مقالات
مهدى بازرگان (1286 - 1373ش) در واپسین سالهاى زندگى خود، به تبلیغ جدایى دیانت از سیاست پرداخت و هفت دلیل به نفع آن بر ساخت. چگونگى این دلیلها، شگفتى ناظران و داوران آگاه را برانگیخت. پرسش اصلى آن است که آیا مطالب مهندس بازرگان، استدلال است یا اعتراض؟ ظاهر عبارات ایشان، فرضیّه اول را تأیید مىکند ولى دقّت و ژرفنگرى در بحثهاى ایشان و قرائن دیگر این فرضیّه را تایید نمىکند و به همین جهت...
کرین برینتن در کتاب خود - کالبد شکافی چهار انقلاب - در بررسی انقلاب‌ها از مرحله‌ای با عنوان «حکومت میانه‌روها» یاد می‌کند. میانه‌روها که برینتن از آنان سخن می‌گوید، چهره‌ها و گروههای مخالفی هستند که در جریان انقلاب کم و بیش حضور داشته اند اما با رویکردی معتدل به مخالفت با رژیم مستقر می‌پردازند. برخی از میانه‌رو ها حتی در رژیم دارای پست‌ها و مقامات سیاسی - اجرایی نیز بوده...
این نوشتار در پی بررسی روند تحول اندیشه مهندس بازرگان، بر مبنای تقسیم بندی دو گانه دینی- علمی و دینی- سیاسی از شخصیت فکری وی است. برای این منظور، ای در مورد تاریخ روشنفکری ایران ارائه شده و جایگاه بازرگان در آن مشخص می گردد، سپس دوران زندگی او را به دو مرحله تقسیم بندی نموده و با نشان دادن روند تحول فکری وی در طی این دو مرحله، علت آن در "تجربه گرایی و عمل گرایی" مهندس بازرگان جستجو می...
در کتاب خاطرات سیدمحمد کاظم بجنوردی که با نام "مسی به رنگ شفق" منتشر شده است، خاطره و روایت جالبی از نوع نگاه امام خمینی(ره) به گروههای ملی گرا و نهضت آزادی و دلایل انتخاب مهندس مهدی بازرگان به نخست وزیری بیان شده است. گفتنی است سیدمحمدکاظم بجنوردی متولد 1321 شمسی و از اعضای حزب مسلح ملل اسلامی بود که به دلیل فعالیت های مبارزاتی در رژیم پهلوی به اعدام و سپس حبس ابد محکوم شد، موسوی بجنوردی بعد از...
نه فقط الجزایر اولین و آخرین کشور خارجی بود که اولین نخست وزیر ایران پس از انقلاب از آن دیدار کرد،که دیدار وی با مشاور امنیت ملی کاخ سفید در الجزایر هم آخرین ملاقات بین مقامات بلندپایه ایران و ایالات متحده شد که سه روز بعد از آن سفارت ایالات متحده در تهران به اشغال دانشجویان انقلابی پیرو خط امام درآمد و دولت موقت سقوط کرد. پس از آن چند باری ولو محدود جعبه سیاه مذاکرات الجزایر بین مهندس مهدی...
مهدی بازرگان در خاطرات خود به مخالفتش با حضور ابوالحسن بنی صدر در کابینه دولت موقت کرده است. بازرگان درباره عدم انتخاب بنی صدر به عنوان یکی از وزرایش در دولت موقت و گفتگویش با امام خمینی در این باره می گوید: «در یکی از روزهای اول تشکیل دولت موقت امام راحل پرسیدند: وزارتی را برای آقای بنی صدر در نظر گرفته اید؟ در جواب گفتم که بنده می ترسم به کسی که سابقه اداره یک مکتب خانه را هم ندارد...
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: اگر امام در اوایل انقلاب بازرگان را بر سر کار نمی‌گذاشت شاید انقلاب به ثمر نمی‌رسید، بازرگان بزرگترین کلاهی بود که امام بر سر آمریکا گذاشت. محسن رضایی، دبیر مجمع تشخص مصلحت نظام و فرمانده اسبق سپاه پاسداران در نشست بررسی نقش عملیات‌های والفجر 8 و کربلای 5 در روند پایان جنگ که در محل مرکزی محل بررسی اسناد و تحقیقات دفاع مقدس برگزار شد، گفت: جنگ ایران و عراق از پر...
آیت‌الله مهدوی کنی در یادواره حجت‌الاسلام شهید عبدالله میثمی در تالار وزارت کشور گفت: امام راحل برحسب تجربه و اعتقاد به مقام ولایت فرمودند که ولایت را باید خودمان به دست بگیریم . ایشان در روزهای اول انقلاب به قم مشرف شدند و فرمودند که آقای بازرگان حکومت را اداره کنند و ما هم هنگامی که از طرف ریاست‌جمهوری خدمت ایشان رفتیم، فرمودند: ما نمی‌خواهیم که حکومت داشته باشیم بلکه باید قوه...
احمد رضا دریایی: مهندس بازرگان اولین، و تا امروز آخرین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران، اکنون، عضو شورای عالی انقلاب است. بازرگان که نامش با اولین نغمه‌های اوج گیری انقلاب اسلامی، پس از 25 سال یکبار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد، در طول نخست وزیری و بعد از آن، آماج انتقادها، تهمت‌ها و سوء‌تفاهمات بسیاری شد که همه آنها را پشت سر نهاد و بجز چند پیام رادیو تلویزیونی در طول نخست وزیری، هرگز به گفت و...
... هاشم صباغیان در دانشکده فنی شاگرد مهندس بازرگان بوده. وقتی قرار می‌شود دولت موقت را مهندس بازرگان اداره کند، سراغ هاشم صباغیان می‌رود و او را که امین خودش می‌دانسته، مسوول دفتر، بعد معاون در امور انتقال و در آخر هم وزیر کشور می‌کند. صباغیان تاکید می‌کند که ما اختلاف مبنایی با امام نداشتیم، فقط با دخالت نهادهای مختلف به مشکل برخوردیم و دیدیم اداره کار ممکن نیست. او حالا یک مرکز...
مهندس ابراهیم اصغر‌زاده در گفت‌وگو با سایت خبری تحلیلی جماران، پذیرش شاه از سوی امریکا را باعث تحقیر انقلاب در آن زمان می‌خواند، اتفاقی که به اعتقاد او دولت موقت در واکنش به آن نرم‌خویی کرد، و همین باعث شد جنبش دانشجویی دست به یک حرکت دانشجویی کوتاه مدت بزنند، اما با حمایت حکومت و حضرت امام خمینی، تسخیر ادامه یافت. اختلاف‌نظر بین پنج عضو دفتر تحکیم وحدت بر سر تسخیر سفارتخانه‌های...
روز چهارم بهمن 1350 به دستور شاه «کمیته مشترک ضدخرابکاری» با هدف هماهنگ سازی عملیات سرکوب مخالفان تأسیس شد. اوجگیری مبارزات انقلابی مردم در دهه چهل و پیدایش گروههای متعدد انقلابی با روشهای مبارزاتی متفاوت، رژیم پهلوی را مستأصل نموده بود. برای مقابله با این مبارزات، همزمان چهار دستگاه کار سرکوب و ارعاب مخالفان را عهده دار بودند: 1. ساواک 2. شهربانی 3....
روز 23 دی 1357 شاه در پی حتمی شدن خروج خود از کشور، اعضای شورای سلطنت را تعیین کرد. این شورا مرکب از محمد سجادی رئیس سنا، جواد سعید رئیس مجلس شورای ملی، علیقلی اردلان وزیر دربار، عبدالله انتظام وزیر خارجه اسبق، ارتشبد قره باغی رئیس ستاد ارتش، عبدالحسین علی آبادی حقوقدان، دو تن از سناتورهای سابق به نامهای محمد علی وارسته و سیدجلال الدین تهرانی و نیز شاپور بختیار نخست وزیر در حضور شاه تشکیل جلسه دادند....
روز 19 دی 1302 روزنامه خورشید ایران با مدیرمسئولی و صاحب امتیازی بهاءالدین حسام زاده پازارگاد در شیراز انتشار یافت. روزنامه مزبور در دو دوره منتشر شد. دوره اول از 1302 تا 1309 که در طول این مدت چند بار توقیف شد و از انتشار بازماند؛ دوره دوم از 1321 که این بار در تهران انتشار و تداوم یافت. در شماره دوم دورة جدید این روزنامه، درباره پیشینه انتشار آن و چگونگی توقیفش چنین آمده است: ...روزنامه خورشید ایران...
اشرف پهلوی بدون رتوش اشرف پهلوى خواهر توأمان شاه که همواره از ناحیه والدین نادیده گرفته مىشد و فردوست از او به عنوان «شیطانى به نام اشرف» یاد کرده است...، بعدها در طول حکومت برادرش بیشترین نقش را ایفا کرد: در سقوط دولت احمد قوام، آن گاه که به مذاق برادرش خوش نیامده بود پیش قدم شد. در کودتاى ننگین 28 مرداد زیرکانه به سازماندهى کودتاگران نظامى و تشجیع محمدرضا پهلوى پرداخت. و در برههاى از...
: آسمان و فضاى تاریخ همانند ایام فصول گاهى آفتابى و درخشان و گاهى گرفته و ابرى است. درمرور ایام به فرازهایى مىرسیم که در بستر زمانى خود بسیار دردآور بوده و چشمها را اشکبار و دلها را غمگین نموده ولى در نگاهى دیگر و از فراز زمانها و مکانها تحول زا، سرنوشت ساز و بهجت زاست. 19 دى از جمله آن ایام است. واقعه 19 دى پدیدهاى ناگهانى نبود بلکه داراى ریشه ها و آبشخورهاى تاریخى بود...
تاریخ در اکثر موارد گواه رفتار و کردار سلاطین بوده است. شاید درگستره تاریخ افراد فراوانی بودند که با رفتار خود باعث تحولات شگرفی شده اند شاید بهترین نمونه آن شاه اسماعیل اول صفوی باشد که دولت را به معنای خود و تشیع را به صورت رسمی در ایران اعلام نمود و در گذار چند نسل از او شاه سلطان حسین صفوی تاج شاهی صفوی را بر اثر سهل انگاری و بی توجهی به امر حکومت تقدیم محمود افغان نمود. شاید اگر این شاهان به...
فردوست در رابطه با فساد اخلاقى و بى بند و بارى اشرف پهلوی چنین مىگوید: «پس از رفتن رضا شاه، اشرف بى بند و باری و فساد کم مانندى را شروع کرد. تهیه فهرست مردانى که در دوران 37 ساله سلطنت محمدرضا پهلوی با اشرف رابطه داشتند ، بسیار دشوار و غیر ممکن است ، چون حتى خود او نیز نمی تواند همه آنها را به یاد آورد، مسلما لیست طویلى خواهد شد..... *** روز چهارم آبان 1298 در بیمارستان احمدیه تهران زنى به نام تاج الملوک...
کتاب 602 صفحه‌ای «حلقه‌ی گمشده» به بررسی نقش سیروس نهاوندی در سازمان انقلابی حزب توده ایران، دستگیری وی، همکاری با ساواک و نقش وی در جریان حمله به دو خانه تیمی این گروه در شب یلدای 1355 پرداخته است. نویسنده در چاپ دوم کتاب که در تابستان 1394 صورت گرفته است غلط‌های حروفچینی چاپ اول را تصحیح نموده است ولی در متن چاپ اول تغییری نداده است. نویسنده که هم اکنون خود را وابسته به هیچ جریان سیاسی و...
در میان رخدادهای تاریخ معاصر ایران، کشف حجاب به عنوان یک جریان اجتماعی، موضوعی است که ریشههای آن را باید فراتر از مرزهای عقیدتی و جغرافیایی جستجو نمود. در حقیقت، کشف حجاب به عنوان یک گرایش تجددطلبانه ارمغانی است از دنیای غرب به دنیای شرق. در این جریان، ارزشهای مذهبی و سنتی، تا حدود زیادی دگرگون شده و شکل غربی به خود میگیرد و آنچه مقدس شمرده شده بود مورد بی توجهی واقع می‌شود. حجاب در ایران...
