آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی
0

اشاره

 آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی یکی از مراجع بزرگ شیعه بود که در مراتب بلند علمی و عملی، گوی سبقت را از دیگر مراجع هم‌عصر خود ربوده بود. او در عرصه سیاست و اجتماع نیز حضوری پررنگ داشت. اما با این حال بسیار گمنام و ناشناخته باقی ماند. دوره حیات آیت‌الله اصفهانی شاهد تحولات سیاسی و اجتماعی بزرگی در ایران از جمله جنبش تنباکو، انقلاب مشروطیت، کودتای ۱۲۹۹ و برآمدن رضاخان، غوغای جمهوریت در ۱۳۰۲، انقراض سلطنت قاجار، دین ستیزی رضاخان و... بود. از این رهگذر آشنایی با ابعاد مختلف شخصیت این مرجع بزرگ شیعی و به ویژه تعامل او با قدرت های وقت یا مواضع سیاسی وی در قبال قانون اساسی مشروطه، مفهوم جمهوریت، تغییر سلطنت، اصلاحات دین ستیزانه رضاخان، اقلیت ها و ... از اهمیت خاصی برخوردار است.

«پرونده» حاضر مبانی فکری آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی و عملکرد وی در قبال تحولات مختلف را مورد بررسی قرار داده است.


اقدامات آیت‌الله اصفهانی در برابر رضاشاه

اقدامات آیت‌الله اصفهانی در برابر رضاشاه

 با شروع حکومت رضاشاه در سال 1304ش/1925م و حمایت کشورهای بیگانه از جمله استعمار انگلیس، رضاشاه در جهت تأمین منافع این کشورها و اهداف خود که حفظ حکومت پهلوی بود، دست به اقداماتی به منظور مدرن نمودن کشور و حذف آیین اسلام زد. رضاشاه با طرح شعار های ملی گرایانه و باستان گرایانه سعی در احیاء فرهنگ باستانی ایرانی و آیین زرتشت و در کنار آن غربی نمودن کشور ایران را داشت. وی با کنار گذاشتن روحانیون از امور...

ادامه مطلب

آخرین تصویر آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی

آخرین تصویر آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی

  آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی، زعیم عالیقدر شیعه، به علت کهولت سن، در دو سال پایانی عمر شریفشان مبتلا به بیماری و کسالت شده بودند. در تابستان سال ۱۳۲۵ به تجویز پزشکان در نظر داشتند به ییلاقات ایران بیایند، ولی بعداً به جهاتی به بعلبک لبنان عزیمت کردند. ایشان پس از یک دوره اقامت کوتاه در لبنان، به کاظمین بازگشتند و در ۹ ذی‌الحجه ۱۳۶۵(۱۳ آبان ۱۳۲۵) در همان‌جا رحلت کردند. به گزارش روزنامه...

ادامه مطلب

نقبی به زندگی آیت اللّه ابوالحسن اصفهانى

نقبی به زندگی آیت اللّه ابوالحسن اصفهانى

روز 12 آبان 1325 آیت الله سیدابوالحسن اصفهانی از مراجع برجسته تقلید در 81 سالگی درگذشت. به مناسبت این ضایعه سه روز عزای عمومی در ایران اعلام شد. فـقـیه بزرگوار و مرجع عالیقدر عصر خویش ، آیت اللّه سید ابوالحسن اصفهانى از فـقها و مراجع بزرگ عصر اخیر است که درکیاست و درایت و حسن اداره حوزه هاى علمیه شهرت به سزا و نام پرآوازه اى دارند. او اصـلا از سـادات مـوسـوى بهبهان  پدرش مرحوم سید محمد فرزند مرحوم سید...

ادامه مطلب

 نوگرایی رضاشاه و اقدامات آیت‌الله اصفهانی

نوگرایی رضاشاه و اقدامات آیت‌الله اصفهانی

با شکل گیری کودتای 1299ش/1921م توسط استعمار انگلستان در جهت سیاست تمرکز گرایی و تشکیل حکومت پهلوی به منظور تامین منافع آن کشور، رضاشاه که با حمایت قدرتهای بیگانه و خارجی توانسته بود به حکومت دست یابد، اقدام به یک سری اصلاحات ضد دینی و ضد اسلامی نمود. رضاشاه سعی کرد تا با کنار گذاشتن اسلام، ایران را به صورت یک کشور غرب زده و نوگرا که خودش ترسیم کرده بود، تبدیل نماید. وی با انجام اقداماتی مانند...

ادامه مطلب

 میراث آخوند خراسانی در دستان آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی

میراث آخوند خراسانی در دستان آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی

پیش از این در یکی دو یادداشت دیگر در همین مجله، بر این نکته تأکید کردم که درک رابطه استادی و شاگردی میان افراد، به عنوان یک اصل، کمک شایسته ای برای فهم بهتر مسائل فکری و درک رویدادهای جاری اندیشه‌ای در جامعه ما به ما می‌کند. در اینجا می‌خواهم اندکی از رابطه میان آخوند خراسانی و آقا سید ابوالحسن اصفهانی (1325ش) بنویسم. طبعا باید اندکی به عقب برگردیم. یکی از آثار داستان مشروطه خواهی، ایجاد اختلاف...

ادامه مطلب

 آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی و اصل نظارت بر مصوبات مجلس شورای ملی

آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی و اصل نظارت بر مصوبات مجلس شورای ملی

 موضوع طراز اول یا اصل نظارت مجتهدین بر مصوبات مجلس یکی از موضوعات مهمی بود که در متمم قانون اساسی آمد و بعدها منشا اظهار نظرهای فراوانی شد. این مقاله به شرح دیدگاه های آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی در این باره پرداخته است. اهمیت موضوع مجتهد عظیم الشأن آقا سیدابوالحسن اصفهانی در 1328ه‍ . ق، از سوی استادش آخوند خراسانی، برای انتخاب مجتهد طراز اول به مجلس شورای ملّی معرفی گردید. منظور از مجتهد...

ادامه مطلب

آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی

آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی

 آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی مرجع تقلید شیعیان جهان و رئیس حوزه علمیه نجف در سال 1284 ق در روستای مدیسه از توابع لنجان اصفهان به دنیا آمد. پدرش سید محمد متولد کربلا و مدفون در خوانسار است. سید ابوالحسن مقدمات علوم را در قریه مدیسه فرا گرفت و در آغاز جوانی به اصفهان رفت و در مدرسه نیماورد تحصیلات خود را ادامه داد. وی پس از گذراندن سطوح فقه و اصول در درس خارج شرکت نمود. از استادان او در اصفهان آخوند...

ادامه مطلب

 آیت‌اللّه العظمی سید ابوالحسن اصفهانی

آیت‌اللّه العظمی سید ابوالحسن اصفهانی

در سال ۱۲۸۴ ق، در روستای «مدیسه» لِنجان، از توابع شهر اصفهان، کودکی پا به عرصه وجود نهاد که توانست قله های علم و تقوا را فتح کرده و عهده دار مرجعیت شیعه شود. وی سید ابوالحسن اصفهانی، در اصل از سادات موسوی شهر بهبهان بود که سال ها پیش، پدر بزرگش سید عبدالحمید از آن جا به روستای مدیسه اصفهان نقل مکان کرده بود. سیدعبدالحمید، از عالمان وارسته نجف اشرف و از شاگردان شیخ محمدحسن نجفی، معروف به «صاحب...

ادامه مطلب