نگاه دیگران
بعد از اینکه مصدق نخست وزیر شد، در همان سال اول نخست وزیرى، دوبار با وقت قبلى به ملاقات او رفتم. بار اوّل روزى بود که من، مرحوم حاج آقاباقر قمى، مرحوم آقا سیدمحمدعلى سبط و گویا آقاى سید على نقى تهرانى که از علماء سرشناس تهران بودند، براى موضوعى -که الآن در خاطرم نیست- به منزل دکتر مصدق واقع در خیابان کاخ - فلسطین کنونى- رفتیم. او روى تختخواب دراز کشیده و زیر پتو بود و ما هم روى صندلى نشسته بودیم. ظهر شد....
«ویلیام سولیوان» آخرین سفیر آمریکا در تهران، در 20 فروردین 1356 به عنوان سفیر آمریکا در تهران تعیین شد. در 18 خرداد آن سال وارد تهران شد، در 20 خرداد استوارنامه خود را به شاه تقدیم کرد و حدود 2 ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در 17 فروردین سال 1358، تهران را به قصد کشورش ترک کرد. سولیوان در کشاکش حوادث انقلاب اسلامی، در ایران بوده و خاطرات خود را در کتابی تحت عنوان «مأموریت در ایران» به رشته...
یکی از نمونه های بارز روحانیت روشنفکر که به تلاش گسترده ای در مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی در طول دهه 20 دست زد آیت الله کاشانی بود. در این مقاله ابتدا مختصری از زندگینامه علمی آیت الله کاشانی ذکر شده و سپس به فعالیت های سیاسی او بویژه در ارتباط با ملی شدن صنعت نفت شده که به مناسبت سالروز 29 اسفند روز ملی شدن صنعت نفت ایران تقدیم خوانندگان عزیز می شود. آیت الله کاشانی سال 1264 هجری شمسی...
سازمان ملل تاکنون 9 دبیر کل به خود دیده است که به ترتیب عبارتند از تریگولی (از نروژ)، داگ هامر شولد (از سوئد)، اوتانت (از برمه)، کورت والدهایم (از اتریش)، خاویر پرز دکوئه یار (از پرو)، پطروس غالی (از مصر)، کوفی عنان (از غنا) ، بان کی مون (از کره جنوبی) و آنتونیو گوتیرس (از پرتغال). هر یک از این 9 نفر، خاطرات فراوانی از مناطق بحرانی جهان طی سالهای دبیرکلی خویش دارند. بعضی از این خاطرات در ارتباط با تحولات...
نشست هماندیشی «مقابله با تحریف تاریخ معاصر و تطهیر پهلوی» با میزبانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرگزاری مهر، در آستانۀ چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی، به دلیل ضرورت پرداختن به موضوع مقابله با جریان تطهیر پهلوی، مجمع ناشران انقلاب اسلامی نشست هماندیشی «مقابله با تحریف تاریخ معاصر و تطهیر پهلوی» را با حضور اساتید، ناشران و نویسندگان انقلابی در سالن اندیشۀ حوزۀ...
میرزا کوچک خان جنگلی نزد چهرههای خارجی عصر خود نیز ارج و منزلت خاصی داشت. کشیش چارلز ماری، مبلغ مسیحی مقیم رشت، کوچک خان را یک قهرمان واقعی میدانست. وی میگوید: «میخواهم کلامی دربارة میرزا کوچکخان بگویم. صرفنظر از درست یا نادرست بودن آرمانهای این مرد، به اعتقاد من او انسانی باوجدان، وطنپرستی صادق، و مردی با صفات پسندیدة بسیار است. او سعی داشت رشوه، غارت، شورش، و بسیاری...
پس از اجرای انتخابات مجلس 21، زمینه برپایی حزب تازهای فراهم آمد که در 24 آذر 1342 به نام «ایران نوین» رسمی و حسنعلی منصور، نماینده تهران در مجلس، دبیر کل آن شد. بیشتر نمایندگان مجلس، با همآهنگی پیشین در این حزب نوپا عضو شدند و از آن پس به ظاهر میبایست حکومت حزبی بر سر کار باشد. در آن هنگام روشن بود که دولت علم، رفتنی است و به جای وی، منصور نخستوزیر خواهد شد. شاه به رغم روش رایج خود، علم را...
«والاس موری» چهاردهمین نماینده سیاسی آمریکا در ایران بود. او در 1324 شمسی به مقام سفیری در تهران منصوب شد و مدت مأموریتش مانند بسیاری دیگر از همکارانش در ایران از نظر زمانی محدود و کوتاه بود. همتای ایرانی او در واشنگتن حسین علاء بوده است. والاس موری در اوایل حکومت رضاخان کاردار کشورش در تهران بود. او پس از ملاقاتی که در 18 مهر 1303 با مرحوم سیدحسن مدرس رهبر جناح اقلیت مجلس شورای ملی...
صحنۀ سیاسی بین الملل در ۱۳۳۹ خورشیدی، بستر بروز تحولات بسیاری بود از جمله آنکه در این سال جان، اف کندی برای ریاست جمهوری آمریکا انتخاب شد. کندی برای جلوگیری از قیامهای مردمی در جهان سوم که احتمال سرنگونی رژیمهای وابسته به بلوک غرب و به ویژه آمریکا را به دنبال داشت، رهبران آن کشورها را به انجام اصلاحاتی بر پایه دکترین خود تشویق و ترغیب کرد، بدین ترتیب محمدرضا پهلوی ناچار به...
اظهارنظرها، بدگوییها و افشاگریهای سران رژیم شاه علیه یکدیگر زمانی که منافع هر یک توسط دیگری در معرض خطر قرار میگرفت شنیدنی و خواندنی است. آنچه که ذیلاً از نظر خوانندگان گرامی میگذرد اظهارنظر اردشیر زاهدی داماد شاه و آخرین سفیر وی در آمریکا علیه امیر اسدالله علم و امیرعباس هویدا است. * * * یکی از دشمنان قسم خورده من که همیشه با او کشمکش و جنگ و گریز و رقابت پنهان داشتم امیر اسدالله علم یار...
سابقه رژیم شاه در مسایل مربوط به حقوق بشر بد بود. بازداشتهای خودسرانه، زندانی کردن افراد بدون محاکمه، شکنجه و اعدام سریع و آزار و تعقیب دانشجویان و کارگران مخالف و ناراضی یک امر عادی به شمار میآمد. حکومت استبدادی شاه و فشار و اختناق حاکم بر ایران موجب عدم رضایت و گسترش موج مخالفت در میان روشنفکران و دانشجویان ایرانی گردیده و با توسعه دانشگاهها و مدارس عالی و افزایش تعداد دانشجویان این...
از داریوش همایون وزیر اطلاعات و جهانگردی کابینه جمشید آموزگار و از نقشی که در واداشتن روزنامه اطلاعات به چاپ و انتشار مقالهای حاوی توهین به امام خمینی بر عهده داشت به عنوان یکی از عوامل شکلگیری انقلاب اسلامی یاد میشود. نارضایی مردمی هر دلیلی که داشت تا ماه دی 1356 مجال بروز نیافت و بسان آتشی در زیر خاکستر بود ولی کار داریوش همایون در روزنامه اطلاعات، این آتش بالقوه را ناخواسته...
مشاور عالی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در اختتامیه هفتمین جشنواره هفته پژوهش به مشکلات حوزه پژوهش پرداخت و پژوهشگران را فرهیختگان و مظلومان جامعه معرفی کرد. به گزارش ایرنا از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، اختتامیه هفتمین جشنواره هفته پژوهش، روز چهارشنبه با حضور معاونان و مدیران سازمان و تعدادی از پژوهشگران در سالن حکمت کتابخانه ملی برگزار شد. در این مراسم فریبرز خسروی رئیس انجمن...
سپهبد ناصر مقدم آخرین رئیس ساواک در نامهای که روز دوم آذر 1357 یک ماه و نیم قبل از فرار شاه از کشور به دفاتر ساواک در سراسر کشور فرستاد از ضعف و سستی این سازمان در رویاروئی با انقلاب انتقاد کرد. در این نامه چنین میخوانیم: اخیراً در مورد گزارشاتی که از سوی ساواک به مقامات عالیه مملکت تقدیم شده، فرمودهاند «ساواک وضع یک خبرگزاری را پیدا کرده که فقط حوادث و وقایع را پس از وقوع اطلاع میدهد و...
آنتونی ایدن وزیر خارجه انگلستان در 22 نوامبر 1945 /اول آذر 1324 در مجلس عوام انگلستان با استناد به سخنان سرریدر بولارد سفیر انگلیس در تهران اظهار داشت: «ما بخاطر میآوریم که بعد از کوششهای سرادواردگری (1) در 1907 چه اتفاق افتاد. آن کوششها سبب شد تا میراثی از سوءظن نسبت به انگلیسیها در ایران بوجود آید که ما را برای مدت بیست سال یا بیشتر نزد ایرانیها نامحبوب کرد. سرریدر بولارد (2) در گزارشی به...
ابوجعفر محمدبن جریربن کثیربن غالب الطبری، در سال 224 یا225 ه. ق در آمل زاده شد. درگذشت وی در سن 86 سالگی و در سال 310 هجری در بغداد رخ داد.1 جسد وی را از ترس حنبلیان، پنهانی در خانهاش به خاک سپردند و مرثیههای بسیاری دربارهی او سرودند. از جمله، از مرثیهی ابندرید میتوان یاد کرد. 2 خطیب بغدادی مینویسد: «گروه بسیاری بر جنازة طبری گرد آمدند که شمار آنها را غیز از خداوند...
قبایل ظفار در طول تاریخ، هرگز حاکمیت و استیلای اداری و سیاسی سلاطین مسقط و مشروعیت و رهبریت مذهبی امامان عمان را نپذیرفتند. در نتیجه، منطقه و مردم ظفار، ضمن داشتن تمایلات مرکز گریزی، آمادگی لازم برای رشد و نمو جنبشهای استقلالطلبانه و ضد حکومتی را نیز داشتند. این استعداد تاریخی با رهبریت جبهه آزادیبخش در اواسط دهه 1960، ظفار را به کانون نهضتی طولانی و خونین مبدل ساخت. حکومت سعید بن تیمور با...
درباره قیام 15 خرداد 1342، نکتهای که بدواً باید متذکر شوم، ناآشنایی و بیاطلاعی عجیب مسئولین اطلاعاتی و امنیتی کشور و شخص محمدرضا از حرکتهای مردمی بود. در آن زمان، محمدرضا مسئله روحانیت را جدی نمیگرفت و خطر تیمور بختیار را برای سلطنت خود بیش از مردم میدانست.در آن زمان محمدرضا به دستور کندی طرح «انقلاب سفید» را عملی میساخت و لذا یک قالب تبلیغاتی مشخص یافته بود و هر...
مصاحبه با مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا «... انقلاب اسلامی یک شکست بزرگ و یک تحقیر ابدی برای آمریکا بود... این مشکل یعنی فلج شدن دستگاه تصمیمگیری آمریکا در مقابل انقلاب ایران مختص آمریکا نبود. بلکه دولتهای انگلیس و فرانسه و اسرائیل هم در برابر انقلاب ایران با فلج سیاسی روبرو شده بودند...» عبارات فوق بخشهائی از تحلیل گریسیک مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا راجع به سقوط شاه و پیروزی انقلاب...
هیچ مورخ نامداری از شاهان ایران به نیکی یاد نکرده و هیچ یک از مقاطع قابل دفاعی که در تاریخ ایران به وفور وجود دارند نیز ارتباطی به شاهان ندارد. متن زیر از کتاب «تاریخ تمدن» نوشته ویل دورانت راجع به شاهان ایران نقل شده است. زندگی ایران به سیاست و جنگ بیشتر از مسائل اقتصادی بستگی داشت، و ثروت آن سرزمین بر پایهی قدرت بود، نه بر پایهی صناعت؛ به همین جهت پایههای دستگاه دولتی متزلزل بود،...