ماژور رابرت ایمبری
اشاره
موضوع نفت در تحولات تاریخی ایران طی یکصد سال اخیر و رقابت‌های نفتی دولت‌های غربی به ویژه انگلستان، در ایران اهمیت خاص دارد. همزمان با رقابت‌های گسترده سیاسی و اقتصادی آمریکا و انگلستان در ایران بر سرکسب امتیازات نفتی، «رابرت ایمبری» کنسولیار سفارت آمریکا در ایران به قتل رسید. در باره این واقعه، دیدگاه های گوناگونی مطرح شده است. بررسی اسناد و مدارک موجود نشان می‌دهد که شرکت نفت ایران و انگلیس در نقش محرک در این ماجرا دست داشته است. رقابت‌های موجود بر سر امتیاز جدید نفت در ایران، انگلستان را که مدعی نفت شمال ایران بود، واداشت تا با قتل ایمبری، طرف آمریکایی را از صحنه رقابت کنار بزند.
«گذرستان» حاضر این موضوع را کالبدشکافی کرده است.
قتل میرزاده عشقی، سردبیر روزنامه قرن بیستم، به منزله زنگ خطری برای مطبوعات بود؛ حملات روزنامه‌ها به رضاخان و بریتانیا به شدت در حال افزایش بود: «مفتخرم به اطلاع وزارت خارجه برسانم که روز پنجشنبه، 3 جولای، میرزاده عشقی، سردبیر روزنامه قرن بیستم، ترور شد. مراسم تشییع جنازه او در 4 جولای با شرکت 30000 نفر برگزار شد. جناح مخالف معتقد است که دولت در قتل نامبرده دخیل بوده و این باور خود را علناً...
روز 25 تیر 1303 در تهران شایع شد که در سقاخانه واقع در چهارراه شیخ هادی معجزه‌ای روی داده است بازاریان و کسبه به مناسبت معجزه دو شب بازار و خیابانها را چراغانی کردند «ماژورایمبری» ویس کنسول سفارت آمریکا همراه «لوین سیمور» آمریکایی بعدازظهر روز جمعه 27 تیر ماه 1303 (18 ژوئیه) 1924 برای عکسبرداری با درشکه به سوی سقاخانه رفت ولی مردم مانع از عکسبرداری شدند تا کار به خشونت کشید. دو نفر پلیس که در آن...
گزارش اسناد آمریکایی از یک قتل در سقاخانه تهران در تیرماه 1303ش قتلی در یکی از سقاخانه‌های معروف تهران اتفاق افتاد که پیگیری ردپای عوامل آن پس از حدود یک سده همچنان موضوع بحث و بررسی است. محمدقلی مجد یکی از محققانی است که به این پرونده ورود کرده و با بررسی اسناد آمریکایی، از ماجراهای پس پرده این قتل سخن گفته است. بعدازظهر جمعه ۲۷ تیر ۱۳۰۳ش است؛ جمعیت زیادی در اطراف سقاخانه شیخ هادی، که در خیابان...
روز 27 تیر 1303 ماژور رابرت ایمبری کنسول آمریکا در تهران در جریان بازدید از سقاخانه شیخ هادی به قتل رسید. در یکی از روزهای گرم اوایل تیرماه ۱۳۰۳ در تهران شایعه أی پیچید که سقاخانه أی در خیابان شیخ هادی دارای کرامات و معجزاتی است و این شایعه در بین مردم عوام به صورتی جدی دهان به دهان می گشت و هر کس با افزودن شاخ و برگ جدیدی به آن بر هیجان موضوع می افزود. یکی می گفت دیشب فلان کور شفا یافته و چشمش بینا...
یکی از وقایع مهم دوره تاریخ معاصر در اوایل کار رضاخان، ماجرای قتل ماژور رابرت ایمبری است. این رویداد با این‌که نزدیک به یک قرن از وقوع آن می‌گذرد، اما همچنان ابعاد ناشناخته‌ای دارد. سقاخانه آقا شیخ هادی یا آشیخ هادی از سقاخانه‌های قدیمی و مشهور تهران است، که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد. این سقاخانه در محله آشیخ هادی بنا شده و منسوب به آقا شیخ هادی نجم‌آبادی عالم و مجتهد...
رضاخان در 7 اکتبر 1922 استعفای خود را از وزارت جنگ اعلام کرد؛ یک سال بعد از پس گرفتن «استعفای» خود، در نهم اکتبر 1923، رضاخان دست به کودتا[یی دیگر] زد و در 28 اکتبر 1923 بر مسند ریاست وزرا تکیه زد: «وزیر جنگ بدون در نظر گرفتن مراحل قانونی، قوام‌السلطنه، رئیس‌الوزرای پیشین را دستگیر کرده و به زندان انداخته است؛ دستگیری شماری از افراد برجسته نیز انتظار می‌رود. وزیر جنگ مدعی است که مدارکی...
تاریخ مملو از حوادث پر رمز و رازی است که برخی از آنها مدت های مدید و حتی قرن های متمادی سر به مهر باقی مانده و کسی از حقیقت ماجرا مطلع نمی شود. در بسیاری موارد علت اساسی چنین رازآلودگی حوادث وجود دست های پشت پرده و دخالت عوامل قدرت در ایجاد وقایع است. بدیهی است در چنین شرایطی عوامل پنهان که همواره با منابع قدرت در ارتباط هستند مانع از کشف حقیقت می شوند. اما مرور زمان و برافتادن حساسیت ها در بسیاری از...
قتل میرزاده عشقی، سردبیر روزنامه قرن بیستم، به منزله زنگ خطری برای مطبوعات بود؛ حملات روزنامه‌ها به رضاخان و بریتانیا به شدت در حال افزایش بود: «مفتخرم به اطلاع وزارت خارجه برسانم که روز پنجشنبه، 3 جولای، میرزاده عشقی، سردبیر روزنامه قرن بیستم، ترور شد. مراسم تشییع جنازه او در 4 جولای با شرکت 000/30 نفر برگزار شد. جناح مخالف معتقد است که دولت در قتل نامبرده دخیل بوده و این باور خود را علناً...
ماژور « ایمبری ویس » قنسول آمریکا هنگام عکسبرداری از سقاخانه شیخ‌هادی که در آن روز، شایعاتی در مورد معجزات آن در افواه بود مورد هجوم و حمله عده زیادی از مردم قرار گرفت و به شدت مجروح شد. پس از انتقال به بیمارستان نظمیه عده‌ای از مردم داخل بیمارستان شده با داس و قمه و چکش و آب جوش او را به قتل رساندند. به دنبال این حادثه در تهران حکومت نظامی اعلام گردید. دو روز بعد «شارژ...
این روزها که بحث انعقاد قرارداد همکاری های اقتصادی ۲۵ ساله ایران و چین مطرح است، جدای از ورود به محتوا و ماهیت این قرار داد که به گمان من هنوزقطعی نیست و یا حداقل از جزئیات آن، اطلاعات دقیق و قابل تحلیلی در دست نیست، یک ماجرای عجیب تاریخی را مرور می کنیم که می تواند نسبت به عواقب سلطه انحصاری یک کشو، براقتصاد ایران، بسیار درس آموز و هشدار آمیز باشد. ماجرا قتل « ماژور ایمبری»...
در اواخر تیرماه 1303ش/ژوئن ۱۹۲۴م، تهران با این خبر تعجب‌انگیز بیدار شد که در سقاخانهای معجزه‌ای رخ داده است. چنان که انتظار می‌رفت، روایت‌های گوناگونی از ماجرا وجود داشت. اول این نقل سر زبان‌ها افتاد که سقاخانه مرد کوری را بینا کرده است. بعد از آن گفته شد که بعد از این اتفاق یا جدای از آن، فردی بابی‌مذهب تلاش کرده که آب سقاخانه را مسموم کند و بر اثر معجزه دستش در پنجرۀ سقاخانه گیر...
بعدازظهر جمعه ۲۷ تیر ۱۳۰۳ش است؛ جمعیت زیادی در اطراف سقاخانه شیخ هادی، که در خیابان شیخ هادی واقع است، جمع شده‌اند. همهمه‌ای در میان جمعیت به‌پاست. آنها شنیده‌اند که بهائیها در چند روز گذشته برای از بین بردن کرامات این سقاخانه، قصد مسموم کردن آب آن را داشته‌اند؛ ازهمین‌رو علیه پیروان این فرقه شعار می‌دهند. در این میان چشمشان به دو فرد می‌خورد که همراه خود دوربینی دارند. سر و...
چهاردهم مرداد 1285، سی‌ام تیرماه 1331، سوم شهریور 1320، سی‌ویکم شهریور 1359، بیست و هشتم مردادماه 1332، بیست و هفتم تیرماه سال 1303، چهارم مردادماه 1323، چهاردهم خرداد 1368، پانزدهم خرداد 1342، و ... شما را به یاد کدام حوادث تاریخی می‌اندازند؟ در چهاردهم مردادماه سال 1285، مظفرالدین شاه سرانجام فرمان مشروطیت را امضا کرد. در سی‌ام تیرماه سال 1331 دکتر محمد مصدق که قبلاً استعفا کرده بود و احمد...
انگلستان نمی‌خواست پای کمپانی‌های نفتی آمریکا بخصوص کمپانی‌های کوچکی مانند سوکولی اویل به ایران باز شود. با استاندارد اویلی شریک بود، ولی نمی‌خواست رقبای کوچک‌تر آن به فعالیت‌های استخراج نفت در ایران بپردازند و با دادن حقوق مالکانه بیشتر ایرانی‌ها را پررو کنند. ماژور رابرت ایمبری کنسولیار آمریکا در تهران عکاس و فیلمبردار ورزیده‌ای بود و با مجله نشنال جئوگرافیگ همکاری...
"کاترین ایمبری" همسر معاون کنسول ایالات متحده در تهران زنی بود پس از آنکه همسرش در تهران به شکلی مشکوک به قتل رسید توانست از دولت وقت ایران مبلغ 60 هزار دلار غرامت دریافت کند. 92 سال پیش در چنین روزی سرگرد"رابرت ایمبری" معاون کنسول ایالات متحده هنگام عکسبرداری از سقاخانه آشیخ‌هادی که در آن روز، شایعاتی در مورد معجزات آن در افواه بود مورد هجوم و حمله‌ی عده زیادی از مردم قرار...
ترور ماژور ایمبری، کنسول آمریکا در تهران اگرچه برای ملت ایران پرهزینه بود اما فواید سیاسی بسیاری برای رضاخان داشت. دهم آبان ماه ۱۳۰۳ شمسی و همزمان با چنین روزی، ۲ ایرانی دیگر به اتهام قتل رابرت ایمبری کنسول آمریکا در تهران اعدام شدند. حاکم نظامی تهران امروز به رضاخان اطلاع داد که سیدحسین پسر سیدموسی و علی پسر ابوطالب به جرم شرکت در قتل ایمبری اعدام شدند. این دو در محکمه فوق‌العاده نظامی...
