‌کوشد تا الهام گیری انقلاب اسلامی از قیام کربلا را به بررسی بنشیند.
محرم سال 1357 برای رژیم شاه یک کابوس وحشتناک بود. امام برای مردم شخصیت امام‌حسین علیه‌السلام و شاه، یزید را تداعی می‌کرد. مردم در ضمن شعارهای خود خطاب به کسانی که هنوز در حاشیه خیابانها انقلاب را نظاره می‌کردند می‌گفتند: «این نهضت حسینی تماشاچی ندارد» و این شعار بر خیل تظاهرکنندگان می‌افزود. انقلاب در شبهای محرم آن سال، حال و هوای بسیار معصومانه‌ای داشت. مردم احساس رشادت...
از رویدادهایی که توانست روند حرکت انقلاب اسلامی را سرعت و حمایت عامه مردم را به خود جلب نماید، تظاهرات تاسوعا و عاشورای در روزهای نوزدهم و بیستم آذرماه 1357 بود. روحانیت و رهبری انقلاب توانست از این طریق صدای حق‌خواهی خود را بیش از پیش به گوش جهانیان برساند و موجبات تقویت روحیه مردم را فراهم آورد. کشتار مردم تهران در اول محرم که همراه به تعمیق نفرت مردم به رژیم پهلوی گردید، موجب شد تا شاه و دولت در...
در تاریخ حیات سیاسی هر ملتی روزهای پرشکوه، زیبا وشگفت‌انگیزی وجود دارد که به دلیل حوادثی که در آن روزها اتفاِافتاده، عزت و استقلال و آزادی مردم را تضمین کرده است. به همین دلیل‌آن روزها تاریخی و ماندگار شده‌اند. تاسوعا و عاشورای سال 57 از آن‌جمله است. دهه‌ی دوم آذرماه سال 57...
تصاویری از تظاهرات مردم ایران در روزهای محرم سال 1399 ه. قمری مصادف با آذرماه 1357 مراسم عزاداری حضرت سیدالشهداء(ع) در محرم ، با اوج مبارزه علیه رژیم پهلوی همـزمان شده بود. پیش از فرارسیدن ایام محـرم کاملاً مشخص بود که این محرم با محرم هر سال تفاوت دارد. با تورق اسناد ساواک بخوبی میتوان به اهمیت این ماه و حوادثی که در آن به وقوع پیوست، پی برد. مقاومت و ایستادگی مردم طی دهه اول محرم ادامه داشت و در...
حاج حسین سلیمانی از بازاریان و مبارزان پیش از انقلاب، هم‌تبعیدی رهبری در جیرفت و یکی از خدام کنونی آستان قدس رضوی درباره ایام سوگواری محرم در قم در دهه 50 هجری شمسی چنین روایت می‌کند: در دهه اول محرم به سردستگی حاجی یدالله علیشاهی، با دانش‌آموزان مدرسه و خانواده‌‌هایشان برای نصب چادر و برپایی تکیه یزدی‌ها در قطعه زمینی، که از سالیانی دراز وقف عزاداری دهه‌‌های محرم و صفر بود،...
جایگاه عاشورا در تاریخ تشیع و پیوند ماهوی آن با نهضت امام خمینی، باعث شده بود که در طول تاریخ این نهضت مردم همواره در دهه اول محرم به تأسی از واقعه عاشورا با دسته‌های عزاداری به خیابانها بیایند و شعار «مرگ بر شاه و درود بر خمینی» سر دهند. ساواک برای کنترل قیام‌های مردمی در این دهه از ابزارهای مختلفی ازجمله، کشتار مردم، گماشتن مأمور در دسته‌های عزاداری، ممنوع‌المنبر کردن خطبا و......
«غلامرضا خارکوهی» نویسنده و تاریخ‌نگار گلستانی، گفت: ساواک و ژاندارمری رژیم پهلوی همواره سختگیری‌ها و دستورالعمل‌های ویژه‌ای برای هرگونه فعالیت مردمی در ایام ماه‌های رمضان و محرم داشتند. «غلامرضا خارکوهی» نویسنده و تاریخ‌نگار 55 ساله گرگانی است. او دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد در رشته مدیریت آموزشی و کارشناسی پژوهشگری علوم اجتماعی است و سالها به‌عنوان...
ادامه قسمت اول یادگار خسروداد روز عاشورا فرارسید. مردم بار دیگر شور و هیجان تازهای یافتند. آنان دیگر دریافته بودند که عزاداری سرور آزادگان تنها در سر و سینه کوبیدن و اشک ریختن و نوحه خواندن خلاصه نمیشود و اگر میخواهند پیروان واقعی سیدالشهدا باشند، باید در مقابل ستمکاران، از در مبارزه درآیند. پس بار دیگر، در ظهر عاشورای سال 1343، توده های مسلمان با شعارهای «ننگ بر یزید پهلوی، وارث تاج...
«اگر عاشورا و گرمی و شور و انفجار آن نبود، معلوم نبود چنین قیامی بدون سابقه مورد سازماندهی واقع شود. واقعه عظیم عاشورای 61 هجری تا خرداد 1342 و از آن تا قیام علنی بقی↨الله (عج) در هر مقطع انقلابساز است.» (قیام عاشورا در کلام و پیام امام خمینی(ره)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام، 1375، ص 61). : نهضتی که امام حسین(ع) در سال 61 هجری پایه گذار آن بود، در طول تاریخ هماره عامل هراس و وحشت حکومتهای ظلم...
روز 10 آذر 1357 و در شب اولین روز محرم امسال با بانگ شبانه «الله اکبر» بر فراز خانه‌های مردم آغاز شد. در این روز تعداد زیادی از مردم تهران در تظاهراتی که در نقاط مختلف شهر برگزار شد به شهادت رسیده و حداقل یکصد نفر دستگیر شدند. بیشترین میزان تلفات در میدان سرچشمه و بزرگترین تظاهرات، حرکت 10 هزار نفر از مردم به صورت کفن‌پوش از میدان سرچشمه به سوی میدان ژاله (شهدا) بود. تاریخ معاصر شاهد نقش...
نظر به اهمیت و جایگاه و نقش محرم در انقلاب اسلامی در آثار چاپ شده پیرامون انقلاب اسلامی، مباحثی به نقش ماه محرم اختصاص یافته و مقالات بسیاری نیز در این باره، در مجله‌ها و روزنامه‌ها به چاپ رسیده است. افزون بر این، اثری اسنادی تحت عنوان «محرم سال 57 به روایت اسناد»، تدوین منصور خلیلی، به همت مرکز اسناد انقلاب اسلامی در سال 1387 درباره راهپیمایی تاسوعا و عاشورای حسینی سال 57 چاپ شده است. با وجود...
در این مقاله ضمن بررسی و تبیین رویکرد سیاسی مرجعیت و به خصوص امام خمینی (ره) در نخستین سال‌های نهضت، به چگونگی و بازکاوی بهره‌برداری سیاسی رهبران نهضت از مجالس و محافل مذهبی محرم سال 1342 پرداخته شده است. برای این منظور دو قطب اصلی نهضت یعنی تهران و قم در حوزه‌ی پژوهش قرار گرفته و در هر کدام از دو شهر مذکور، مؤلفه‌های خاص و مورد استفاده‌ی رهبران مذکور، بررسی شده است. سؤال...
خیلی محرمانه 2 دسامبر 1978 ـ 11 آذر 1357 از: سفارت آمریکا، تهران ـ 11776 به: وزارت امور خارجه، واشنگتن دی. سی. موضوع: اوضاع قبل از محرم در...
همه بارها شنیده‌ایم که انقلاب اسلامی ایران از سوی مردم و رهبران قیام نهضت حسینی(ع) خوانده شده که تماشاگر ندارد و ایام محرم و عاشورا مهم‌ترین روزهای انقلاب را شامل شده است. خوبست که کمی به عقب برویم و به سالها قبل از انقلاب نگاهی بیاندازیم. به دوره‌ای نظر افکنیم که به قیام عمومی مردم ایران در پانزدهم خرداد 1342 ختم شد و فصل مهمی در تاریخ مبارزات دینی ـــ ملی گشود. واقعه مدرسه فیضیه زمینهای برای...
