ملیون
 شرکت‌های نفتی بین‌المللی و ایران عصر مشروطه

شرکت‌های نفتی بین‌المللی و ایران عصر مشروطه

 نفت ایران نقش تعیین‌کننده‌ای در سمت و سوی حوادث کشور در یکصد سال اخیر داشته است و باید در چارچوب رقابت‌های بین‌المللی کمپانی‌های نفتی مورد ارزیابی قرار گیرد. پیش از همه باید یادآوری کرد از سال 1880م، تراست استاندارداویل که متعلق به راکفلرها بود، موقعیت بسیار مناسبی در آمریکا و بازارهای جهانی به دست آورد. این تراست بیش از همه از طرف صنعت نفت باکو که در اختیار خاندان‌های...

ادامه مطلب

 افلاس اقتصادی ایران و تکاپوی شرکت‌های فراملیتی در دوران مشروطه

افلاس اقتصادی ایران و تکاپوی شرکت‌های فراملیتی در دوران مشروطه

 تاکنون بارها از عنوان شرکت‌های فراملیتی برای تحلیل اختلاف‌نظرهای بین گروه‌های سرمایه‌سالار بریتانیا از سویی و دولت انگلیس از سوی دیگر سخن گفتیم. اینک می‌خواهیم نشان دهیم منظورمان از شرکت‌های فراملیتی چیست و کدامیک از این شرکت‌ها با تحولات ایران گره خورده بودند؟ شرکت‌های فراملیتی مجموعه‌ای یک‌پارچه و سازمان یافته از وسائل تولیدند که توسط یک مرکز سیاستگذاری واحد اداره...

ادامه مطلب

 اقتصاد سیاسی ایران در دوره دوم مشروطه

اقتصاد سیاسی ایران در دوره دوم مشروطه

 برای ریشه‌یابی شرایط اقتصادی کشور و پی بردن به رقابت‌های محافل سرمایه‌سالار اروپا و بعدها امریکا برای تسلط بر منابع کشور، پرداختن بیشتر به بحث اقتصاد سیاسی ایران در دوره دوم مشروطه، یعنی دوره‌ای که مصادف با رقابت‌های عظیم شرکت‌های سرمایه‌داری اروپا و امریکا برای صدور سرمایه به ایران بود، ضروری است. همچنین این بحث مجال لازم را برای تأمل در این مفهوم به دست می‌دهد که چرا...

ادامه مطلب

عصر رضاشاه دراسناد وزارت امور خارجه آمریکا

عصر رضاشاه دراسناد وزارت امور خارجه آمریکا

فاصلة زمانی سال‌های 1921 تا 1941 در تاریخ ایران بیشتر به یک خلأ می‌ماند. برغم کتاب‌های تاریخی متعددی که نوشته شده است، اطلاعات بسیار ناچیزی از این دوره در دست است. قحطی اسناد و مدارک تاریخی را می‌توان از انتشار فقط یک جلد مدارک مربوط به رضا شاه در این دوره، که در سال 1999 در تهران انتشار یافت، کاملاً دریافت. به چندین دلیل روشن، مدارک مستندِ بسیار اندکی در ارتباط با این دوره وجود دارد. نخست اینکه...

ادامه مطلب

 تلاش سرمایه‌های جهان وطنی برای راه‌یابی به ایران در دوران مشروطه

تلاش سرمایه‌های جهان وطنی برای راه‌یابی به ایران در دوران مشروطه

 بحران مالی، دولت ایران را از پای افکنده بود، وقتی روس و انگلیس آشکارا شرایطی را برای استقراض تعیین کردند که در حکم شروط استعماری بود، ایران تلاش کرد تا شاید از منابع خصوصی پول فراهم آورد. در دسامبر 1909 سر جورج بارکلی وزیرمختار بریتانیا در تهران اطلاع داد دو تن به نامهای جوزف وولف[1] و مستر آسبرن[2] وارد ایران شده‌اند. معلوم شد وولف به منظور مسائل مالی، با ایران وارد مذاکره شده و پیشنهاد...

ادامه مطلب

 بحران‌های اقتصادی ایران در دوره دوم مشروطه

بحران‌های اقتصادی ایران در دوره دوم مشروطه

 انقلاب مشروطه ایران به سال 1906 میلادی مطابق با 1285 هجری شمسی روی داد؛ یعنی درست زمانی که سرمایه‌داری به اوج پویش تاریخی خود در ابتدای قرن بیستم رسیده بود. در واقع نقطه تلاقی نظام سرمایه‌سالار جهانی با ایران را می‌توان سال‌های جنبش ضد‌رژی دانست که حدود شانزده سال قبل از مشروطه روی داد و انقلاب مشروطه به‌شمار می‌آمد. بدون تردید نقش پویش تاریخی سرمایه‌های بین‌المللی در...

ادامه مطلب

برنامه ریزی دفتر بنی‌صدر برای تخریب چهره امام خمینی نزد مردم

برشی از خاطرات محسن رفیق‌دوست

برنامه ریزی دفتر بنی‌صدر برای تخریب چهره امام خمینی نزد مردم

امام با اعتراض به رفیق‌دوست «من از بنی صدر حمایت نمی کنم»

محسن رفیق دوست: امام در پاسخ به سوال من فرمودند: «من از بنی‌صدر حمایت نمی‌کنم. من از بنی‌صدر حمایت نمی‌کنم. برای من بنی‌صدر مهم نیست، برای من آن 11 میلیون انسانی مهم‌اند که به بنی‌صدر رای دادند و باید مردم رای‌شان را پس بگیرند. هرچه به او دادند از او بگیرند...» محسن رفیق دوست که با شروع نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی در شاخه نظامی هیئت‌های موتلفه اسلامی به مبارزه علیه رژیم...

ادامه مطلب

مبارزه برای سقوط نظام شاهنشاهی

مبارزه برای سقوط نظام شاهنشاهی

یکی از سنگرهایی که در روزهای بهمن 57 در خیابان های تهران برای مبارزه با گارد شاهنشاهی برپا شده بود، در این تصویر قابل مشاهده است . مردم برای آنکه بتوانند با حملات بی امان نیروهای گارد شاهنشاهی مقابله کنند با هجوم به تسلیحات ارتش واقع در خیابان فرح آباد (پیروزی امروز) و کلانتری ها اسلحه و مهمات بدست آورده و در خیابان ها برای دفاع از مردم انقلابی در برابر سرکوب نیروهای امنیتی آماده شده بودند....

ادامه مطلب

فریاد علیه ظلم و بی عدالتی شاه

فریاد علیه ظلم و بی عدالتی شاه

عکسی که مشاهده می کنید ثبت لحظه ی فریاد مردمی است که در خیابان های شهرهای مختلف ایران علیه ظلم و ستم و تبعیض برای کسب استقلال ، آزادی و تشکیل حکومت اسلامی از عمق جان خود شعار می دادند.

ادامه مطلب

مروری  بر زندگی جمشید آموزگار

مروری بر زندگی جمشید آموزگار

جمشید آموزگار در سال 1302 ش / 1924 م. در شهر تهران در خانوادهای نسبتا معروف و متنفذ به دنیا آمد. پدرش حبیبالله آموزگار (1359ـ1269 ش) از اهالی اصطهبانات فارس بود که به مدارج عالی علمی و سیاسی دست یافته بود. حبیبالله آموزگار از معلمی مدارس شروع نمود و در عرصه علم به استادی دانشگاه در رشته معقول و منقول رسید و نیز قاضی و عضو عالی رتبه وزارت دادگستری (عدلیه) شد. وی از نویسندگان و روزنامه نویسان معاصر بود که دارای...

ادامه مطلب