نگاه دیگران
همزمان با ورود قوای متفقین به ایران، از اوایل دهة 1320، آمریکایی‌ها نیز به ایران گسیل شدند. عبدالرضا هوشنگ مهدوی در این باره می‌گوید: «به محض اینکه سربازان آمریکایی در اواخر 1320 به منظور فرستادن محموله‌های جنگی به شوروی وارد خاک ایران شدند، توجه ایالات متحده به ایران جلب گردید. حتی در شهریور 1321 وسایل اعمال نفوذ بر دولت ایران، در سفارت آمریکا در تهران مورد بررسی قرار گرفت.در یکی از...
سازمان مرکزی اطلاعات امریکا «سیا» برخلاف شهرت عظیم خود به عنوان نیرویی قادر و دانا، که زیرکانه و نهانی تمام سرنخهای خیمه‌شب‌بازی پهلوی را به دست داشته و ایران را اداره می‌کند، به حد شگفت‌انگیزی نادان و نارسا بود. این سازمان نه تنها با مشکلاتی روبرو بود که موجب ناتوانی سایر مقامات امریکایی و مأموریتهایشان می‌گردید، بلکه باری به دوش همة آنها می‌گذاشت. به خاطر هم‌مرزی ایران و...
از اواسط 1335، اخبار و گزارشاتی در نشریات و روزنامه‌ها منتشر می‌شد که حاکی از تلاش دولت علاء برای تشکیل سازمان اطلاعاتی ـ امنیتی بود. گفته می‌شد که با تشکیل این سازمان، بر فعالیت فرمانداری نظامی پایان داده خواهد شد و ترکیبی از افسران و نیروهای آن، سازمان جدید را اداره خواهند کرد. چهارشنبه 11 مهر 1335 اعلام شد که هیئت وزیران طرح تشکیل سازمان امنیت را تصویب کرده است و برای تأسیس آن نیازی به تأیید و...
سخنرانی یعقوب محمداف کفیل وقت ریاست جمهوری آذربایجان در مورد علت سقوط شهر شوشا همزمان با سالروز استقرار نیروهای ارمنی در شهر «شوشی» قره باغ، پایگاه اینترنتی «استراتگ» در اقدامی غیرمنتظره، متن پیاده شده سخنرانی یعقوب محمدوف، کفیل وقت ریاست جمهوری آذربایجان را که در 12 مه 1992 بطور زنده از شبکه تلویزیون دولتی «آذ تی وی» پخش شده بود، منتشر کرد که بر تبلیغات ضدایرانی 25 ساله در...
یک بار موقعی که رزم آرا برای اخلال در سلطنت محمدرضا نقشه چینی می‌کرد ، خوابهایی می‌دید که به محمدرضا گفتم من می‌ترسم یک رضاخان پیدا شود و همان کاری را که پدرت با احمدشاه کرد با تو بکند . یادم هست که محمدرضا خندید و گفت « نه رزم آرا رضاشاه است و نه من احمدشاه » اما این پیش بینی من درست از آب درآمد و بالاخره کلک سلطنت پهلوی را کندند خوب شما ببینید چطور اسدالله علم با کمال شهامت به...
در بخش عمده سالهای حکومت شاه ، شکنجه های هولناک زندانیان در ساواک ، پدیده ای عادی شمرده می شد . بسیاری از انسانهای وارسته در زیر شکنجه های وحشیانه ماموران ساواک جان خود را از دست داده اند . اما نصیری رئیس قدرتمند ساواک که بیش از همه همتاهای خود بر این سازمان ریاست کرده است ، اساسا وجود شکنجه را تکذیب کرده و طوری صحبت کرده که گویی کمترین اطلاعی از آن ندارد . متن زیر اظهارات نصیری و سپس اعترافات یکی از...
مطلب حاضر ، گزارش آقای بیگدلی از درباریان عصر پهلوی راجع به شخصیت علیرضا تنها برادر تنی شاه مخلوع است . غلامحسین بیگدلی از دوران کودکی از همکلاسیهای شاهپور علیرضا در مدرسه نظام بود و از طریق او به دربار پهلوی راه یافت . وی در باره شخصیت علیرضا اینگونه توضیح می‌دهد : من در 1312 شمسی دبستان نظام را به پایان رساندم و وارد دبیرستان نظام شدم . رئیس دبیرستان نظام در آن زمان سرهنگ غلامحسین خان نقدی پسر...
« سرآرتورهاردینگ » وزیر مختار انگلیس در ایران در دوره مظفرالدین شاه قاجار بود. وی پیش از این در روسیه ، ترکیه ، رومانی ، هندوستان ، مصر و زنگبار خدمت کرده بود و پس از ایران نیز سفارتخانه های کشورش را در بروکسل و مادرید اداره کرد. « سرآرتورهاردینگ » که در 1859 میلادی متولد شد ، در 1920 بازنشسته گردید و در 1933 در 74 سالگی درگذشت . او در ایام بازنشستگی خاطرات خود را طی سالهای ماموریت خود در کشورهای...
سرلشکر خلبان «موفق عزیز» از افسران بلند پایه ارتش عراق است که از ابتدا تا پایان جنگ در رده‌ها و سمت‌های مختلف حضور داشته است. این گفت و گو توسط سردار باقرزاده انجام شده است. با هم می‌خوانیم: □ در آستانه جنگ میزان آمادگی عراق و ایران هر یک چند درصد برآورد شده بود؟ ■قبل از انقلاب ایران برداشت نظامیان عراق این بود که نمی‌توانند حریف شاه بشوند، چرا که آمریکا پشتیبان او بود....
بعد از اینکه مصدق نخست وزیر شد، در همان سال اول نخست وزیرى، دوبار با وقت قبلى به ملاقات او رفتم. بار اوّل روزى بود که من، مرحوم حاج آقاباقر قمى، مرحوم آقا سیدمحمدعلى سبط و گویا آقاى سید على نقى تهرانى که از علماء سرشناس تهران بودند، براى موضوعى -که الآن در خاطرم نیست- به منزل دکتر مصدق واقع در خیابان کاخ - فلسطین کنونى- رفتیم. او روى تختخواب دراز کشیده و زیر پتو بود و ما هم روى صندلى نشسته بودیم. ظهر شد....
«ویلیام سولیوان» آخرین سفیر آمریکا در تهران، در 20 فروردین 1356 به عنوان سفیر آمریکا در تهران تعیین شد. در 18 خرداد آن سال وارد تهران شد، در 20 خرداد استوار‌نامه خود را به شاه تقدیم کرد و حدود 2 ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در 17 فروردین سال 1358، تهران را به قصد کشورش ترک کرد. سولیوان در کشاکش حوادث انقلاب اسلامی، در ایران بوده و خاطرات خود را در کتابی تحت عنوان «مأموریت در ایران» به رشته...
یکی از نمونه های بارز روحانیت روشنفکر که به تلاش گسترده ای در مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی در طول دهه 20 دست زد آیت الله کاشانی بود. در این مقاله ابتدا مختصری از زندگینامه علمی آیت الله کاشانی ذکر شده و سپس به فعالیت های سیاسی او بویژه در ارتباط با ملی شدن صنعت نفت شده که به مناسبت سالروز 29 اسفند روز ملی شدن صنعت نفت ایران تقدیم خوانندگان عزیز می شود. آیت الله کاشانی سال 1264 هجری شمسی...
سازمان ملل تاکنون 9 دبیر کل به خود دیده است که به ترتیب عبارتند از تریگولی (از نروژ)، داگ هامر شولد (از سوئد)، اوتانت (از برمه)، کورت والدهایم (از اتریش)، خاویر پرز دکوئه یار (از پرو)، پطروس غالی (از مصر)، کوفی عنان (از غنا) ، بان کی مون (از کره جنوبی) و آنتونیو گوتیرس (از پرتغال). هر یک از این 9 نفر، خاطرات فراوانی از مناطق بحرانی جهان طی سالهای دبیرکلی خویش دارند. بعضی از این خاطرات در ارتباط با تحولات...
نشست هم‌اندیشی «مقابله با تحریف تاریخ معاصر و تطهیر پهلوی» با میزبانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرگزاری مهر، در آستانۀ چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی، به دلیل ضرورت پرداختن به موضوع مقابله با جریان تطهیر پهلوی، مجمع ناشران انقلاب اسلامی نشست هم‌اندیشی «مقابله با تحریف تاریخ معاصر و تطهیر پهلوی» را با حضور اساتید، ناشران و نویسندگان انقلابی در سالن اندیشۀ حوزۀ...
میرزا کوچک خان جنگلی نزد چهره‌های خارجی عصر خود نیز ارج و منزلت خاصی داشت. کشیش چارلز ماری، مبلغ مسیحی مقیم رشت، کوچک خان را یک قهرمان واقعی می‌دانست. وی می‌گوید: «می‌خواهم کلامی دربارة میرزا کوچک‌خان بگویم. صرف‌نظر از درست یا نادرست بودن آرمان‌های این مرد، به اعتقاد من او انسانی باوجدان، وطن‌پرستی صادق، و مردی با صفات پسندیدة بسیار است. او سعی داشت رشوه، غارت، شورش، و بسیاری...
پس از اجرای انتخابات مجلس 21، زمینه برپایی حزب تازه‌ای فراهم آمد که در 24 آذر 1342 به نام «ایران نوین» رسمی و حسنعلی منصور، نماینده تهران در مجلس، دبیر کل آن شد. بیشتر نمایندگان مجلس، با هم‌آهنگی پیشین در این حزب نوپا عضو شدند و از آن پس به ظاهر می‌بایست حکومت حزبی بر سر کار باشد. در آن هنگام روشن بود که دولت علم، رفتنی است و به جای وی، منصور نخست‌وزیر خواهد شد. شاه به رغم روش رایج خود، علم را...
صحنۀ سیاسی بین الملل در ۱۳۳۹ خورشیدی، بستر بروز تحولات بسیاری بود از جمله آنکه در این سال جان، اف کندی برای ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد. کندی برای جلوگیری از قیام‌های مردمی در جهان سوم که احتمال سرنگونی رژیم‌های وابسته به بلوک غرب و به ویژه آمریکا را به دنبال داشت، رهبران آن کشورها را به انجام اصلاحاتی بر پایه دکترین خود تشویق و ترغیب کرد، بدین ترتیب محمدرضا پهلوی ناچار به...
اظهارنظرها، بدگویی‌ها و افشاگریهای سران رژیم شاه علیه یکدیگر زمانی که منافع هر یک توسط دیگری در معرض خطر قرار می‌گرفت شنیدنی و خواندنی است. آنچه که ذیلاً از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد اظهارنظر اردشیر زاهدی داماد شاه و آخرین سفیر وی در آمریکا علیه امیر اسدالله علم و امیرعباس هویدا است. * * * یکی از دشمنان قسم خورده من که همیشه با او کشمکش و جنگ و گریز و رقابت پنهان داشتم امیر اسدالله علم یار...
سابقه رژیم شاه در مسایل مربوط به حقوق بشر بد بود. بازداشت‌های خودسرانه، زندانی کردن افراد بدون محاکمه، شکنجه و اعدام سریع و آزار و تعقیب دانشجویان و کارگران مخالف و ناراضی یک امر عادی به شمار می‌آمد. حکومت استبدادی شاه و فشار و اختناق حاکم بر ایران موجب عدم رضایت و گسترش موج مخالفت در میان روشنفکران و دانشجویان ایرانی گردیده و با توسعه دانشگاهها و مدارس عالی و افزایش تعداد دانشجویان این...
از داریوش همایون وزیر اطلاعات و جهانگردی کابینه جمشید آموزگار و از نقشی که در واداشتن روزنامه اطلاعات به چاپ و انتشار مقاله‌ای حاوی توهین به امام خمینی بر عهده داشت به عنوان یکی از عوامل شکل‌گیری انقلاب اسلامی یاد می‌‌شود. نارضایی مردمی هر دلیلی که داشت تا ماه دی 1356 مجال بروز نیافت و بسان آتشی در زیر خاکستر بود ولی کار داریوش همایون در روزنامه اطلاعات، این آتش بالقوه را ناخواسته...
